Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Anna Walus-Rząsa

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Magdalena Kamuda

po rozpoznaniu w dniu 10 grudnia 2015 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K.

przeciwko: (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w R.

o uchylenie uchwały

I.oddala powództwo,

II.zasądza od powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. na rzecz pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. kwotę 377 zł ( trzysta siedemdziesiąt siedem złotych) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt VI GC 403/14

UZASADNIENIE

Powód (...) sp. z o.o. w K. w pozwie skierowanym przeciwko (...) Sp. z o.o. w R. wniósł o uchylenie uchwały nr 1 Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników spółki (...) Sp. z o.o. w R. w przedmiocie zmiany umowy spółki, podjętej przez Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników tej spółki w dniu 11 czerwca 2014r.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że na zgromadzeniu w dniu 11 czerwca 2014r. stawił się prezes zarządu i (...) sp. z o.o. w R. G. L. mający 51% udziałów oraz T. A. jako pełnomocnik powoda .

Powód wskazał, że zarząd (...) spółki z o.o. nie został poinformowany w żaden sposób o Nadzwyczajnym Zgromadzeniu Wspólników spółki (...) dlatego też nie był obecny na tym zgromadzeniu. Na zgromadzeniu powoda nie mógł również reprezentować T. A. gdyż pełnomocnictwo, którym posłużył się T. A. na tym zgromadzeniu nie było stronie powodowej znane a także było nieważne.

Powód podał, że w dniu 14 listopada 2013r. w KRS strony powodowej została ujawniona zmiana osób upoważnionych do reprezentacji spółki (...) sp. z o.o. w K. polegająca na wykreśleniu G. L. z funkcji prezesa zarządu i wpisaniu nowego prezesa zarządu C. K.. G. L. jest obecnie prezesem spółki (...) sp. z o.o. w R. , w której posiada 51% udziałów w kapitale zakładowym.

Powód podał również, że w dniu 12 czerwca 2014r. odbyło się Zwyczajne Zgromadzenie Wspólników spółki (...) spółka z o.o., w którym zarządzono przerwę albowiem pełnomocnik (...) spółka z o.o. wniósł o przedstawienie dokumentów, z którymi mniejszościowy wspólnik chciał się zapoznać przed podjęciem decyzji w zakresie głosowania nad uchwałą nr 1 Zwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) spółka z o.o.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania.

Pozwany podniósł, że jak wynika z protokołu Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z dnia 11 czerwca 2014r. powód był na tym zgromadzeniu reprezentowany przez pełnomocnika a pełnomocnictwo to jest załącznikiem do protokołu - aktu notarialnego i znajduje się w kancelarii notarialnej notariusza K. S..

Pozwany przyznał, że w dniu 11 czerwca 2014r. w kancelarii notarialnej w R. przy ul. (...) odbyło się Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Spółki (...) sp. z o.o. w R. a w zgromadzeniu brali udział G. L. oraz T. A. – pełnomocnik powoda. Na zgromadzeniu tym podjęto uchwałę w przedmiocie zmiany umowy spółki i sporządzono protokół z tego zgromadzenia. Pełnomocnik powoda nie głosował przeciwko uchwale a po jej powzięciu nie żądał zaprotokołowania sprzeciwu. Zdaniem strony pozwanej powód przed wytoczeniem powództwa powinien ustalić komu udzielił pełnomocnictwa i czy pełnomocnik wykonał powierzone zlecenie. Zatem zdaniem pozwanego brak jest spełnienia przesłanki uprawniającej powoda do wystąpienia z powództwem o uchylenie uchwały wspólników.

W odpowiedzi na powyższe powód podtrzymał żądanie pozwu i podniósł, że na Nadzwyczajnym Zgromadzeniu nie był prawidłowo reprezentowany przez T. A. a ponadto nie został poinformowany o zgromadzeniu wspólników , które odbyło się 11 czerwca 2014r. Powód wskazał również, że gdyby był na zgromadzeniu głosowałby przeciwko podjęciu uchwały w przedmiocie zmiany umowy spółki albowiem uchwała ta zmieniała uprawnienia powoda w sposób dla niego niekorzystny. Zdaniem powoda zaistniała sytuacja zagraża jego interesom albowiem powód obawia się możliwości odbywania się zgromadzeń wspólników z jego pominięciem, przy udziale rzekomych pełnomocników i podjęcia na tych zgromadzeniach uchwał , które skutkować mogą pokrzywdzeniem powoda jako wspólnika.

Sąd ustalił, co następuje:

Bezspornym jest fakt , ze w dniu 11 czerwca 2014r. przed notariuszem K. S. w Kancelarii Notarialnej w R. przy ul. (...). (...)nr 20 odbyło się Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników spółki (...) sp. z o.o. w R. . Na zgromadzeniu obecny był wspólnik i jednocześnie prezes zarządu G. L. posiadający 51 udziałów natomiast (...) sp. z o.o. w K., która posiada 49 udziałów w pozwanej Spółce, reprezentował T. A., na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez ówczesnego prezesa zarządu (...) spółka z o.o. G. L. z daty 17 września 2013r.

Na zgromadzeniu została podjęta uchwała nr 1 , w której zmieniono umowę spółki w § 11, w którym dodano ust. 3 o brzmieniu , że wspólnikami spółki mogą być tylko osoby fizyczne lub mali przedsiębiorcy w rozumieniu definicji zgodnie z art. 1 załącznika I do Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu ( ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych ) Dz.Urz. UE L 214 z 9.08.2008 r., str. 3 ) .

Uchwałą z 11 czerwca 2014r. zmieniono również § 17 umowy spółki, który brzmi, że zgromadzenie wspólników może podejmować uchwały , jeżeli jest reprezentowane na nim co najmniej ½ kapitału zakładowego.

Prezes zarządu strony powodowej C. K. zeznała, że spółka (...) nie głosowałaby za podjęciem powyższej uchwały albowiem (...) jest kwalifikowana jako średni przedsiębiorca, nie głosowałaby również za przyjęciem dalszej części zmiany umowy albowiem nie dysponuje połową udziałów w spółce (...) - wskazując, że przed tą zmianą uchwały podejmowane były przy reprezentacji 2/3 kapitału zakładowego.

Z zeznań prezesa zarządu C. K. wynika, że G. L. został odwołany z funkcji prezesa zarządu (...) spółki z o.o. w październiku 2013r. Zeznania te potwierdził również G. L., który przyznał, ze był prezesem spółki (...) od 2011r. do 2013r. Przyznał również, że w okresie tym udzielał różnych pełnomocnictw, w tym również T. A. pełnomocnictwa z 17 września 2013r., którym posłużył się on na zgromadzeniu w dniu 11 czerwca 2014r.

W dniu 12 czerwca 2014r. odbyło się Zwyczajne Zgromadzenie Wspólników Spółki (...) sp. z o.o. Podczas zgromadzenia pełnomocnik (...) spółki z o.o. wniósł o zarządzenie przerwy w głosowaniu nad uchwałą nr 1 w sprawie rozszerzenia porządku obrad a także wniósł o przedstawienie dokumentów, z którymi chciał się zapoznać przed podjęciem uchwały.

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów tj. protokołów ze zgromadzeń wspólników z dnia 11 czerwca 2014r. oraz z 12 czerwca 2014r. (k. 13 do 17, 66 do 70 ), tekstu jednolitego umowy spółki (k. 72 do 78 ), pisma o zwołaniu zgromadzenia na dzień 12.06.2014r. (k. 24), pism powodowej i pozwanej spółki ( k.17-25), KRS powódki i pozwanej (k. 26 do 30) pełnomocnictwa z dnia 17.09.2013r. ( k. 87).

Dowody pisemne nie budziły wątpliwości stron i Sądu.

Sąd oparł się również na zeznaniach stron oraz świadka S. S. (k. 135 - 136, 154 – 155 oraz 167-168). Sąd pominął dowód z przesłuchania świadka T. A. gdyż dowód ten był niemożliwy do przeprowadzenia nie mniej jednak przesłuchanie tego świadka było zbędne gdyż fakt udzielenia pełnomocnictwa w dniu 17.09.2013r. przez G. L. nie budził wątpliwości.

Sąd zważył, co następuje:

Powód w pozwie domagał się uchylenia uchwały nr 1 Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników pozwanej spółki z dnia 11 czerwca 2014r. w przedmiocie zmiany umowy spółki tj. że jej wspólnikami mogą być tylko osoby fizyczne i mali przedsiębiorcy i że zgromadzenie wspólników może podejmować uchwały , jeżeli jest reprezentowane na nim co najmniej ½ kapitału zakładowego.

Stosownie do art. 250 ksh prawo do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały wspólników przysługuje m.in. wspólnikowi, który nie był obecny na zgromadzeniu, jedynie w przypadku wadliwego zwołania zgromadzenia wspólników lub też powzięcia uchwały w sprawie nieobjętej porządkiem obrad.

W niniejszej sprawie niewątpliwie powód jako mniejszościowy wspólnik nie został prawidłowo powiadomiony o zgromadzeniu, które odbyło się w dniu 11 czerwca 2014r. – stosownie do art. 238 ksh. Zarząd pozwanej spółki nie przesłał bowiem powodowi pisemnego zawiadomienia o zgromadzeniu wraz z porządkiem obrad tj. nie zachował warunków objętych art. 238 ksh. Prezes zarządu strony pozwanej G. L. zeznał, że kwestie które miały być przedmiotem obrad były wcześniej omawiane ze S. S., wiedziała również o zgromadzeniu prezes zarządu powodowej spółki (...). Twierdzeń tych jednak nie potwierdzili zarówno prezes zarządu C. K., która zeznała, że o zgromadzeniu spółka (...) nie została powiadomiona, nie wiedział również nic o zgromadzeniu S. S., który nie jest pracownikiem ani (...) spółki (...) dlatego też bez znaczenia pozostaje fakt czy był on powiadomiony o zgromadzeniu czy też nie.

Mając na uwadze powyższe należy przyjąć, że mniejszościowy wspólnik – spółka (...) posiadała legitymację do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały wspólników.

Stosownie do art. 249 § 1 ksh uchwała wspólników sprzeczna z umową spółki bądź dobrymi obyczajami i godząca w interesy spółki lub mająca na celu pokrzywdzenie wspólnika może być zaskarżona w drodze wytoczonego przeciwko spółce powództwa o uchylenie uchwały.

W konsekwencji uprawniony podmiot może dochodzić uchylenia uchwały, jeżeli zachodzi którakolwiek z następujących sytuacji :

1)  uchwała jest sprzeczna z umową spółki i godzi w interes spółki;

2)  uchwała jest sprzeczna z umową spółki i ma na celu pokrzywdzenie wspólnika;

3)  uchwała jest sprzeczna z umową spółki, godzi w interes spółki i ma na celu pokrzywdzenie wspólnika;

4)  uchwała jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i godzi w interes spółki,

5)  uchwała jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i ma na celu pokrzywdzenie wspólnika;

6)  uchwała jest sprzeczna z dobrymi obyczajami, godzi w interes spółki i ma na celu pokrzywdzenie wspólnika.

Zawsze zatem przynajmniej dwie przesłanki wadliwości uchwały muszą zachodzić łącznie ( zob. wyrok SA w Gdańsku z 7.12.1993r. , I ACr 865/93, OSAiSN 1994, nr 4 poz. 18 ).

W niniejszej sprawie powód nie wykazał wskazanych wyżej przesłanek. Podniósł jedynie , że zaistniała sytuacja zagraża jego interesom gdyż obawia się możliwości odbywania zgromadzeń bez swojej obecności, a przy udziale rzekomych pełnomocników – co może skutkować jego pokrzywdzeniem jako wspólnika.

W orzecznictwie dominuje stanowisko, zgodnie z którym wszelkie nieprawidłowości w zwołaniu zgromadzenia wspólników, podobnie jak i inne uchybienia w podejmowaniu uchwały, mające charakter wyłącznie formalny , mogą stanowić skuteczną podstawę żądania stwierdzenia nieważności uchwały tylko wtedy, gdy wpłynęły na jej treść ( tak m.in.: Sąd Najwyższy w wyroku z 26 marca 2009r., I CSK 253/08 oraz w wyroku z 12 października 2012r., IV CSK 186/12, podobnie Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 24 marca 2009 r. VI ACA 1560/08, Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 14 lutego 2013r., V ACA 775/12).

Nie zasługuje także na akceptację stanowisko, że wystąpienie tego rodzaju wadliwości, może automatycznie prowadzić do uwzględnienia żądania uchylenia zaskarżonej uchwały, w płaszczyźnie art. 249 k.s.h. Wymieniona w tym przepisie przesłanka sprzeczności uchwały z umową spółki nie stanowi bowiem samodzielnej przesłanki uchylenia uchwały zgromadzenia wspólników. Takiej wykładni powyższego przepisu sprzeciwiają się zasady logiki oraz reguły wykładni gramatycznej. Skoro bowiem art. 249 k.s.h. stanowi, że zaskarżona w drodze wytoczonego przeciwko spółce powództwa o uchylenie uchwały może być uchwała wspólników: sprzeczna z umową spółki bądź dobrymi obyczajami i godząca w interesy spółki lub mająca na celu pokrzywdzenie wspólnika, uznać należy że dla uwzględnienia wspomnianego powództwa niezbędne jest wykazanie przez stronę powodową, oprócz przesłanki sprzeczności uchwały z umową spółki, także co najmniej jednego z dwóch elementów wskazanych w drugim zdaniu koniunkcji a mianowicie tego, że sporna uchwała godzi w interesy spółki lub ma na celu pokrzywdzenie wspólnika ( por. Andrzej Kidyba, Kodeks spółek handlowych. Komentarz. WKP 2011 , komentarz do art. 249).

Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 24 października 2012r.,V ACa 417/12 wychodząc z założenia racjonalności ustawodawcy należy uznać, że nieprawidłowości o charakterze formalnym, mające miejsce przed odbyciem zgromadzenia, na etapie jego zwoływania, nie pociągają za sobą automatycznie sprzeczności uchwały walnego zgromadzenia z ustawą. Samo wadliwe zwołanie zgromadzenia lub podjęcia uchwały w sprawie nieobjętej porządkiem obrad nie stanowi wyłącznej przesłanki eliminacji jej z obrotu. Tego typu nieprawidłowości otwierają natomiast drogę do zaskarżenia powziętych na nieprawidłowo zwołanym zgromadzeniu uchwał, tym którzy z tego powodu nie mogli uczestniczyć w podjęciu decyzji . Nie zmienia to jednak faktu, że osoby te muszą wykazać ustawowo określone przesłanki eliminacji tych uchwał z obrotu, a zatem wpływu naruszenia przepisów formalnych na treść uchwały. Oznacza to, że w przypadku wadliwego zwołania zgromadzenia wspólników ( np. uchybienie w sposobie zawiadomienia, podjęcie w sposób wadliwy decyzji o zwołaniu zgromadzenia itp.), powód występując z żądaniem stwierdzenia nieważności podjętych na nim uchwał, zobowiązany jest wykazać , że uchwała w związku z zaistniałym uchybieniem proceduralnym narusza jednocześnie jakiś inny przepis ustawy, co czyni ją bezwzględnie nieważną (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 15 grudnia 2014r. I ACa 1417/14).

Jeżeli uchwała narusza zarówno przepisy ustawy, jak i postanowienia umowne, podstawą powództwa powinien być art. 252 § 1 ksh, gdyż sprzeczność z ustawą wywołuje dalej idące skutki . Gdyby jednak powód jako podstawę pozwu wskazał art. 249 § 1 ksh Sąd nie może wydać orzeczenia stwierdzającego nieważność uchwały, bo wówczas wbrew zakazowi wynikającemu z art. 321 § 1 kpc wyrokowałby ponad żądanie ( wyrok SA w Gdańsku z 29 listopada 2007 r. w sprawie I ACa 1016/07, niepublikowany).

Stosownie do art. 251 ksh powództwo o uchylenie uchwały wspólników należy wnieść w terminie miesiąca od dnia otrzymania wiadomości o uchwale, nie później jednak niż w terminie sześciu miesięcy od dnia powzięcia uchwały. W wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 26 kwietnia 1996 r. ( I ACr 291/96, pr. gos. 1997 r., nr 3 , s. 39) wskazano, że początek biegu terminu określonego w art. 415 k.h. do zaskarżenia uchwały liczyć należy nie od daty otrzymania wiadomości o fakcie podjęcia uchwały , lecz od daty otrzymania wiadomości o jej treści. W niniejszej sprawie prezes zarządu strony powodowej przyznała w swoich zeznaniach, że dopiero we wrześniu lub w październiku 2014r., po interwencji pełnomocnika, strona powodowa dowiedziała się czego dotyczyła uchwała podjęta na Nadzwyczajnym Zgromadzeniu Wspólników w dniu 11 czerwca 2014r. ( k. 135). Przyjmując więc nawet ostatni dzień października termin do wytoczenia powództwa nie został zachowany albowiem pozew w sprawie został wniesiony do Sądu w dniu 11 grudnia 2014r. ( data stempla pocztowego k.31).

Upływ terminów przewidzianych w art. 251 ksh powoduje wygaśnięcie roszczenia. Powództwo wniesione po ich upływie podlega oddaleniu, gdyż są to terminy zawite prawa materialnego ( tak w wyroku SA w Poznaniu z 3 listopada 1994 r. , I ACr 326/94, OSA 1995, nr 5, poz. 24 w wyroku SA w Białymstoku z 19 marca 1996 r. I ACr 64/96 OSA 1997, nr 9 poz. 48.

Mając na uwadze powyższe Sąd oddalił powództwo wobec niezachowania terminu z art. 251 ksh i niewykazania przesłanek z art. 249 ksh.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 w zw. z art. 108 § 1 kpc.

Na koszty postępowania składają się koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3.600 zł i opłata skarbowa od pełnomocnictwa.