Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 czerwca 2013 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSR del. Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant st.sekr.sądowy Zofia Aleksandrowicz

po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2013 roku w Piotrkowie Trybunalskim

sprawy z wniosku J. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania J. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 29 czerwca 2012 r. sygn. (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje wnioskodawcy J. W. dalsze prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy okresowo od dnia 1 kwietnia 2012 roku do dnia 31 marca 2013 roku.

Sygn. akt VU 852/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 czerwca 2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w T. odmówił J. W.prawa do renty uznając, że wnioskodawca jest zdolny do pracy.

W odwołaniu od powyższej decyzji złożonym w dniu 19 lipca 2012 roku wnioskodawca wniósł o przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy .

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił następujący stan faktyczny:

J. W.urodził się w dniu (...). Posiada wykształcenie zawodowe – ukończył zasadniczą szkołę zawodową, z zawodu jest ślusarzem mechanikiem. W okresie aktywności zawodowej pracował jako robotnik wykwalifikowany: ślusarz mechanik, frezer, mistrz przewijarek, nastawiacz maszyn i galwanizer. Nie pracuje zawodowo od 2007r. (okoliczność bezsporna)

W okresie od dnia 26 marca 2008 r. do dnia 31 marca 2012 roku wnioskodawca był uprawniony do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy (okoliczność bezsporna).

W dniu 16 marca 2012 r. wnioskodawca wystąpił z wnioskiem o ponowne ustalenie prawa do renty.

(dowód: wniosek – akta rentowe)

Orzeczeniem z dnia 9 maja 2012 r. lekarz orzecznik ZUS stwierdził, iż wnioskodawca jest zdolny do pracy zarobkowej. Taki wniosek wywiódł ze stopnia zaawansowania rozpoznanych u niego schorzeń w postaci: zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa szyjnego z dyskopatią C5/C6, zespołu bólowego kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego bez objawów korzeniowych, zawrotów kręgopochodnych, stanu po alloplastyce biodra prawego z powodu zmian zwyrodnieniowych.

(dowód; orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia 9.05.2012 r. k. 14 akt rentowych wraz z dokumentacja medyczną w aktach ZUS)

J. W. wniósł sprzeciw od powyższego orzeczenia w wyniku czego sprawę skierowano na komisję lekarską ZUS, która w dniu 21 czerwca 2012 r. po rozpoznaniu zmian zwyrodnieniowo-dyskopatycznych kręgosłupa szyjnego i LS z zespołem bólowym, bez istotnego ograniczenia sprawności, bez objawów korzeniowych, stanu po alloplastyce biodra prawego w 2007r. z powodu zmian zwyrodnieniowych, zmian zwyrodnieniowych biodra lewego bez istotnego ograniczenia sprawności, nadciśnienia tętniczego, zawrotów głowy wydała orzeczenie zgodne z opinią lekarza orzecznika ZUS.

(dowód: orzeczenie komisji lekarskiej z dnia 21.06.2012 k. 2 akt rentowych wraz z dokumentacją medyczną w aktach rentowych)

Aktualnie u wnioskodawcy występują następujące schorzenia:

⚫

stan po endoprotezie biodra prawego w 2007r;

⚫

przewlekły zespół bólowy biodra prawego i lewego z okresami zaostrzenia;

⚫

średnie zmiany zwyrodnieniowe biodra lewego,

⚫

kręgozmyk ;

⚫

dyskopatia lędźwiowa na poziomie L5/S1, dyskopatie szyjne od C3 do C7;

⚫

zwyrodnienie kręgosłupa odcinka szyjnego i lędźwiowo-krzyżowego;

⚫

podejrzenie obluzowania okolicy centralnej części panewki prawej;

⚫

szpotawość kolana z objawami chondropatii przedziałów przyśrodkowych;

⚫

zespół bólowo-dysfunkcyjny kręgosłupa C i L/S z obecnością lewostronnych objawów korzeniowych;

⚫

przepuklina jądra miażdżystego C5/C6 centralno-lewoboczna z zespołem korzeniowym szyjno-barkowym lewostronnym;

Z powodu schorzeń ortopedycznych i neurologicznych wnioskodawca jest częściowo niezdolny do pracy zarobkowej zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami zawodowymi od dnia 1 kwietnia 2012r. do dnia 31 marca 2013r.

(dowód: opinia biegłego ortopedy R. E. – k. 12-13 akt,

opinia biegłego ortopedy J. B. – k. 91- 91 odwrót akt;

opinia biegłego neurologa A. P. – k. 20- 21 akt, k. 31 akt

opinia biegłego neurologa A. N. – 71-72 odwrót akt, k. 96 akt)

Sąd Okręgowy dokonał oceny dowodów i zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227) niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Z kolei przepisy art. 12 ust. 2 i 3 stanowią, że całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się po pierwsze stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji oraz po drugie możliwości wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art. 13 ust. 1).

Stosownie do treści art. 57 ust. 1 powyższej ustawy renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1)  jest niezdolny do pracy,

2)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3)  niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b), pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a), pkt 10 lit. a), pkt 11-12, 13 lit. a), pkt 14 lit. a) i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a), pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Częściowa niezdolność do pracy polega na utracie w znacznym stopniu zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. „Doniosłe znaczenie w konstrukcji częściowej niezdolności do pracy (której definicję zawiera art. 12 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS) ma podkreślenie, że chodzi o ocenę zachowania zdolności do wykonywania nie jakiejkolwiek pracy, lecz pracy „zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji”. Ratio legis wyodrębnienia tej przesłanki stanowi wyeliminowanie sytuacji, w których ubezpieczeni o wyższych kwalifikacjach po utracie zdolności do ich zarobkowego wykorzystania zmuszeni byliby podjąć pracę niżej kwalifikowaną, do której zachowali zdolność, wobec braku środków do życia. Inaczej mówiąc, ubezpieczony może być uznany za częściowo niezdolnego do pracy, gdy zachował zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (na przykład pracy wymagającej niższych albo niewymagającej w ogóle jakichkolwiek kwalifikacji), lecz jednocześnie utracił w znacznym stopniu zdolność do pracy, do której posiada kwalifikacje. Wyjaśnienie treści pojęcia „pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji” wymaga uwzględnienia zarówno kwalifikacji formalnych (czyli zakresu i rodzaju przygotowania zawodowego udokumentowanego świadectwami, dyplomami, zaświadczeniami), jak i kwalifikacji rzeczywistych (czyli wiedzy i umiejętności faktycznych, wynikających ze zdobytego doświadczenia zawodowego), (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2006 roku, I UK 103/06 OSNP 2007/17-18/261).

Dla ustalenia, czy wnioskodawca jest niezdolny do pracy w rozumieniu przepisów cytowanej ustawy, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych neurologów: A. P. i A. N. oraz biegłych z zakresu ortopedii: E. R. i J. B., biegłych z zakresu dziedzin medycyny, w ramach których mieszczą się rozpoznane u niego schorzenia.

Biegli sporządzili opinie po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną wnioskodawcy, wynikami badań oraz po przeprowadzeniu jego osobistego badania. Opinie biegłych w sposób wyczerpujący i kompleksowy obrazują stan zdrowia wnioskodawcy oraz wyjaśniają w jaki sposób zdiagnozowane zmiany chorobowe wpływają na sprawność organizmu ubezpieczonego i możliwości wykonywania pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami zawodowymi.

Biegli rozpoznali u wnioskodawcy tożsame schorzenia oraz tak samo ocenili naruszenie sprawności jego organizmu spowodowane tymi schorzeniami. Z jednoznacznych w swej treści, podzielonych przez Sąd jako spójnych i logicznych, opinii wszystkich biegłych sądowych wynika, że stan zdrowia ubezpieczonego w obecnym stadium skutkuje dalszą jego częściową niezdolnością do pracy z powodu znacznego stopnia dysfunkcji statyczno-czynnościowej bioder i kręgosłupa (dyskopatia lędźwiowa, dyskopatie szyjne, zwyrodnienie kręgosłupa odcinka szyjnego i lędźwiowo-krzyżowego) oraz przewlekłego zespołu bólowego bioder z okresami zaostrzeń, zespołu bólowego korzeniowego lewostronnego, przepukliny jądra miażdżystego z zespołem korzeniowym szyjno-barkowym lewostronnym.

Biegli neurolodzy rozpoznali i stwierdzili u wnioskodawcy utrzymujący się w dacie orzekania o niezdolności do pracy przez organ rentowy zespół bólowo-dysfunkcyjny kręgosłupa z obecnością wyraźnego zespołu korzeniowego lewostronnego w przebiegu zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo-krzyżowego. Dolegliwości korzeniowe dodatkowo nakładają się na zespół bólowy spowodowany zmianami zwyrodnieniowymi stawów biodrowych. Zdaniem biegłych neurologów ten zespół bólowy spowodował, że wnioskodawca jest w dalszym ciągu częściowo niezdolny do pracy od dnia 1 kwietnia 2012r. do 31 marca 2013r.

Okoliczność, że lekarze orzecznicy ZUS nie stwierdzili takiego zespołu bólowego korzeniowego u wnioskodawcy podczas jego badania, nie jest dowodem na brak tego schorzenia. Opinie lekarzy orzeczników w świetle art. 245 k.p.c. są li tylko dokumentami prywatnymi, a zatem stanowią dowód tego, że osoba która się pod nimi podpisała, złożyła oświadczenie w nich zawarte. Nie korzystają natomiast z domniemania prawdziwości. Sąd rozpoznając sprawę – wobec zakwestionowania tych opinii przez wnioskodawcę- nie może się na nich opierać przy wydawaniu rozstrzygnięcia. Przeciwstawia się temu obowiązująca w postępowaniu sądowym zasada bezpośredniości przeprowadzania dowodów. Dlatego też w niniejszej sprawie dla oceny stanu zdrowia wnioskodawcy Sąd przeprowadził dowód z opinii biegłych sądowych lekarzy. Opinie lekarzy orzeczników ZUS nie stanowią skutecznego przeciwdowodu dla opinii sporządzonych przez biegłych sądowych w niniejszej sprawie. Organ rentowy nie może zatem podważyć opinii biegłych sądowych przeciwstawiając im jedynie opinie lekarzy orzeczników. W przedmiotowej sprawie organ rentowy nie przedstawił natomiast jakichkolwiek innych poza opiniami lekarzy orzeczników ZUS dowodów na to, iż wnioskodawca jest zdolny do pracy. W świetle powyższego stanowisko organu rentowego co do zdolności wnioskodawcy do pracy należy uznać za gołosłowne. Tym bardziej, że z opinii neurologów wynika, że objawy korzeniowe występują u wnioskodawcy już od kilku lat i mają charakter przewlekły, okresowo mogą jedynie zmniejszać swoje nasilenie. Należy podkreślić, że wnioskodawca był częściowo niezdolny do pracy do 31 marca 2012r. m.in. z powodu schorzeń neurologicznych tj. zdiagnozowanego u niego zespołu bólowego. Lekarze orzecznicy ZUS badali wnioskodawcę odpowiednio w kwietniu i czerwcu 2012r. Wnioskodawca w tym okresie cały czas kontynuował leczenie neurologiczne z powodu dolegliwości bólowych kręgosłupa (7 wizyt w okresie od stycznia 2011r. do listopada 2012r.). Lekarze orzecznicy nie wypowiedzieli się kiedy to nastąpiła poprawa stanu zdrowia wnioskodawcy i na czym ona polegała.

Stan zdrowia wnioskodawcy nie tyle uległ poprawie, jak imputuje organ rentowy, ale wręcz się pogorszył. Jest to spowodowane schorzeniami ortopedycznymi wnioskodawcy, które nakładają się na dolegliwości natury neurologicznej i również skutkują częściową niezdolnością do pracy wnioskodawcy na okres kolejnego roku czasu od ustania poprzednich uprawnień, co do czego biegli ortopedzi są całkowicie w swych opiniach zgodni. Biegły ortopeda R. E. biorąc pod uwagę ubytki ze strony biodra lewego (większe zmiany zwyrodnieniowe), zwrócił uwagę na konieczność wykonania u wnioskodawcy endoprotezoplastyki również biodra lewego. Należy przypomnieć, że wnioskodawca przeszedł już protezoplastykę biodra prawego w 2007r., ale nie przywróciła ona w pełni sprawności kończyny dolnej prawej. Stwierdzone w badaniach obrazowych zmiany zwyrodnieniowe stawów biodrowych – jak wynika z opinii biegłego ortopedy J. B.- znajdują potwierdzenie w ograniczeniu ruchomości i wraz z dolegliwościami bólowymi stanowią o ograniczeniu funkcjonalnym kończyn dolnych. Dodatkowo potwierdziło się w badaniu klinicznym (badanie RTG biodra prawego) – wbrew zarzutom organu rentowego - zapoczątkowanie obluzowania panewki, co opisuje w opinii biegły R. E..

W świetle jednoznacznych w swej treści opinii biegłych sądowych oraz zgromadzonej dokumentacji medycznej, nie może budzić wątpliwości, że już w dacie orzekania o niezdolności do pracy przez ZUS wnioskodawca był częściowo niezdolny do pracy zarobkowej zgodnej ze swoimi kwalifikacjami zawodowymi z powodu schorzeń neurologicznych i ortopedycznych.

Wnioskodawca ma wykształcenie zasadnicze zawodowe, a w okresie aktywności zawodowej pracował jako wykwalifikowany robotnik (ślusarz mechanik, frezer, mistrz przewijarek, galwanizer). Wykonywana przez niego praca była pracą z przewagą wysiłku fizycznego, wymagająca sprawności obu rąk, dłuższego stania, chodzenia, wymuszonej pozycji ciała, schylania się. Tymczasem występujące u niego schorzenia ograniczają możliwość dłuższego stania i poruszania się, pochylania się, chodzenia po schodach i dźwigania, do czego wnioskodawca jest predysponowany w ramach swoich kwalifikacji zawodowych. Ograniczenia funkcjonale dolnych kończyn oraz przewlekły zespół bólowy korzeniowy w znacznym stopniu wykluczają zdolność do takiej pracy. Powyższe czyni wnioskodawcę w dalszym ciągu częściowo niezdolnym do pracy zarobkowej zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami zawodowymi – jak wynika z uwzględnionej przez Sąd opinii biegłych neurologów i ortopedów – okresowo od dnia 1 kwietnia 2012r. do 31 marca 2013r.

W świetle powyższych rozważań, za bezpodstawne uznać należy zastrzeżenia zgłoszone do opinii biegłych przez organ rentowy. Wbrew stanowisku organu rentowego biegli w sposób dostateczny wykazali, iż wnioskodawca utracił częściowo zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Zarzuty organu rentowego są jedynie polemiką z prawidłowymi wnioskami końcowymi opinii biegłych.

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Okręgowy w oparciu o opinię biegłych neurologów i biegłych z zakresu ortopedii, uznał że wnioskodawca utracił w znacznym stopniu zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Uwzględniając powyższe Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał J. W. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 1 kwietnia 2012 roku do 31 marca 2013 roku.