Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 stycznia 2016 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie III Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2016 r. w Szczecinie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej

w W.

przeciwko Ł. M.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego Ł. M. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty:

- 539 zł (pięćset trzydzieści dziewięć złotych) z odsetkami ustawowymi od dnia 4 sierpnia 2012 r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty;

- 539 zł (pięćset trzydzieści dziewięć złotych) z odsetkami ustawowymi od dnia 4 listopada 2012r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty;

- 539 zł (pięćset trzydzieści dziewięć złotych) z odsetkami ustawowymi od dnia 4 lutego 2013r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 61,76 zł (sześćdziesiąt jeden złotych siedemdziesiąt sześć groszy) tytułem kosztów postępowania.

Sygn. akt III C 558/15

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 20 stycznia 2016r. wydanego w postępowaniu uproszczonym

Powód (...) Spółka Akcyjna w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego Ł. M. kwoty 1617 zł z ustawowymi odsetkami za okres szczegółowo opisany w pozwie oraz przyznanie kosztów procesu.

Powód wskazał, że żądanej kwoty dochodzi tytułem nieuregulowanych przez pozwanego należności z tytułu zawartej między nimi umowy ubezpieczenia pojazdu marki S. (...) nr rej. (...). Na kwotę ujętą w pozwie składają się druga, trzecia i czwarta rata w wysokości po 539 zł każda.

Nakazem zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym z dnia 18 grudnia 2014r. orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany złożył sprzeciw od tego nakazu, w którym wniósł o oddalenie powództwa w całości. Skarżący podniósł, że nie zawierał polisy, z której powód dochodzi należności, albo polisa taka została w całości opłacona w dniu zawarcia umowy gotówką lub kartą kredytową. Stwierdził, że mało prawdopodobne jest, aby płatność polisy została rozłożona na raty, gdyż do tej pory regulował należności tego rodzaju poprzez jednorazową wpłatę, aby uzyskać zniżkę. Wskazał również, że powód poinformował go, że agent P. U. nie jest już agentem (...). Pozwany wniósł o zobowiązanie powoda do przedstawienia historii polis zawieranych od 2010r. wraz z historią, w jaki sposób były opłacane, a także o wskazanie, z jakiego powodu rozwiązano umowę z agentem zawierającym polisę będącą przedmiotem pozwu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4 maja 2012r. Ł. M. zawarł z (...) S.A. w W. umowę ubezpieczenia komunikacyjnego dla samochodu S. (...) o nr rej. (...) na okres od 4 maja 2012r. do 3 maja 2013r. Składka z tytułu ubezpieczenia AC została ustalona na kwotę 2157 zł, a jej płatność rozłożona na cztery raty w kwotach: 540 zł płatnej do 4 maja 2012r., 539 zł płatnej do 3 sierpnia 2012r., 539 zł płatnej do 3 listopada 2012r., 539 zł płatnej do 3 lutego 2013r. Składka z tytułu ubezpieczenia NNW została ustalona na kwotę 79 zł płatną jednorazowo do 4 maja 2012r., składka z tytułu ubezpieczenia (...) została ustalona na kwotę 176 zł płatną jednorazowo do dnia 4 maja 2012r. Przy zawieraniu umowy na rzecz (...) S.A. działał D. U. w imieniu agenta T. O.. Polisa została sporządzona w wersji komputerowej w dwóch egzemplarzach, jednym dla (...) S.A., drugim dla klienta –Ł. M.. D. U. był osobą współpracującą z agentem T. O.. Wynikało to z powszechnie stosowanej wówczas praktyki w (...) S.A., zgodnie z którą jej agenci ubezpieczeniowi działali samodzielnie lub z pomocą osób współpracujących, działających w ich imieniu.

W dniu 4 maja 2012r. Ł. M. uregulował pierwszą ratę ubezpieczenia AC, należność z tytułu ubezpieczenia (...) i (...), łącznie w kwocie 795 zł w formie płatności kartą.

Pozostałe raty z tytułu ubezpieczenia AC nie zostały uiszczone.

dowód:

- polisa k. 84-88, 41-45

- potwierdzenie pokrycia ubezpieczeniowego k. 31-32

- potwierdzenie transakcji k. 47, 84a

- zeznania świadka P. U. k. 71-72

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się w całości zasadne.

Powód dochodził zapłaty należności z tytułu umowy ubezpieczenia z dnia 4 maja 2012r. Podstawę prawną roszczenia stanowił art. 805 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Kwestią sporną w niniejszej sprawie było to, czy pozwany zawarł z powodem umowę ubezpieczenia stwierdzoną polisą z dnia 4 maja 2012r. serii (...) o nr (...). Pozwany bowiem zarzucił, że umowy tej nie zawierał, a w każdym razie nie pamięta, aby doszło do zawarcia umowy na warunkach przedstawionych w polisie, a przy tym podnosił, że składki z tytułu ubezpieczenia samochodu dotychczas regulował jednorazowo i nigdy nie spotkał się z D. U., zawierając umowy z powodem kontaktował się natomiast z P. U., który według informacji przekazanych mu przez (...) S.A. przestał być jej agentem ubezpieczeniowym.

Zarzuty podniesione przez pozwanego, w świetle zebranego materiału dowodowego należało uznać za bezpodstawne, a okoliczności, na których pozwany je opierał – za niewykazane.

Podkreślić bowiem wskazać, iż sąd dokonuje ustaleń faktycznych na podstawie dowodów zaoferowanych przez strony na okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia i w oparciu o tak zgromadzony materiał ocenia, które z twierdzeń stron zasługują na uwzględnienie. Sąd nie jest natomiast zobowiązany do prowadzenia z własnej inicjatywy postępowania wyjaśniającego czy poszukiwania dowodów w celu rozstrzygnięcia istniejących wątpliwości. Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Z zasadą tą jest skorelowany obowiązek procesowy stron wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne (art. 232 zd. pierwsze k.p.c.). Ustawodawca wprawdzie w art. 232 zd. drugim k.p.c. przewidział możliwość dopuszczenia dowodu z urzędu, jednakże regulację tę należy interpretować przy uwzględnieniu przedstawionej ogólnej reguły dowodzenia, a jej zastosowanie ograniczyć do sytuacji wyjątkowych, takich jak nieporadność strony, szczególne okoliczności sprawy, w tym do wypadków, gdy niezgłoszony dowód jest sądowi znany. Takie przypadki w niniejszej sprawie jednak nie wystąpiły.

Zgodnie z regułą rozkładu ciężaru dowodu (art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c.), na powodzie spoczywa obowiązek wykazania faktów, z których wywodzi dochodzone roszczenie, zaś obowiązek dowodowy pozwanego obejmuje fakty tamujące lub niweczące roszczenie powoda.

Sąd dokonuje ustaleń w zakresie okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia zgodnie z regułami określonymi w rozdziale „Przedmiot i ocena dowodów” art. 227-234 k.p.c. Regułą jest, że ustalenie faktu istotnego dla rozstrzygnięcia następuje na podstawie zaoferowanych przez strony dowodów. Sąd przeprowadza oceny wiarygodności i mocy dowodowej zebranych dowodów zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. tj. według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia materiału, a zatem uwzględniając indywidualne okoliczności sprawy, na podstawie reguł logiki i doświadczenia życiowego. Nie wymagają dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości (art. 229 k.p.c.). Stosownie do art. 230 k.p.c. gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może również fakty te uznać za przyznane.

Mając na względzie powyższe rozważania dotyczące rozkładu ciężaru dowodu oraz zebrany w ramach inicjatywy dowodowej materiał uznać należało, że powód wykazał okoliczności stanowiące podstawę swojego żądania, natomiast pozwany nie zdołał wykazać, że okoliczności te nie istnieją, albo wystąpiły inne, w świetle których roszczenie powoda nie powstało. Sąd ustalając, że pozwany zawarł z powodem umowę ubezpieczenia komunikacyjnego z dnia 4 maja 2012r. oparł się na dokumentach przedstawionych przez powoda, które - mając na względzie ich treść oraz sposób sporządzenia - Sąd uznał za wiarygodne, tym bardziej, że pozwany nie zdołał przedstawić dowodu podważającego ich wiarygodność i autentyczność. Twierdzenie pozwanego, iż nie zawierał umowy ubezpieczenia, przy zawieraniu której w imieniu (...) S.A. działał D. U., pozostaje w oczywistej sprzeczności z treścią dokumentu w postaci oryginału polisy serii (...), przedłożonego przez powoda zgodnie z nałożonym na niego zobowiązaniem. Oryginał polisy jest całkowicie zgodny z przedłożoną wcześniej kserokopią tego dokumentu. Pozwany nie wykluczył tego, że na oryginale polisy znajduje się jego własnoręczny podpis oraz nie przedstawił żadnych dowodów podważających okoliczność, iż podpisał się na polisie. Brak jest również żadnych dowodów poddających w wątpliwość to, że przy zawieraniu tej umowy w imieniu (...) S.A. działał D. U. oraz że był on uprawniony do dokonania tej czynności. Zgłoszony przez pozwanego dowód w postaci zeznań świadka P. U. nie tylko nie potwierdził wątpliwości, jakie zgłaszał pozwany w sprzeciwie, lecz wręcz je wykluczył, albowiem świadek ten wyjaśnił, na jakich zasadach D. U. wykonywał czynności na rzecz (...) S.A. Zeznania tego świadka były zdaniem Sądu logiczne i przekonujące i nie zostały ujawnione okoliczności pozwalające na podważenie ich wiarygodności. Nie budzi zdziwienia fakt, że uwagi na ilość kontaktów z klientami, jakie P. U. odbywa działając jako agent ubezpieczeniowy, nie pamiętał on spotkań z pozwanym ani samego pozwanego. Twierdzenie pozwanego, iż umowy z (...) S.A. zawierał do tej pory za pośrednictwem P. U. nie wyklucza możliwości, iż przy umowie będącej przedmiotem pozwu na rzecz ubezpieczyciela działała inna osoba. Również teza, według której dotychczasowe umowy ubezpieczenia były przez pozwanego opłacane w formie jednorazowej wpłaty, nie wyklucza tego, iż kolejną umowę pozwany mógł zawrzeć z wykorzystaniem możliwości rozłożenia składki na raty. Nie zachodzi między powyższymi okolicznościami związek tego rodzaju, który uprawniałby do wniosków postulowanych przez pozwanego, iż skoro wcześniej współpracował z P. U. i nie korzystał z opcji rozłożenia płatności na raty, to nie mógł zawrzeć umowy z dnia 4 maja 2012r. na zawartych w niej warunkach. Zgodnie z art. 231 k.p.c. sąd może uznać za ustalone fakty, jeżeli wniosek taki można wyprowadzić z innych ustalonych faktów (domniemanie faktyczne). Zastosowanie domniemania faktycznego w procesie ustaleń może nastąpić tylko wtedy, gdy pewien ustalony fakt może i zwykle rodzi inny fakt podlegający ustaleniu. Taka zależność w odniesieniu do powyższych okoliczności nie występowała. Dlatego Sąd pominął wniosek pozwanego o zobowiązanie powoda do przedłożenia historii polis zawieranych przez pozwanego od 2010r. i sposobu ich opłacania przez pozwanego.

Stwierdzić również należy, że nie zaistniały żadne okoliczności, które nakazywałyby pominąć zgłoszone przez powoda dowody z dokumentów. Pozew został złożony w elektronicznym postępowaniu upominawczym, stąd zawierał jedynie wymienienie dowodów, które do pozwu nie zostały dołączone. Ich złożenie do akt sprawy nastąpiło po wniesieniu sprzeciwu przez pozwanego. Powód wprawdzie do pisma z dnia 19 maja 2015r. dołączył jedynie wydruk w postaci potwierdzenia pokrycia ubezpieczeniowego, natomiast kopię polisy złożył w późniejszym terminie, przy piśmie z dnia 10 sierpnia 2015r., jednakże biorąc pod uwagę treść art. 207 § 6 k.p.c. niezasadne byłoby pominięcie tego dowodu, gdyż jego dopuszczenie nie spowodowało żadnej zwłoki w rozpoznaniu sprawy. Zgodnie ze wskazanym przepisem sąd pomija twierdzenia i dowody niezgłoszone w pozwie, odpowiedzi na pozew lub w dalszym piśmie przygotowawczym, chyba że strona nie zgłosiła ich ze swojej winy lub ich uwzględnienie nie spowoduje zwłoki w postępowaniu albo zachodzą inne szczególne okoliczności. Wobec tego, iż pozwany poddawał w wątpliwość, czy podpisał umowę objętą pozwem Sąd zobowiązał stronę powodową do przedłożenia oryginału polisy. Wobec tego dowodu pozwany nie zgłosił skutecznych wniosków dowodowych. Zawnioskował on jedynie dowód z przesłuchania świadka D. U., podnosząc zarzut, że nie mógł zawrzeć umowy za jego pośrednictwem, jednakże wniosek ten uznać należało za spóźniony, albowiem pozwany już od wiedział, że w imieniu (...) S.A. działał D. U. od doręczenia mu pisma z dnia 10 sierpnia 2015r. tj. od 9 września 2015r. (k. 52 i 67). Pozwany został wówczas pouczony między innymi o treści art. 6 k.c., art. 232 k.p.c. i art. 207 k.p.c., a zatem miał pełną świadomość obowiązku niezwłocznego zgłoszenia wniosków dowodowych na podnoszone przez siebie okoliczności, w tym na potwierdzenie zarzutu, iż D. U. nie mógł działać przy zawieraniu umów przez pozwanego. Dodatkowo wskazać należy, iż o tym, że powód dołączył do akt oryginał polisy pozwany został poinformowany w dniu 16 grudnia 2015r. (k. 91-92), natomiast wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka D. U. zgłosił dopiero na kolejnej rozprawie w dniu 20 stycznia 2016r. Zdaniem Sądu dopuszczenie dowodu niewątpliwie spowodowałoby zwłokę w rozpoznaniu sprawy, a nie zaistniały żadne inne uzasadnione przyczyny dopuszczenia tego spóźnionego dowodu.

W konsekwencji Sąd opierając się na zebranych dowodach ustalił, że strony zawarły umowę ubezpieczeniową z dnia 4 maja 2012r. na warunkach stwierdzonych w polisie serii (...) oraz że z należnych składek uregulował jedynie kwotę 795 zł i do zapłaty pozostały trzy ostatnie raty składki z tytułu ubezpieczenia AC.

Podstawę rozstrzygnięcia w zakresie odsetek stanowiły terminy płatności wskazane w polisie oraz art. 481 § 1 i 2 k.c., z uwzględnieniem zmiany w zakresie określenia wysokości odsetek wprowadzonej z dniem 1 stycznia 2016r.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. uwzględniając poniesione przez powoda koszty w postaci opłaty od pozwu 30 zł, opłaty od pełnomocnictwa 17 zł, taksy notarialnej z podatkiem VAT w wysokości 14,76 zł.

SSR Joanna Suchecka