Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 12/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 stycznia 2016 roku

Sąd Rejonowy w Piszu III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Katarzyna Zielińska

Protokolant asystent sędziego Marlena Sznaza

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 stycznia 2016 roku w P.

sprawy z powództwa małoletniego A. B. zastąpionego przez ustawową przedstawicielkę A. B.

przeciwko A. A. (1)

o alimenty

I.  Zasądza od pozwanego A. A. (1) na rzecz małoletniego powoda A. B. alimenty w kwocie po 650 (sześćset pięćdziesiąt) złotych miesięcznie, płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami
w przypadku zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat, do rąk ustawowej przedstawicielki małoletniego powoda A. B., poczynając od dnia 12 lutego 2014 roku.

II.  W pozostałym zakresie powództwo oddala.

III.  Nie obciąża stron opłatami sądowymi.

IV.  Koszty procesu między stronami wzajemnie znosi.

V.  Wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 12/15

UZASADNIENIE

A. B., przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda A. B., wniosła o zasądzenie od pozwanego A. A. (1) alimentów w kwocie po 2 000 zł miesięcznie, płatnych z góry do dnia 10-ego każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, do rąk ustawowej przedstawicielki małoletniego powoda A. B..

W uzasadnieniu pozwu podniosła, że małoletni powód A. B. urodził się (...) w D. w Anglii i jest synem pozwanego. Obecnie ma 8 lat i uczęszcza do III klasy szkoły podstawowej. Mieszka z matką w Anglii. Rodzice małoletniego przez pewien okres pozostawali w nieformalnym związku. Rozstali się ponad siedem lat temu. Pozwany założył nową rodzinę i pracuje w Norwegii, gdzie przebywa okresowo, a z tytułu wykonywanej pracy otrzymuje wynagrodzenie w wysokości około 5000-6000 zł miesięcznie. Jego sytuacja finansowa jest na tyle dobra, że zaciągnął kredyt hipoteczny na zakup mieszkania własnościowego.

Podniosła, że samotnie wychowuje małoletniego powoda. W chwili obecnej nie jest w stanie sama sprostać wszystkim potrzebom syna, albowiem znajduje się w bardzo trudnej sytuacji finansowej. Po utracie zatrudnienia ciągle pozostaje bez pracy. Ponadto podjęła naukę na Uniwersytecie w S. w celu uzupełnienia wykształcenia oraz zapewnienia lepszej przyszłości sobie i dziecku. W chwili obecnej zarówno małoletni powód, jak i jego matka, pozostają na utrzymaniu babci małoletniego. Dla zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda niezbędna jest kwota około 3200 zł miesięcznie, na którą składają się przede wszystkim wydatki związane z: wymianą garderoby średnio 2-3 razy do roku, wyżywieniem, opłatą za telefon, dojazdami do szkoły oraz pomocą opiekunki w godzinach popołudniowych. Pozwany w żadnym stopniu nie dokłada się do utrzymania syna, albowiem czeka na odpowiednie orzeczenie sądu.

Pozwany w odpowiedzi na pozew uznał powództwo o alimenty do kwoty po 350 zł miesięcznie, a w pozostałym zakresie wniósł o jego oddalenie.

W uzasadnieniu podniósł, że z uwagi na załamanie się rynku pracy za granicą, zmuszony został do poszukiwania pracy w Polsce i w tym celu zarejestrował się jako osoba bezrobotna w Powiatowym Urzędzie Pracy w P.. Pomimo tego szuka pracy na własną rękę tak w kraju, jak i za granicą. Wskazał, że nie posiada oszczędności, ponieważ zainwestował je w zakup mieszkania. W związku z powyższym zaciągnął kredyt, którego miesięczna rata oscyluje w granicach 1200 złotych. W spłacie kredytu pomagają mu rodzice. Podniósł, że jego żona zarabia około 2000 zł i zmuszona jest ponosić praktycznie wszystkie koszty utrzymania rodziny, przy czym same opłaty wynoszą około 700 złotych. Nadto spłaca kredyty w łącznej kwocie 1100 zł, w tym studencki w kwocie 300 zł. Pozwany jest również zobowiązany do alimentacji córki W. i płaci na jej rzecz kwotę 350 zł miesięcznie. Ponadto pozwany podniósł, że koszty utrzymania małoletniego powoda, wskazane w pozwie, są znacznie zawyżone, przy czym matka małoletniego powoda nie podaje wysokości otrzymywanej pomocy socjalnej. Pozwany uważa, że miesięczny koszt utrzymania dziecka w polskich realiach oscyluje w granicach kwoty 700 zł, a co za tym idzie jest w stanie pokryć połowę tej kwoty. Jednocześnie pozwany jest gotów na swój koszt zabrać dziecko do swojego miejsca zamieszkania w czasie wolnym od zajęć, tj. ferie zimowe i letnie.

W toku procesu pozwany uznał powództwo do kwoty po 450 zł miesięcznie, a w pozostałym zakresie wniósł o jego oddalenie.

Sąd ustalił, co następuje:

A. B., urodzony (...) w D., jest synem A. B. i A. A. (1). Rodzice małoletniego w przeszłości pozostawali w związku nieformalnym.

Aktualnie A. B. ma 10 lat. Jest zdrowym dzieckiem. Wraz z matką mieszka w Wielkiej Brytanii, gdzie uczęszcza do V klasy szkoły podstawowej.

(okoliczności bezsporne, dowód: odpis zupełny aktu urodzenia małoletniego powoda k. 7)

A. B. ma 32 lata. Jest zdrowa. Nigdzie nie pracuje. Od września 2013 roku jest studentką socjologii na Uniwersytecie w S.. Aktualnie jest na trzecim roku. Planowo studia ukończy 30 czerwca 2016 roku. Studia są odpłatne. Na ten cel A. B. zaciągnęła pożyczkę studencką.

A. B. oprócz małoletniego A. B. na utrzymaniu ma jeszcze syna O. B. w wieku 6 lat. Wraz z dziećmi mieszka w wynajętym mieszkaniu. Czynsz najmu wynosi około 400 (...) miesięcznie. Ponadto płaci za gaz kwotę 127,84 (...) miesięcznie oraz za dostawę i zużycie wody oraz usługi kanalizacyjne łącznie kwotę 37,43 (...) miesięcznie.

A. B., jako osoba wychowująca dwoje dzieci, pobiera w Wielkiej Brytanii ulgę podatkową „child tax credit” w łącznej kwocie 111,79 (...) tygodniowo oraz „child benefit” w łącznej kwocie 35 (...) tygodniowo.

(dowód: zaświadczenie z uczelni matki małoletniego powoda wraz z tłumaczeniem k. 17-19; rachunki za czynsz, wodę i usługi kanalizacyjne oraz gaz wraz z tłumaczeniami k. 8-16; zaświadczenie o uldze podatkowej pobieranej przez matkę małoletniego powoda wraz z tłumaczeniem k. 123-124; wyciąg z rachunku bankowego matki małoletniego powoda wraz z tłumaczeniem k. 76-79; zeznania matki małoletniego powoda k. 133)

A. A. (1) ma 38 lat. Jest zdrowy. Ukończył zasadniczą szkołę zawodową i liceum zawodowe. Z zawodu jest mechanikiem pojazdów samochodowych i pracownikiem administracyjno-biurowym. Posiada ukończony kurs na wózki widłowe i kurs wykwalifikowanego montera rusztowań.

Od października 2012 roku pozostaje w związku małżeńskim z D. A., z którego ma córkę W. A. w wieku 3 lat. Małoletnia jest zdrowa, uczęszcza do przedszkola. D. A. zatrudniona jest w Powiatowym Urzędzie Pracy w P. za wynagrodzeniem w wysokości 2 100 zł netto miesięcznie.

Od września 2015 roku małżonkowie nie mieszkają razem. D. A. wraz z córką mieszka w lokalu mieszkalnym przy ulicy (...) w P.. Lokal ten stanowi jej majątek osobisty i został przez nią zakupiony w marcu 2015 roku za środki pochodzące z kredytu. Miesięczna rata kredytu wynosi 650 zł. D. A. ponosi koszty utrzymania mieszkania, ponadto spłaca kredyt studencki w kwocie 300 zł miesięcznie i ponosi opłatę za przedszkole córki, która wynosi w granicach 160-180 zł miesięcznie. Natomiast A. A. (1) mieszka w lokalu mieszkalnym położonym przy ulicy (...) w P., stanowiącym jego majątek osobisty. Lokal ten zakupił za środki pochodzące z kredytu. Miesięczna rata kredytu wynosi 1 200 zł. Innego majątku nie posiada. A. A. (1) ponosi ponadto koszty utrzymania mieszkania w łącznej wysokości około 800 zł miesięcznie i zobowiązany jest do alimentowania córki w kwocie po 350 zł miesięcznie.

A. A. (1) aktualnie nigdzie nie pracuje. Jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego z D. A., wyjeżdżał w celach zarobkowych do Norwegii, gdzie pracował na stoczni na stanowisku montera rusztowań. Pracował w systemie rotacyjnym, to jest przez okres dwóch tygodni, po których następowały dwa tygodnie bez pracy i wówczas przyjeżdżał do Polski. Za rok podatkowy 2012 osiągnął dochód w łącznej wysokości 238 986 koron norweskich.

Od około 2013 roku A. A. (1) jest zameldowany w Norwegii. Tam też zarejestrowany jest jako osoba bezrobotna.

Od września do listopada 2014 roku A. A. (1) pracował w Norwegii. W dniu 28 listopada 2014 roku skończył pracę i wystąpił o zasiłek dla bezrobotnych, którego mu odmówiono. Na skutek złożonego odwołania zasiłek został mu przyznany na okres sześciu miesięcy, począwszy od września 2015 roku w wysokości 6 000 koron norweskich, co odpowiada kwocie około 3 000 zł miesięcznie. Kilka razy w roku A. A. (1) wyjeżdża do Norwegii na obowiązkowe kursy i szkolenia dla osób bezrobotnych.

A. A. (1) utrzymuje kontakty z synem. Małoletni A. B. spędził u ojca wakacje i święta. Pobyt małoletniego w Polsce i przelot w obie strony finansował w całości A. A. (1).

(dowód: zeznania świadków G. A. k. 101v-102 i D. A. k. 102v-103; przetłumaczony z języka norweskiego dokument dotyczący dochodu osiągniętego przez pozwanego w roku podatkowym 2012 k. 112; zeznania pozwanego k. 148v-150v)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów, a w szczególności zeznań pozwanego i ustawowej przedstawicielki małoletniego powoda oraz świadków G. A. i D. A., a także dokumentów złożonych przez strony. Sąd dał wiarę w całości dowodom z dokumentów, zaś dowodom z zeznań stron i świadków w zakresie wyżej opisanym. Zeznania świadków umocniły twierdzenia pozwanego, że na chwilę obecną nie osiąga takich dochodów, jak to miało miejsce w 2012 roku. Sąd pominął dowód z kserokopii dokumentów złożonych przez strony w toku niniejszego postępowania, albowiem są to jedynie odbitki ksero, a tym samym nie są to dokumenty w rozumieniu przepisów kodeksu postępowania cywilnego i nie mogą stanowić dowodu w sprawie (vide uchwała Sądu Najwyższego z 29 marca 1994 roku w sprawie III CZP 37/94, OSN 1994, Nr 11, poz. 206).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymywać się samodzielnie. Tak więc od chwili urodzenia zobowiązani są do dostarczania dzieciom środków utrzymania i wychowania.

Z przepisu powyższego wynika, że rodzice mogą być zwolnieni od świadczeń alimentacyjnych w stosunku do dziecka tylko wtedy, gdy dziecko jest w stanie utrzymać się samodzielnie i nie pozostaje w niedostatku lub posiada własny majątek, a dochody z tego majątku wystarczają na całkowite pokrycie jego kosztów utrzymania lub wychowania. We wszystkich innych wypadkach na rodzicach ciąży stanowczy obowiązek utrzymania dziecka, ograniczony tylko ich możliwościami zarobkowymi i majątkowymi.

Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 kro).

Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumie się takie potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu, odpowiednio do wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Rodzice są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych i kulturalnych, także środki wychowania i kształcenia według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku.

Z kolei przez możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego należy rozumieć nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane, lecz także zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Małoletni A. B. ma 10 lat. Z racji wieku zdany jest wyłącznie na pomoc swoich rodziców. To wyłącznie od ich woli i możliwości zależy dalszy rozwój dziecka oraz zaspokojenie jego usprawiedliwionych potrzeb.

Matka małoletniego, A. B., na chwilę obecną pozostaje bez pracy. Małoletni powód i jego przyrodni brat z racji wieku niewątpliwie wymagają bezpośredniej opieki matki, co powoduje, że przedstawicielka ustawowa ma znacznie utrudnione możliwości podjęcia pracy zarobkowej. Podjęta przez nią nauka na studiach z pewnością zwiększy jej szanse na znalezienie w przyszłości odpowiedniego zatrudnienia.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że rodzice małoletniego powoda nie są zobowiązani do zaspokajania finansowych potrzeb dziecka w częściach równych. Zgodnie z treścią art. 135 § 2 kro, wykonywanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie. Małoletni powód pozostaje pod bezpośrednią opieką matki. A. B. sama czyni starania o rozwój umysłowy i fizyczny małoletniego powoda, co wiąże się z nakładem osobistej pracy wychowawczej. W tej sytuacji ciężar finansowy utrzymania dziecka powinien spoczywać przede wszystkim na pozwanym.

Pozwany A. A. (1) aktualnie jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna, zaś jedyne źródło jego dochodu stanowi zasiłek dla bezrobotnych w wysokości około 3 000 zł miesięcznie. Faktem jest, że za rok podatkowy 2012 pozwany osiągnął znaczny dochód. Strona powodowa nie udowodniła jednak, że taka sytuacja utrzymuje się po dzień dzisiejszy. Tymczasem pozwany zeznał, że począwszy od 2014 roku jego sytuacja pod względem pracy uległa znacznemu pogorszeniu, co spowodowane jest sytuacją na świecie, spadkiem cen ropy i wydobycia. W 2014 roku pracował w Norwegii jedynie przez trzy miesiące, w wyniku czego obecnie pobiera zasiłek, zaś w 2015 roku wyjechał do pracy tylko raz.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że nie można wprost przenosić dochodów uzyskiwanych za granicą w polskie realia. Nie można porównywać dochodów uzyskiwanych za granicą i wydatków tam ponoszonych z dochodami i wydatkami ponoszonymi w Polsce. Dotyczy to zarówno sytuacji pozwanego, jaki i małoletniego powoda.

W oparciu o zeznania pozwanego i świadka D. A. Sąd ustalił ponadto, że pozwany spłaca w systemie ratalnym kredyt zaciągnięty na zakup lokalu mieszkalnego, ponosi koszty utrzymania tego lokalu oraz płaci alimenty na rzecz córki W. A.. Łączna kwota obciążeń finansowych pozwanego wynosi 2 350 zł.

Okoliczności powyższe nie zwalniają pozwanego z obowiązku alimentacyjnego wobec małoletniego powoda. Mają natomiast wpływ na ustalenie wysokości alimentów, co Sąd uwzględnił, oddalając powództwo ponad kwotę 650 złotych.

Przy ustalaniu wysokości alimentów Sąd uwzględnił również wydatki ponoszone przez pozwanego, a związane z pobytem małoletniego w Polsce podczas wakacji i świąt.

Biorąc pod uwagę wiek, stan zdrowia, wykształcenie i doświadczenie zawodowe pozwanego, stwierdzić należy, że ma on możliwości zarobkowe i powinien dołożyć należytych starań, aby znaleźć zatrudnienie w kraju bądź za granicą, niekoniecznie na stanowisku montera rusztowań, które pozwoli mu spełniać obowiązek alimentacyjny wobec małoletniego powoda. Małoletni A. B. nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie oraz nie ma majątku, z którego dochód wystarczałby na całkowite pokrycie jego kosztów utrzymania i wychowania, w związku z czym to na rodzicach ciąży obowiązek dostarczenia mu środków utrzymania i wychowania.

Mając powyższe na uwadze Sąd, w oparciu o przepisy art. 133 § 1 kro i art. 135 § 1 i 2 kro, zasądził od pozwanego na rzecz małoletniego powoda alimenty w kwocie po 650 złotych miesięcznie, poczynając od dnia 12 lutego 2014 roku, to jest od dnia wniesienia pozwu, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca do rąk matki małoletniego powoda A. B., i oddalił powództwo w pozostałym zakresie.

Zdaniem Sądu alimenty w tej wysokości są adekwatne do wieku i usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda oraz możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego. Pozostałą kwotę brakującą do utrzymania małoletniego powinna łożyć jego matka.

W oparciu o przepis art. 102 kpc i art. 100 kpc Sąd nie obciążył stron opłatami sądowymi i zniósł wzajemnie koszty procesu między stronami.

Wyrokowi w punkcie dotyczącym zasądzenia alimentów Sąd nadał rygor natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.