Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 listopada 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – Wydział I Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 13 listopada 2015 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa Syndyka masy upadłości Drukarni (...) Spółki Akcyjnej w upadłości likwidacyjnej w K.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w upadłości układowej w O.

o ustalenie

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 25 lutego 2015 r. sygn. akt IX GC 146/13

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od Drukarni (...) Spółki Akcyjnej w upadłości likwidacyjnej w K. na rzecz strony pozwanej kwotę 5 400 zł (pięć tysięcy czterysta złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Zbigniew Ducki SSA Władysław Pawlak SSA Grzegorz Krężołek

Sygn. akt : I ACa 1041/15

UZASADNIENIE

Powód, Syndyk Masy Upadłości Drukarni (...) Spółki Akcyjnej
w upadłości likwidacyjnej w K. ,w pozwie skierowanym przeciwko przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości z możliwością zawarcia układu w O. , domagał się ustalenia że wierzytelność pieniężna do kwoty 4 000 000 złotych z zawartej pomiędzy stronami umowy pożyczki z 29 sierpnia 2011r., zabezpieczonej umową zastawu rejestrowego obejmującej zastawy na określonym bliżej w pozwie zbiorze rzeczy ruchomych , nie istnieje.

Wniósł również o obciążenie przeciwniczki procesowej kosztami postępowania.

Uzasadniając zgłoszone roszczenie strona powodowa wskazała , że pozwana spółka nie wykonała zawartej przez strony umowy, nie wydając pożyczkobiorczyni jej przedmiotu.

Wobec ogłoszenia, w stosunku do Drukarni (...) SA , upadłości likwidacyjnej, które nastąpiło orzeczeniem Sądu Rejonowego dla K.Wydziału Gospodarczego do spraw upadłościowych i naprawczych z dnia 7 sierpnia 2012 r., w sprawie o sygnaturze VIII GU 128/12/S , umowa ta na podstawie art. 105 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze , wygasła.

Wobec tego bezprzedmiotowe stało wzywanie drugiej strony - spółki (...) do jej wykonania.

Jednocześnie aby powód mógł złożyć wniosek o wykreślenie zastawów z rejestru , wezwał pozwaną do złożenia oświadczenia na piśmie o wygaśnięciu wierzytelności zabezpieczonej zastawami rejestrowymi lub złożenia przez nią wniosku o wykreślenie zastawów z rejestru.

Pozwana na to wezwanie nie odpowiedziała , kierując wobec powoda oświadczenie o przejęciu na własność przedmiotów nimi objętych.

W takiej sytuacji, roszczenie sformułowane w pozwie , umożliwi syndykowi złożenie do rejestru zastawów wniosku o ich wykreślenie, odzyskując tym samym prawo do dysponowania ruchomościami nimi objętymi.

Odpowiadając na pozew spółka (...) domagała się oddalenia powództwa i obciążenia syndyka kosztami postępowania.

W swoim stanowisku procesowym, w pierwszej kolejności wskazała , że powództwo nie jest zasadne albowiem jako zastawnik nie złożyła wobec zastawcy zawiadomienia o zamiarze skorzystania z uprawnień wynikających z art. 22 ustawy o zastawie rejestrowym. Nie było to przy tym konieczne , w sytuacji ogłoszenia (...) SA. Tym samym jest właścicielem przedmiotu zastawu , a powództwo już z tej przyczyny powinno zostać oddalone.

Po wtóre zaprzeczyła aby miało nie dojść do wykonania umowy pożyczki zawartej przez strony. Przeciwnie, spółka (...) swoje zobowiązanie z niej w całości wykonała, poprzez przekazywania środków pieniężnych Drukarni lub bezpośrednio na rzecz jej wierzycieli , a taka formę spełnienia świadczenia pożyczkodawcy, umowa z 29 sierpnia 2011r także przewidywała. Zaspokajanie wierzycieli, umożliwiało przy tym drugiej stronie prowadzenie działalności operacyjnej. Przelewy środków następowały bezpośrednio z rachunku spółki (...) dlatego , iż konto obecnie upadłej było zajęte, w ramach prowadzonych przeciwko niej postępowań egzekucyjnych.

Od sierpnia 2011r , w ten sposób strona pozwana dokonała 67 przelewów , ogółem kwotę 3 031 770,45 złotych.

Tym samym umowa jako wykonana nie mogła wygasnąć , w następstwie ogłoszenia upadłości drugiej strony , a R. nabyła roszczenie o zwrot przekazanych środków , zabezpieczeniem którego była umowa zastawu.

W reakcji na to stanowisko syndyk , podtrzymując , pogląd ,że umowa nie była zrealizowana , argumentował ,że kwoty przekazywane przez pozwaną miały swoją podstawę w innych relacjach umownych pomiędzy stronami , w tym w świadczonych przez Drukarnię (...) SA usługach dla niej oraz w umowie inwestycyjnej w ramach której R. miała nabyć udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością Drukarnia (...) z siedzibą w K., akcjonariuszu obecnie upadłej.

Dokument umowy pożyczki miał natomiast stanowić jedynie podstawę do ustanowienia na rzecz R. zabezpieczenia na majątku ruchomym spółki akcyjnej.

W toku sporu powód podniósł kolejny zarzut wobec umowy z dnia 29 sierpnia 2011r wskazując, iż była ona nieważna , a przyczyny nieważności upatrywał w tym , że była antydatowana , ściślej , iż nie jest wiadomym kiedy została przez strony ostatecznie ukształtowana co do treści i podpisana.

W konsekwencji twierdził , że nieważnością objęta jest również umowa zastawu rejestrowego , skoro dla jej zawarcia brak było przyczyny.

Wskazywał także , iż to antydatowanie świadczy o tym , iż cel umowy podpisanej przez strony był zgoła inny . Posłużyła ona bowiem spółce z O. jako podstawa do uzyskania zabezpieczenia na majątku Drukarni (...) SA , mającego służyć zapewnieniu przyszłej realizacji innych roszczeń pozwanej , w tym tych , które wynikały z relacji gospodarczych i korporacyjnych pomiędzy spółką (...), a obecnie upadłą.

Wyrokiem z dnia 25 lutego 2015r, Sąd Okręgowy w Krakowie :

- oddalił powództwo [ pkt I] ,

- zasądził od strony powodowej na rzecz pozwanej kwotę 7217 złotych , tytułem kosztów procesu. [ pkt II sentencji wyroku ]

Sąd I instancji ustalił następujące fakty istotne dla rozstrzygnięcia :

W dniu 29 sierpnia 2011r pomiędzy Drukarnią (...) SA w K. , a (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w P. [obecnie (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości z możliwością zawarcia układu z siedzibą w O.] ,została zawarta umowa pożyczki, zgodnie z którą R. jako pożyczkodawca zobowiązała się do udzielenia Drukarni jako pożyczkobiorcy pożyczki środków pieniężnych do kwoty 4 000 000 złotych.

Drukarnia zobowiązała się do zwrotu jej przedmiotu w terminie 1 miesiąca od daty jej wypowiedzenia przez pożyczkodawczynię.

Zgodnie z pkt (...) umowy, kwota pożyczki miała być przekazana przelewem na rachunki bankowe wskazane przez druga stronę w gotówce lub inny sposób, w szczególności poprzez zaspokajanie zobowiązań Drukarni (...) SA.

W tym samym dniu strony zawarły również umowę zastawu rejestrowego celem zabezpieczenia wierzytelności zwrotnej R. z umowy pożyczki. Zastawca ustanowił na rzecz zastawnika zastaw na stanowiących jego własność rzeczach ruchomych będących środkami trwałymi jego przedsiębiorstwa. Rzeczy te zostały wymienione w §(...) umowy zastawu rejestrowego.

Postanowiono także w niej, że w przypadku niezapłacenia całości lub części pożyczki zastawnik może się zaspokoić z przedmiotów zastawu wedle przepisów o postępowaniu egzekucyjnym poprzez sprzedaż w drodze przetargu publicznego, bądź poprzez przejęcie przedmiotu zastawu na własność, składając zastawcy stosowne oświadczenie na piśmie.

Strona pozwana wykonała umowę pożyczki dokonując przelewów środków finansowych na konta kontrahentów Drukarni z opisem za Drukarnię oraz przelewów na rzecz samej pożyczkobiorczyni na łączną kwotę 3 031 770,45 złotych.

Z dokumentów finansowych Drukarni wynika , że traktowała ona wpłaty dokonywane przez R. na konta kontrahentów jak też kwoty z opisem „zaliczki”, jako realizację świadczenia umownego drugiej strony , mającego podstawę w czynności prawnej stron z dnia 29 sierpnia 2011r.

Z dalszych ustaleń Sądu wynika , że strony były związane także innymi relacjami gospodarczymi w tym wynikającymi m. in z umowy inwestycyjnej , jak też z umowy na podstawie której strona miała nabyć od osoby fizycznej udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością Drukarnia (...) z siedzibą w K. , będącej akcjonariuszem Drukarni (...) SA.

Postanowieniem z dnia 7 sierpnia 2012r, wydanym przez Sąd Rejonowy dla K., w sprawie o sygnaturze VII GU 128/12 / S , ogłoszona została upadłość Drukarni (...) SA w K. , obejmująca likwidację jej majątku.

W dniu 21 stycznia 2013 r. syndyk masy upadłości wezwał pozwaną spółkę do złożenia oświadczenia o wygaśnięciu wierzytelności z umowy pożyczki do złożenia przez R. wniosku o wykreślenie zastawów z rejestru.

Pozwana nie udzieliła odpowiedzi na wezwanie, przesłała natomiast powodowi datowane na 29 stycznia 2013 r. oświadczenie o przejęciu na własność przedmiotu zastawu.

Rozważania prawne rozpoczął Sąd I instancji od opisu uregulowań normatywnych dotyczących konstrukcji umowy pożyczki , a na podstawie analizy faktów ustalonych w sprawie uznał , że umowa taka pomiędzy stronami została ważnie zawarta, w dniu 29 sierpnia 2011r.

Na jej podstawie spółka (...) jako pożyczkodawca zrealizowała swoje zobowiązanie umowne , przekazując bezpośrednio obecnie upadłej albo też wierzycielom Drukarni (...) SA , ogółem kwotę 3 031 770, 45 złotego.

Wykonanie tego świadczenia jest przy tym potwierdzone w treści dokumentów finansowych Drukarni, w ramach których wydzielone były dodatkowe , odrębne konta ze wskazaniem , iż służą one obsłudze tej umowy stron.

Wobec tego twierdzenia syndyka o tym , iż umowa nie była wykonywana były nieuzasadnione , co w konsekwencji prowadziło ,w ocenie Sądu Okręgowego, do oddalenia powództwa skoro po stronie pożyczkodawcy powstała wierzytelność z tytułu zwrotu przez druga stronę pożyczonego kapitału.

Podstawą rozstrzygniecie o kosztach procesu była norma art. 98 §1 i 3 kpc i wynikająca z niej, dla wzajemnego rozliczenia ich pomiędzy stronami , zasada odpowiedzialności za wynik sprawy.

W apelacji od tego wyroku powód , zaskarżając go w całości , domagał się jego zmiany i uwzględnienia żądania pozwu.

Jako wniosek ewentualny sformułował żądanie uchylenia orzeczenia i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Środek odwoławczy został oparty na następujących zarzutach :

- niewyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy , w tym w szczególności tego czy umowy pożyczki i zastawu rejestrowego zostały ważnie zawarte , w sytuacji, gdy obydwie były przez strony antydatowane , a to wobec odmowy przeprowadzenia przez Sąd I instancji zgłoszonych przez powoda dowodów , które miały wskazywać na fakty powalające na potwierdzenie nieważności obu czynności prawnych.

- sprzeczności istotnych ustaleń z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, wobec wadliwego ustalenia , iż strony zawarły umowę pożyczki , którą R. wykonała w sposób ustalony przez Sąd Okręgowy mimo , że operacje finansowe pozwanej nie mogły być zweryfikowane przez biegłego sporządzającego opinię w sprawie , wobec odmowy przedstawienia przez R. dokumentów rozliczeniowych, pozostających w jej dyspozycji.

- naruszenia prawa procesowego , w sposób mający istotny wpływ na wynik sprawy, a to normy art. 233 §1 kpc poprzez :

a/ uznanie za wiarygodny dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości mimo , że została sporządzona wbrew zakresowi zadania eksperckiego , skoro nie opierała się na wzajemnej weryfikacji dokumentów finansowych stron, co miało posłużyć potwierdzeniu lub zaprzeczeniu tego , iż umowa pożyczki rzeczywiście była wykonana,

b/ nietrafnej oceny przez Sąd Okręgowy faktu odmowy przez pozwaną przedstawienia biegłemu tych dokumentów. Odmowa ta , zdaniem skarżącego, powinna prowadzić Sąd do wniosku faktycznego , iż spółka pożyczkodawca, swojego zobowiżania z umowy nie wykonała , a poprzez realizowane wpłaty finansowała inne przedsięwzięcia gospodarcze i inwestycyjne , w tym te , na podstawie których zmierzała do przejęcia Drukarni (...) SA.,

c/ dowolną , bo wybiórczą ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego , co doprowadziło do poczynienia ustaleń sprzecznych z jego treścią,

- naruszenia prawa materialnego, w następstwie dokonania nieprawidłowej wykładni:

art. 720 kc i w jej nastepstęwie uznania , że spółka (...) wykonała swoje zobowiązanie umowne , mimo ,ze nigdy nie przekazała Drukarni (...) SA środków finansowych na jej podstawie, a dokonując przelewów ze swojego konta na rzecz podmiotów trzecich, finansowała własne zobowiżania ,

art. 2 w zw z art. 3 ustawy z dnia 6 grudnia 1996r o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów , jako konsekwencji nieprawidłowej wykładni tego przepisu i przyjęcie , iż także umowa zastawu rejestrowego zachowuje ważność , chociaż i ona była przez strony antydatowana , podobnie jak umowa pożyczki.

W apelacji skarżący zgłosił wnioski dowodowe, które, w jego ocenie, zostały nietrafnie nie uwzględnione przez Sąd I instancji , a mające potwierdzić ,że umowa pożyczki jest umową nieważną , wobec jej antydatowania przez strony. Zawracał przy tym uwagę , że wnioski te nie były objęte prekluzją, gdyż po pierwsze mają na celu wykazanie nieważności czynności prawnej , a po wtóre nie mógł dokonać ich wcześniejszego zgłoszenia.

Rozpoznając apelację , Sąd Apelacyjny rozważył:

Środek odwoławczy syndyka nie jest uzasadniony i podlega oddaleniu.

Żaden z zarzutów na których opiera się jej konstrukcja nie może być uznany za usprawiedliwiony.

Nie ma racji powód podnosząc zarzut naruszenia art. 720 kc.

Jego realizacji upatruje przede wszystkim w tym , iż nie doszło do przeniesienia przez pożyczkodawcę na rzecz drugiej strony środków pieniężnych stanowiących jej przedmiot.

Zgodnie z konstrukcją tej umowy zawartej w przepisach kodeksu cywilnego jest ona umową o charakterze konsensualnym , obustronnie zobowiązującą. Dochodzi ona do skutku przez samo porozumienie jej stron [ solo consensu ] , a obowiązek przekazania jej przedmiotu pożyczkobiorcy jest konserwacja tego, uprzedniego, porozumienia stron.

Obowiązkowi pożyczkodawcy odpowiada obowiązek pożyczkobiorcy zwrotu pożyczonego kapitału , powiększonego ewentualnie o wynagrodzenie określone w umowie. Nie jest ona przy tym umową wzajemną , gdyż zwrot rzeczy tego samego rodzaju lub tej samej ilości pieniędzy nie jest odpowiednikiem świadczenia dającego pożyczkę, nawet wówczas, gdy strony zdecydowały się jej nadać odpłatny charakter.

/ por. w tej materii uwagi R. Longhamps de Berier - Polskie prawo cywilne Zobowiązania s.514 - Poznań 1999r /

Sposób w jaki może być ukształtowany sposób realizacji obowiązku pożyczkodawcy , w zakresie postawienia do dyspozycji kontrahenta przedmiotu pożyczki nie jest ustawowo limitowany i w ramach swobody kształtowania wzajemnych praw i obowiązków , może także polegać na tym , że pożyczkodawca zaspokoi zobowiązanie drugiej strony wobec podmiotów trzecich , spłacając jego dług

Tego rodzaju sposób realizacji obowiązku umownego jest powszechnie akceptowany w literaturze przedmiotu.

/ por. dla przykładu stanowisko J. Gudowskiego w : Komentarz do kodeksu cywilnego pod redakcja T. Erecińskiego - Zobowiązania t. 2 s. 470 ; Wydawnictwo Lexis Nexis 2009r /

Zgodnie z normą art. 720 §2 kc forma umowy jest dowolna przy czym o ile wartość jej przdmiotu jest wyższa aniżeli 500 złotych powinna być stwierdzona pismem. Wobec tego jej niezachowanie , w takim przypadku , przynosi konsekwencje przewidziane dla formy zastrzeżonej ad probationem.

Przenosząc te uwagi na grunt rozstrzyganej sprawy wskazać w pierwszej kolejności należy na to , że umowa stron z dnia 29 sierpnia 2011r zachowuje wymagania co do formy, a w jej postanowieniu zawartym w §1 ust. 2 strony wyraźnie przewidziały możliwość realizacji zobowiżania pożyczkodawcy - spółki (...) w zakresie wydania przedmiotu pożyczki poprzez dokonywanie przelewów pieniężnych bezpośrednio na rzecz podmiotów trzecich - wierzycieli Drukarni (...) SA , by w tej drodze zaspokajać długi pożyczkobiorczyni.

Z prawidłowo dokonanych w sprawie ustaleń [ o których , w zakresie ich oceny będzie szerzej mowa w dalszej części uzasadnienia ] wynika , że właśnie w ten sposób , dokonując sześćdziesięciu siedmiu przelewów na rzecz samej Drukarni oraz jej wierzycieli spółka (...) zrealizowała swoje zobowiązanie umowne na kwotę łączną 3 031 770, 45 złotego.

W ramach tego zarzutu powód twierdził , że świadczenia R. nie były związane z umową stron , zmierzały do zaspokojenia zobowiązań własnych pozwanej , których źródłem były inne relacje gospodarcze pomiędzy nimi , w tym wynikające ze wzajemnych powiązań korporacyjnych stron.

Fakty mające potwierdzić taki cel realizowanych przez R. przekazań środków nie zostały jednak przez syndyka w postępowaniu udowodnione.

W tym kontekście odnieść się należy do najdalej idącego zarzutu syndyka , który wskazał na nieważność umowy pożyczki z dnia 29 sierpnia 2011r.

Podstaw do takiej oceny tej umowy upatrywał w tym , iż miała być przez strony ukształtowana w zakresie treści i podpisana w innej dacie niż ta , która widnieje na dokumencie zawierającym jej treść.

Fakt antydatowania zdaniem skarżącego nie tylko decyduje o jej nieważności ale powoduje , iż nieważną , dla braku przyczyny prawnej jej zawarcia, jest także umowa zastawu na rzeczach ruchomych pożyczkobiorcy , które miały posłużyć przyszłej możliwości zaspokojenia przez R. roszczenia o zwrot pożyczonego kapitału , stanowiąc równocześnie dostateczny argument za poprawnością stanowiska syndyka , że pierwsza z umów miała zupełnie inny cel . Celem tym było uzyskanie zabezpieczenia dla innych roszczeń spółki z O. , wynikających z relacji gospodarczych z Drukarnią (...) SA.

Podnosząc zarzut nieważności umowy pożyczki powód łączył go z faktem jej antydatowania nie przecząc jednak samej okoliczności jej zawarcia przez strony.

Z faktu antydatowania wyciągał wnioski dotyczące jej odmiennego od pożyczki charakteru , która zmierzała jedynie do tego aby zapewnić R. zabezpieczenie na majątku Drukarni (...) zatem twierdził , że umowa z dnia 29 sierpnia 2011r , traktowana pożyczka , była umową pozorną.

Zarzut ten trafnie nie został przez Sąd I instancji uwzględniony , a wnioski dowodowe mające wykazywać fakt antydatowania umowy , ostatecznie słusznie , oddalone /972 akt /, jakkolwiek wskazać należy , iż Sąd I instancji nietrafnie jako jedną z przyczyn tej decyzji procesowej wskazał ich spóźnienie.

Trzeba bowiem zwrócić uwagę , że sformułowanie tych wniosków było następstwem oświadczenia reprezentanta upadłego ; R. S., złożonego wobec syndyka dopiero w dacie 22 października 2014r / k. 919 akt /.

Wobec tego w sytuacji , gdy syndyk o wskazanych w tym oświadczeniu faktach dowiedział się dopiero w tej dacie nie można zasadnie mówić , że wnioski dowodowe mające potwierdzić te fakty, zgłoszone w piśmie procesowym syndyka z dnia 3 listopada 2014r / k. 915 – 918 akt / , są wnioskami procesowo spóźnionymi.

Powracając do głównego nurtu rozważań ocenić należy , że podpisanie umowy pomiędzy stronami w innym terminie aniżeli data widniejąca na dokumencie zawierającym jej postanowienia nie może stanowić podstawy do oceny , iż umowa ta jest nieważna.

Odwołując się do poczynionych uwag wstępnych, przypomnieć należy , że nawet nie zachowanie formy pisemnej przy umowie pożyczki nie skutkuje jej nieważnością, a ewentualnie ograniczeniami dowodowymi. Wzajemne prawa i obowiązki w ramach tej rodzajowo umowy mogą być kształtowane i realizowane nawet na podstawie ustnego porozumienia stron.

Po wtóre okoliczność na którą powołuje się syndyk [ nie zawarcia umowy w dacie wskazanej w dokumencie dołączonym do pozwu ] nie jest wystarczającą dla potwierdzenia jego zasadniczej tezy , że umowa stron nie była pożyczką a zupełnie inna umową.

Nawet z eksponowanego przez powoda oświadczenia R. S./ k. 919 akt / nie wynikają takie fakty , które mogłyby być chociażby uprawdopodobnieniem dla trafności takiego wniosku .

Zaprezentowana tu ocena jest tym bardziej usprawiedliwioną, gdy wziąć pod rozwagę , że w toku sporu [ powołując się pierwotnie jedynie na to że umowa pożyczki nie była przez spółkę (...) wykonywana ] powód nie dowiódł, iż cel zawarcia umowy był taki na jaki wskazywał w swoim stanowisku procesowym , co nakazywałoby traktować umowę pożyczki jako pozorną i z tej przyczyny nie wywołującej skutków prawnych nie natomiast dlatego , że była zawarta w innej dacie niż stanowi o tym dokument obejmujący jej postanowienia.

Przechodząc do oceny zarzutów procesowych oraz dotyczących ustaleń faktycznych na wstępie należy wskazać , iż wobec uznania decyzji procesowej Sądu Okręgowego w przedmiocie oddalenia wniosków dowodowych syndyka z przyczyn wyżej wskazanych, Sąd II instancji nie uwzględnił żądania przeprowadzenia tych dowodów w ramach postępowania apelacyjnego.

Skuteczne postawienie przez stronę zarzutu naruszenia art. 233 §1 kpc , w następstwie przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów wymaga od niej wykazania , w odniesieniu do zindywidualizowanych dowodów na czym polegały nieprawidłowości postępowania Sądu w zakresie tak samej oceny jaki i opartych na niej ustaleń faktycznych , w szczególności , które z kryteriów tejże , zostało bądź to przez Sąd nie uwzględnione bądź też zastosowane nieprawidłowo.

W przeciwnym wypadku polemika strony z tą oceną i ustaleniami stanowi dowolną polemikę z nimi , co wyklucza uznanie naruszenia wskazanej normy za uzasadniony.

Analiza motywów jakimi posłużył się syndyk by zarzut ten uzasadnić, pozwala na stwierdzenie ,że krytykę oceny przeprowadzonej przez Sąd ograniczył i wyczerpał w negacji tejże , w odniesieniu do opinii biegłej z zakresu księgowości i rachunkowości jakakolwiek podważając ją nie wobec tego , że opracowania biegłej nie były uzasadnione w świetle treści materiału , którym ekspertka dysponowała ile to że Sad aprobował te opracowania , w sytuacji gdy materiał ten był niepełny z przyczyn , które dotyczyły strony przeciwnej.

W odniesieniu do pozostałej części materiału dowodowego , negując to , w jaki sposób Sąd dokonał jego weryfikacji skarżący ograniczył się jedynie do ogólnikowych stwierdzeń o braku jej wszechstronności. Nie wskazał przy tym jakich konkretnie dowodów przeprowadzonych przez Sąd wada ta dotyczy. Taki sposób motywacji tej części zarzutu z przyczyn wyżej podanych , dyskwalifikuje go .

Krytyka opinii biegłej i stanowiska Sądu aprobującego ich metodologię oraz wnioski nie jest uzasadniona.

Rzeczywiście opracowania eksperckie zostały oparte tylko na tych dokumentach finansowych , które dostarczył syndyk masy upadłości. Spółka (...) bowiem nie odpowiedziała na wezwanie biegłego o przedstawienie dokumentów pozostających w jej posiadaniu. W konsekwencji nie mogła być dokonana wzajemna weryfikacja ich treści.

Tym nie mniej ekspert uznał , że nawet te dane , które dają się potwierdzić na podstawie analizy tych dokumentów jakie w związku z realizacją umowy pożyczki zgromadziła obecnie upadła , są podstawą do jednoznacznych wniosków w zakresie tego , co było istotą opracowania.

Wnioski te natomiast, na podstawie analizy zapisów w tych dokumentach jakie były dostępne opiniującej , w tym obejmujących odrębne konto utworzone przez Drukarnię (...) SA , w ramach którego uwidaczniane przez nią były zdarzenia finansowe związane z udzieloną przez R. pożyczką i wzajemnymi rozliczeniami stron z tego tytułu, potwierdzają , że umowa pożyczki była przez spółkę z O. realizowana.

/ por. w szczególności treść ustnej opinii uzupełniającej złożonej przez L. B. na rozprawie w dniu 11 lutego 2015r – zapis dźwiękowy minuty od pierwszej do trzynastej nagrania / 970-971 akt/

Do tego należy dodać, że jak wynika z wypowiedzi biegłej to , że nie dysponowała dokumentami finansowymi drugiej strony powodowało jedynie to , że nie mogła wyjaśnić przyczyn rozbieżności pomiędzy wysokością przekazanej przez R. , w ramach realizacji jej zobowiżania umownego sumy, określonej co do wysokości w zestawieniu załączonym do odpowiedzi na pozew a tą , która jako zobowiązanie z tej umowy po stronie pożyczkobiorczyni jest określona zapisami w jej dokumentach finansowych.

Rozbieżność ta jest jednak niewielka , zważywszy na rozmiar przekazanych przez R. środków , zamykając się w kwocie 8 300 złotych.

Nie miała ona przy tym wpływu na generalny wniosek opracowania biegłej , iż przekazywanie środków przez pozwaną czy to bezpośrednio Drukarni czy jej kontrahentom – wierzycielom, miało miejsce w ramach wykonywania umowy pożyczki.

Wobec tego Sąd I instancji miał dostateczną podstawę do tego, aby opracowania biegłej uznać za źródło dokonanych przez siebie ustaleń , skoro argumenty syndyka zmierzające do procesowej deprecjacji ich wartości nie okazały się usprawiedliwionymi.

W tym kontekście ocenić należy jeszcze zarzut powoda związany z oceną przez Sąd zaniechania przez R. przedstawienia biegłemu dokumentów finansowych , zarzut ten odpierając.

Nie ma bowiem racji skarżący twierdząc , że zaniechanie to powinno zostać uznane przez Sąd , na podstawie art. 233 §2 kpc jako podstawę dla uznania , że twierdzenie syndyka o tym , że realizując przelewy środków pozwana realizowała własne , innego rodzaju zobowiązania, odpowiada rzeczywistemu stanowi rzeczy.

Norma ta jednoznacznie wskazuje, iż ocena znaczenia zaniechania strony , w zakresie w niej określonym , opierać się musi na całokształcie i wszechstronnej analizie dotąd zgromadzonego materiału dowodowego.

W realiach rozstrzyganej sprawy, Sąd I instancji nie miał podstaw do przyjęcia takich konsekwencji zachowania spółki (...) jakie postuluje , w ramach omawianego zarzutu strona powodowa.

Uznanie za nietrafny zarzutów niewłaściwej oceny zgromadzonych dowodów , jest podstawą do nie podzielnia także tego z zarzutów skarżącego syndyka, w ramach którego zarzuca on sprzeczność ustaleń ze zgromadzonym materiałem , skoro w istocie opiera on ów zarzut na tej samej argumentacji , która ,posłużył się by uzasadnić zarzuty dotąd przez Sąd II instancji ocenione.

Wobec uznania , że zarzuty ; procesowy i dotyczący sprzeczności ustaleń okazały nie niezasadne , ustalenia Sądu I instancji jako poprawne i kompletne Sąd Apelacyjny przyjął za własne.

W oparciu o nie usprawiedliwionym był wniosek prawny Sądu I instancji, zgodnie z którym powództwo syndyka podlegało oddaleniu.

Oto bowiem w sposób ważny zawarta została pomiędzy stronami w dniu 29 sierpnia 2011r umowa pożyczki, zabezpieczeniem wierzytelności zwrotnej z której była umowa zastawu rejestrowego na składnikach majątku Drukarni (...) SA .

Jej beneficjent spółka - zastawnik - wykonała przy tym swoje zobowiązanie umowne z umowy pożyczki , co decyduje o tym , iż sama umowa została wykonana. To stanowiło podstawę do powstania po stronie R. wierzytelności o zwrot pożyczonych środków.

W konsekwencji umowa nie mogła wygasnąć na podstawie art. 105 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze [ jedn . tekst DzU z 2012r poz. 1112 z późn. zm] w następstwie ogłoszenia upadłości obejmującej likwidację majątku pożyczkobiorczyni, a wierzytelność zwrotna pozwanej nadal istnieje .

Z podanych wyżej przyczyn w uznaniu apelacji za niezasadną , Sąd Apelacyjny orzekł o jej oddaleniu na podstawie art. 385 kpc.

Podstawą rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego jest norma art. 98 §1 i 3 kpc w zw z art 108 §1 i 391 §1 kpc.

Kwota należna stronie pozwanej z tego tytułu została ustalona , uwzględniwszy wartość przedmiotu zaskarżenia, oraz to , że wyczerpuje się one po stronie spółki (...) w wynagrodzeniu profesjonalnego pełnomocnika procesowego , na podstawie § 6 pkt 7 w zw z§12 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia MS w sprawie opłat za czynności radców prawnych [ …] z dnia 28 września 2002r [ jedn. tekst DzU z 2013 poz. 490]

SSA Grzegorz Krężołek SSA Władysław Pawlak SSA Zbigniew Ducki