Pełny tekst orzeczenia

WYROK

UZASADNIENIE

Powód Gmina H. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) w W. na swoją rzecz kwoty 18.913,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 2 grudnia 2013 roku do dnia zapłaty, tytułem świadczenia z gwarancji ubezpieczeniowej.

*

Wyrokiem z dnia 14 kwietnia 2015 roku Sąd Rejonowy w C.:

I.  zasądził od pozwanego (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda Gminy H. kwotę 18.913,40 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 17 grudnia 2013 roku do dnia zapłaty,

II.  zasądził od pozwanego (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda Gminy H. kwotę 3.363 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Towarzystwo (...) z siedzibą w W. zawarł w dniu 30 czerwca 2009 roku z (...) Sp. z o. o. w S. umowę generalną, określającą warunki współpracy w zakresie udzielania przez Towarzystwo na zlecenia (...) Sp. z o. o. gwarancji ubezpieczeniowych dotyczących m. in. usunięcia wad i usterek, w celu zabezpieczenia zobowiązania wynikającego z nieusunięcia wad i usterek wynikających z umów zawartych przez (...) Sp. z o. o., w zakresie prowadzonej przez nią działalności gospodarczej, na okres nie dłuższy niż 61 miesięcy. W ramach tej umowy pozwany zawarł z przedsiębiorcą (...) Sp. z o. o. w dniu 21 grudnia 2009 roku umowę numer (...) gwarancji ubezpieczeniowej właściwego usunięcia wad i usterek wynikających z wykonania umowy z dnia 8 stycznia 2010 roku nr (...) zawartej między Gminą H. a (...) Sp. z o. o. w S., dotyczącej wykonania 265 sztuk przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie gminy H.. Umowa została zawarta na czas od 22 listopada 2010 roku do 6 grudnia 2013 roku.

Pozwany – gwarant gwarantował nieodwołalnie i bez stawiania warunków poza przewidzianymi w umowie gwarancji zapłatę na rzecz beneficjenta – powoda do kwoty 24.943,01 zł. Postanowienie § 2 umowy stanowiło, iż gwarancja zabezpiecza roszczenia beneficjenta – powoda w stosunku do wykonawcy powstałe z tytułu niezapłacenia przez wykonawcę należności powstałych w okresie obowiązywania gwarancji, w związku z niewłaściwym usunięciem wad lub usterek, naruszającym postanowienia otrzymanej gwarancji jakości lub rękojmi za wady wynikające z umowy. Zgodnie z § 3 gwarancji gwarant – pozwany zobowiązał się zapłacić na rzecz beneficjenta – powoda kwotę roszczenia w terminie 14 dni od dnia otrzymania oryginału pierwszego pisemnego wezwania do zapłaty wraz z kopią wezwania do usunięcia wad lub usterek skierowanego do wykonawcy. Na wezwaniu do zapłaty oraz na kopii wezwania do usunięcia wad lub usterek skierowanego do wykonawcy powinny widnieć podpisy osób właściwie upełnomocnionych do składania oświadczeń w imieniu beneficjenta – powoda. Wezwanie beneficjenta do zapłaty powinno być złożone w formie pisemnej i podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń woli w imieniu beneficjenta w zakresie jego praw i zobowiązań majątkowych.

(...) Sp. z o. o. w terminie wykonał roboty będące przedmiotem umowy zawartej z powodem, tj. 265 przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie gminy H.. Komisja dokonująca odbioru robot stwierdziła, że roboty zostały wykonane prawidłowo, zgodnie z projektem budowlanym i oczyszczalnie zostały dopuszczone do eksploatacji. Po okresie kilku miesięcy okazało się, że część oczyszczalni nie funkcjonuje prawidłowo, wystąpiły zamarznięcia rur wskutek ich wadliwego położenia, a w jednej z oczyszczalni źle został zamontowany drenaż odsączający. W przydomowej oczyszczalni E. K. wskutek niewłaściwego położenia (zbyt mały spadek) rury odpływowej pomiędzy domem a oczyszczalnią w okresie zimowym rury zamarzają, co skutkuje tym, że brak jest odpływu nieczystości, a co za tym idzie – oczyszczalnia nie funkcjonuje i nie można korzystać z toalety przez okres zimowy, praktycznie do wiosny, kiedy rury rozmarzną. Podobne, a także inne problemy z funkcjonowaniem wybudowanych oczyszczalni ścieków występują w odniesieniu do kolejnych trzech oczyszczalni, tj. u K. M. w M., S. M. (1) w K., J. P. w O.. Wobec zgłaszanych w latach 2011-2013 nieprawidłowości funkcjonowania przydomowych oczyszczalni ścieków przez ich użytkowników, Wójt Gminy M. K. wielokrotnie telefonicznie i na piśmie zwracał się do wykonawcy spółki (...) o naprawienie wad i usterek oczyszczalni. Na skutek tych interwencji przyjeżdżali serwisanci, pracownicy spółki (...), wykonywali jakieś prace poprawkowe, mające na celu usunięcie usterek, jednakże w przypadku 4 oczyszczalni ścieków, tj. S. M. (1), K. M., J. P. i E. K., ich działania nie przyniosły pożądanego efektu; oczyszczalnie w dalszym ciągu nie funkcjonowały prawidłowo, zaś usterki i wadliwości nie zostały należycie usunięte. W dniach 16-17 marca 2012 roku serwisant M. G. stwierdził usterkę w funkcjonowaniu oczyszczalni ścieków S. M. (1) w postaci zamarzniętego odpływu do studzienki rozdzielczej, wskazując na potrzebę odmrożenia i podniesienia odpływu, zaś w oczyszczalni ścieków K. M. stwierdził usterkę w postaci zamierzonej rury odpływowej, zalecając jej odkopanie i uzyskanie spadku na rurze. Powyższe usterki, mimo ich ewidentnego stwierdzenia przez pracownika wykonawcy (...), nie zostały usunięte.

W dniu 19 września 2013 roku dokonano przeglądu gwarancyjnego przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie gminy H. z udziałem przedstawiciela wykonawcy spółki (...), inspektora nadzoru oraz przedstawicieli Gminy H.. Przegląd dotyczył 9 oczyszczalni, których użytkownicy zgłaszali problemy w ich funkcjonowaniu. W wyniku przeglądu ustalono, że inwestor dostarczy wykonawcy projekty oraz inwentaryzacje powykonawcze oczyszczalni, w których stwierdzono wadliwe funkcjonowanie, zaś wykonawca w ciągu 7 dni od otrzymania dokumentacji poinformuje Gminę H. o sposobie usunięcia awarii. W związku z tymi ustaleniami Wójt Gminy H. w dniu 20 września 2013 roku przesłał na oficjalny adres e-mail spółki (...) skany projektów i inwentaryzacji projektów i inwentaryzacji powykonawczych oczyszczalni, jednak wykonawca nie podjął żadnych czynności w celu usunięcia stwierdzonych usterek i wadliwości. Pismem z dnia 10 października 2013 roku, doręczonym wykonawcy w dniu 14 października 2013 roku, inwestor wezwał wykonawcę do natychmiastowego usunięcia usterek, (...) spółka (...) nie wykonała. Wójt Gminy M. K. w związku z tym kilkakrotnie jeszcze telefonicznie zwracał się do prezesa tej spółki – wykonawcy oczyszczalni o usunięcie wad i usterek, czego jednak wykonawca nie uczynił. W związku z taką postawą wykonawcy powód zlecił Firmie (...) we W. sporządzenie kosztorysu ofertowego wykonania remontu przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie gminy H. w odniesieniu do 4 oczyszczalni przydomowych położnych w K., D., M. i O., tj. tych, które mimo podjętych przez wykonawcę prób usunięcia wadliwości usterek w dalszym ciągu nie funkcjonowały należycie. Z powyższego kosztorysu sporządzonego w dniu 28 listopada 2013 roku wynika, iż wartość kosztorysowa robót związanych z remontem tych oczyszczalni ścieków wynosi 18.913,40 zł. Pismem z dnia 28 listopada 2013 roku, zatytułowanym „wezwanie do zapłaty”, powód wystąpił do pozwanego o zapłatę tej kwoty z tytułu nieusunięcia przez (...) Sp. z o. o. wadliwego funkcjonowania 4 przydomowych oczyszczalni ścieków w miejscowości K., D., M. i O.. Przedmiotowe pismo – wezwanie zostało doręczone pozwanemu w dniu 2 grudnia 2013 roku. Pismem z dnia 12 grudnia 2013 roku pozwany odmówił zapłaty kwoty 18.913,40 zł z gwarancji ubezpieczeniowej właściwego usunięcia wad i usterek nr (...), uzasadniając to tym, że powód do wezwania o zapłatę nie dołączył protokołu stwierdzającego bezusterkowy odbiór przedmiotu umowy. Odwołanie od tej decyzji również nie zostało uwzględnione, przy czym jako podstawę odmowy zapłaty świadczenia z tytułu gwarancji ubezpieczeniowej pozwany wskazał to, iż przedmiot gwarancji dotyczy jedynie zabezpieczenia roszczeń w przypadku niewłaściwego usunięcia wad lub usterek przez wykonawcę a nie zaniechania usunięcia wad lub usterek przez wykonawcę.

Sąd Rejonowy wskazał, na podstawie jakich dowodów ustalił powyższy stan faktyczny, obdarzając wiarą złożone dokumenty i zeznania za wyjątkiem części zeznań C. M. co do rzekomych, leżących po stronie użytkowników, przyczyn nieprawidłowego funkcjonowania oczyszczalni. Twierdzenia te są sprzeczne z pozostałymi wiarygodnymi dowodami.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał powództwo za zasadne.

Sąd Rejonowy wskazał, że umowa gwarancji ubezpieczeniowej nie została uregulowana ustawowo i jej treść kształtowana jest wolą stron w ramach swobody umów. Stronami umowy gwarancji ubezpieczeniowej są gwarant oraz gwarantariusz (beneficjent gwarancji), przy czym gwarantem jest zakład ubezpieczeń. Na podstawie tej umowy gwarant zobowiązuje się zapłacić gwarantariuszowi świadczenie pieniężne w postaci sumy gwarancyjnej w przypadku wystąpienia wypadku gwarancyjnego. Umowie gwarancji ubezpieczeniowej towarzyszą zazwyczaj dwa dodatkowe stosunki prawne: tzw. stosunek podstawowy pomiędzy dłużnikiem i wierzycielem (beneficjentem gwarancji) oraz umowa – zlecenie gwarancji ubezpieczeniowej, zawierana pomiędzy dłużnikiem ze stosunku podstawowego a zakładem ubezpieczeń (gwarantem).

Strony mogą ukształtować umowę gwarancji ubezpieczeniowej jako umowę o charakterze abstrakcyjnym bądź kauzalnym. Do grupy pierwszej zalicza się te, w których płatność gwarantowanego świadczenia powinna nastąpić zgodnie z klauzulą „nieodwołalnie i bezwarunkowo” na pierwsze żądanie. Druga grupa to te, w których beneficjent gwarancji obowiązany jest podać przyczynę – ustaloną w umowie – z powodu której wzywa gwaranta do spełnienia gwarantowanego świadczenia, co nie oznacza, że ciąży na nim obowiązek wykazania, że przyczyna ta rzeczywiście wystąpiła.

Zobowiązanie gwaranta z umowy gwarancji ubezpieczeniowej nie jest zobowiązaniem akcesoryjnym w odniesieniu do stosunku podstawowego, w związku z którym gwarancja została udzielona, ale ma charakter zobowiązania samodzielnego, którego istnienie i zakres nie zależy od istnienia i zakresu innego zobowiązania, w tym zobowiązania dłużnika ze stosunku podstawowego, a gwarant płaci własny a nie cudzy dług.

W niniejszej sprawie powód wykazał, że z pozwanym łączyła go umowa gwarancji ubezpieczeniowej właściwego usunięcia wad i usterek numer (...) z dnia 21 grudnia 2009 roku, mocą której pozwany zobowiązał się nieodwołalnie i bez stawiania warunków poza przewidzianymi w umowie do zapłaty na rzecz powoda świadczenia do kwoty 24.943,01 zł. Gwarancja zabezpieczała roszczenia beneficjenta – powoda w stosunku do wykonawcy powstałe z tytułu niezapłacenia przez wykonawcę należności w związku z niewłaściwym usunięciem wad lub usterek. Z § 3 gwarancji wynikało, że gwarant – pozwany zapłaci na rzecz beneficjenta – powoda kwotę roszczenia w terminie 14 dni od dnia otrzymania oryginału pierwszego pisemnego wezwania do zapłaty wraz z kopią wezwania do usunięcia wad lub usterek skierowanego do wykonawcy.

Powód wykazał wiarygodnymi dowodami, że po wykonaniu zadania przez spółkę (...), po odbiorze robót i dopuszczeniu oczyszczalni do eksploatacji, po kilku miesiącach ich eksploatacji okazało się, że część z nich, w szczególności przydomowe oczyszczalnie E. K., K. M., S. M. (2) i J. P., nie funkcjonuje prawidłowo z uwagi na ich wadliwe wykonanie. Wykonawca, mimo podjętych czynności w celu naprawy usterek, ostatecznie ich nie usunął, a wymienione oczyszczalnie ścieków w dalszym ciągu nie funkcjonują prawidłowo.

Pismem z dnia 10 października 2013 roku powód wezwał wykonawcę do ostatecznego podjęcia działań zmierzających do usunięcia usterek oczyszczalni, jednak spółka (...) nie podjęła dalszych czynności zmierzających do usunięcia wadliwości funkcjonowania oczyszczalni.

Wezwanie pozwanego zapłaty odpowiadało wymaganiom § 3 gwarancji ubezpieczeniowej.

W ocenie Sądu Rejonowego powód spełnił zatem wszystkie warunki wynikające z gwarancji ubezpieczeniowej.

Odnośnie zarzutów pozwanego, to nie wdając się w rozważania nad podnoszoną przez pozwanego kwestią, czy „niewłaściwe usunięcie wad lub usterek” jest tożsame czy nie z określeniem „nieusunięcie wad lub usterek” Sąd Rejonowy podkreślił, że w niniejszej sprawie powód udowodnił, że wykonawca przystąpił do usunięcia usterek oczyszczalni, jednak ostatecznie w sposób należyty tego nie wykonał. W związku z powyższym argument pozwanego, że umowa gwarancji obejmowała niewłaściwe usunięcie wad lub usterek, zaś nie zabezpieczała roszczenia powoda w stosunku do wykonawcy w związku z nieusunięciem wad lub usterek, jest chybiony.

Podobnie za nietrafny uznał Sąd Rejonowy argument pozwanego, że brak jest zasadności roszczenia powoda w sytuacji braku wymagalnego roszczenia powoda wobec wykonawcy, uzasadniającego skierowanie roszczenia wobec pozwanego z tytułu gwarancji ubezpieczeniowej. Z treści gwarancji nie wynika, aby warunkiem realizacji uprawnień powoda była wymagalność roszczenia w stosunku do wykonawcy. Niespornym przy tym jest, że wykonawca z tytułu niewłaściwego usunięcia wad i usterek nie zapłacił na rzecz powoda żadnej kwoty.

Nie zasługiwał na uwzględnienie również zarzut nadużycia gwarancji przez jej beneficjenta (art. 5 k.c.). Do nadużycia gwarancji dochodzi m. in. wtedy, gdy gwarancja stała się narzędziem uzyskania nienależytych korzyści albo gdy wykorzystywana jest w wyniku zmowy zainteresowanych. Pozwany w żaden sposób nie udowodnił tego rodzaju sytuacji.

Zgodnie z gwarancją ubezpieczeniową pozwany zobowiązał się do zapłaty roszczenia w terminie 14 dni od daty pierwszego pisemnego wezwania do zapłaty, tj. od dnia 2 grudnia 2013 roku. Od dnia 17 grudnia 2013 roku powodowi należą się zatem odsetki ustawowe za opóźnienie (art. 481 § 1 i § 2 k.c.).

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu Sąd Rejonowy uzasadnił art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę jest obowiązana zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Powód jako strona wygrywająca proces poniósł koszty procesu obejmujące: opłatę od pozwu w kwocie 946 zł, wynagrodzenie pełnomocnika – radcy prawnego w kwocie 2.400 zł (§ 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, t. j. Dz. U. z 2013 roku, poz. 490) oraz 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

*

Apelację od tego wyroku wniósł pozwany (...) w W., zaskarżając wyrok Sądu Rejonowego w całości.

Pozwany zarzucił zaskarżonemu wyrokowi:

1. naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy:

a) art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i uznanie, że pozwany był zobowiązany do wypłaty z gwarancji pomimo braku wymagalnego roszczenia pieniężnego powoda oraz braku wykazania przez powoda, że powstało świadczenie pieniężne przed wezwaniem pozwanego do zapłaty z gwarancji, a także uznanie, że wezwanie do zapłaty z gwarancji oraz wezwanie do usunięcia wad lub usterek zostało złożone przez osoby umocowane do składania w imieniu powoda praw i zobowiązań majątkowych, a tym samym że doszło do złożenia wezwania z gwarancji oraz dochodzenia roszczeń z tytułu gwarancji w imieniu beneficjenta,

b) art. 232 k.p.c. poprzez niezastosowanie tego przepisu i w konsekwencji uznanie, że powód nie był obowiązany do wskazania dowodów w postaci wykazania powstania świadczenia pieniężnego przed wezwaniem pozwanego do zapłaty z gwarancji,

c) art. 233 § 1 k.p.c. przez dokonanie oceny dokumentu gwarancji ubezpieczeniowej właściwego usunięcia wad i usterek nr (...) w sposób dowolny a nie swobodny i uznanie, iż gwarancja ubezpieczeniowa właściwego usunięcia wad i usterek nr (...) zabezpieczała roszczenia z tytułu nieusunięcia wad lub usterek przez wykonawcę, podczas gdy gwarancja ta zabezpieczała roszczenia powstałe z tytułu niewłaściwego usunięcia wad lub usterek,

2. naruszenie przepisów prawa materialnego:

a) art. 353 ¹ k.c. poprzez jego niezastosowanie, polegające na nieuwzględnieniu przez Sąd pierwszej instancji tego, że gwarancja ubezpieczeniowa właściwego usunięcia wad i usterek nr (...) jest specyficzną, niestypizowaną, a ukształtowaną przez praktykę, czynnością ubezpieczeniową (art. 3 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o działalności ubezpieczeniowej), znajdującą oparcie prawne przede wszystkim w zasadzie swobody ułożenia stosunków zobowiązaniowych (art. 351 ¹ k.c.), zgodnie z którą wolą stron gwarancji ubezpieczeniowej było zabezpieczenie roszczeń powstałych z tytułu niewłaściwego usunięcia wad lub usterek a nie z tytułu nieusunięcia wad lub usterek przez wykonawcę,

b) naruszenie art. 65 k.c. poprzez błędną wykładnię postanowień przedmiotowej gwarancji ubezpieczeniowej polegającą na przyjęciu, że gwarancja ta zabezpieczała roszczenia z tytułu nieusunięcia wad lub usterek przez wykonawcę, podczas gdy zgodnie z § 2 gwarancji zabezpieczała ona roszczenia powstałe z tytułu niewłaściwego usunięcia wad lub usterek.

Pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania za obie instancje według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego nie jest zasadna.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że zaskarżony wyrok Sądu pierwszej instancji podlegałby uchyleniu i przekazaniu sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania tylko w razie stwierdzenia nieważności postępowania, nierozpoznania istoty sprawy albo gdy wydanie wyroku wymagałoby przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości (art. 386 § 2 i § 4 k.p.c.). W sprawie nie zachodziły tego rodzaju okoliczności.

Sąd Rejonowy poczynił w sprawie prawidłowe ustalenia faktyczne i ocenił dowody zgodnie z dyspozycją art. 233 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy przyjmuje te ustalenia za własne.

W zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia sporu Sąd Rejonowy dokonał również prawidłowej oceny ustalonego stanu faktycznego, którą Sąd Okręgowy w pełni podziela i zbędne jest jej powtarzanie.

Chybione są podniesione w apelacji zarzuty naruszenia przepisów o postępowaniu dowodowym, które przede wszystkim należy uznać za wadliwie sformułowane. Z treści tych zarzutów nie wynika bynajmniej, aby pozwany kwestionował pewne fakty ustalone przez Sąd Rejonowy i aby wywodził, że do takich błędnych ustaleń doszło w wyniku naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., względnie, że Sąd Rejonowy naruszył art. 232 k.p.c. przeprowadzając konkretny dowód czy też nie przeprowadzając takiego dowodu.

W istocie bowiem skarżący kwestionuje ocenę prawną ustalonego stanu faktycznego sprowadzającą się do przyjęcia, że dochodzone przez powoda roszczenie było objęte udzieloną gwarancją ubezpieczeniową i zostało prawidłowo zgłoszone.

Odnosząc się do tych zagadnień należy wskazać, ze zgodnie z § 2 i § 3 przedmiotowej gwarancji ubezpieczeniowej (k. 8) gwarancja zabezpieczała roszczenia beneficjenta w stosunku do wykonawcy powstałe z tytułu niezapłacenia przez wykonawcę należności powstałych w okresie obowiązywania niniejszej gwarancji, w związku z niewłaściwym usunięciem wad lub usterek, naruszającym postanowienia otrzymanej gwarancji jakości lub rękojmi za wady wynikające z umowy. Gwarant zobowiązał się zapłacić kwotę roszczenia w terminie 14 dni od dnia otrzymania oryginału pierwszego pisemnego wezwania do zapłaty wraz z kopią wezwania do usunięcia wad lub usterek skierowanego do wykonawcy, przy czym dokumenty te miały zostać podpisane przez osobę uprawnioną do działania w imieniu beneficjenta.

Wspomniane wezwanie do zapłaty zostało podpisane przez wójta gminy H., dołączono do niego m. in. kopię wezwania wykonawcy do usunięcia wad z potwierdzeniem odbioru oraz zaświadczenie o wyborze wójta (k. 19, 16, 18, 60). Niezrozumiałe zatem jest zarzucanie przez pozwanego, że wezwanie pozwanego do spełnienia świadczenia z gwarancji nie zostało dokonane prawidłowo. Powód bowiem złożył pozwanemu wszystkie dokumenty wymagane przez pozwanego do realizacji świadczenia z gwarancji ubezpieczeniowej. Gwarancja ubezpieczeniowa nie uzależniała wypłaty świadczenia od złożenia innych dokumentów.

Po drugie, wykonawca nie wykonując należycie zobowiązań z udzielonej gwarancji bądź rękojmi, popadł w zwłokę (art. 476 k.c.), a w takim wypadku zgodnie z art. 480 k.c. wierzyciel ma roszczenie o naprawienie szkody i o upoważnienie przez sąd do wykonania czynności na koszt dłużnika. Wobec powyższego należy stwierdzić, że powstało roszczenie pieniężne zabezpieczone gwarancją ubezpieczeniową, a pozwany nie uzależnił wypłaty świadczenia z gwarancji ubezpieczeniowej od wymagalności tego roszczenia, czy też od wykazania przez powoda, że wzywał wykonawcę do zapłaty oznaczonej wierzytelności. Gwarancja wyraźnie wskazywała, że należy złożyć jedynie kopię wezwania wykonawcy do usunięcia wad lub usterek. Wysokość roszczenia powoda wobec wykonawcy, zabezpieczonego gwarancją ubezpieczeniową, nie była przedmiotem sporu.

Po trzecie, Sąd Okręgowy nie podziela wywodu skarżącego, aby zapis, iż gwarancja jest udzielana w związku z niewłaściwym usunięciem wad lub usterek, należało rozumieć w ten sposób, że świadczenie przysługuje beneficjentowi tylko wtedy, gdy wykonawca przystąpił do usunięcia wad i usterek, ale nie uczynił tego należycie, zaś nie przysługuje wtedy, gdy wykonawca w ogóle nie przystąpił do usunięcia wad i usterek. Taka wykładnia przedmiotowego postanowienia gwarancji jest nieracjonalna, gdyż z niewłaściwym wykonaniem zobowiązania gwarancyjnego mamy do czynienia zarówno wtedy, gdy wykonawca nie przystępuje do usunięcia istniejących wad lub usterek, jak i wtedy, gdy podejmuje pewne działania, ale nieskutecznie. Wywodzenie odmiennego rozumienia wspomnianego postanowienia z rozróżnienia pomiędzy niewykonaniem zobowiązania a nienależytym wykonaniem zobowiązania jest nietrafne, bowiem gwarancja nie posługuje się takimi pojęciami ustawowymi (np. z art. 471 k.c.), ale pojęciem potocznym „niewłaściwego usunięcia wad i usterek”. Gdyby zamiarem pozwanego było objęcie gwarancją tylko przypadku nienależytego wykonania określonego zobowiązania a nie przypadku niewykonania zobowiązania, tekst gwarancji powinien zostać sformułowany w tym zakresie jednoznacznie i precyzyjnie. Beneficjent działa bowiem w zaufaniu do treści gwarancji ustalonej jednostronnie przez pozwanego. W orzecznictwie utrwalone jest zaś stanowisko, że nawet w razie zaistnienia wątpliwości interpretacyjnych co do treści umowy, należy je rozstrzygać na niekorzyść strony, która zredagowała tekst je wywołujący (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 lipca 2013 roku, IV CSK 1/13, Lex nr 1375459, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2005 roku, II CK 69/05, Lex nr 311311, czy wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2003 roku, IV CKN 1858/00, Lex nr 78897). Tym samym pozwany nie mógłby wywodzić dla siebie korzystnych skutków na niekorzyść drugiej strony umowy i absolutnie nie jest tak, aby treść przedmiotowej gwarancji była literalnie jednoznaczna (co dotyczy zarówno istnienia i wymagalności zobowiązania pieniężnego wykonawcy, jak i zakresu udzielonej gwarancji ubezpieczeniowej). Nie jest w ten sposób naruszany nakaz ścisłego wykładania postanowień gwarancji, skoro profesjonalista – ubezpieczyciel nie sformułował jej treści w sposób jednoznaczny.

Co więcej, w niniejszej sprawie argumenty pozwanego dotyczące zakresu udzielonej gwarancji ubezpieczeniowej są o tyle chybione, że wykonawca kilkakrotnie przystępował na wezwania powoda do usunięcia stwierdzonych wad lub usterek w zakresie funkcjonowania określonych 4 przydomowych oczyszczalni ścieków, ale pomimo wykonania określonych czynności nie zdołał usunąć tych wad lub usterek należycie. Takie zachowanie mieści się wprost w pojęciu „niewłaściwego usunięcia wad lub usterek”, nawet gdyby rozumieć je w sposób zaprezentowany przez skarżącego. Nie jest przy tym istotne, że ostatnie z wezwań do usunięcia wad lub usterek nie spotkało się już z żadną reakcją ze strony wykonawcy.

Powyższe wywody doprowadziły Sąd Okręgowy do przyjęcia, że Sąd Rejonowy nie naruszył art. 353 ¹ k.c. i art. 65 k.c. wykładając treść postanowień przedmiotowej gwarancji ubezpieczeniowej i uznając roszczenie powoda za zasadne.

Przedstawiona wyżej wykładnia postanowień gwarancji jest logiczna i spójna, a zatem odpowiada zasadom wykładni oświadczeń woli określonym w art. 65 k.c., ze szczególnym uwzględnieniem § 2 tego przepisu. Wykładnia przedstawiona przez pozwanego w apelacji ma jedynie na celu uchylenie się od spełnienia świadczenia, do którego pozwany jest zobowiązany z tytułu udzielonej gwarancji.

Pozwany nie sformułował żadnych zarzutów naruszenia przepisów prawa procesowego w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu, a Sąd Odwoławczy z urzędu uwzględnia tylko naruszenie prawa materialnego oraz nieważność postępowania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2008 roku, sygn. II CSK 400/07, Lex nr 371445). Nie było zatem podstaw do zmiany tego rozstrzygnięcia.

Wobec oddalenia apelacji pozwanego na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. i art. 391 § 1 k.p.c. należało zasądzić od pozwanego na rzecz powoda zwrot kosztów postępowania odwoławczego obejmujących wynagrodzenie pełnomocnika – radcy prawnego w stawce minimalnej w postępowaniu drugoinstancyjnym.

Z tych względów na podstawie art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku.