Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 grudnia 2015 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Bielecka-Gąszcz

Protokolant: sekr. sąd. Anna Zuchora

po rozpoznaniu w dniu 18 grudnia 2015 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa Gminy Ł. – Administracji Zasobów Komunalnych Ł. w Ł.

przeciwko A. B., L. B. i J. B.

o zapłatę 2.000,38 zł

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda Gminy Ł. – Administracji Zasobów Komunalnych Ł. w Ł. na rzecz pozwanych A. B., L. B. i J. B. solidarnie kwotę 617 zł (sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VIII C 1362/15

UZASADNIENIE

W dniu 9 lutego 2015 roku powód Miasto Ł. – Administracja Zasobów Komunalnych Ł. w Ł., reprezentowany przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, wytoczył przeciwko pozwanym solidarnie A. B., L. B. i J. B. powództwo o zapłatę kwoty 2.000,38 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu powód podniósł, że pozwani A. B. i L. B. byli najemcami lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w Ł., a wraz z nimi lokal zajmowała J. B. ( primo voto B.). Na podstawie umowy najmu pozwani byli zobowiązani do płacenia powodowi czynszu do 10-go dnia każdego miesiąca. Pozwani zaniechali ponoszenia opłat. Niniejszym pozwem powód dochodzi zapłaty kwoty 2.000,38 zł, na którą składa się należność główna w wysokości 1.484,41 zł za okres od dnia 1 listopada 2010 roku do 20 listopada 2012 roku, odsetki w kwocie 498,37 zł za okres od dnia 11 listopada 2010 roku do dnia 30 listopada 2014 roku oraz koszty upomnień w wysokości 17,60 zł. Powód wzywał pozwanych do uregulowania należności, jednak wszystkie wezwania pozostały bez odpowiedzi. (pozew k. 9-12)

W dniu 26 lutego 2015 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi wydał przeciwko pozwanym solidarnie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (VIII Nc 991/15), który pozwani, reprezentowani przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, zaskarżyli sprzeciwem w całości.

W sprzeciwie pozwani wnieśli o oddalenie powództwa w całości i podnieśli zarzut przedawnienia dochodzonego roszczenia i jego nieudowodnienia. Wskazali, że poza wyciągiem, powód nie załączył do pozwu żadnych dokumentów dowodzących zasadności dochodzonego roszczenia i jego wysokości. (nakaz zapłaty k. 29, sprzeciw k. 33-34)

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał powództwo w całości. Podniósł, że bieg terminu przedawnienia roszczenia był wielokrotnie przerywany w związku z wpłatami dokonywanymi przez pozwanych, zaś wpłaty te stanowiły konkludentne uznanie długu. Zgodnie z załączonym do pozwu stanem finansowym konta, okazjonalne wpłaty były dokonywane w wysokości większej niż wartość miesięcznego przypisu, co jednoznacznie wskazuje na świadomość istnienia zadłużenia pozwanych. Ponadto pozwani kierowali do powoda wnioski o rozłożenie zadłużenia na raty, a nawet złożyli oświadczenie o uznaniu długu. Wreszcie powód wskazał, że przedstawione przez powoda dokumenty finansowe, jako dokumenty prywatne, stanowią dopuszczony w polskiej procedurze cywilnej środek dowodowy, podlegający każdorazowo ocenie Sądu; dowodzą one wysokości roszczenia, jako, że przedstawiają oprócz przyrostu zadłużenia, także dokonywane przez pozwanych wpłaty. Wysokość dochodzonej kwoty wynika nadto z umowy najmu lokalu socjalnego, którą pozwani podpisali z powodem, a która została załączona do pozwu. (odpowiedź na sprzeciw k. 43-44)

Na rozprawie w dniu 18 grudnia 2015 roku pełnomocnika powoda podtrzymał powództwo w całości. Podniósł, że od 21 listopada 2011 roku lokal zajmowany przez pozwanych został przekwalifikowany jako socjalny i umowę najmu lokalu socjalnego pozwani mieli zawartą do 20 listopada 2012 roku, wcześniej pozwani mieli zawartą umowę najmu tego lokalu, ale nie był to lokal socjalny.

Pełnomocnik pozwanych wniósł o oddalenie powództwa w całości, jako nieudowodnionego. Wskazał, że załączone do pozwu wydruki stanu finansowego konta pozwanych są jakimiś wydrukami z systemu, które nie zostały podpisane, a nadto nie pozwalają na zweryfikowanie poprawności rozliczenia, gdyż nie załączono do nich dokumentów źródłowych. Także dowód z dokumentu na karcie 17 akt sprawy nie pozwala na zweryfikowanie wysokości zadłużenia. Podniósł, że nie wiadomo w istocie, w jakiej wysokości czynsz powinni płacić pozwani, nie wiadomo na jakiej podstawie powód dokonywał korekt, które są wskazane w wydrukach. Podniósł wreszcie, że powód powołuje się na uznanie roszczenia przez pozwanych, ale nawet kwoty, które pozwani mieli uznać, nie pokrywają się w wysokością roszczenia dochodzonego pozwem.

W replice na zarzuty dotyczące nieudowodnienia roszczenia, pełnomocnik powoda zgłosił szereg wniosków dowodowych, zaś pełnomocnik pozwanych wniósł o ich oddalenie, jako spóźnionych, wskazując, że winny być zgłoszone najpóźniej w odpowiedzi na sprzeciw. (protokół rozprawy k. 57-58)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 listopada 2011 roku pozwani A. i L. małżonkowie B. zawarli z powodem umowę najmu lokalu socjalnego nr (...) położonego przy ul. (...) w Ł., na czas określony do 20 listopada 2012 roku, przy czym w umowie wskazano, że łączna wysokość należności na lokal wynosi 162,22 zł miesięcznie (w tym czynsz najmu 39,74 zł miesięcznie, za dostawę zimnej wody 24,29 zł, za odbiór ścieków 21,07 zł, za odbiór nieczystości stałych 73,50 zł, abonament za wodomierz 3,62 zł miesięcznie) i winny być one uiszczane z góry za dany miesiąc, bez uprzedniego wezwania, do 10-go dnia każdego miesiąca. W umowie zastrzeżono, że wszelkie zmiany warunków niniejszej umowy wymagają formy pisemnej.

Wcześniej, w tym począwszy od 1 listopada 2010 roku, pozwani mieli zawartą umowę najmu powyższego lokalu mieszkalnego, jednak nie jako lokalu socjalnego.

Wraz z najemcami w przedmiotowym lokalu, m.in. w okresie od 1 listopada 2010 roku do 20 listopada 2012 roku, zamieszkiwała także pełnoletnia pozwana J. B. z domu B., która ponosiła wspólnie z najemcami lokalu solidarną odpowiedzialność za należności z tytułu najmu lokalu. (kserokopia umowy najmu lokalu mieszkalnego-socjalnego k. 25-28, okoliczności bezsporne)

Pozwani zalegali z zapłatą części należności za wynajmowany lokal mieszkalny. W okresie objętym pozwem pozwani spłacali zadłużenie, płacili część należności za lokal, korzystali z dodatku mieszkaniowego, w okresie tym doszło także do rozliczenia faktur (...). (okoliczności bezsporne)

W dniu 29 stycznia 2013 roku pozwana A. B. zwróciła się do powoda z wnioskiem o rozłożenie na jak najmniejsze raty zaległości czynszowych za lokal na dzień 31 grudnia 2012 roku w kwocie 2.002,61 zł. (kserokopia podania k. 45, okoliczności bezsporne)

W dniu 19 lutego 2013 roku pozwana A. B. złożyła do powoda podanie z prośbą o rozłożenie zadłużenia za w/w lokal na 48 rat i wyrażenie zgody na przesunięcie terminu wpłaty należności za lokal do 25-go dnia każdego miesiąca i wyrażenie zgody na podpisanie umowy. (kserokopia podania k. 47, okoliczności bezsporne)

W dniu 27 listopada 2013 roku pozwana A. B. złożyła oświadczenie, że uznaje zaległość na koncie przedmiotowego lokalu według stanu: należność główna 2.271,27 zł według stanu na dzień 27.11.2013 roku, odsetki 394,56 zł według stanu na dzień 31.10.2013 roku, koszty upomnień 26,40 zł. (kserokopia oświadczenia k. 46, okoliczności bezsporne)

W dniu 28 lipca 2014 roku powód wezwał pozwanych do spłaty zadłużenia za lokal, wskazując, że jego wysokość na dzień 30 czerwca 2014 roku wynosi 2.423,33 zł tytułem należności głównej, 610,04 zł tytułem odsetek, 26,40 zł tytułem kosztów upomnień, w tym wartość przedmiotu sporu sądowego wynosi: 1.901,90 zł – z tytułu umownego korzystania z lokalu w okresie do 20.11.2012 roku + odsetki do 30.06.2014 i z tytułu bezumownego korzystania z lokalu w okresie od 21.11.2012 roku do 30.06.2014 roku. (kserokopia przesądowego wezwania do zapłaty wraz z potwierdzeniami odbioru k. 22-22v)

Przedmiotowym powództwem powód dochodził zapłaty od pozwanych solidarnie kwoty 2.000,38 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 9 lutego 2015 roku do dnia zapłaty, przy czym powód wskazał, że na dochodzoną kwotę składa się należność główna w wysokości 1.484,41 zł za okres od dnia 1 listopada 2010 roku do 20 listopada 2012 roku, odsetki w kwocie 498,37 zł za okres od dnia 11 listopada 2010 roku do dnia 30 listopada 2014 roku oraz koszty upomnień w wysokości 17,60 zł.

Powód nie udowodnił wysokości dochodzonego roszczenia – na podstawie dowodów zgromadzonych w aktach sprawy niemożliwe było ustalenie w jakiej wysokości pozwani winni uiszczać czynsz i inne opłaty za korzystanie z lokalu mieszkalnego za poszczególne miesiące w okresie od 1 listopada 2010 roku do 20 listopada 2012 roku, jakich wpłat dokonywali w tymże okresie i w jaki sposób były one księgowane przez powoda, od jakich należności, za jaki okres i w jakiej wysokości powód naliczył pozwanym odsetki ustawowe za opóźnienie w płatności czynszu i innych należności za lokal, na jakiej podstawie, kiedy i w jakiej wysokości powód obciążył pozwanych kosztami za upomnienie oraz w jakiej wysokości powód poniósł koszty za upomnienie. (zestawienie k. 17, kserokopia stanu finansowego konta za lata 2010-2012 k. 18-20, zestawienie kalkulacji odsetek k. 21, kserokopia przesądowego wezwania do zapłaty k. 22, kserokopia umowy najmu k. 25-28, k. 48-51, kserokopia podania k. 45, kserokopia oświadczenia k. 46, kserokopia podania k. 47)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił częściowo jako bezsporny, a w pozostałym zakresie na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie było zasadne i nie zasługiwało na uwzględnienie, gdyż nie zostało udowodnione.

Podstawę prawną dochodzonego roszczenia stanowił przepis art. 659 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Na wstępie wskazać należy, że okolicznością niesporną w przedmiotowej sprawie był fakt, że strony były związane umową/umowami najmu lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w Ł., w tym strony wiązała taka umowa w okresie od 1 listopada 2010 roku do 20 listopada 2011 roku, a następnie przedmiotowy lokal został wynajęty pozwanym w okresie od 21 listopada 2011 roku do 20 listopada 2012 roku, jako lokal socjalny. W umowie najmu lokalu socjalnego na czas określony od 21 listopada 2011 roku do 20 listopada 2012 roku wskazano przy tym, że łączna wysokość należności na lokal wynosi 162,22 zł miesięcznie (w tym czynsz najmu 39,74 zł miesięcznie, za dostawę zimnej wody 24,29 zł, za odbiór ścieków 21,07 zł, za odbiór nieczystości stałych 73,50 zł, abonament za wodomierz 3,62 zł miesięcznie) i opłaty winny być uiszczane z góry za dany miesiąc, bez uprzedniego wezwania, do 10-go dnia każdego miesiąca.

Niesporne były także okoliczności faktyczne dotyczące tego, że pozwani zalegali z zapłatą części należności za wynajmowany lokal mieszkalny, w okresie objętym pozwem pozwani spłacali zadłużenie, płacili także część należności za lokal, korzystali również z dodatku mieszkaniowego, w okresie tym doszło także do rozliczenia faktur (...). Wreszcie pozwani nie kwestionowali tego, że pozwana A. B. złożyła dwa podania o rozłożenie zadłużenia za lokal na raty, a także oświadczenie o uznaniu zadłużenia za lokal, obejmowało ono jednak inną kwotę i okres, niż dochodzony pozwem.

Osią sporu w przedmiotowej sprawie była wysokość dochodzonego przez powoda roszczenia z tytułu najmu lokalu. Pozwani przy tym od samego początku, a zatem już w sprzeciwie od nakazu zapłaty podnosili, że powód nie udowodnił dochodzonego roszczenia, gdyż poza wyciągiem załączonym do pozwu, nie złożył żadnych dowodów z dokumentów na powyższe okoliczności.

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymując powództwo w całości, załączył jedynie dowody z dokumentów w postaci dwóch podań jednej z pozwanych o rozłożenie zadłużenia na raty, przy czym w jednym z nich nie wskazano wysokości zadłużenia, a w drugim z podań wskazano wysokość zadłużenia, ale dotyczyło ono okresu, który nie był tożsamy z okresem objętym pozwem; powód załączył także oświadczenie pozwanej o uznaniu długu, jednak wysokość zadłużenia uznana przez pozwaną była inna i również nie dotyczyła tego samego okresu, co zadłużenie dochodzone w niniejszej sprawie. Powód podniósł przy tym, że przedstawione przez powoda dokumenty finansowe, jako dokumenty prywatne, stanowią dopuszczony w polskiej procedurze cywilnej środek dowodowy, podlegający każdorazowo ocenie Sądu; powołał się na to, że dowodzą one wysokości roszczenia, jako że przedstawiają oprócz przyrostu zadłużenia, także dokonywane przez pozwanych wpłaty; wskazał, że wysokość dochodzonej kwoty wynika nadto z umowy najmu lokalu socjalnego, którą pozwani podpisali z powodem, a która została załączona do pozwu.

W odpowiedzi na sprzeciw powód nie złożył żadnych innych wniosków dowodowych, poza opisanymi powyżej. W takiej sytuacji, na rozprawie pełnomocnik pozwanych podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie i wniósł o oddalenie powództwa w całości, jako nieudowodnionego. Wskazał, że załączone do pozwu wydruki stanu finansowego konta pozwanych są jakimiś wydrukami z systemu, które nie zostały podpisane, a nadto nie pozwalają na zweryfikowanie poprawności rozliczenia, gdyż nie załączono do nich dokumentów źródłowych. Także dowód z dokumentu na karcie 17 akt sprawy nie pozwala na zweryfikowanie wysokości zadłużenia. Podniósł, że nie wiadomo w istocie, w jakiej wysokości czynsz powinni płacić pozwani, nie wiadomo na jakiej podstawie powód dokonywał korekt, które są wskazane w wydrukach. Podniósł wreszcie, że powód powołuje się na uznanie roszczenia przez pozwanych, ale nawet kwoty, które pozwani mieli uznać, nie pokrywają się z wysokością roszczenia dochodzonego pozwem.

Dopiero na rozprawie, po podtrzymaniu stanowiska w sprawie przez pełnomocnika pozwanych, pełnomocnik powoda zgłosił kolejne wnioski dowodowe, a ponadto wniósł o udzielenie terminu na złożenie pisma przygotowawczego celem odniesienia się do zarzutów pozwanych i złożenia dokumentów źródłowych.

Zarówno wnioski dowodowe powoda, jak i wniosek o udzielenie powodowi terminu na złożenie pisma przygotowawczego, złożone na rozprawie, zostały przez Sąd oddalone jako spóźnione. Uwzględnienie tychże wniosków, na takim etapie postępowania, jak w niniejszej sprawie, oznaczałoby, zdaniem Sądu, naruszenie zasady z art. 6 § 2 k.p.c., zgodnie z którą strony obowiązane są przytaczać wszystkie okoliczności faktyczne i dowody bez zwłoki, aby postępowanie mogło być przeprowadzone sprawnie i szybko. Stanowiłoby to ponadto naruszenie przepisu art. 207 § 6 k.p.c., zgodnie z którym Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że zgłosiła ich w pozwie lub w dalszym piśmie przygotowawczym (tu w odpowiedzi na sprzeciw) bez swojej winy lub, że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo, że występują inne wyjątkowe okoliczności, czego pełnomocnik powoda nie wykazał, a nawet nie próbował wykazać.

Powód już w pozwie, a najpóźniej po zakwestionowaniu udowodnienia wysokości roszczenia (co zostało podniesione w sprzeciwie pozwanych), czyli najpóźniej w odpowiedzi na sprzeciw winien zgłosić wszelkie twierdzenia i wnioski dowodowe na poparcie swoich twierdzeń celem wykazania zasadności i wysokości roszczenia.

Powód powinien wykazać właściwymi dokumentami źródłowymi wysokość należności za lokal jaką pozwani powinni płacić miesięcznie, z tytułu czynszu i innych opłat związanych z eksploatacją lokalu. Powód wykazał jedynie jaka była wysokość tych należności w okresie od 21 listopada 2011 roku do 20 listopada 2012 roku, gdyż do pozwu została załączona umowa najmu lokalu socjalnego z dnia 21 listopada 2011 roku, z której wprost wynika wysokość wszystkich opłat za najem lokalu. Nie wiadomo natomiast ile wynosiły opłaty należne powodowi poszczególne miesiące w okresie od 1 listopada 2010 roku do 20 listopada 2011 roku – wysokość opłat za ten okres nie wynika z żadnych dokumentów złożonych przez powoda.

Sąd uznał, że powód nie udowodnił wysokości dochodzonego roszczenia, gdyż na podstawie dowodów zgromadzonych w aktach sprawy niemożliwe było ustalenie w jakiej wysokości pozwani winni uiszczać czynsz i inne opłaty za korzystanie z lokalu mieszkalnego za wszystkie poszczególne miesiące w okresie od 1 listopada 2010 roku do 20 listopada 2012 roku, jakich wpłat dokonywali w tymże okresie i w jaki sposób były one księgowane przez powoda (jak księgowane były ewentualne nadpłaty - na poczet zaległości za które miesiące), od jakich należności, za jaki okres i w jakiej wysokości powód naliczył pozwanym odsetki ustawowe za opóźnienie w płatności czynszu i innych należności za lokal, na jakiej podstawie, kiedy i w jakiej wysokości powód obciążył pozwanych kosztami za upomnienie oraz w jakiej wysokości powód poniósł koszty za upomnienie.

Wartość dowodowa dokumentów i wydruków, jakie zostały zgromadzone w aktach sprawy, jest znikoma i niewystarczająca bądź nieprzydatna dla ustalenia wysokości rzeczywistego zadłużenia pozwanych, z przyczyn, które zostaną szczegółowo omówione poniżej.

Dowód z karty 17 akt sprawy, w postaci tabelki, w której wskazano, że z tytułu umownego korzystania z lokalu w okresie do 20 listopada 2012 roku zaległość pozwanych wynosi 1.591,55 zł, przy czym zaległość na 31 października 2012 roku została przepisana z konta finansowego lokalu, zaś przypis za miesiąc listopad 2012 roku został policzony proporcjonalnie do czasu trwania umowy, gdyż umowa na lokal socjalny trwała do 20 listopada 2012 roku, który to dokument został złożony w oryginale i opatrzony podpisem starszego inspektora D. S. – można potraktować ewentualnie jedynie jako dowód z dokumentu prywatnego. Dokument tego rodzaju, (pomijając już jego treść, w której wskazano, że zaległość do 31 października 2012 roku nie jest wykazana, a jedynie przepisana z konta finansowego lokalu) nie może stanowić i nie stanowi dowodu na wysokość zobowiązania pozwanych, w szczególności wobec stanowiska pozwanych wprost kwestionujących wysokość żądania powoda oraz wobec braku dokumentów źródłowych, z których wynikałby wysokość należności za lokal z tytułu najmu. Mając zresztą na uwadze zasady doświadczenia życiowego, podpis D. S. pod tabelką należy tłumaczyć w ten sposób, że dokonała ona technicznej czynności, jaką stanowi sporządzenie tabelki i jej przedłożenie. Nawet jeśliby hipotetycznie przyjąć, że podpis Pani D. S. pod oryginałem wydruku tabelki z komputera potwierdza złożenie przez nią zawartego w tym dokumencie oświadczenia – co uprawiałoby do zakwalifikowania tej tabelki jako dokumentu prywatnego – stwierdzić należy, że oświadczenie D. S. co do istnienia i wysokości stanu zadłużenia pozwanych nie ma żadnego znaczenia w sprawie. Treść oświadczenia zawartego w dokumencie prywatnym nie jest bowiem objęta domniemaniem zgodności z prawdą zawartych w nim twierdzeń. Ponadto w żaden sposób nie wykazano, że D. S. miała jakiekolwiek uprawnienia do składania tego rodzaju oświadczeń woli. Skoro opisana tabelka opatrzona podpisem osoby, która zapewne ją sporządziła, stanowi ewentualnie jedynie tzw. dokument prywatny, którego formalna moc dowodowa, jak stanowi art. 245 k.p.c., ogranicza się do domniemania, że złożono oświadczenie nim objęte, tylko w takim zakresie dokument ten nie budzi wątpliwości Sądu, natomiast materialna moc dowodowa tego dokumentu bez poparcia go odpowiednimi dokumentami źródłowymi, jest nikła. Treść oświadczenia zawartego w dokumencie prywatnym nie jest bowiem objęta domniemaniem zgodności z prawdą zawartych w nim twierdzeń. Zatem dokument prywatny nie jest dowodem rzeczywistego stanu rzeczy – nie jest dowodem wysokości zadłużenia pozwanych (por. wyrok SN z dnia 25 września 1985 r., IV PR 200/85, OSNC 1986, nr 5, poz. 84). Pomijając już, że w tabelce tej wskazano wysokość zaległości do 20 listopada 2012 roku, a zatem nie wiadomo od kiedy.

Kserokopia „stanu finansowego konta” pozwanych za rok 2012, 2011 i 2010 z kart od 18 do 20 akt sprawy nie może być nawet potraktowana jako dowód z dokumentu prywatnego, nie ma zatem żadnej wartości dowodowej, wobec kwestionowania przez pozwanych wysokości roszczenia dochodzonego pozwem. Powód złożył do akt sprawy wraz z pozwem jedynie kserokopię stanu finansowego konta – kserokopię jakiegoś wydruku z systemu, który na dodatek nie zawiera podpisu osoby, która ten wydruk sporządziła. Z całą stanowczością podkreślić należy, że złożona przez powoda kserokopia stanu zadłużenia niczego nie wyjaśnia i nie udawania. Jest to zwykła kserokopia wydruku komputerowego, która przy tym ma stanowić główny i w zasadzie wyłączny dowód na poparcie zasadności twierdzeń powoda dotyczących wysokości roszczenia. Tymczasem, oceniając jej wiarygodność, podnieść należy, że nawet nie można rozważać zakwalifikowania tej kserokopii jako kopii dokumentu prywatnego, skoro nie jest opatrzona podpisem. Nie wiadomo w istocie ile wynosił przypis pozwanych za każdy miesiąc z całego okresu objętego pozwem, skoro brak jest dokumentów źródłowych na okoliczność wysokości należności za lokal – wysokość ta została wykazana jedynie w okresie od 21.11.2011 do 20.11.2012 roku. Brak jest w aktach sprawy dokumentów źródłowych dotyczących ewentualnych podwyżek czynszu i doręczenia pozwanym pism zawierających wypowiedzenie stawki czynszowej, zaś w kserokopii wydruku na przykład w 2012 roku – raz wskazywany jest przypis na kwotę 165,72 zł, potem na 214,58 zł, a potem po dwóch miesiącach znowu na 165,66 zł; brak jest umowy najmu tego lokalu mieszkalnego za okres od 1 listopada 2010 roku do 20 listopada 2011 roku, więc kompletnie nie wiadomo jaka była należność z tytułu czynszu najmu i innych opłat związanych z eksploatacją lokalu w tym okresie. Kserokopia wydruku stanu finansowego konta za lata 2010-2012 ujmuje ponadto zadłużenie narastająco, więc pomijając już brak jej walorów dowodowych, z uwagi na to, że nie jest nawet dokumentem prywatnym, to i tak nie pozwalałaby ona na ustalenie rzeczywistej wysokości zadłużenia za okres od 1.11.2010 do 20.11.2012 roku, skoro w styczniu 2010 roku na wydruku ujęto także jakieś zadłużenie przepisane z wcześniejszego okresu (sprzed roku, a może sprzed 5 lat – nie wiadomo), gdyż w pozycji „zaległy czynsz” w styczniu 2010 wskazano 537,37 zł, zaś w pozycji „zaległe odsetki’ wskazano 35,19 zł. Wydruk cały czas ujmuje „należności” narastająco, zaczyna się od stycznia 2010 roku (z przejęciem jakiegoś wcześniejszego zadłużenia nie wiadomo za jaki okres !!!), stąd nie sposób także wyliczyć wysokość zadłużenia jaka istniała od 1 listopada 2010 roku, a to była data otwierająca okres objęty pozwem. Z wydruku wynikało zresztą, że pozwani dokonywali wpłat, które w wielu miesiącach przewyższały wysokość wskazanego tam przypisu, zatem powstaje kolejna wątpliwość – na poczet jakich zobowiązań powód księgował nadpłaty, co przy narastającym wyliczeniu zadłużenia wraz z odsetkami całkowicie uniemożliwia weryfikację poprawności rozliczenia – wystarczyłoby bowiem, że we wcześniejszym okresie jest policzone o 1 zł za dużo, a błąd ten rzutuje na wyliczenia za wszystkie następne miesiące przy narastającym rozliczeniu, które jest kompletnie nieczytelne. W kserokopii wydruku stanu finansowego konta wskazano, że pozwani prawie przez cały okres korzystali z dodatku mieszkaniowego, a ponadto w okresie objętym pozwem rozliczane były faktury (...), stąd wprowadzane były przez powoda różne korekty, których poprawności również nie da się zweryfikować bez dokumentów źródłowych.

Przechodząc do kolejnego dowodu, czyli wydruku kalkulacji odsetek ustawowych, to jest to także wydruk niepodpisany, zatem nie mający waloru dokumentu prywatnego, ale oczywiście weryfikacji poprawności wyliczenia odsetek można byłoby dokonać w każdym dostępnym on line kalkulatorze odsetek ustawowych, zatem nie to stanowi przeszkodę do weryfikacji wysokości kwoty dochodzonej pozwem. Wydruk ten jednak wskazuje, że od kwoty zaległości głównej, którą powód przyjął na podstawie wydruku stanu finansowego konta i tabelki z karty 17 akt sprawy, a która według powoda miała wynosić według stanu na dzień 20 listopada 2012 roku 1.484,41 zł, która oczywiście obejmowała odsetki naliczone pozwanym narastająco za okres od 1 listopada 2010 roku, a właściwie za okres od stycznia 2010 roku i wcześniejszy (na co wskazuje początek kserokopii wydruku z karty 20), powód w tabelce na karcie 21, naliczył pozwanym kolejne odsetki ustawowe od zadłużenia obejmującego także odsetki (w kwocie 1.484,41 zł były przecież naliczone narastająco odsetki) za okres wcześniejszy niż wytoczenie powództwa, bowiem za okres od 21.11.2012 roku do 30.11.2014 roku, co stanowi niedopuszczalne prawem naliczenie dalszych odsetek od odsetek. Zgodnie bowiem z treścią przepisu art. 482 § 1 k.c., od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa, chyba że po powstaniu zaległości strony zgodziły się na doliczenie zaległych odsetek do dłużnej sumy, przy czym powód nie wykazał by pozwani zgodzili się na takie doliczenie odsetek.

Kserokopia dokumentu prywatnego z karty 22 akt sprawy, niepoświadczona przez pełnomocnika za zgodność z oryginałem, także nie stanowi dowodu na wysokość dochodzonego niniejszym pozwem roszczenia. Chociaż okoliczność faktyczna, że w dniu 28 lipca 2014 roku powód wezwał pozwanych do spłaty zadłużenia za lokal, nie była sporna między stronami, o tyle treść tego wezwania również, ze względów omówionych już powyżej, nie stanowi samoistnego dowodu wysokości zadłużenia. Nawet, gdyby przyjąć, że jest to kserokopia dokumentu prywatnego, i tak nie potwierdza ona rzeczywistego stanu rzeczy, skoro dokument prywatny nie jest objęty domniemaniem zgodności z prawdą zawartych w nim twierdzeń, oświadczeń. W wezwaniu tym wskazano zresztą, że wysokość zadłużenia na dzień 30 czerwca 2014 roku wynosi 2.423,33 zł tytułem należności głównej, 610,04 zł tytułem odsetek, 26,40 zł tytułem kosztów upomnień, co nie było tożsame z okresem objętym pozwem i wysokością dochodzonego w niniejszej sprawie roszczenia. Wezwanie miało być sporządzone zresztą w dniu 28 lipca 2014 roku, a wskazano w nim, że „wartość przedmiotu sporu sądowego (?) wynosi: 1.901,90 zł – z tytułu umownego korzystania z lokalu w okresie do 20.11.2012 roku + odsetki do 30.06.2014 i z tytułu bezumownego korzystania z lokalu w okresie od 21.11.2012 roku do 30.06.2014 roku”, co budzi także wątpliwości, skoro pozew w tej sprawie został wniesiony do Sądu Rejonowego w dniu 9 lutego 2015 roku.

Jeżeli chodzi o umowę najmu lokalu socjalnego z dnia 21.11.2012 roku, stwierdzić należy, że jest to istotny i wiarygodny dokument na okoliczności wysokości należności za lokal w okresie od 21.11.2011 roku do 20.11.2012 roku, jednak wobec tego, że zadłużenie pozwanych było wyliczane narastająco, nie wiadomo jak księgowane były nadpłaty pozwanych, nie sposób znając wysokość przypisu za ten okres uwzględnić powództwo chociażby w części, skoro pozwani częściowo płacili za lokal, wpłaty często przewyższały miesięczny czynsz, a nie wiadomo w jaki sposób było to rozliczane, przy czym nie jest znana wysokość przypisu za okres poprzedzający listopad 2011 roku i pozwanym prawdopodobnie wliczono także do zadłużenia zaległości za okres przed dniem 1 listopada 2010 roku, a nawet przed 1 stycznia 2010 roku.

Podanie o rozłożenie na raty z dnia 29 stycznia 2013 roku złożone przez pozwaną A. B. może być traktowane jako dorozumiane uznanie długu, skoro pozwana wskazała w nim, że wnosi o rozłożenie na jak najmniejsze raty „zaległości czynszowych za lokal na dzień 31 grudnia 2012 roku w kwocie 2.002,61 zł”, jednak oświadczenie to samo w sobie nie może stanowić dowodu na okoliczność wysokości zadłużenia objętego pozwem, gdyż po pierwsze okres i kwota wskazana w oświadczeniu nie jest tożsama z kwotą dochodzoną i okresem objętym pozwem, a ponadto nie wiadomo co w istocie owo uznanie miało obejmować – zadłużenie za jaki okres, co powinien udowodnić powód.

Wniosek tej samej pozwanej z dnia 19 lutego 2013 roku „o rozłożenie zadłużenia za w/w lokal na 48 rat i wyrażenie zgody na przesunięcie terminu wpłaty należności za lokal do 25-go dnia każdego miesiąca i wyrażenie zgody na podpisanie umowy”, stanowi wyraz ogólnego uznania przez pozwaną, że jakieś zadłużenie za lokal istnieje, ale nie dowodzi jego wysokości.

Wreszcie oświadczenie pozwanej A. B. z dnia 27 listopada 2013 roku „o uznaniu zaległości na koncie przedmiotowego lokalu według stanu: należność główna 2.271,27 zł według stanu na dzień 27.11.2013 roku, odsetki 394,56 zł według stanu na dzień 31.10.2013 roku, koszty upomnień 26,40 zł”, mimo, że oczywiście jest uznaniem długu w ogólności, to jednak nie może stanowić i nie stanowi dowodu na okoliczność wysokości zadłużenia objętego pozwem, gdyż znowu okres i kwota wskazana w oświadczeniu nie jest tożsama z kwotą dochodzoną i okresem objętym pozwem, a ponadto nie wiadomo co w istocie owo uznanie miało obejmować – zadłużenie za jaki okres (od kiedy do kiedy) (tu wskazano tylko na jaki dzień zadłużenie istniejące, nie zaś od kiedy powstałe, z jakiego dokładnie tytułu), co powinien wykazać powód.

Dodać jeszcze można, ze trzy ostatnie dokumenty, z kart 45-47, zostały złożone do akt sprawy w kserokopiach nie poświadczonych za zgodność z oryginałem.

Sąd orzekający w przedmiotowej sprawie w pełni podziela stanowisko Sądu Najwyższego, wyrażone w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 roku (I CKU 45/96, OSNC 1997/6-7/76), że rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności jeżeli strona jest reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.).

Zaznaczyć należy, że z przepisu art. 207 § 6 k.p.c. jednoznacznie wynika, że powód zobowiązany jest zgłosić w pozwie dowody i twierdzenia na poparcie swoich żądań. Przepis ten łączy się ściśle z unormowaniem art. 6 § 2 k.p.c., który wyraża jeden z ciężarów procesowych stron w postaci obowiązku wspierania postępowania. Z powinności wspierania postępowania wynika obowiązek powoływania wszystkich twierdzeń i dowodów w jak najwcześniejszej fazie postępowania, tj. w czasie w którym to jest możliwe, jeżeli wystąpi taka potrzeba wywołana przez powstałą sytuację procesową (zob. Uzasadnienie do projektu ustawy, Druk Sejmowy nr 4332, Sejm VI Kadencji; SSN J. Górowski, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Tom I, Komentarz do art. 1-366, red. A. Marciniak, K. Piasecki, Warszawa 2014 r., art. 207 NB 16, s. 887) . Sankcją za niepowołanie przez strony we właściwym czasie dowodów i twierdzeń na poparcie swoich żądań jest ich pominięcie. Przesłanką kluczową z punktu widzenia wykładni przepisu art. 207 § 6 k.p.c. i uznania czy twierdzenie i dowód jest spóźniony, jest ocena, czy potrzeba ich powołania istniała w chwili, w której było składane pismo procesowe (pozew, odpowiedź na pozew czy sprzeciw, ew. dalsze pismo przygotowawcze), a strona tego zaniechała mimo, że powinna była je złożyć. Z kolei o tym, czy strona powinna była powołać twierdzenia i dowody w pozwie, odpowiedzi na sprzeciw lub w dalszym piśmie przygotowawczym, decyduje to, czy twierdzenie lub dowód pozostaje w logicznym związku z uzasadnieniem jej żądania. Zatem spóźnienie może wystąpić nawet wtedy już na etapie początkowym procesu, gdy strona powinna była twierdzenie i dowód powołać już pozwie lub odpowiedzi na pozew (zob. K. Weitz, P. Grzegorczyk, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t 1, cz. 1. Postępowanie rozpoznawcze, red. T. Ereciński, Warszawa 2012, art. 207 NB 23, s. 1004).

W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, że powołanie dowodów na wykazanie zasadności roszczenia, zarówno w aspekcie „czy się należy”, jak i aspekcie „ile się należy”, obciążało powoda już pozwie, a najpóźniej w odpowiedzi na sprzeciw. Powód powinien był w pozwie nie tylko, jasno wykazać czego się domaga, ale też powołać dowody na wykazanie zasadności swojego żądania. Poza sporem bowiem pozostaje, że zawsze zachodzi obiektywna potrzeba powołania w pozwie dowodów na wykazanie zasadności swoich roszczeń w zakresie żądanej ochrony prawnej. W przedmiotowej sprawie powód, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, nie udowodnił zasadności swojego roszczenia nawet wraz z odpowiedzią na sprzeciw, w tym sensie, że nie powołał wszystkich niezbędnych dowodów do wykazania swoich roszczeń wraz ze złożeniem odpowiedzi na sprzeciw.

W razie uznania, że dowody i twierdzenia są spóźnione, sąd na podstawie art. 207 § 6 k.p.c. pomija spóźnione dowody z urzędu obligatoryjnie. (zob. K. Weitz, P. Grzegorczyk, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t 1, cz. 1. Postępowanie rozpoznawcze, red. T. Ereciński, Warszawa 2012, art. 207 NB 25, s. 1005 – 1006; SSN J. Górowski, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Tom I, Komentarz do art. 1-366, red. A. Marciniak, K. Piasecki, Warszawa 2014 r., art. 207 NB 19, s. 887).

Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał, że powód nie udowodnił, że pozwani winni uiścić na jego rzecz czynsz najmu w wysokości dochodzonej pozwem, zatem powództwo zasługiwało na oddalenie w całości, jako nieudowodnione co do wysokości. Niemożliwe przy tym było, przy takim zasobie materiału dowodowego, uwzględnienie roszczenia chociażby w części, ze względów omówionych powyżej.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c.