Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 grudnia 2015 r. r.

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział X Gospodarczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 grudnia 2015 r. r.

na rozprawie

w sprawie z powództwa P. Ł.

przeciwko E. K.

o zapłatę

i z powództwa wzajemnego E. K.

przeciwko pozwanemu wzajemnie P. Ł.

o zapłatę

I.  oddala powództwo główne

II.  zasądza od pozwanego wzajemnie P. Ł. na rzecz powódki wzajemnej E. K. kwotę 158,11 zł (sto pięćdziesiąt osiem złotych) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 30 kwietnia 2014r.

III.  zasądza od powódki wzajemnej E. K. na rzecz pozwanego wzajemnego P. Ł. kwotę 558,00 zł (pięćset pięćdziesiąt osiem złotych) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt. X GC 527/14

UZASADNIENIE

W dniu 25 listopada powód P. Ł. wniósł pozew przeciwko E. K. o zapłatę kwoty 3 138,75 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwot: 1 441,89 zł od dnia 1 listopada 2012 roku oraz 1 696,86 zł od dnia 30 sierpnia 2013 roku wraz kosztami postępowania. Uzasadniając żądanie pozwu powód wskazał, że w dniu 7 września 2012 roku pozwana złożyła u powoda zamówienie na zakup i montaż drzwi oraz ościeżnic wpłacając zadatek w kwocie 1 600 zł. Powód podkreślił, że strony zawierając umowę nie uzgodniły konkretnego terminu spełnienia świadczenia, albowiem cześć drzwi miała zostać dopiero wykonana przez producenta przy uwzględnieniu parametrów podanych przez pozwaną. Powód wskazał, że po ok. miesiącu pozwana wycofała się z zawartej umowy i pismem z dnia 18 października 2012 roku wezwała powoda do zwrotu zadatku. Powód postanowił kontynuować zawartą umowę i w dniu 24 października 2012 roku przystąpił za pośrednictwem firmy (...) do montażu 2 sztuk drzwi. Po wykonanym montażu strony podpisały protokół odbioru. Powód podkreślił, że montaż pozostałych drzwi był niemożliwy z uwagi na niezakończenie prac w innych pomieszczeniach. Wartość zamontowanych drzwi zamknęła się kwotą 1 181,89 zł + 260 zł za montaż. Powód wskazał, że wg ustaleń stron pozostałe drzwi miały zostać zamontowane w dniu 2 listopada 2012 roku, jednak pozwana odwołała termin montażu i nie ustaliła kolejnego.

W dniu 29 listopada 2012 roku powód przesłał pozwanej fakturę VAT na kwotę 1 441,89 zł, której pozwana nie uregulowała, nie odebrała także pozostałych drzwi i nie ustaliła kolejnego terminu montażu. W świetle działań pozwanej powód postanowił o zatrzymaniu zadatku, a następnie wobec nieodebrania drzwi przez pozwaną powód wystawił kolejną fakturą VAT na kwotę 3 296,85 zł za nieodebrany przez pozwaną towar i rozliczył z wpłaconym przez pozwaną zadatkiem.

W dniu 28 marca 2014 roku Referendarz Sądowy w tut. Sądzie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, uwzględniając roszczenie powoda w całości.

W dniu 30 kwietnia 2014 roku pozwana wniosła skuteczny sprzeciw, w którym zakwestionowała przedmiotowy nakaz zapłaty w całości i wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu pozwana przyznała, że dokonała u powoda zamówienia łącznie 7 sztuk drzwi oraz, że wpłaciła zadatek w wysokości 1 600 zł. Kwestionując żądanie pozwu pozwana natomiast wskazała, że z zawartej pomiędzy stronami umowy nie wynika ani termin realizacji świadczenia, ani cena, jaką pozwana winna była uiścić. Pozwana wskazała, że w związku z powyższym nie sposób ustalić na jakiej podstawie powód domaga się zapłaty we wskazywanej wysokości. Niezależnie pozwana wskazała, że rezygnacja z realizacji umowy spowodowana była przekroczeniem 14 dniowego terminu realizacji zamówienia wskazanego przez powoda. Pozwana przyznała także, że dokonała odbioru 2 sztuk drzwi bez zastrzeżeń, jednak krótko po zamontowaniu drzwi przestały one spełniać swoją funkcję. W wyniku rozprężania pianki montażowej futryna zmniejszyła się uniemożliwiając zamykanie skrzydła. Pomimo zgłoszenia pozwanemu w/w usterki nie została ona usunięta. Pozwana zaprzeczyła ażeby strony umawiały się na kolejny montaż w dniu 2 listopada 2012 r. Uzasadniając natomiast brak zapłaty kwoty 1 441,89 zł pozwana wskazała, że powód posiadał wpłacony przez pozwaną zadatek. Odnośnie drugiej faktury VAT pozwana wskazała, że otrzymała ją po roku od zawarcia umowy i odesłała. Pozwana zaprzeczyła przy tym, ażeby nie wyznaczała terminów wykonania umowy. Pozwana wskazała także, że przedmiotem zamówienia były drzwi innej firmy niż dostarczone.

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał swoje dotychczasowe twierdzenia, podkreślając, że wbrew twierdzeniom pozwanej termin realizacji nie mógł zostać precyzyjnie wskazany w chwili zawierania umowy, albowiem zamówione przez powódkę drzwi były niestandardowe, na co pozwana wyraziła zgodę. Powód wskazał również, że pozwana wielokrotnie odmawiała dokonania montażu, a wskazywane przez powoda terminy montażu były negowane. Opóźnienie w montażu w drzwi nie było zatem spowodowane przez powoda. Powód podkreślił przy tym, że wysokość ceny była pozwanej znana, co wynika wprost z umowy określającej wprost składniki wynagrodzenia. W odniesieniu do usterek w drzwiach podnoszonych przez pozwaną powód wskazał, że nie jest możliwe, żeby pianka montażowa rozprężyła się bardziej po wykonanym montażu. Powód podkreślił, ze w świetle powyższego odstąpienia przez pozwana od umowy nie można uznać za skuteczne, tym bardziej, że pozwana nie wykazała swoich twierdzeń.

Wraz ze sprzeciwem pozwana (powódka wzajemna) złożyła powództwo wzajemne, w którym domagała się od pozwanego zapłaty kwoty 1 758,02 zł z odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania. Uzasadniając żądanie, pozwana (powódka wzajemna) wskazała, że wpłaciła tytułem zadatku na poczet wykonania zamówienia z dnia 7 września 2012 roku kwotę 1 600 zł. Deklarowany przez powoda (pozwanego wzajemnie) termin realizacji miał wynosić 14 dni od chwili przyjęcia zadatku. Pomimo złożonych zapewnień powód nie dotrzymał w/w terminu. Pozwana (powódka wzajemna) zaznaczyła przy tym, że z treści umowy nie wynikał zarówno termin realizacji umowy, jak i cena przedmiotu zamówienia, a co więcej powód (pozwany wzajemny) wykonując częściowo umowę dostarczył drzwi innego producenta niż zamawiała pozwana (powódka wzajemna). W świetle powyższego powódka domaga się zwrotu wpłaconego zadatku w podwójnej wysokości, pomniejszonego o kwotę 1 441,98 zł tytułem należności przysługującej powodowi (pozwanemu wzajemnie) w związku z dokonaniem w dniu 24 października montażu 2 sztuk drzwi.

W odpowiedzi na pozew wzajemny powód (pozwany wzajemnie) wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu zaprzeczył, ażeby deklarował termin wykonania zamówienia, tym bardziej, że zamówione przez powódkę drzwi były niestandardowe i termin realizacji nie mógł zostać precyzyjnie wskazany w chwili zawierania umowy na co pozwana wyraziła zgodę. Powód wskazał, że pozwana wielokrotnie odmawiała dokonania montażu, a wskazywane przez powoda terminy montażu były negowane. Opóźnienie w montażu w drzwi nie było zatem spowodowane przez powoda. Powód podkreślił przy tym, że wysokość ceny była pozwanej znana, co wynika wprost z umowy określającej wprost składniki wynagrodzenia. Powód zaznaczył, że wprost z treści zamówienia wynika, że drzwi wykonuje firma (...). Powód podkreślił, że w świetle powyższego odstąpienia przez pozwaną (powódkę wzajemną) od umowy nie można uznać za skuteczne.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 7 września 2012 roku pozwana E. K. zamówiła u pozwanego łącznie 7 sztuk drzwi wewnętrznych model B. o standardowych wymiarach do domu jednorodzinnego wraz z ościeżnicami i dodatkowo płatnym montażem. W standardowym druku zamówienia oznaczono, że producentem drzwi będzie D. (...), podczas gdy zamówiony przez pozwaną model drzwi produkowany był wyłącznie przez E.. W treści zamówienia nie oznaczono wartości przedmiotu zamówienia, ani terminu jego realizacji. Pozwany ustnie deklarował pozwanej, że realizacja zamówienia odbędzie się w terminie 14 dni od dnia wpłacenia zadatku. Pozwana dokonała wpłaty zadatku w kwocie 1 600 zł. Zgodnie z ogólnymi warunkami zamówienia pozwana była zobowiązana do zapłaty pozostałej części należności w terminie 7 dni od daty powiadomienia o doręczeniu asortymentu do magazynu sprzedającego. Pomimo umownych ustaleń uzależniających dostarczenie zamówionych drzwi od dokonania zapłaty strony postępowania ustnie ustaliły, że zapłata nastąpi po wykonania zleceniu.

Dowód:

-

Zamówienie wraz z OWU, k. 11-12,58,

-

Dowód wpłaty, k. 59,

-

Pismo z dn. 12.09.2013r., k. 49.

-

Zeznania świadka M. F., k. 145-147,

-

Przesłuchanie powoda/pozwanego wzajemnego, k. 148-149,

-

Przesłuchanie pozwanej/powódki wzajemnej, k. 149-150,

W dniu 24 października 2012 roku pracownicy powoda przy udziale Z. B. (1) – warunkowo przed dokonaniem zapłaty - dostarczyli do pozwanej 2 sztuki drzwi wraz z ościeżnicami o wartości 1 181,89 zł i tego samego dnia zostały one zamontowane. Koszt montażu 2 sztuk drzwi zamknął się kwotą 260 zł. Z odbioru przeprowadzonych prac sporządzono protokół, który nie zawierał żadnych zastrzeżeń, jednakże po upływie kilkunastu godzin od chwili montażu pianka mocująca rozprężyła się uniemożliwiając zamknięcie drzwi. Powód tego samego dnia wystawił pozwanej fakturę VAT na kwotę 1 441,89 zł płatną do dnia 31 października 2012 roku. Pozwana, pomimo otrzymania faktury VAT nie uregulowała należności.

Dowód:

-

Zlecenie montażu, k. 13,

-

Dokument wydania, k. 14-15,

-

Protokół odbioru, k. 16-18,

-

Faktura VAT nr (...) z potwierdzeniem odbioru, k. 21-23,

-

Zeznania świadka M. F., k. 145-147,

-

Zeznania świadka Z. B. (2), k. 147,

-

Przesłuchanie pozwanej/powódki wzajemnej, k. 149-150,

Wobec braku możliwości porozumienia stron co do wyznaczenia terminu montażu pozostałych 5 sztuk drzwi powód w dniu 30 lipca 2013 roku wystawił fakturę VAT na kwotę 3 296,86 zł, tytułem ceny za wykonane, a dotychczas niezamontowane komplety drzwi wraz z ościeżnicami. Pozwana otrzymała przedmiotową fakturę VAT w dniu 16 sierpnia 1013 roku

Dowód:

-

Faktura VAT z potwierdzeniem odbioru, k. 26

Pismem z dnia 5 września 2013 roku odesłała w/w fakturę VAT, uznając ją za niezasadną. Pozwana podkreśliła, że zamówienia dokonała blisko rok temu i nie zapłaci za usługę przed jej wykonaniem. Pozwana poinformowała także, że wyłącznie natychmiastowe wstawienie drzwi będzie skutkowało ich przyjęciem, zaś po 1 października 2013 roku nie ma zamiaru wywiązywać się z zamówienia. W odpowiedzi pozwany oświadczył, że jest gotowy do montażu zamówionych drzwi i wyznaczył termin montażu na dzień 25 września 2013 roku.

Dowód :

-

Pismo z dn. 5.09.2013r., k. 27,

-

Pismo z dn. 12.09.2013r., k. 49.

Powód nie przystąpił do montażu drzwi w w/w terminie. W związku z powyższym pozwana pismem z dnia 1 października 2013 roku wyznaczyła powodowi ostateczny termin montażu na dzień 10 października 2013 roku, wskazując, że w przypadku niedokonania montażu we w/w terminie uzna, że odstąpił od umowy.

Dowód :

-

Pismo z dn. 1.10.2013r., k. 52,

Wobec dalszego braku porumienienia co do terminu montażu i formy zapłaty pozwana oświadczyła, że odstępuje od realizacji umowy, co następnie potwierdziła pismem z dnia 2 stycznia 2014 roku, wzywając jednocześnie do zwrotu zadatku w podwójnej wysokości w kwocie 316,22 zł.

Dowód :

-

Pismo z dn. 25.01.2014r., k. 50,

-

Pismo z dn. 2.01.2014r., k. 51, 60.

Pismem z dnia 18 kwietnia 2014 roku pozwana dokonała kompensaty przysługującej jej wobec pozwanego kwoty 3 200 zł tytułem zwrotu zadatku w podwójnej wysokości z należnością ustalona fakturą VAT nr (...) w wysokości 1 441,98 zł i jednocześnie wezwała powoda do zapłaty kwoty 1 758,02 zł.

Dowód :

-

Kompensata z dn. 18.04.2014r. wraz z dowodem nadania, k.57

Sąd zważył co następuje:

Powództwo główne okazało się nieuzasadnione, natomiast powództwo wzajemne uzasadnione jedynie w niewielkiej części.

Powód podstawy dochodzonego niniejszym pozwem roszczenia upatrywał w treści zawartej z pozwaną umowy, przedmiotem której była sprzedaż i montaż 7 sztuk drzwi wewnętrznych wraz z ościeżnicami. Na dochodzone niniejszym pozwem roszczenie składała się należność ujęta w fakturze VAT z dnia 24 października 2012 roku wystawionej tytułem dokonania sprzedaży i montażu 2 sztuk drzwi na kwotę 1 441,89 zł oraz kwota 1696,86 zł tytułem pozostałej do zapłaty - po odliczeniu uiszczonego przez pozwaną zadatku w kwocie 1 600 zł - ceny za zamówione drzwi wynikającej z faktury VAT z dnia 30 lipca 2013 roku, w ogólnej wysokości 3 296,86 zł.

Stosunek zobowiązaniowy łączący strony Sąd zakwalifikował jako umowę mieszaną z elementami umowy sprzedaży (sprzedaż drzwi) i umowy o dzieło (montaż drzwi). Podstawę prawną roszczenia stanowił zatem przepis art. 535 k.c., zgodnie z którym przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę, domagając się realnego wykonania zobowiązania przez kupującego - zapłaty ceny, zgodnie z art. 354 § 1 k.c. oraz art. 627 k.c. wedle którego przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Z kolei wniesionym powództwem wzajemnym powódka domagała się zasądzenia kwoty 1758,11 zł tytułem pozostałej po potrąceniu należności przysługującej powodowi z tytułu dostarczenia i montażu 2 sztuk drzwi w kwocie 1 441,89 zł z zadatkiem w podwójnej wysokości.

Podstawę roszczenia wzajemnego pozwanej (powódki wzajemnej) stanowił zatem art. 394 § 1 k.c., zgodnie z którym w braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej.

Stan faktyczny, poza okolicznościami związanymi z terminem realizacji umowy i przyczynami opóźnienia w jej wykonaniu, pozostał bezsporny. Strony postępowania pozostały zgodne co do faktu zawarcia umowy, jej jedynie częściowego wykonania oraz nieuiszczenia należności zarówno za drzwi zamontowane, jak i te niezamontowane i niedostarczone ostatecznie pozwanej.

W świetle twierdzeń stron postępowania przedstawionych zarówno w powództwie głównym, jak i wzajemnym, Sąd w pierwszej kolejności ustalał, która ze stron zyskała uprawnienie do dysponowania wpłaconym przy zawieraniu umowy zadatkiem powód, czy pozwana ( w podwójnej wysokości), albowiem działanie zarówno powoda jak i pozwanej oparte było o treść art. 394 § 1 k.c.

Przed przystąpieniem do dalszych rozważań zwrócić należało uwagę, że zarówno uprawnienie wierzyciela do odstąpienia od umowy i zatrzymania zadatku, jak i podniesienie żądania zapłaty sumy dwukrotnie wyższej, powstaje tylko o tyle, o ile niewykonanie umowy jest następstwem okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność. Zatrzymać zadatek lub żądać sumy dwukrotnie wyższej można więc jedynie wtedy, gdy wyłączną odpowiedzialność za niewykonanie zobowiązania ponosi druga strona (por. wyr. SN z 21.5.2005 r., V CK 577/04, (...) 2006, Nr 8, s. 32, a także wyr. SN z 29.1.1997 r., I CKU 64/96, Prok. i Pr. 1997, Nr 5, poz. 32). Wynika to także jednoznacznie z brzmienia art. 394 § 3 KC, w świetle którego, jeżeli niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony, to zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada.

Po dokonaniu analizy zgromadzonego materiału dowodowego w odniesieniu do w/w przepisu, Sąd stwierdził, że na gruncie niniejszej sprawy art. 394 § 1 k.c. nie może znaleźć zastosowania. W ocenie Sądu bowiem zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwolił w sposób dostateczny ustalić po której ze stron leży wina za nierealizowanie zamówienia. Wskazać bowiem należy, że w toku niniejszego postępowania strony wzajemnie obarczały się odpowiedzialnością za uniemożliwienie realizacji zlecenia. Powód (pozwany wzajemnie) wskazywał, że opóźnienie w montażu znajdujących się już w jego siedzibie zamówionych przez powódkę drzwi spowodowane zostało wyłącznie zachowaniem pozwanej (powódki wzajemnej), która – m.in. w związku z trwającymi pracami – nie była gotowa na przeprowadzenie montażu drzwi, a następnie była nie uchwytna, pozwana (powódka wzajemna) natomiast w toku postępowania wskazywała, że była gotowa do przyjęcia zamówienia i dokonania montażu, zaś to pozwany – pozostając już w znacznym opóźnieniu – nie stawiał się – pomimo ustalonych wcześniej terminów i odmawiał montażu drzwi żądając zapłaty z góry. Co więcej obie strony postępowania, usiłując wykazać swoje racje, przedłożyły szereg dokumentów w postaci notatek i pism wzajemnie do siebie kierowanych, z których treści nie sposób było w żaden sposób wywnioskować, która ze stron ostatecznie doprowadziła do opóźnienia w realizacji zlecenia.

W tym stanie rzeczy wobec braku dostatecznego materiału dowodowego pozwalającego jednoznacznie uznać odpowiedzialność którejkolwiek ze stron postępowania za niewykonanie zawartej w dniu 7 września 2012 roku umowy, wobec ich wzajemnych twierdzeń i oświadczeń, jak i zeznań świadków, Sąd uznał, że zarówno powód (pozwany wzajemnie) jak i pozwana (powódka wzajemna) okazali się być odpowiedzialni za niewykonanie umowy, tym bardziej, że zgromadzona w sprawie dokumentacja wskazuje, że w sytuacji kiedy powód (pozwany wzajemny) zmierzał do ustalenia terminu realizacji umowy, to pozwana (powódka wzajemna) unikała kontaktu z nim, zaś kiedy pozwana (powódka wzajemna) zakreślała termin na jej realizacje powód (pozwany wzajemnie) nie stawiał się.

W tym stanie rzeczy wobec stwierdzenia, że wina za znaczne opóźnienie w wykonaniu umowy leży po obu stronach postępowania Sąd uznał, że uprawnienia wskazane w treści art. art. 394 § 1 k.c. (tj. zarówno zatrzymanie zadatku przez powoda, jak i żądanie jego zwrotu przez pozwaną w podwójnej wysokości) nie przysługują żadnej ze stron, zaś zastosowanie na gruncie niniejszej sprawy zastosowanie winien znaleźć art. 394 § 3 zd. 2 k.c., nakazujący w takich okolicznościach (wina obu stron w niewykonaniu umowy) zwrot zadatku w wysokości wpłaconej, tj. w kwocie 1 600 zł.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wobec stwierdzenia, że powód (pozwany wzajemnie) nie był uprawniony do zatrzymania zadatku, a tym samym dokonanie jego zaliczenia na poczet nieuregulowanej przez pozwaną (powódkę wzajemną) należności wynikającej z faktury VAT z dnia 30 lipca 2013 roku okazało się nieuprawnione, albowiem jak już wyżej podkreślono po myśli w/w przepisu, w związku z zawinionym przez obie strony niewykonaniem umowy, pozwana zyskała uprawnienie do żądania jego zwrotu, ale w podstawowej wysokości (1 600 zł)

Mając na uwadze dotychczasowe ustalenia, uwzględniając fakt, że pozwana (powódka wzajemna) pismem z dnia 18 kwietnia 2014 roku dokonała skutecznej wedle art. 498 k.c. kompensaty wpłaconego przez nią, a podlegającego zwrotowi, zadatku z należnością niespornie przysługującą powodowi (pozwanemu wzajemnemu) w związku z częściową realizacją umowy, tj. montażu 2 szt. drzwi, w wysokości 1 441,89 zł, Sąd uznał żądanie powódki o zwrot zadatku za uzasadnione jedynie co do kwoty 158,11 zł, oddalając powództwo wzajemne w pozostałym zakresie.

O odsetkach Sąd orzekł w oparciu o art. 481 § 1 k.c. od dnia wniesienia pozwu – zgodnie z żądaniem.

W konsekwencji powyższych ustaleń, w szczególności wobec stwierdzenia dokonania przez pozwaną skutecznego potrącenia podlegającego zwrotowi zadatku w wysokości 1 600 zł z należnością przysługująca powodowi w wysokości 1 441,89 zł, której do kwoty powód dochodził w powództwie głównym, jako niższa uległa umorzeniu, a tym samym żądanie pozwu głównego w tym zakresie pozostało nieuzasadnione.

W dalszej kolejności Sąd rozstrzygał o skuteczności żądania pozwu co do kwoty 1686,96 zł tytułem części należności przysługującej powodowi (pozwanemu wzajemnie) – jego zdaniem – tytułem ceny niezamontowanych ostatecznie drzwi.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 535 k.c. roszczenie o zapłatę ceny staje się wymagalne z chwilą spełnienia przez sprzedającego świadczenia niepieniężnego, chyba że strony oznaczyły w umowie sprzedaży inny termin jej uiszczenia (art. 455 i 376 § 1 w zw. z art. 488 § 1 k.c.), co oznacza, że jeżeli strony nie postanowiły inaczej świadczenie powinno być spełnione jednocześnie. Powyższe znajduje także dodatkowe potwierdzenie w treści wyjątku wprowadzonego w art. 544 § 2 k.c., wedle którego jeżeli rzecz sprzedana ma być przysłana przez sprzedawcę, kupujący obowiązany jest zapłacić cenę dopiero po nadejściu rzeczy na miejsce przeznaczenia i po umożliwieniu mu jej zbadania. Odwrotnie więc – jeśli wydanie towarów nastąpiło według wystawionej faktury z magazynu sprzedawcy, kupujący obowiązany jest – jeżeli nie zastrzeżono inaczej – równocześnie zapłacić cenę. Reasumując, sprzedawca – przenosząc własność i wydając rzecz – spełnia swoje zobowiązanie (art. 535 k.c.), a kupujący – odbierając rzecz – obowiązany jest wykonać swoje, tj. zapłacić sprzedawcy cenę (por.uchwała SN z dnia 18 listopada 1994 r., III CZP 144/94, OSNC 1995, nr 3, poz. 47). Istotnym jest przy tym, ze ciężar dowodu w przypadku roszczenia o zapłatę ceny spoczywa na sprzedawcy, którego obowiązkiem jest wykazanie, że umowa została zawarta oraz że wykonał umowę poprzez wydanie rzeczy, natomiast w przypadku kupującego, jeżeli chce się uwolnić od odpowiedzialności za spełnienie świadczenia polegającego na zapłacie ceny, powinien on wykazać, że zapłacił lub że miały miejsce takie okoliczności, które zwalniały go od odpowiedzialności.

Dokonując analizy zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego pod kątem w/w ustaleń Sąd zwrócił uwagę, że pomimo postanowień umownych nakazujących pozwanej dokonanie zapłaty za dostarczenie i montaż drzwi przed jego wykonaniem, powód ostatecznie wyraził zgodę na dokonanie przez pozwaną zapłaty do dokonaniu montażu drzwi.

W tym stanie rzeczy, uwzględniając, że ostatecznie do montażu drzwi nie doszło z winy – jak już wyżej ustalono - obu stron postępowania, a przedmiot zamówienia nie został ostatecznie wydany, tut. Sąd stwierdził, że po stronie pozwanej nie zaktualizował się obowiązek zapłaty ceny. Nie bez znaczenia dla rozstrzygnięcia pozostał także fakt (jak wynika z treści pisma z dnia 2 stycznia 2014 roku), że pomimo iż pozwana wyraziła gotowość odbioru drzwi deklarując jednocześnie uiszczenie ceny gotówką po dostarczeniu jej przedmiotu zamówienia przedmiot zamówienia ostatecznie nie został pozwanej wydany.

Mając zatem na uwadze, że obowiązek zapłaty ceny aktualizuje się z chwila wydania rzeczy, a pozwany dokonania tej czynności odmówił, w ocenie Sądu żądanie zapłaty choćby części ceny – pozostało nieuzasadnione.

W tym starze rzeczy, wobec dotychczasowych ustaleń powództwo główne podlegało oddaleniu w całości. Wobec braku jakichkolwiek kosztów pozwanej (wygrywającej postępowanie z powództwa głównego w całości) orzeczenie o kosztach postępowania w tym miejscu okazało się zbędne.

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci przedstawionych dokumentów, zeznań świadków i przesłuchania stron, uznając je za wiarygodne w przeważającej części. Sąd zwrócił uwagę, że choć zaoferowany przez strony materiał dowodowy nie pozwalał na wysnucie jednoznacznych wniosków co do rzeczywistych ustaleń stron w zakresie terminu realizacji umowy i wzajemnie składanych deklaracji, zazębiał się pozwalając na ujawnienie on okoliczności, które ostatecznie umożliwiły wydanie rozstrzygnięcia. Sąd odmówił przy tym wiarygodności dokumentów złożonych przez powoda w postaci odręcznych notatek znajdujących się na karcie 19 i 20, dotyczących odwołania montażu w dniu 2 listopada 2012 roku i 25 września 2013 roku, albowiem nie znajdują one jakiegokolwiek oparcia w pozostały, a zebranym w sprawie materiałem dowodowym.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu przy powództwie wzajemnym znajduje postawę prawną w 108 § 1 zd. 1 k.p.c. w związku z art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Mając na uwadze oznaczona w powództwie wzajemnym wartość przedmiotu (1 758,02 zł) sporu do wartości zasądzonej (158,11 zł) Sąd przyjął ,iż pozwana (powódka wzajemna) wygrała spór w 9 %, powód (pozwany wzajemnie) w 91 % i w takich proporcjach strony mają prawo żądania zwrotu poniesionych przez siebie kosztów. Na koszty pozwanej (powódki wzajemnej) złożyła się wyłącznie opłata od pozwu wzajemnego w wysokości 30 zł, z której 9 % to 3 zł. Koszty powoda (pozwanego wzajemnie) sprowadzają się do kwoty 600 zł ustalonej w oparciu o przepis § 6 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2013.490 j.t.). oraz kwoty 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa (91% z kwoty 617,00 zł to 561 zł) . Po wzajemnym zarachowaniu obu należnych wzajemnie stronom wartości należało zasądzić od pozwanej (powódki wzajemnej) na rzecz powoda (pozwanego wzajemnie) różnicę w wysokości 558 zł. (561 zł - 3 zł).

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak na wstępie.