Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 grudnia 2015r.

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Tomasz Koronowski

Protokolant: st. sekr. sądowy Anna Tomaszewska

po rozpoznaniu w dniu 30 grudnia 2015r. w Elblągu na rozprawie

sprawy z odwołania S. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

z dnia 30 września 2015r. znak: (...)-2004

o wysokość kapitału początkowego

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje wnioskodawczyni S. B. prawo do obliczenia wysokości kapitału początkowego przy przyjęciu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne za rok 1990 w kwocie 12.168.300 (dwanaście milionów sto sześćdziesiąt osiem tysięcy trzysta) złotych przed denominacją i za rok 1991 w kwocie 13.320.360 (trzynaście milionów trzysta dwadzieścia tysięcy trzysta sześćdziesiąt) złotych przed denominacją.

Sygn. akt IV U 1556/15

UZASADNIENIE

Skarżąca S. B. wniosła odwołanie od decyzji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. z dnia 30 września 2015r. znak: (...)-2004. Ubezpieczona twierdziła, że organ rentowy bezzasadnie nie uwzględnił przy ponownym obliczeniu kapitału początkowego okresu pozostawania bez pracy, kiedy to skarżąca otrzymywała wynagrodzenie na podstawie art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 22 marca 1990r. o pracownikach samorządowych i jednocześnie spełniała warunki do nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych, tj. okresu od dnia 1 października 1990r. do dnia 31 marca 1991r., uwzględnionego przez pozwanego we wcześniejszej decyzji z dnia 18 grudnia 2007r.

Pozwany w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, podnosząc, iż od wynagrodzenia za sporny okres nie zostały odprowadzane składki na ubezpieczenie społeczne. Zaskarżone obliczenie tej podstawy w kwestionowanym zakresie oparto wprawdzie na tej samej dokumentacji jak przy ustalaniu kapitału początkowego w 2007r., niemniej jednak nie uwzględniono w nim wynagrodzenia skarżącej od dnia 1 października 1990r. do dnia 31 marca 1991r. w kwocie 5.428.000,00 zł przed denominacją z uwagi na brak odprowadzonych składek. Na rozprawie pozwany wniósł ponadto o zasądzenie kosztów procesu.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Decyzją z dnia 18 grudnia 2007r. znak (...)-2004 ustalono skarżącej kapitał początkowy przy przyjęciu podstawy wymiaru tego kapitału w kwocie 140.429,19 zł – wwpw 109,20%. Przy ustaleniach przyjęto dochód skarżącej m.in. za rok 1990 w wysokości 12.168.300 zł przed denominacją i za rok 1991 w wysokości 13.320.360 zł przed denominacją, tj. z uwzględnieniem m.in. wynagrodzenia w kwocie 5.428.000 zł przed denominacją za okres od dnia 1 października 1990r. do dnia 31 marca 1991r.

Na skutek wniosku skarżącej z dnia 11 sierpnia 2015r. o ponowne ustalenie kapitału początkowego z uwzględnieniem okresu urlopu wychowawczego, pozwany ponownie ustalił wysokość kapitału początkowego. Organ rentowy, uwzględniając żądanie skarżącej, ustalił kapitał początkowy w kwocie 138.286,14 zł – wwpw 105,69%, przy czym inaczej przyjął wysokość podstawy wymiaru składek za lata 1990-1991, tj. biorąc pod uwagę dochód skarżącej za te lata odpowiednio w wysokości 9.359.300 zł przed denominacją i 10.701.360 zł przed denominacją. Tym samym pozwany nie uwzględnił – odmiennie jak w decyzji z 2007r. – wskazanego wyżej wynagrodzenia w kwocie 5.428.000 zł przed denominacją za okres pozostawania bez pracy od dnia 1 października 1990r. do dnia 31 marca 1991r.

Odwołanie w zakresie braku podstaw do przyjęcia niższej podstawy wymiaru wskaźnika podstawy wymiaru za lata 1990 i 1991 było uzasadnione.

Zgodnie z art. 175 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (obecnie Dz.U. z 2015r. poz. 748 ze zmianami; dalej: ustawa emerytalna) ponowne ustalenie wysokości kapitału początkowego następuje w okolicznościach określonych w art. 114 tej samej ustawy. Tenże art. 114 ustawy emerytalnej stanowi w ust. 1, że prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość.

W ocenie Sądu powołane przepisy nie pozwalają na ponowne ustalenie wysokości kapitału początkowego w oparciu o te same dowody, tj. znane organowi rentowemu przy pierwotnym ustaleniu tego kapitału, nawet jeśli poprzednio dowody te zostały przez organ rentowy ocenione błędnie. Wprawdzie istniał przepis pozwalający organowi rentowemu na taką ponowną ocenę, tj. art. 114 ust. 1a ustawy emerytalnej, zgodnie z którym „Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji okaże się, że przedłożone dowody nie dawały podstaw do ustalenia prawa do emerytury lub renty albo ich wysokości.”, jednak przepis ten utracił moc z dniem 8 marca 2012r. wskutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 lutego 2012r. w sprawie K 5/11. Wobec tego należało uznać, że pozwany organ rentowy przy ponownym ustalaniu kapitału początkowego bezpodstawnie dokonał oceny materiału dowodowego zebranego już przed wydaniem decyzji z 2007r.

Skutkowało to zmianą zaskarżonej decyzji na podstawie art. 477 ¹⁴§2 kpc i przyznaniem (w praktyce – przywróceniem) ubezpieczonej prawa do obliczenia wysokości kapitału początkowego przy przyjęciu pierwotnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne za rok 1990 w kwocie 12.168.300 zł przed denominacją i za rok 1991 w kwocie 13.320.360 zł przed denominacją, które zostały uwzględnione w decyzji z dnia 18 grudnia 2007r., a które w związku z brakiem nowych dowodów w sprawie bezpodstawnie wyłączono w zaskarżonej decyzji z dnia 30 września 2015r. Warto zaznaczyć, że wskazany tu pogląd o niedopuszczalności przeliczenia kapitału początkowego, jeśli nie jest to uzasadnione nowymi dowodami, został przyjęty w wyroku tutejszego Sądu Okręgowego z dnia 28 sierpnia 2013r. w sprawie IV U 1521/13 i znalazł on akceptację Sądu Apelacyjnego w Gdańsku (wyrok z dnia 20 sierpnia 2014r., III AUa 2391/13).