Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 grudnia 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 1 grudnia 2015 r. w Szczecinie

sprawy H. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o stopień niezdolności do pracy

na skutek apelacji ubezpieczonej

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 27 stycznia 2015 r. sygn. akt VII U 1889/13

1.  oddala apelację

2.  odstępuje od obciążenia ubezpieczonej kosztami zastępstwa procesowego za drugą instancję.

SSO del. Jan Przybyś SSA Jolanta Hawryszko SSA Barbara Białecka

Sygn. akt III AUa 233/15

UZASADNIENIE

Decyzją z 20 września 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił H. S. zmiany stopnia niezdolności do pracy i tym samym renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

W odwołaniu od decyzji H. S. podniosła, że stan zdrowia nie pozwala jej na podjęcie jakiejkolwiek pracy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy w Szczecinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z 27 stycznia 2015 r. oddalił odwołanie ubezpieczonej.

Sąd pierwszej instancji rozstrzygnięcie oparł na ustaleniach faktycznych, z których wynika, że H. S., ur. (...), bez zawodu, wykształcenie podstawowe, w pracowała jako pakowaczka, pracownik magazynowy, pracownik ochrony mienia, w sumie przez około 12 lat. Ubezpieczona pobierała rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w okresie 1974/ 1983 oraz od 2012 r. do 31.07.2013 i z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1.08.2013 r. na stałe. Sąd pierwszej instancji, w oparciu o opinie biegłych ortopedy i neurologa, stwierdził przebytą alloplastykę obu stawów biodrowych w 2012 r. z dobrym efektem klinicznym, pooperacyjną niedoczynność tarczycy i przytarczyc wyrównaną farmakologicznie po częściowym w (1997 r), a następnie całkowitym usunięciu tarczycy z powodu wola guzowatego, nadciśnienie tętnicze oraz przebyte wirusowe zapalenie wątroby ze śpiączką wątrobową w 1974 r. Sąd pierwszej instancji uznał, że stwierdzone zmiany chorobowe w stanie ich zaawansowania nie czyniły ubezpieczonej całkowicie niezdolną do pracy. Sąd okręgowy oparł się na miarodajnych wnioskach opinii biegłych z zakresu ortopedii i neurologii, którzy stwierdzili częściową i trwałą niezdolność do pracy. Przebyta alloplastyka obu stawów biodrowych doprowadziła do odzyskania sprawności obu kończyn dolnych. H. S. chodzi samodzielnie z pomocą kuli łokciowej i może wykonywać lekką pracę. Mając na uwadze zarzuty ubezpieczonej do opinii biegłych co do schorzenia serca, sad pierwszej instancji na podstawie miarodajnego dowodu z opinii biegłych kardiologa i endokrynologa uznał rozpoznanie nadciśnienia tętniczego, jednak ubezpieczone nie posiadała badań kardiologicznych, leczona była małymi dawkami leków hipotensyjnych i uzyskano normalizację nadciśnienia tętniczego. Pooperacyjna niedoczynność tarczycy była dobrze leczona z wyrównanym poziomem hormonów tarczycy i nie powodowała niezdolności do pracy, podobnie jak przebyte 40 lat temu wirusowe zapalenie wątroby.

Wskazując na treść art. 57 w zw. z art. 12 oraz art. 13 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440) sąd okręgowy nie uwzględnił odwołania.

Ubezpieczona złożyła apelację od wyroku domagając się jego zmiany przez uznanie jej za całkowicie niezdolną do pracy. Ubezpieczona wniosła o dopuszczenie dowodu dokumentów raportu elektrokardiograficznego badania wysiłkowego z 14.02.2015 r. oraz informacji o zakwalifikowaniu na koronarografię. Zarzuciła naruszenie przepisów postepowania, art. 233 § 1 k.p.c. polegające na dowolnej ocenie zebranego materiału dowodowego, w szczególności na błędnej ocenie opinii biegłych W uzasadnieniu wskazała między innymi, że opinie lekarskie nie były wyczerpujące i nie dawały jasnej odpowiedzi na tezy postawione przez sąd pierwszej instancji. Nadto z opinii nie wynika jaki był stan jej zdrowia przed wydaniem zaskarżonej decyzji ZUS, a także na czym polegała poprawa. Biegli nie wskazali jaką pracę może wykonywać oraz z jakimi przeciwwskazaniami, nie wzięli także pod uwagę kwalifikacji oraz wieku ubezpieczonej.

Sąd apelacyjny rozważył sprawę i uznał, że apelacja jest niezasadna.

W ocenie sądu apelacyjnego, sąd pierwszej instancji poprawnie przeprowadził postepowanie dowodowe oraz ustalił stan faktyczny. Właściwie też zastosował prawo materialne. Sąd apelacyjny w całości podziela tak ustalenia, jak i ocenę prawną sądu pierwszej instancji. Jednocześnie należy zaznaczyć, że ocena wiarygodności i mocy dowodów jest podstawowym zadaniem sądu orzekającego. Sąd rozstrzyga kwestie sporne na podstawie własnego przekonania przy uwzględnieniu całokształtu zebranego materiału w oparciu o procesową zasadę swobodnej oceny dowodów – art. 233 k.p.c. Uprawnienia sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów mogą zostać podważone jedynie w sytuacji przekonującego wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej wadze poszczególnych dowodów, niż ta przyjęta przez sąd lub ich odmiennej ocenie (tak: Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 listopada 1998 r., II CKN 4/98, LEX nr 322031).

W sprawie sąd okręgowy trafnie oparł ustalenia co do przesłanki niezdolności do pracy na wnioskach płynących z opinii biegłych sądowych lekarzy specjalistów o specjalnościach odpowiadających schorzeniom występującym u ubezpieczonej. Oczywistym jest, że ocena stanu zdrowia H. S. w kontekście niezdolności do pracy wymagała wiadomości specjalnych, których sąd nie posiada. Stąd też trafnie powołano biegłych, przy czym podkreślenia wymaga, że specyfika dowodu z opinii biegłych wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez sąd tylko w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Gdyby w rezultacie tej oceny wnioski biegłego nie przekonały sądu, instrumentem pozwalającym na wyjaśnienie kwestii wymagających wiadomości specjalnych może być zażądanie od biegłego dodatkowych informacji, bądź dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego lub zespołu biegłych (art. 286 k.p.c.). W sprawie biegli wydając opinie kategorycznie wyrazili swoje stanowisko i precyzyjnie wskazali, że stan ubezpieczonej nie pogorszył się i nie uzasadnia orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy, mieli przy tym na uwadze poziom kwalifikacji zawodowych ubezpieczonej, co wprost wynika z treści opinii. Uwzględniając, że główną przyczyną orzeczonej wcześniej całkowitej niezdolności do pracy były schorzenia ortopedyczne sąd apelacyjny, za biegłymi wskazuje, że przebyte zabiegi alloplastyki stawów biodrowych doprowadził do poprawy stanu zdrowia H. S.. Należy podkreślić, że zgodnie z treścią art. 12 ust. 2 ustawy rentowej całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Sąd apelacyjny wskazuje, że o niezdolności do pracy decyduje upośledzenie funkcji organizmu, czy danego narządu, a nie sam fakt istnienia schorzenia, czy też same zmiany anatomiczne. Dlatego też rozpoznane u ubezpieczonej schorzenia, mimo że istnieją, nie musiały w dacie orzekania przez ZUS powodować całkowitej niezdolności do pracy. Dla ustalenia bowiem niezdolności do pracy nie wystarcza samo stwierdzenie u pacjenta zmian chorobowych, konieczne jest jeszcze ustalenie, że zmiany te upośledzają funkcje organizmu w stopniu całkowicie uniemożliwiającym wykonywanie pracy. W przypadku ubezpieczonej biegli wskazali, że nie była całkowicie niezdolna do pracy i mogła świadczyć lekką pracę. Podniesiony w apelacji argument żądania wskazania konkretnych zawodów jakie ubezpieczona mogłaby wykonywać, nie znajduje żadnego uzasadnienia zważywszy, że ubezpieczona nie ma żadnych wyuczonych kwalifikacji zawodowych, nie ma zawodu, a dotychczas wykonywała prace nisko kwalifikowane, zaś biegli orzekli, że może świadczyć każdą lekka pracę.

Należy podkreślić, że w sprawie orzekało 5 biegłych specjalistów, którzy swoje stanowisko uzasadnili przedstawiając jednomyślne i spójne racje medyczne. Sąd okręgowy zatem słusznie uznał, że okoliczności sporne zostały dostatecznie wyjaśnione i nie zachodziła potrzeba dalszego postępowania dowodowego. Odnosząc się zaś do załączonych do apelacji dokumentów, sąd apelacyjny zauważa, że jest to bieżąca dokumentacja, natomiast o przyznaniu świadczenia decydują okoliczności istniejące w chwili ustalania prawa, czyli w dacie decyzji organu rentowego. Dlatego też późniejsza zmiana stanu zdrowia nie może stanowić podstawy do uznania decyzji za wadliwą.

Mając na uwadze przedstawioną ocenę sąd apelacyjny na podstawie art. 385 § k.p.c. oddalił apelację ubezpieczonej. Przez wzgląd na trudną sytuację życiową, na podstawie art. 102 k.p.c. sąd odstąpił od obciążania H. S. kosztami postepowania.

SSO del. Jan Przybyś SSA Jolanta Hawryszko SSA Barbara Białecka