Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 grudnia 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 grudnia 2015r. w S.

odwołania A. O.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 23 września 2014 r. (Nr (...) )

w sprawie A. O.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o wysokość renty rodzinnej

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że wysokość renty rodzinnej przysługującej A. O. po E. O. wynosi na dzień 05 maja 2014 r. 988,60 (dziewięćset osiemdziesiąt osiem i 60/100) złotych.

Sygn. akt: IV U 1231/14 UZASADNIENIE

Decyzją z 29 września 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie przepisów ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznał A. O. od 5 maja 2014r. rentę rodzinną po mężu E. O. w wysokości 923,56 złotych brutto miesięcznie.

Odwołanie od w/w decyzji złożyła A. O. w części dotyczącej wysokości świadczenia. Wskazała, że obliczając wysokość świadczenia organ rentowy nie uwzględnił okresów podlegania E. O. ubezpieczeniu społecznemu rolników. Wskazując na powyższe wniosła o ponowne obliczenie świadczenia (odwołanie k.1 akty sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując że zaskarżona decyzja wydana została zgodnie z przepisami ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Podniesiono, że mąż ubezpieczonej - E. O. w dacie zgonu (5 maja 2014r.) nie spełniał warunków do nabycia prawa do emerytury, a jedynie do renty z tytułu niezdolności do pracy wynikające z art.57 ust.1 ustawy emerytalnej. Okresy składkowe zostały uzupełnione okresami pracy w gospodarstwie rolnym w zakresie niezbędnym do udowodnienia 5 lat ubezpieczenia w ostatnim 10-leciu przed datą zgonu (art.57 ust.1 pkt 2 w zw. z art.10 ust.2 ustawy). W następstwie powyższego zaskarżoną decyzją z 23 września 2014r. przyznano ubezpieczonej prawo do renty rodzinnej po E. O. od 5 maja 2014r. na stałe, obliczając wysokość świadczenia zgodnie z przepisami ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dodatkowo wskazano, że w sprawie nie znajduje zastosowania art.56 ustawy emerytalnej, gdyż uprawnionym do renty z tytułu niezdolności do pracy nie przysługuje zwiększenie z tytułu opłacania składek na FUSR, jak również część składkowa. Zwiększenie z tytułu opłacania składek na FUSR i część składkową z mocy w/w przepisu uwzględnia się jedynie przy ustaleniu wysokości emerytury (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.3-4 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 11 czerwca 2014r. wpłynął do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wniosek A. O. o rentę rodzinną po E. O.. E. O. – mąż ubezpieczonej A. O. zmarł w dniu 5 maja 2014r. Miał ukończone 60 lat. W chwili śmierci męża ubezpieczona miała ukończone 53 lata (odpis skrócony aktu zgonu E. O. i aktu małżeństwa ubezpieczonej k.11-12 akt rentowych). W chwili śmierci E. O. nie miał ustalonego prawa do emerytury, ani prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (okoliczność niesporna).

W 10-leciu przez zgonem, a zatem w okresie od 5 maja 2004r. do 4 maja 2014r. E. O. posiadał okres ubezpieczenia w wymiarze 17 dni z tytułu zatrudnienia w firmie (...) w S. w okresie od 18 kwietnia 2014r. do 5 maja 2014r. (umowa o pracę z 18 kwietnia 2014r. k.20 akt rentowych, zaświadczenie o zatrudnieniu z 16 czerwca 2014r. i potwierdzenie ubezpieczenia k.24-25 akt rentowych oraz karta przebiegu zatrudnienia k.39 akt rentowych). Ponadto w okresie od 1 października 2004r. do 5 maja 2014r. E. O. podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników (zaświadczenie z 4 września 2014r. k.36 akt rentowych). Uzupełniając okres ubezpieczenia w wymiarze 17 dni okresem podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników organ rentowy ustalił, że w chwili śmierci E. O. spełniał przesłanki nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy określone w art.57 ust.1 ustawy emerytalnej. Mając to na uwadze zaskarżoną decyzją z 23 września 2014r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej rentę rodzinną po E. O. od 5 maja 2014r. na stałe. Do ustalenia wysokości świadczenia organ rentowy przyjął okres składkowy w wymiarze 20 lat, 7 miesięcy i 11 dni (decyzja z 23 września 2014r. k.43 akt rentowych).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej A. O., w której zakwestionowała ona wysokość przyznanej jej renty rodzinnej okazało się uzasadnione, choć nie do końca z przyczyn określonych w odwołaniu.

Niesporne jest, że ubezpieczona nabyła prawo do renty rodzinnej jako wdowa po E. O., która w chwili śmierci męża miała ukończony 50. rok życia – art.70 ust.1 pkt 1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r., Nr 153, poz.1227 ze zm.). Przyznanie ubezpieczonej prawa do renty rodzinnej poprzedzało ustalenie, że E. O. nie mający ustalonego prawa do świadczenia emerytalnego ani rentowego, spełnia przesłanki nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, o których mowa w art.57 ust.1 pkt 1-3 ustawy emerytalnej. Z mocy art.65 ust.2 ustawy przyjąć należało, że E. O. był całkowicie niezdolny do pracy. Co do przesłanki wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, wynoszącego w przypadku E. O. co najmniej 5 lat - art.57 ust.1 pkt 2 w zw. z art.58 ust.1 pkt 5 i ust.2 ustawy, niesporne było, że w 10-leciu przed zgonem ,tj. w okresie od 5 maja 2004r. do 4 maja 2014r. E. O. posiadał okres ubezpieczenia w wymiarze 17 dni (z tytułu zatrudnienia trwającego od 18 kwietnia 2014r. do chwili śmierci ,tj. do 5 maja 2014r.). W tych okolicznościach wobec ustalenia, że E. O. w okresie od 1 października 2004r. do 5 maja 2014r. podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników, na podstawie art.10 ust.1 pkt 1 i ust.2 ustawy emerytalnej, brakujący okres ubezpieczenia do wymiaru 5 lat podlegał uzupełnieniu wskazanym wyżej okresem podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników (i opłacania z tego tytułu składek). Powyższe pozwoliło na ustalenie, że E. O. w chwili śmierci spełniał warunki wymagane do uzyskania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy i w konsekwencji na ustalenie prawa A. O. do renty rodzinnej po mężu.

Uwzględnienie przy ustalaniu prawa E. O. do renty z tytułu niezdolności do pracy okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników, o którym mowa w art.10 ust.1 pkt 1 ustawy emerytalnej, pociągało za sobą konieczność zastosowania – przy obliczaniu wysokości tej renty (dla potrzeb obliczenia renty rodzinnej) przepisu art.63 ust.1 ustawy emerytalnej, zgodnie z którym osobie, której przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy uwzględniono okresy pracy w gospodarstwie rolnym wymienione w art.10 ust.1 pkt 1, wysokość tej renty oblicza się z uwzględnieniem liczby lat i miesięcy tych okresów, w wymiarze przyjętym do ustalenia prawa do renty. W przypadku E. O. okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników uwzględniony do ustalenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wyniósł 4 lata i 11 miesięcy, a zatem w takim wymiarze okres ten powinien być uwzględniony przy ustaleniu wysokości tego świadczenia.

Ustalając dla potrzeb ustalenia wysokości renty rodzinnej, wysokość renty z tytułu niezdolności do pracy organ rentowy nie uwzględnił powyższego uregulowania, a w toku procesu – na zapytanie Sądu (k.8v) – wskazał, że okresy podlegania E. O. ubezpieczeniu społecznemu rolników zostały przyjęte w niezbędnym zakresie do ustalenia prawa do renty, co było od początku niesporne (pismo organu rentowego k.12-13 akt sprawy). W tych okolicznościach, na zlecenie Sądu organ rentowy przedstawił wyliczenie wysokości świadczenia przy uwzględnieniu dyspozycji art.63 ust.1 ustawy emerytalnej traktując okresy opłacania przez E. O. składek na ubezpieczenie społeczne rolników w wymiarze 4 lat i 11 miesięcy - przyjętych do ustalenia prawa do renty – jako okresy składkowe i obliczenia wskaźnikiem po 1,3% podstawy wymiaru renty za każdy rok tych okresów. Wyliczona w ten sposób wysokość renty z tytułu niezdolności do pracy wyniosła na dzień 5 maja 2014r. - 1 163,07 złotych, a wysokość renty rodzinnej 988,60 złotych miesięcznie (wyliczenie k.24 akt sprawy). W ocenie Sądu przyjęty sposób obliczenia jest prawidłowy. Wskazuje na niego również M. B. w komentarzu do art.63 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (opublikowany w systemie Lex). Należy podkreślić, że początkowo organ rentowy przedstawił wyliczenie uwzględniające zwiększenie rolne z tytułu składek na FUSR (na k.17 akt sprawy). Wyliczenie to jest jednak nieprawidłowe, gdyż przepis art.63 ust.1 ustawy emerytalnej nie stanowi o zwiększeniu z tytułu składek na FUSR, a przepis art.56 tej ustawy nie znajduje w sprawie zastosowania.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji wyroku.