Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 czerwca 2013 roku.

Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący :	SSO Waldemar Majka
Protokolant :	Agnieszka Kaczmarek

przy udziale oskarżyciela prywatnego A. Ś.

po rozpoznaniu w dniu 14 czerwca 2013 roku

sprawy M. N.

oskarżonego z art. 157 § 2 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez obrońcę oskarżonego i oskarżyciela prywatnego A. Ś.

od wyroku Sądu Rejonowego w Wałbrzychu

z dnia 23 stycznia 2013 roku, sygnatura akt III K 1217/11

I. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II. zwalnia oskarżonego i oskarżyciela prywatnego od ponoszenia kosztów sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym zaliczając wydatki za to postępowanie na rachunek Skarbu Państwa.

Sygnatura akt IV Ka 251/13

UZASADNIENIE

Oskarżyciel prywatny A. Ś. wniósł prywatny akt oskarżenia do Sądu Rejonowego w Wałbrzychu w którym oskarżył M. N. o to, że:

w dniu 3 czerwca 2011 roku w W. dokonał naruszenia czynności narządu ciała A. Ś. w ten sposób, że uderzając go wielokrotnie pięściami po głowie, klatce piersiowej oraz ramionach, spowodował obrażenia ciała w postaci rany tłuczonej czoła strony prawej z rozcięciem około 2 cm i sińcem w otoczeniu, sińców na prawym ramieniu oraz klatce piersiowej i w ten sposób spowodował naruszenie narządu ciała A. Ś. poniżej dni siedmiu,

to jest o przestępstwo z art.157§2 k.k.

Wyrokiem z dnia 23 stycznia 2013 roku (sygn. akt III K 1217/11) Sąd Rejonowy w Wałbrzychu:

I.  oskarżonego M. N. uznał za winnego tego, że w dniu 3 czerwca 2011 roku w W., woj. (...) kilkakrotnie uderzył A. Ś. pięściami po głowie, klatce piersiowej i ramionach, czym spowodował u niego obrażenia ciała w postaci rany tłuczonej czoła strony prawej z sińcem w otoczeniu, znacznych rozmiarów sińca na prawym ramieniu i drobnego sińca na klatce piersiowej, które to obrażenia skutkowały naruszeniem czynności narządów ciała A. Ś. na okres poniżej 7 dni, to jest występku z art.157§2 k.k. i za to na podstawie art.157§2 k.k. wymierzył mu karę 50 stawek dziennych grzywny, po 20 złotych każda;

II.  na podstawie art.46§1 k.k. zobowiązał oskarżonego do tego, by zapłacił oskarżycielowi prywatnemu A. Ś. kwotę 500 złotych tytułem zadośćuczynienia za krzywdę doznaną na skutek zdarzenia opisanego w pkt. I części dyspozytywnej wyroku;

III.  zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżyciela prywatnego A. Ś. kwotę 300 złotych tytułem zwrotu opłaty;

IV.  zobowiązał oskarżonego od uiszczenia na rzecz Skarbu Państwa opłaty w wysokości 100 złotych.

Apelację od wyroku wywiódł obrońca oskarżonego zaskarżając wyrok w całości na korzyść oskarżonego zarzucając:

1)  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na pominięciu faktu, iż ślady krwi mające pochodzić z rany na głowie pokrzywdzonego znajdowały się zupełnie w innym miejscu niż wskazywał to pokrzywdzony w trakcie swoich zeznań;

2)  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na pominięciu faktu, iż oskarżony jest osobą praworęczną zaś obrażenia na głowie pokrzywdzonego umieszczone były po prawej stronie głowy – zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego powinny w takim przypadku występować po lewej stronie głowy;

3)  bląd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, iż oskarżony ostrym przedmiotem np. obrączką spowodował ranę na głowie pokrzywdzonego, gdy w rzeczywistości oskarżony nie nosi obrączki, ani żadnych innych ozdób na dłoniach;

4)  naruszenie przepisu art.7 k.p.k. w zw. z art.410 k.p.k. przez ich niezastosowanie polegające na przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów, polegające na błędnym przyjęciu, że oskarżony miał motyw w pobiciu pokrzywdzonego, gdy w rzeczywistości oskarżony dopiero po drodze do domu dowiedział się kim jest pokrzywdzony;

5)  naruszenie przepisu art.7 k.p.k. w zw. z art.410 k.p.k. przez ich niezastosowanie polegające na pominięciu podczas oceny dowodów faktu, iż pokrzywdzony podał funkcjonariuszom policji, iż sprawcą zdarzenia była inna osoba – znany pokrzywdzonemu osobiścieJ. M.,

alternatywnie:

6)  naruszenie przepisu art. 66 k.k. przez jego niezastosowanie, gdy w okolicznościach niniejszej sprawy, Sąd mógł warunkowo umorzyć postępowanie karne, w szczególności postawa oskarżonego nie karanego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa,

a podnosząc wskazane zarzut wniósł o:

1)  dopuszczenie dowodu z oględzin miejsca zdarzenia połączonego z eksperymentem procesowym celem wykazania nieprawdziwości zeznań pokrzywdzonego;

2)  zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego,

alternatywnie o:

3)  uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania,

alternatywnie o:

4)  warunkowe umorzenie postępowania.

Z wyrokiem nie pogodził się również oskarżyciel prywatny zaskarżając wyrok w części orzeczenia o karze zarzucając:

> obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art.115§2 k.k. przez jego błędną wykładnię poprzez uwzględnienie przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu okoliczności w postaci „mimowolnego uwikłania oskarżonego w konflikt z oskarżycielem prywatnym i jego żoną”, podczas gdy okoliczność ta nie może być brana pod uwagę przy powyższej ocenie, a także pominięcie przy powyższej ocenie sposobu i okoliczności popełnienia czynu;

> błąd w ustaleniach faktycznych poprzez brak ustalenia (na zasadzie domniemania faktycznego), że oskarżony w czasie uderzenia pokrzywdzonego rękami na jednej z nich posiadał przedmiot, którym spowodował u pokrzywdzonego rozcięcie skóry na prawej stronie czoła, podczas gdy z doświadczenia życiowego wynika, iż rany takie powstają na skutek uderzenia przedmiotami o twardej strukturze;

> rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu kary w postaci 50 stawek dziennych grzywny po 20 złotych każda, podczas gdy prawidłowo oceniony stopień społecznej szkodliwości czynu zabronionego przypisanego oskarżonemu, stopień jego zawinienia oraz wzgląd na cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie kara powinna osiągnąć w stosunku do skazanego i potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa uzasadniają wymierzenie kary surowszej,

a podnosząc wskazane zarzuty wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu kary w postaci 6 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym.

Sąd Okręgowy zważył:

apelacja obrońcy oskarżonego nie jest zasadna.

Wbrew twierdzeniom apelującego sąd I Instancji nie dopuścił się wskazanych błędów w ustaleniach faktycznych i naruszenia przepisów postępowania. Ocena dowodów przeprowadzona została wnikliwie z poszanowaniem zasad wyrażonych w art.7 kpk.

Jeśli chodzi o lokalizację śladów krwi pokrzywdzonego, to biorąc pod uwagę fakt iż mocno broczył krwią po otrzymanych uderzeniach (co wynika z dokumentacji fotograficznej) i przemieszczał się po korytarzu, to niewątpliwie ślady krwi mogły znajdować się w wielu rozproszonych miejscach. Podobnie rzecz się przedstawia jeśli chodzi o lokalizację obrażeń u pokrzywdzonego w zestawieniu z akcentowaną w apelacji „praworęczność” oskarżonego. Nie można uznać za zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, iż osoba praworęczna jeśli decyduje się na zadanie ciosu ręką czy pięścią będąc osobą praworęczną zawsze uczyni to prawą ręką. W sytuacji zadania jednego ciosu pokrzywdzonemu znajdującemu się naprzeciwko napastnika wnioskowanie takie jest do przyjęcia, jeżeli jednak ciosów jest zadawanych więcej, a pokrzywdzony podejmuje obronę pochylając i zasłaniając głowę oraz podejmując próbę uniknięcia ciosów (co miało miejsce w niniejszym wypadku), wówczas wnioskowania takiego nie sposób zaakceptować.

Co do możliwości powstania obrażenia u pokrzywdzonego w wyniku uderzenia ostrym przedmiotem czy obrączką, to zarzut apelacyjny w tym zakresie nie jest zrozumiały skoro sąd I instancji nie dokonuje definitywnie podobnych ustaleń faktycznych, a nawet gdyby przyjmować podobną hipotezę, to okoliczność ta nie miałaby znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Do pęknięcia powłok skóry w wyniku uderzenia pięścią może dojść bez względu na to czy sprawca ma założoną obrączkę na palcu czy też nie. Posiadanie obrączki nie może być również postrzegane jako „uzbrojenie się” w dodatkowe narzędzie celem zwiększenia zakresu i dolegliwości obrażeń (jak w wypadku kastetu). Wobec powyższego okoliczność ta nie zupełnie znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Odnośnie wzajemnej znajomości oskarżonego i pokrzywdzonego, to wbrew twierdzeniom apelującego obydwaj mężczyźni przed zdarzeniem co prawda nie znali swoich personaliów ale mieli wiedzę na swój temat wynikającą z faktu przypadkowego spotykania się skoro żona oskarżonego to córka sąsiada pokrzywdzonego, z którym tenże pozostaje w konflikcie. Pokrzywdzony zatem nie miał wątpliwości przez kogo został pobity mimo, iż nie był w stanie wskazać bezpośrednio po zdarzeniu personaliów sprawcy, to próba wykazania przez apelującego że w wyniku policyjnego rozpytania wskazał na sąsiada J. M.jako tegoż sprawcę, stanowi przejaw nieporozumienia a co najmniej nadinterpretacji treści policyjnych notatek. Z notatki bowiem sporządzonej tuż po zdarzeniu przez W. R.(k.126 akt 3Ds 160/11/S) wynika, że pokrzywdzony dla określenia sprawcy operował terminem „mąż Pani J. M.(1)”, a zatem wątpliwości w tym zakresie nie występują. Nie może być zatem mowy o błędnych ustaleniach faktycznych nie mówiąc już o wymaganym w przepisie art.438 pkt 2 i 3 kpk ich choćby potencjalnym wpływie na treść orzeczenia. Skarżący w zarzucie apelacyjnym podnosi naruszenie również art.410 kpk nie wymienia jednak żadnej okoliczności nie ujawnionej w toku rozprawy głównej, a będącej podstawą ustaleń faktycznych.

Co do ujętego w apelacji wniosku dowodowego o przeprowadzenie oględzin miejsca zdarzenia połączonych z eksperymentem, to na rozprawie odwoławczej skarżący doprecyzował, iż w istocie nie jest to wniosek dowodowy ale postulat apelacji i swoisty zarzut z powodu zaniechania przeprowadzenia takiej czynności. Przeprowadzanie oględzin po upływie lat dwóch od zdarzenia byłoby czynnością nie tylko zbędną ale i nie mającą wartości dowodowej ze względu na znaczny upływ czasu, jeśli zaś chodzi o eksperyment, to skarżący nie wskazał na czym miałby polegać poza ogólnikowym stwierdzeniem o potrzebie wykazania „nieprawdziwości zeznań pokrzywdzonego.”

Odnośnie alternatywnego wniosku apelacji obrońcy oskarżonego, to nie jest on trafny podobnie jak apelacja oskarżyciela prywatnego skierowana przeciwko orzeczonej karze.

W wypadku oskarżonego brak jest podstaw zarówno do warunkowego umorzenia postępowania jak i uznania wymierzonej mu kary za rażąco niewspółmiernie łagodną. Nieprzyznawanie się oskarżonego do sprawstwa i winy automatycznie nie wyłącza możności warunkowego umorzenia postępowania, wpływa jednak na ocenę postawy sprawcy, jako jednej z przesłanek stosowania przepisu art.66§1 kk. Sposób i okoliczności popełnienia czynu oskarżonego również przemawiają na niekorzyść oskarżonego sprzeciwiając się uznaniu, że stopień społecznej szkodliwości czynu nie jest znaczny. Pozytywne opinie o oskarżonym przedstawione w postępowaniu odwoławczym powyższej oceny nie zmieniają, jak też nieprawomocne orzeczenie w sprawie o wykroczenie, na które powołuje się skarżący w postępowaniu odwoławczym (II W 871/12) stanowić może jedynie dowód iż takie postępowanie się toczy.

Sąd I Instancji miarkował zarówno rodzaj kary jak i jej wymiar mając na względzie fakt, że oskarżony nie działał z pobudek chuligańskich, naruszenie prawa miało w życiu oskarżonego charakter incydentalny, mając na względzie dotychczasowy sposób jego życia, zaś zdarzenie będące przedmiotem niniejszego postępowania stanowiło swoiste pokłosie wieloletniej sytuacji konfliktowej między rodziną żony oskarżonego a pokrzywdzonym. Orzeczona nawiązka zadośćuczyni wyrządzonej krzywdzie, a jej wysokość nie przekracza możliwości zarobkowych oskarżonego.

Kierując się zasadami słuszności (art.624§1 kpk) wobec nieuwzględnienia obu apelacji odstąpiono od obciążania oskarżonego i oskarżyciela prywatnego kosztami postępowania odwoławczego.