Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 lutego 2016 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Mariusz Zawicki

Protokolant: Karolina Mateja

po rozpoznaniu w dniu 11 lutego 2016 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa E. R.

przeciwko Towarzystwu (...) spółce akcyjnej w W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda E. R. na rzecz pozwanego Towarzystwa (...) spółki akcyjnej w W. kwotę 3.032 (trzy tysiące trzydzieści dwa) złote i 15 (piętnaście) groszy tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  zwraca pozwanemu Towarzystwu (...) spółce akcyjnej w W. od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 184 (sto osiemdziesiąt cztery) złote i 85 (osiemdziesiąt pięć) groszy tytułem nadpłaconej zaliczki.

Sygnatura akt: XI GC 638/15

Sprawa rozpoznawana w postępowaniu zwykłym

UZASADNIENIE

Powódka E. R. domagała się zasądzenia od strony pozwanej Towarzystwa (...) spółki akcyjnej w W. kwoty 47 629,54 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 9 kwietnia 2011r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu żądania wskazała, że w wyniku wypadku komunikacyjnego w dniu 27 lipca 2007r. uszkodzeniu uległ samochód marki N. (...) o nr rej. (...), używany przez B. O. i jej syna. Sprawca kolizji był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanej. Dnia 30 lipca 2007 roku poszkodowana zgłosiła pozwanej szkodę. Pojazd był naprawiany w warsztacie samochodowym M. R. i naprawa trwała około dwa miesiące. Na czas naprawy poszkodowana wynajęła pojazd zastępczy i z tego tytułu oraz holowania pojazdu uszkodzonego wystawiła faktury na łączną kwotę 19 678,60 zł, które zostały przez pozwaną uregulowane.

Po odebraniu pojazdu jego użytkowanie okazało się jednak niemożliwe z powodu trzykrotnego zerwania poduszki zawieszenia silnika. Konieczna okazała się wymiana ramy pojazdu na nową. Uszkodzony samochód został ponownie oddany do zakładu naprawczego. Powódka domaga się odszkodowania za najem pojazdów zastępczych w okresie kolejnej naprawy, tj. przez okres 193 dni. Ze względu na prowadzoną działalność rolniczą pojazd zastępczy był powódce niezbędny. Legitymacja czynna powódki wynika z zawartej z poszkodowaną umowy przelewu wierzytelności z dnia 10 marca 2011 roku.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu wg norm przepisanych.

Pozwana w pierwszej kolejności podniosła zarzut przedawnienia roszczenia, a w dalszej kolejności wskazała, że najem pojazdu zastępczego w żaden sposób nie mieści się w zakresie jej odpowiedzialności. Wskazała, że uszkodzenie ramy pojazdu powinno zostać zdiagnozowane i naprawione przez pierwszy warsztat naprawczy. Nierzetelnie przeprowadzona naprawa spowodowała uwidocznienie się kolejnych awarii. Dalej pozwana wskazała, że koszty wynajmu pojazdu zastępczego w okresie niezbędnym do usunięcia szkody zostały już przez pozwaną zrefundowane. Kończąc pozwana wskazała na brak związku przyczynowego pomiędzy najmem pojazdu zastępczego w okresie 193 dni, a działaniem sprawcy zdarzenia.

W kwietniu 2012 roku powódka złożyła wniosek o zawezwanie do próby ugodowej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 27 lipca 2007 roku w wyniku kolizji drogowej uszkodzeniu uległ samochód marki N. (...) o nr rej. (...), stanowiący własność B. O.. Dnia 30 lipca 2007 roku poszkodowana dokonała zgłoszenia przedmiotowej szkody zakładowi ubezpieczeń. W wyniku zdarzenia doszło między innymi do uszkodzenia ramy pojazdu i konieczna okazała się jej wymiana na nową.

Dowód:

-niesporne

-opinia biegłego, k. 139-151;

-opinia techniczna, k. 12-16;

-pismo autoryzowanego salonu (...), k. 17

-zeznania S. O., k. 122;

-zeznania B. O., k. 123;

-zeznania R. T. (1), k. 123-124

Dnia 27 lipca 2007 roku naprawę samochodu zlecono warsztatowi prowadzonemu przez M. R.. Samochód po naprawie został odebrany dnia 11 września 2007 roku. Koszt naprawy wyniósł kwotę 29 716,35 zł brutto i taką też kwotę tytułem naprawy pojazdu poszkodowany otrzymał od ubezpieczyciela. Nadto zakład ubezpieczeń wypłacił poszkodowanej kwotę 19 678,60 zł brutto w tym 524,60 zł tytułem holowania uszkodzonego pojazdu oraz 19 154,00 zł tytułem najmu pojazdu zastępczego za trzydziestosześciodniowy okres najmu pojazdu zastępczego.

Dowód:

-karta serwisowa, k. 92

-zlecenie, k. 93;

-protokół odbioru pojazdu, k. 97;

-decyzja o przyznanej dopłacie, k. 95;

-faktura VAT, k. 96;

- dokumenty w aktach szkody

Po odebraniu pojazdu z zakładu naprawczego właściciel korzystał z pojazdu, w trakcie tego korzystania dochodziło do awarii o nieznanym podłożu.

Mimo widocznych odkształceń ramy nośnej w przedniej części pojazdu, (...) nie dokonał jej sprawdzenia oraz nie wykonał niezbędnych pomiarów, co w konsekwencji doprowadziło do zrywania poduszek silnika. W (...) serwisie (...) wykryto, że rama pojazdu jest krzywa i zalecono jej wymianę na nową. Pojazd po raz kolejny został oddany do naprawy w warsztacie M. R..

Rama kosztowała 38 570 złotych brutto, zaś jej wymiana 5 tysięcy złotych brutto. Za naprawę zapłaciła powódka. Ubezpieczyciel nie uznawał konieczności zwrotu kosztów za wymianę ramy pojazdu, wskazując, że wystarczy jej regeneracja. W tym przedmiocie toczyła się sprawa zakończona prawomocnym wyrokiem. W sprawie zapadł wyrok zasądzający od ubezpieczyciela na rzecz właściciela pojazdu odpowiedniej kwoty tytułem wymiany ramy pojazdu i kosztów tej wymiany

Dowód:

-opinia biegłego, k. 139-151.

-zeznania M. R., k. 122;

-zeznania S. O., k. 122-123;

-zeznania B. O., k. 123;

-zeznania R. T. (1), k. 123-124;

-faktury VAT, k. 32-33;

-dokumenty, w tym wyroki i uzasadnienia w aktach I C 2327/09 Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie;

Samochód był niezbędny poszkodowanej w prowadzeniu gospodarstwa rolnego i życiu codziennym. Z tego względu dokonała kolejnego najmu pojazdu zastępczego w okresie, kiedy samochód ponownie trafił do warsztatu naprawczego, tym razem celem wymiany ramy pojazdu, której to wady wcześniej w warsztacie nie zauważono.

Dowód:

-zeznania S. O., k. 122-123.

W czasie, kiedy pojazd znajdował się w zakładzie naprawczym celem wymiany ramy (drugi pobyt naprawczy pojazdu w warsztacie) w okresie od dnia 29 września 2008 roku do dnia 17 kwietnia 2009 roku poszkodowana wynajmowała od powódki pojazdy zastępcze: od dnia 29 września 2008 roku do dnia 11 grudnia 2008 roku R. (...) o nr. rej. (...), od dnia 11 grudnia 2008 roku do dnia 1 marca 2009 roku marki N. (...) o nr. rej. (...), od dnia 1 marca 2009 roku do dnia 27 marca 2009 roku N. (...) o nr. rej. (...) oraz od dnia 27 marca 2009 roku do dnia 17 kwietnia 2009 roku N. (...) o nr. rej. (...). Strony ustaliły cenę najmu za każdą rozpoczętą dobę bez limitu kilometrów na kwotę 449 zł netto, poza najmem samochodu marki N. (...), gdzie cenę tę określono na kwotę 440 zł. W związku z powyższym powódka wystawiła pozwanej fakturę VAT na łączną kwotę 58 629,54 zł brutto, zakreślając termin płatności na dzień 9 maja 2008 roku. Średnia cena najmu w tym okresie wyniosła kwotę ok. 249 zł netto (ok. 304 zł brutto) za dobę.

Dowód:

-umowy najmu, k. 34-37;

-faktura VAT, k. 38

Dnia 10 marca 2011 roku poszkodowana przelała na powódkę wierzytelność wynikającą z ww. faktury VAT. O dokonanym przelewie poszkodowana zawiadomiła pozwaną.

Dowód:

-umowa przelewu wierzytelności, k. 39-40;

-pismo z dnia 10 marca 2011 roku, k. 41

Uzasadniony czas przestoju przedmiotowego pojazdu powinien ograniczyć się do czasu wynikającego z technologicznego czasu naprawy (10 dni roboczych), konieczności zabezpieczenia części zamiennych (10 dni roboczych) oraz przekazania i odbioru pojazdu (2 dni robocze). Uzasadniony czas naprawy pojazdy winien więc wynieść ok. 22 dni robocze. Rynkowe stawki najmu pojazdów terenowych typu Pickup w latach 2007-2009 zawierały się w przedziale od ok. 250 zł netto do ok. 700 zł netto za dobę, w zależności od marki i opcji wyposażenia.

Dowód:

-opinia biegłego, k. 138-151

W licznej korespondencji prowadzonej z powódką pozwana odmówiła zapłaty kwoty 57 132,64 zł tytułem najmu pojazdu zastępczego.

Dowód:

- dokumenty w aktach szkody

Sąd zważył co następuje:

Powództwo okazało się niezasadne.

Strona powodowa wywodziła swoje roszczenie w oparciu o art. 822 § 1 k.c. Stosownie do treści tego przepisu w wyniku zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba na rzecz, której została zawarta umowa ubezpieczenia. Świadczenie ubezpieczyciela obejmuje zapłatę sumy pieniężnej odpowiadającej wysokości poniesionej przez poszkodowanego szkody (art. 805 k.c. w zw z art. 824 1kc). Wysokość odszkodowania winna być ustalona według reguł określonych w art. 363 k.c.

Zasadą jest, że naprawienie szkody polega na przywróceniu stanu poprzedniego, chyba, że poszkodowany wybrał świadczenie polegające na zapłacie odpowiedniej sumy pieniężnej albo że za świadczeniem w pieniądzu przemawiają szczególne okoliczności. Z tej zasady, wyrażonej w art. 363 § 1 k.c., a ponadto z podstawowej normy art. 361 § 2 k.c. wynika również, że w wypadku uszkodzenia rzeczy w stopniu umożliwiającym przywrócenie jej do stanu poprzedniego osoba odpowiedzialna za szkodę obowiązana jest zwrócić poszkodowanemu wszelkie celowe, ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy uszkodzonej.

W przedmiotowej sprawie strona powodowa domagała się zasadzenia kwoty 47 629,54 złotych z tytułu niewypłaconych przez ubezpieczyciela kosztów wynajmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego.

Kluczowym dowodem w niniejszej sprawie była opinia biegłego sądowego W. S., która pozwoliła stwierdzić, że odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu przyznane powódce przez pozwaną w pełni zrekompensowało szkodę jaką ta doznała w związku z najmem pojazdu zastępczego.

Wymieniona opinia jest w ocenie Sądu spójna, logiczna, zaś w kwestii wysokości poniesionej szkody koresponduje ze sporządzoną na zlecenie powódki opinią prywatną. Biegły w swojej opinii wprost wskazał, że naprawa pojazdu wykonana przez M. R. była nieprawidłowa. Biegły pokreślił, że podczas pierwszej naprawy pojazdu nie dokonano sprawdzenia i pomiarów ramy nośnej w przedniej części pojazdu, mimo, że odkształcenia ramy musiały być widoczne w procesie wymiany poduszek zawieszenia silnika. Okoliczności tej nie zakwestionował tak strona powodowa jak i strona pozwana. Sprawdzenie ramy i dokonanie jej pomiarów było niezbędne z punktu widzenia zastosowania prawidłowej technologii naprawy. Jak wskazał biegły, skutkiem powyższych zaniedbań było późniejsze zrywanie poduszek silnika, jest to okoliczność niesporna. Jednocześnie biegły ustalił, że uzasadniony czas naprawy uszkodzonego pojazdu nie powinien przekroczyć 22 dni roboczych. Nie zasługiwały na wiarę zeznania świadka M. R., że zamówienie i oczekiwanie na części mogło trwać nawet kilka tygodni – jak wskazał biegły, sprowadzenie ramy nośnej oraz technologiczny czas naprawy powinny trwać łącznie 20 dni roboczych (do tego czasu należy doliczyć 2 dni robocze na procedury organizacyjne). Prawidłowo działający zakład naprawczy powinien był zdiagnozować uszkodzenia pojazdu przy pierwszej wizycie. Co do zasady, jeśli poszkodowany albo zakład naprawczy, zgodnie z ciężarem dowodu, ma trudności z zamówieniem części zamiennych (ramy) a okres oczekiwania na część jest dłuższy niż katalogowy – przewidywany przez producenta, okoliczność ta powinna być wykazana przez stronę wywodzącą z tej okoliczności skutki prawne (dłuższy czas oczekiwania generuje dłuższy czas najmu pojazdu zstępczego).

W niniejszej sprawie pozwana przyznała odszkodowanie za najem pojazdu zastępczego w łącznej wysokości 19 154,00 zł brutto, tj. za 5 dni najmu za cenę 350 zł netto oraz za 31 dni najmu za cenę 450 zł za każdą rozpoczętą dobę. W niniejszej sprawie powódce przyznano więc odszkodowanie za łącznie 36 dni najmu. Z przedłożonej przez stronę powodową faktury VAT na kwotę 58 629,54 zł brutto wystawionej tytułem dodatkowego 193-dniowego najmu pojazdu zastępczego, wynika, że średnia cena za najem wyniosła kwotę ok. 304 zł brutto. Powyższe prowadzi do konstatacji, że pozwana nie dość, że wypłaciła powódce odszkodowanie za liczbę dni wyższą, aniżeli uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego, to jeszcze przy zastosowaniu wyżej dobowej stawki.

O ile strona powodowa wskazywała w piśmie odnoszącym się do ustaleń faktycznych biegłego, że na długość okresu najmu pojazdu wpływała opieszałość ubezpieczyciela, to jednak owa opieszałość, o ile w ogóle istniała, to miała miejsce podczas drugiego zgłoszenia szkody przez poszkodowaną. Jak zauważył to już wcześniej sąd, stosownie do opinii biegłego, którą sąd podzielił a do której zarzutów nie wniesiono, uzasadniony okres najmu pojazdu zamykał się w 22. dniach, najem uznany przez ubezpieczyciela trwał dłużej, bo 36 dni. Zakład naprawy powinien był przy pierwszej wizycie właściwie zdiagnozować stan i zakres uszkodzeń co doprowadziłoby również do odpowiednio zmniejszonej liczby oględzin pojazdu przez specjalistę z zakresu likwidacji szkód z ramienia ubezpieczyciela.

Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe przesłuchując świadków. Sąd przyjął, co wynika ze spójnych z zeznań świadków S. O., B. O. oraz R. T. (2), że uszkodzony pojazd był fabrycznie nowy, a wcześniej –tj. poza przedmiotowym zdarzeniem – nie ucierpiał w żadnej inni kolizji. Postępując zgodnie z logiką oraz zasadami doświadczenia życiowego Sąd przyjął, że uszkodzenie ramy pojazdu było bezpośrednim następstwem zdarzenia drogowego z dnia 27 lipca 2007 roku – tym bardziej, że na takie prawdopodobieństwo wskazał biegły W. S. oraz wskazała na to prywatna opinia techniczna, a strona pozwana nie przeprowadziła przeciwdowodu w tym zakresie.

W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, iż w majątku poszkodowanego powstała szkoda majątkowa, na którą składał się nie tylko koszt naprawy uszkodzonego pojazdu, ale również koszt wynajmu pojazdu zastępczego. Zgodnie z utrwaloną w tym zakresie linią orzecznictwa ,,odpowiedzialność za szkodę w postaci kosztów najmu pojazdu zastępczego ubezpieczyciel ponosi jedynie w takim zakresie, w jakim najem pojazdu zastępczego pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Pogląd ten należy w pełni podzielić, albowiem adekwatny związek przyczynowy wyznacza granice odpowiedzialności odszkodowawczej. W przypadku uszkodzenia pojazdu i naprawy tegoż pojazdu, normalnym następstwem jest, iż poszkodowany korzysta odpłatnie z pojazdu zastępczego, przez czas, który w normalnych typowych warunkach byłby potrzebny do napraw tegoż pojazdu. Konieczność najmu pojazdu zastępczego z pewnością stanowi normalne następstwo szkody, w rozumieniu art. 361 k.c. za którą odpowiedzialność ponosi pozwany ubezpieczyciel.

Zdaniem Sądu nie może być jednak mowy, by najem pojazdów zastępczych (w okresie „drugiej” naprawy) w okresie od dnia od dnia 29 września 2008 roku do dnia 17 kwietnia 2009 roku za kwotę 58 629,54 zł brutto, a więc za dodatkowe 193 dni najmu, pozostawał w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wyrządzającym szkodę. W tym miejscu przypomnieć należy, że zakład naprawczy podczas pierwszej naprawy zastosował nieprawidłową technologię naprawy, co skutkowało późniejszym kilkukrotnym zrywaniem poduszek zawieszenia silnika – a za taką szkodę nie może odpowiadać pozwany zakład ubezpieczeń. Innymi słowy późniejszy tak długi okres najmu pojazdu zastępczego nie był bezpośrednim następstwem zdarzenia szkodowego, a wadliwie wykonanej naprawy przez zakład naprawczy. Gdyby bowiem zakład ten w sposób prawidłowy sprawdził i dokonał odpowiednich pomiarów, doszedłby do konkluzji, że w samochodzie należało wymienić ramę nośną (do czego ostatecznie przecież doszło, choć w czasie znacznie przekraczającym czas technologicznej naprawy pojazdu.

Powyższe potwierdza stanowisko Sądu Okręgowego w Szczecinie, wyrażone w uzasadnieniu do wyroku z dnia 4 marca 2011 roku, który zapadł w wyniku kontroli instancyjnej wyroku Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 25 listopada 2010 roku (sygn. akt I C 2321/09) na który powołała się strona powodowa, mianowicie Sąd ten zauważył, że nie ma racjonalnego uzasadnienia dla przyjęcia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeniowego za nieskuteczną naprawę lub naprawę, która nie przywróciła pojazdu do stanu poprzedniego.

Z powyższych względów powództwo podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu (pkt II wyroku) Sąd orzekł w oparciu o regulację prawną zawartą w art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którą strona przegrywająca sprawę jest obowiązana do zwrotu przeciwnikowi – na jego żądanie – kosztów procesu. Wobec oddalenia powództwa w całości, Sąd zasądził od strony powodowej na rzecz strony pozwanej kwotę 3032,15 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Wysokość tych kosztów wynikała z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.) oraz z faktu, że strony uiściły po 800 zł zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego, które wyniosło kwotę 1415,63 zł. W związku z tym, że strona powodowa przegrała sprawę, na poczet wynagrodzenia biegłego Sąd pobrał całą uiszczoną przez nią zaliczkę, natomiast od strony pozwanej brakująca część, tj. kwotę 615,63 zł, którą uwzględniono w kosztach procesu należnych stronie pozwanej. Do kosztów tych należało doliczyć kwotę 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. (2400 zł + 615,63 zł + 17 zł).

Konsekwencją powyższego był zwrot stronie pozwanej różnicy pomiędzy wysokością zaliczki wpłaconej, a pobranej na poczet wynagrodzenia biegłego (800 zł – 615,63 zł), o czym orzeczono w pkt. III wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)