Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 lutego 2016 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Małgorzata Kowalska

Protokolant Agnieszka Goluch

po rozpoznaniu w dniu 26 stycznia 2016 roku w Lublinie

sprawy Z. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania Z. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 30 stycznia 2015 roku znak (...)

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i ustala Z. K. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 lutego 2015 roku do dnia 31 stycznia 2018 roku;

II.  w pozostałej części odrzuca odwołanie.

Sygn. akt VII U 417/15

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. decyzją z dnia
30 stycznia 2015 roku odmówił Z. K. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji wskazano, iż lekarz orzecznik ZUS uznał skarżącego za częściowo niezdolnego do pracy od dnia 1 lutego 2015 roku, zaś w dziesięcioleciu przed powstaniem niezdolności do pracy skarżący legitymuje się łącznym okresem składkowym i nieskładkowym wynoszącym 4 lata, 7 miesięcy i 28 dni (decyzja – k. 44 akta rentowe).

Odwołanie od powyższej decyzji w dniu 9 lutego 2015 roku złożył Z. K., wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (k. 4-6 akt sądowych).

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o odrzucenie odwołania wskazując na treść art. 477 ⁹ § 3 ¹, wskazując iż skarżący nie złożył sprzeciwu od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS i ono stanowiło podstawę do wydania zaskarżonej decyzji. (k. 2 a.s.).

Następnie Z. K. złożył odwołanie od pisma Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L., którym odmówiono mu przywrócenia terminu do złożenia sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS (k. 9 a.s.).

Zakład wniósł o odrzucenie tego odwołania, wskazując, iż odwołanie do Sądu od pisma nie przysługuje (k. 10 a.s.).

Postanowieniem z dnia 23 kwietnia 2015 roku Sąd zarządził połącznie powyższych spraw do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia (k. 13 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił i rozważył, co następuje:

Z. K. urodził się w dniu (...).

W dniu 11 stycznia 2012 roku złożył wniosek o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Zakład uznał wówczas, iż wnioskodawca jest osobą całkowicie niezdolną do pracy od dnia 1 stycznia 2012 roku. Rozważając pozostałe przesłanki uzyskania prawa do renty, stwierdzono, iż odwołujący legitymuje się na dzień powstania niezdolności do pracy legitymuje się łącznym okresem składkowym i nieskładkowym wynoszącym 36 lat, 2 miesiące i 2 dni. Do 17 stycznia 2012 roku uprawniony był do świadczenia rehabilitacyjnego (k. 13, t. II a.r., k. 17, t. II a.r.).

Decyzją z dnia 28 lutego 2012 roku przyznano wnioskodawcy prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 18 stycznia 2012 roku, uznając iż spełnia on przesłanki z art. 58 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015r., poz. 748) - (k. 25, t. II a.r.). Prawo do tej renty przedłużono decyzją z dnia 6 lutego 2013 roku do dnia 31 stycznia 2015 roku (k. 33 , t. II a.r.).

Obecnie decyzją z dnia 30 stycznia 2015 roku, wobec ustalenia zmiany stopnia niezdolności do pracy z całkowitego na częściowy organ rentowy odmówił skarżącemu prawa do renty, wskazując iż będąc osobą częściowo niezdolną do pracy nie spełnia ona warunków do uzyskania prawa do renty z art. 58 ust. 4 ustawy emerytalnej a nadto nie posiada on wymaganych 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w ostatnim dziesięcioleciu przed powstanie niezdolności do pracy (k. 44 a.s.).

Sąd ustalił, iż Z. K. jest obecnie, poczynając od 1 lutego 2015 roku osobą częściowo niezdolną do pracy, okresowo do dnia 31 stycznia 2018 roku. Cierpi on obecnie na przewlekły zespół bólowy kręgosłupa lędźwiowo – krzyżowego prawostronny z cechami przewlekłej radikulopatii w przebiegu zmian zwyrodnieniowo – dyskopatycznych, stan po operacji przepukliny dyskowej L5-S1 w dnu 25 marca 2011 roku, nadciśnienie tętnicze oraz migotanie przedsionków napadowe. Schorzenia neurologiczne, po leczeniu operacyjnym, nie występują ze świeżymi objawami klinicznymi w zakresie układu kostno – nerwowego, a stwierdzone objawy są rezydulane. Od czasu operacji badany nie wymagał leczenia szpitalnego, nie korzystał z leczenia sanatoryjnego. Nadal stwierdza się jednak dysfunkcję ruchową kręgosłupa w odcinku lędźwiowo – krzyżowym oraz zaznaczone objawy rozciągowe. W ocenie kardiologicznej nie stwierdzono obecnie zaburzeń rytmu serca czy niewydolności krążenia (opinia k. 33 a.s.).

Wnioskodawca i organ rentowy nie kwestionowali opinii. Nikt nie zgłosił do niej zastrzeżeń (k. 43 a.s.)

W tych okolicznościach Sąd uznał, że opracowana opinia jest wystarczająca do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy i zawiera niezbędne wiadomości specjalne i kompleksową analizę stanu zdrowia badanego Wnioskodawca został przebadany przez biegłych sądowych, specjalistów w zakresie schorzeń wnioskodawcy. W opinii biegli dokonała kompleksowej oceny i stanowczo stwierdzili, że wnioskodawca jest częściowo niezdolnym do pracy.

Sąd Okręgowy za wiarygodną w pełni uznał opinię biegłych i oparł na niej ustalenie o istnieniu u wnioskodawcy częściowej niezdolności do pracy od 1 lutego 2015 roku do 31 styczna 2018 roku

Odwołanie Z. K. od decyzji z dnia 30 stycznia 2015 roku zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie zaznaczyć należy, iż odwołanie to nie podlega odrzuceniu, jak wnosił pozwany organ rentowy. Zgodnie z art. 477 ⁹ § 3 ¹kpc Sąd odrzuci odwołanie w sprawie o świadczenie z ubezpieczeń społecznych, do którego prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji albo stwierdzenia stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, jeżeli podstawę do wydania decyzji stanowi orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a osoba zainteresowana nie wniosła sprzeciwu od tego orzeczenia do komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i odwołanie jest oparte wyłącznie na zarzutach dotyczących tego orzeczenia. Jeżeli odwołanie opiera się także na zarzucie nierozpatrzenia wniesionego po terminie sprzeciwu od tego orzeczenia, a wniesienie sprzeciwu po terminie nastąpiło z przyczyn niezależnych od osoby zainteresowanej, sąd uchyla decyzję, przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania organowi rentowemu i umarza postępowanie. W takim przypadku organ rentowy kieruje sprzeciw do rozpatrzenia do komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Jednakże odwołanie skarżącego nie opiera się wyłącznie na zarzutach dotyczących orzeczenia lekarza orzecznika tj. dotyczących stanu zdrowia i stopnia niezdolności do pracy. Skarżący podnosi w odwołaniu, iż spełnia on także inne, pozamedyczne przesłanki do uzyskania prawa do renty. Te właśnie zarzuty zresztą Sąd uznał za zasadne w niniejszym postępowaniu. Dlatego też Sąd przyjął odwołanie skarżącego do rozpoznania i po przeprowadzeniu postępowania wydał w sprawie wyrok.

Odnośnie zaś odwołania od pisma z dnia 4 marca 2015 roku wskazać należy, iż odwołanie od niego nie przysługuje. Należało je zatem odrzucić na mocy art. 199 § 1 pkt 1 kpc w zw. z art. 477 ⁹ § 1 kpc.

Zgodnie z art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r., poz. 748) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy,

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 i 7 ustawy albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Stosownie do z art. 58 ust 1 i 2 tej ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

1) 1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;

2) 2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat

3) 3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat

4) 4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;

5) 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

Okres, ten 5 lat powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

Zgodnie zaś z art. 58 ust. 4. przepisu ust. 2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Obecnie tak w postępowaniu orzeczniczym jak i w toku niniejszego postepowania sądowego ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy – od dnia 1 lutego 2015 roku wnioskodawca uznany został za częściowo niezdolnego do pracy.

W 2012 roku Z. K. uzyskał prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na mocy art. 57 ust. 1 oraz art. 58 ust. 4 ustawy emerytalnej. Wnioskodawca legitymował się wówczas łącznym ponad 30 – letnim stażem składkowym. Organ rentowy uznał, iż wobec tego skarżący nie spełnia wszystkich warunków do uzyskania prawa do renty – na dzień 1 stycznia 2012 roku nie spełnia bowiem warunku posiadania 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w ostatnim dziesięcioleciu.

W ocenie Sądu jest to jednak stanowisko błędne, gdyż w sytuacji skarżącego zastosowanie powinien znaleźć art. 61 cytowanej ustawy, zgodnie z którym prawo do renty, które ustało z powodu ustąpienia niezdolności do pracy, podlega przywróceniu, jeżeli w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty ubezpieczony ponownie stał się niezdolny do pracy.

Zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym w orzecznictwie Sądu Najwyższego w regulacji z art. 61 ustawy emerytalnej znaczenie pierwszoplanowe ma zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej, ze względu na ponowną niezdolność do pracy w okresie takiej samej temporalnie ochrony ubezpieczeniowej jak w art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy. Okres 18 miesięcy jest wspólnym łącznikiem obu regulacji, dlatego dalszą ochronę ubezpieczeniową zapewnia się ze względu na niezdolność do pracy, a nie ze względu na rodzaj uprzedniej renty (wypadkowej czy ogólnej). Nie można uznać, że regulacja ta działa tylko z ograniczeniem do tego samego rodzaju renty, to znaczy tylko w sekwencji tej samej renty z ogólnego stanu zdrowia. Regulację z art. 61 można więc stosować do oceny warunku z art. 57 ust. 1 pkt 3 w sytuacji wystąpienia niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia po rencie wypadkowej (por. postanowienie SN z dnia 16 stycznia 2014 roku, sygn.. akt I UK 347/13, ). To samo można odnieść do sytuacji ubezpieczonego – pomimo, iż otrzymał on rentę z tytułu niezdolności do pracy na podstawie odrębnej regulacji, przewidzianej dla osób będących całkowicie niezdolnymi do pracy i legitymującymi się odpowiednio długimi okresami składkowymi, nadal obejmuje go ochrona ubezpieczeniowa przewidziana w art. 61 ustawy, bez względu na zmianę stopnia niezdolności do pracy

Z tych względów zaskarżoną decyzję należało zmienić poprzez przyznanie Z. K. prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 lutego 2015 roku do dnia 31 stycznia 2018 roku

Z powyższych względów, na podstawie powołanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 2 kpc i art. 199 § 1 pkt. 1 kpc Sąd orzekł jak w sentencji.