Pełny tekst orzeczenia

172/2/B/2015

POSTANOWIENIE
z dnia 10 marca 2015 r.
Sygn. akt Ts 215/14

Trybunał Konstytucyjny w składzie:




Małgorzata Pyziak-Szafnicka – przewodnicząca


Wojciech Hermeliński – sprawozdawca


Piotr Tuleja,


po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 listopada 2014 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej MKS Sp. z o.o.,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.


UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej sporządzonej przez pełnomocnika MKS Sp. z o.o. (dalej: skarżąca) zakwestionowała zgodność z Konstytucją przepisów ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) oraz ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101, ze zm.; dalej: k.p.c.). Skarżąca zarzuciła, że art. 46 ust. 1 ustawy o TK jest niezgodny z art. 45 ust. 1 w zw. z art. 79 ust. 1 Konstytucji, natomiast art. 118 § 5 k.p.c. jest niezgodny z art. 45 ust. 1 w zw. z art. 79 ust. 1 oraz z art. 190 ust. 5 Konstytucji.
Postanowieniem z 14 listopada 2014 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze dalszego biegu. W uzasadnieniu tego orzeczenia Trybunał stwierdził, że skarżąca, formułując zarzut dotyczący art. 46 ust. 1 ustawy o TK, polegający na podważeniu wymogu wyczerpania przysługującej w danej sprawie drogi prawnej, całkowicie pomija treść art. 79 ust. 1 Konstytucji. To właśnie z tego właśnie wynika zastrzeżenie poczynione przez ustrojodawcę, że przedmiotem skargi może być wyłącznie unormowanie będące podstawą prawną orzeczenia o charakterze ostatecznym. Natomiast w odniesieniu do zarzutu niekonstytucyjności art. 118 § 5 k.p.c. Trybunał stwierdził, że przepis ten nie był podstawą prawną orzeczenia wydanego w sprawie, w związku z którą skarżąca wniosła skargę konstytucyjną. Tego rodzaju zależność była zaś warunkiem uczynienia wskazanego przepisu przedmiotem skargi.
W zażaleniu na wyżej przywołane postanowienie skarżąca podniosła, że zostało ono wydane z naruszeniem przepisów regulujących postępowanie przed Trybunałem, w tym zwłaszcza art. 190 ust. 5 Konstytucji. Skarżąca podkreśliła, że elementem konstytucyjnego prawa do sądu jest wydanie orzeczenia przez sąd orzekający we właściwym składzie. Jej zdaniem podjęcie postanowienia o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej przez Trybunał orzekający w składzie jednoosobowym jest niezgodne z zasadą, w myśl której orzeczenia Trybunału powinny zapadać większością głosów. Skarżąca zauważyła, że postanowienie o odmowie nadania skardze dalszego biegu, motywowane oczywistą bezzasadnością zarzutów (art. 36 ust. 3 ustawy o TK), jest bez wątpienia formą orzeczenia, o którym mowa w art. 190 ust. 5 Konstytucji. W przekonaniu skarżącej instytucja „przedsądu” w składzie jednoosobowym, gdy „wniosek jest oczywiście bezzasadny”, uniemożliwia dostęp do – zagwarantowanego w Konstytucji – prawa do skargi konstytucyjnej i jej merytorycznego rozpatrzenia przez właściwy skład Trybunału.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Argumentacja skarżącej przedstawiona w zażaleniu na postanowienie o odmowie nadania skardze dalszego biegu nie zasługuje na uwzględnienie.
Po pierwsze, skarżąca nie odniosła się merytorycznie do przesłanek odmowy nadania analizowanej skardze dalszego biegu. Trybunał ponownie zatem wyjaśnia, że przesłankami tymi były próba podważenia elementu konstrukcyjnego skargi przewidzianego bezpośrednio w unormowaniu Konstytucji, a nie w zaskarżonym przepisie ustawy o TK, oraz zakwestionowanie przepisu k.p.c., który nie był podstawą prawną ostatecznego orzeczenia wydanego w sprawie skarżącej.
Po drugie, w zażaleniu skarżąca w istocie zmieniła przedmiot zaskarżenia; w miejsce zakwestionowanych w skardze art. 46 ust. 1 ustawy o TK i art. 118 § 5 k.p.c. podważyła zgodność z Konstytucją przepisów proceduralnych zawartych w ustawie o TK (art. 49 w zw. z art. 36 ust. 1 i 3), a będących podstawą prawną postanowienia wydawanego na etapie wstępnej kontroli skargi. Tego rodzaju modyfikacja jest niedopuszczalna w fazie rozpoznawania przez Trybunał zażalenia na postanowienie o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.
Po trzecie, kwestionowane w zażaleniu przepisy ustawy o TK nie były podstawą prawną orzeczenia wskazanego w skardze jako spełniające wymogi określone w art. 79 ust. 1 Konstytucji. Trybunał przypomina, że orzeczeniem tym było postanowienie Sądu Rejonowego w Tychach – IX Wydział Cywilny o oddaleniu wniosku skarżącej o ustanowienie pełnomocnika z urzędu do sporządzenia skargi konstytucyjnej, nie zaś postanowienie Trybunału o odmowie nadania dalszego biegu analizowanej skardze konstytucyjnej.
Już tylko na marginesie należy zauważyć, że przyczyną odmowy nadania dalszego biegu rozpatrywanej skardze nie była oczywista bezzasadność sformułowanych w niej zarzutów, ale wadliwe określenie przedmiotu skargi.

Ponieważ zażalenie skarżącej nie zawierało żadnych argumentów, które podważałyby prawidłowość przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu, więc Trybunał ograniczył się jedynie do potwierdzenia poprawności kwalifikacji przedstawionej w zaskarżonym postanowieniu.