Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Gz 26/16

POSTANOWIENIE

Dnia 10 lutego 2016 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Anna Walus-Rząsa

Sędziowie: SO Anna Harmata

SR del. Marta Zalewska (spr.)

Protokolant: st. sekr. sądowy Joanna Mikulska

po rozpoznaniu w dniu 10 lutego 2016 r. w Rzeszowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku M. K., B. K.

z udziałem S. J.

o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika

na skutek zażalenia upadłego S. J. na postanowienie Sądu Rejonowego w Krośnie V Wydziału Gospodarczego z dnia 11 września 2015 r., sygn. akt V GUp 6/15

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie, znieść postępowanie upadłościowe w zakresie wynikłym z wniosku syndyka z dnia 10.09.2015r. o ustalenie przez sąd wstępnego wynagrodzenia i przekazać sprawę w w/w zakresie Sądowi Rejonowemu w Krośnie V Wydziałowi Gospodarczemu do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

Syndyk masy upadłości S. J. – Zakład (...)w T. dnia 10.09.15r. złożył wniosek do Sądu Rejonowego w Krośnie o ustalenie wstępnego wynagrodzenia syndyka, podając, iż szacunkowa wartość majątku wynosi około 9.034,316 zł, która to wartość wynika z wartości przyjętej w sprawozdaniu, powiększonej o 10% w stosunku do nieruchomości w G., J. i B. ( k. 13 ).

Sędzia komisarz dnia 11.09.2015 r. wyraził opinię co do złożonego wniosku, w której to zaproponował ustalenie wstępnego wynagrodzenia dla syndyka na kwotę 150.000 zł (k. 14).

Postanowieniem z dnia 11.09.2015 r. Sąd Rejonowy przyznał syndykowi D. D. kwotę 150.000 zł netto powiększoną o podatek VAT tytułem wynagrodzenia wstępnego (k. 15).

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył upadły S. J.. Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił naruszenie przepisów prawa procesowego:

- art. 357 § 2 kpc, w związku z art. 165 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze poprzez brak sporządzenia uzasadnienia zaskarżonego postanowienia, a tym samym naruszenie art. 379 pkt 5 kpc w związku z art. 361 kpc poprzez uniemożliwienie upadłemu skutecznej obrony,

- art. 233 § 1 kpc poprzez rażące przekroczenie granicy swobodnej oceny dowodów, co doprowadziło do błędnych ustaleń faktycznych,

- naruszenie przepisu prawa materialnego, tj. art. 165 ustęp 1, art. 162 ustęp 1, 2 i 2s ustawy prawo upadłościowe poprzez orzeczenie przez Sąd I instancji
o przyznaniu wynagrodzenia, a nie jego określeniu, poprzez przyznanie wynagrodzenia wygórowanego nieadekwatnego do nakładu pracy
i niezastosowanie przez Sąd kryteriów określonych przepisem art. 162 prawo upadłościowe i naprawcze.

Na tej podstawie upadły wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez ustalenie wstępnego wynagrodzenia w kwocie 22.000 zł, ewentualnie uchylenie postanowienia i przekazanie sprawy do merytorycznego rozpoznania Sądowi I instancji.

W odpowiedzi na zażalenie (k. 164-168) syndyk wskazał na jego bezpodstawność. Uzasadnił, iż nie zachodzi w sprawie nieważność postępowania, gdyż brak uzasadnienia orzeczenia nie powoduje pozbawienia strony prawa do obrony. Przyznanie wynagrodzenia wstępnego przez Sąd nie stanowi naruszenia art. 165 puin, bowiem zgodnie z art. 166 puin Sędzia Komisarz decyduje o wypłacie zaliczek na poczet wynagrodzenia. W dalszej części uzasadnienia szczegółowo odniósł się co do ustalonej wstępnie wartości majątku, przedstawił podjęte dotychczas przez syndyka czynności, uzasadniając tym samym, iż wynagrodzenie wstępne przyznane przez Sąd nie jest rażąco wygórowane.

Przed wysłaniem akt do SO w Rzeszowie Sąd Rejonowy sporządził uzasadnienie zaskarżonego postanowienia ( k. 226-228 ).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie upadłego jest uzasadnione w zakresie zarzutów odnoszących się do naruszenia przepisów prawa procesowego. Zdaniem sądu doszło do pozbawienia upadłego prawa do obrony, które wg poglądów doktryny i orzecznictwa polega na tym, że z powodu wadliwych czynności procesowych sądu lub strony przeciwnej nie mogła ona brać i nie brała udziału nie tylko w toku całego postępowania, ale także w jego istotnej części, przy czym chodzi o całkowite faktyczne pozbawienie możności obrony (por. postanowienie SN z dnia 28 listopada 2002 r., II CKN 399/01, Lex nr 19607). Tak rozumiane pozbawienie strony możności obrony swych praw nie następuje, jeżeli skutki tego uchybienia mogły być usunięte przed wydaniem orzeczenia w danej instancji (zob. m.in. uzasadnienia wyroków Sądu Najwyższego: z dnia 10 czerwca 1974 r., II CR 155/74, OSPiKA 1975, z. 3, poz. 66, z dnia 10 maja 2000 r., III CKN 416/98, OSNC 2000, nr 12, poz. 220, z dnia 10 stycznia 2001 r., I CKN 999/98, Lex nr 52705, z dnia 10 lipca 2002 r., II CKN 822/00, Lex nr 55519). Ocena, czy doszło do pozbawienia strony możności obrony jej praw, powinna być dokonywana przez pryzmat konkretnych okoliczności sprawy. Nie ulega wątpliwości, iż sąd I instancji wbrew obowiązkowi z art. 357 § 2 kpc w zw. z art. 229 puin w zw. z art. z art. 165.4 puin nie sporządził uzasadnienia zaskarżonego postanowienia, tym samym nie doręczył też uzasadnienia upadłemu. Zważywszy przy tym, iż upadły nie otrzymał wniosku syndyka o ustalenie wstępnego wynagrodzenia, nie miał możliwości również w żaleniu na to postanowienie odnieść się merytorycznie do wniosku, jak i ocenić prawidłowość rozstrzygnięcia sądu rejonowego. Powyższego nie zmienia fakt, iż sąd w dniu 15.01.16r., przed wysłaniem akt do sądu II instancji sporządził uzasadnienie postanowienia; nie doręczył go jednak żadnej ze stron postępowania. Z uwagi na skutecznie podniesiony przez skarżącego zarzut z art. 379 pkt 5 kpc , zbędnym stało się odniesienie przez sąd II instancji do dalej idących zarzutów prawa procesowego i materialnego. Rację jednak należy przyznać skarżącemu, iż przepis art. 165.1 puin stanowi o „określeniu” przez Sąd wstępnego wynagrodzenia, tym samym Sąd I instancji naruszył w/w przepis, orzekając o „przyznaniu” wynagrodzenia syndykowi.

Z tych względów Sąd Okręgowy orzekł na mocy art. 386 § 2 kpc w związku z art. 397 § 2 kpc. Sąd Rejonowy przy ponownym rozpoznaniu wniosku syndyka, doręczy jego odpis pełnomocnikowi upadłego, umożliwiając mu ustosunkowanie się do wniosku, a następnie ustali wstępne wynagrodzenie syndyka w myśl art. 165.1 puin przy zastosowaniu kryteriów określonych
w art. 162 i ewentualnie 163 puin, mając na względzie również spis inwentarza oraz oszacowanie masy upadłości z planem likwidacji, doręczy odpis postanowienia wraz z uzasadnieniem stronom postępowania, pouczając zgodnie z zasadami puin oraz kpc o zażaleniu.