Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 kwietnia 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 30 kwietnia 2015 r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania R. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 3 września 2013 r. Nr (...)

w sprawie R. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o wysokość emerytury

I.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustala, iż wysokość emerytury R. W. na dzień 01 sierpnia 2013 r. wynosi 1 317,72 (jeden tysiąc trzysta siedemnaście i 72/100) złotych,

II.  w pozostałej części oddala odwołanie.

Sygn. akt: IV U 1235/13 UZASADNIENIE

Decyzją z 3 września 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie przepisów ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przeliczył R. W. poczynając od 1 sierpnia 2013r. emeryturę przyjmując do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia. Obliczony w ten sposób wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 63,39%, a wysokość świadczenia do wypłaty wyniosła 1 109,54 złotych.

Odwołanie od w/w decyzji złożył ubezpieczony R. W. wnosząc o jej zmianę poprzez ponowne ustalenie wysokości emerytury przy uwzględnieniu 10 najkorzystniejszych lat pracy ,tj. lat 1969-1978, a także wynagrodzenia faktycznie uzyskiwanego w okresie zatrudnienia w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Handlu (...) w S., gdzie obok płacy zasadniczej każdorazowo otrzymywał premię, która wchodziła w skład podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Nadto wniósł o uwzględnienie w wysokości świadczenia faktu opłacania składek na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego (...) (odwołanie k.2-5).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i wskazując, że wskaźnik wysokości podstawy emerytury ubezpieczonego obliczony został z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu. Wynosi on 63,39% i jest najkorzystniejszy dla ubezpieczonego. Ponadto do ustalenia wysokości podstawy wymiaru za lata 1974-1978 przyjęto kwoty wynagrodzenia na podstawie angaży, a za lata 1984-1985 kwoty wynagrodzenia z kart wynagrodzeń i karty wynagrodzeń (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.12-13).

Sąd ustalił, co następuje:

Decyzją z 24 maja 2013r. organ rentowy przyznał ubezpieczonemu R. W. emeryturę poczynając od 29 marca 2013r. ,tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego (decyzja o przyznaniu emerytury z 24 maja 2013r. k.42-43 i załącznik do decyzji k.38 akt emerytalnych). Zgodnie z w/w decyzją do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia, a obliczony na tej podstawie wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia wyniósł 57,60 % (wyliczenie na w/w k.38 akt emerytalnych).

W dniu 6 sierpnia 2013r. ubezpieczony wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o przeliczenie podstawy wymiaru emerytury z uwzględnieniem przedłożonych dokumentów, na które składały się angaże z Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Handlu (...) w S., zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu -ZUS Rp-7 wystawione przez (...), zaświadczenie z Powiatowego Urzędu Pracy w S. oraz karty pracy z (...) (wniosek ubezpieczonego o przeliczenie emerytury z 6 sierpnia 2013r. wraz z załącznikami k.44-55 akt emerytalnych). W rozpoznaniu powyższego wniosku decyzją z 3 września 2013r. organ rentowy przeliczył emeryturę ubezpieczonego poczynając od 1 sierpnia 2013r. do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjmując podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, a ustalony na tej podstawie wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia wyniósł 63,39% (decyzja z 3 września 2013r. i załącznik do niej k.65-67 akt emerytalnych).

Ubezpieczony był zatrudniony w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Handlu (...) w S. w okresie od 1 lipca 1974r. do 31 grudnia 1980r. (świadectwo pracy z 31 grudnia 1980r. k.9 akt emerytalnych). W umowie o pracę zawartej w dniu 1 lipca 1974r. ustalono, że ubezpieczony będzie pracował na stanowisku sprzedawcy i będzie otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 1 900 złotych plus premię zgodnie z obowiązującymi przepisami (umowa o prace k.4 akt osobowych). Z dniem 13 grudnia 1976r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu stanowisko kierownika sklepu i przyznał mu wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 2 500 złotych, dodatek funkcyjny w wysokości 400 złotych i premię zgodnie z obowiązującym regulaminem premiowania do 15% płacy zasadniczej (pismo z 13 grudnia 1976r. k.7 akt osobowych). Z dniem 30 grudnia 1978r. pracodawca wypowiedział ubezpieczonemu warunki pracy w zakresie stanowiska oraz warunki płacy w ten sposób, że od 1 lutego 1979r. powierzył mu stanowisko pakowacza i przyznał wynagrodzenie zasadnicze w 6 kat. zaszeregowania ,tj.13 złotych za godzinę oraz premię regulaminową (pismo z 30 grudnia 1978r. k.9 akt osobowych). Od 1 lipca 1979r. pracodawca przyznał ubezpieczonemu dodatek stażowy w wysokości 5% płacy zasadniczej (pismo z 6 lipca 1979r. k.10 akt osobowych). Od 1 grudnia 1979r. pracodawca przyznał ubezpieczonemu wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 15 złotych za godzinę (pismo k.11 akt osobowych). Od 1 sierpnia 1980r. pracodawca przyznał ubezpieczonemu wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 16,50 złotych za godzinę (pismo z 26 lipca 1980r. k.12 akt osobowych). Od 1 października 1980r. pracodawca przyznał ubezpieczonemu wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 17,30 złotych za godzinę oraz 20% premii miesięcznej (pismo z 21 października 1980r. k.13 akt osobowych).

Biegła z zakresu księgowości w osobie A. D. w opinii sporządzonej na zlecenie Sądu w oparciu o zachowaną dokumentację osobową ubezpieczonego z okresu zatrudnienia w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Handlu (...) w S. oraz kart wynagrodzeń za rok 1979 i 1980 ustaliła podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne w każdym roku tego zatrudnienia, przy czym z uwagi na brak danych co do wysokości otrzymywanej przez ubezpieczonego premii do podstawy wymiary składek za lata 1974-1978 nie doliczono tego składnika wynagrodzenia. Obliczone przez biegłą wynagrodzenie jest wynagrodzeniem najniższym, jakie w tym okresie ubezpieczony mógł osiągnąć. Uwzględnia ono stałe składniki wynagrodzenia ubezpieczonego ,tj. wynagrodzenie zasadnicze, dodatek funkcyjny (w okresie pełnienia funkcji kierownika sklepu) oraz dodatek stażowy (strona 1-3 opinii biegłej księgowej A. D. zawierająca obliczenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne R. W. w latach 1974-1980 - k.39-41 akt sprawy). Obliczony przy uwzględnieniu powyższych danych wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury ubezpieczonego z 20 lat wybranych z całego okresu zatrudnienia wynosi 63,46%, a obliczona w oparciu o powyższe wysokość świadczenia ubezpieczonego na dzień 1 sierpnia 2013r. ,tj. na datę zgłoszenia wniosku o przeliczenie wynosi 1 317,72 złotych brutto (strona 4-6 opinii biegłej księgowej A. D. - k.42-44 akt sprawy).

W okresie od 11 kwietnia 2001r. do 31 marca 2008r. i od 29 kwietnia 2008r. do 30 czerwca 2008r. ubezpieczony podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników i opłacał składki na to ubezpieczenie (zaświadczenie Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z 16 lipca 2008r. k.21-22 akt emerytalnych i k.19-20 akt sprawy). Wskazany okres opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników został uwzględniony przy ustaleniu prawa ubezpieczonego do emerytury rolniczej (zestawienie okresów ubezpieczenia k.28 akt emerytalnych).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie R. W. okazało się częściowo uzasadnione.

Zgodnie z art.111 ust.1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) wysokość emerytury oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art.15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenie emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1)  z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2)  z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury albo o ponowne ustalenie emerytury,

3)  z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne emerytury,

a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Odnosząc powyższe uregulowanie do okoliczności sprawy Sąd uznał, że decyzja organu rentowego z 3 września 2013r. powinna być zmieniona, choć zakres tej zmiany jest niewielki. W oparciu o zachowaną dokumentację osobową i płacową ubezpieczonego z okresu zatrudnienia w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Handlu (...) w S. możliwe było obliczenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne ubezpieczonego w okresie tego zatrudnienia trwającego od 1 lipca 1974r. do 31 grudnia 1980r., a to pozwoliło na ustalenie, że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury obliczony w najkorzystniejszym wariancie ,tj. z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu wynosi 63,46%, a nie 63,39%, jak ustalił organ rentowy w zaskarżonej decyzji. Skutkiem tego wysokość emerytury ubezpieczonego na dzień 1 sierpnia 2013r. ,tj. na datę zgłoszenia wniosku o przeliczenie, wyniosła 1 317,72 złotych brutto, a nie 1 317,08 złotych jak ustalił organ rentowy w zaskarżonej decyzji.

Należy wskazać, że wbrew wnioskowi ubezpieczonego do ustalenia wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne za okres zatrudnienia w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Handlu (...) w S. nie mógł być uwzględniony (z wyjątkiem lat 1979-1980, za które zachowały się karty wynagrodzenia) składnik wynagrodzenia w postaci premii, a to z uwagi na brak danych co wysokości tej premii. Z akt osobowych ubezpieczonego, a także z zeznań świadka Z. O. (na k.31v-32 akt sprawy) wynika, że ubezpieczony otrzymywał premię, ale jej wysokość pozostaje nieznana. Z umowy o pracę wynika tyle, że miała być ona wypłacana zgodnie z obowiązującymi przepisami, natomiast z pisma pracodawcy o powierzeniu ubezpieczonemu stanowiska kierownika sklepu wynika, że miała być przyznawana zgodnie z obowiązującym regulaminem premiowania - do 15% płacy zasadniczej (vide: ustalenia faktyczne). Z kolei świadek Z. O. wskazał, że premia była wypłacana kwartalnie, choć mogła być też premia miesięczna. O jej przyznaniu decydował przełożony w oparciu o wyniki wykonania zadań premiowych i średnio premia mieściła się w skali od 15 do 20% wynagrodzenia zasadniczego (zeznania k.31v-32). Nie ulega wątpliwości, że tego rodzaju informacje były niewystarczające do ustalenia wysokości premii otrzymywanej przez ubezpieczonego, gdyż wysokość świadczenia musi opierać się na danych pewnych, a nie hipotetycznych, czy przybliżonych.

Nieuzasadniony okazał się również wniosek ubezpieczonego dotyczący uwzględnienia przy ustalaniu wysokości świadczenia okresu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników. Zgodnie z art.56 ust.4 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe nie zostały uzupełnione okresami, o których mowa w art.10 ustawy, emerytura ulega zwiększeniu za okres opłacania składek na Fundusz Emerytalny Rolników, Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników i ubezpieczenie emerytalno-rentowe rolników. W myśl ust.5 powyższego przepisu powyższe zwiększenie nie przysługuje osobie mającej ustalone prawo do emerytury lub renty na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników. Jak wynika z wcześniejszych ustaleń ubezpieczony ma ustalone prawo do emerytury rolniczej, a zatem w/w zwiększenie do emerytury nie może być przyznane.

Mając na uwadze powyższe okoliczności i ustalenia Sąd na podstawie art.477.14§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w pkt I wyroku. W pozostałej zaś części odwołanie oddalił jako nieuzasadnione.