Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 lipca 2015 r.

Sąd Rejonowy we Włocławku Wydział V Gospodarczy

w następującym składzie :

Przewodniczący SSR Jerzy Rażewski

Protokolant st. sekr. sąd. Anna Gawrysiak

po rozpoznaniu w dniu 28 lipca 2015 r. we Włocławku na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółka Akcyjna w Ł.

przeciwko Wojewódzkiemu Szpitalowi (...) J. P. we W.

o zapłatę kwoty 8 236,52 zł

I.  umarza postępowanie co do kwoty 7 759,80 zł ( siedem tysięcy siedemset pięćdziesiąt dziewięć złotych osiemdziesiąt groszy )

II.  oddala powództwo w pozostałej części ;

III.  zasądza od powoda (...) Spółka Akcyjna w Ł. na rzecz pozwanego Wojewódzkiego Szpitala (...) J. P. (1) we W. kwotę 1217 zł ( jeden tysiąc dwieście siedemnaście złotych ) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia SR

Jerzy Rażewski

Sygn. akt V GC 221 / 15 upr

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka Akcyjna w Ł. wniósł o zasądzenie od pozwanego Wojewódzkiego Szpitala (...) J. P. (1) we W. kwoty 8 236,52 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że dochodzi roszczeń wynikających z Umowy o współpracy z dnia 21 maja 2015 r., zawartej przez powoda z (...) S.A. z siedzibą w W. zwanym dalej Dostawcą. Umowa została zawarta w związku z postępowaniem przetargowym (nr: (...)) ogłoszonym przez Wojewódzki Szpital (...) (...) J. P. we W.. W ramach tej umowy powód zobowiązał się do udostępnienia swoich zasobów w związku z przetargiem, w tym potencjału finansowego, oraz współpracować w zakresie czynności określonych w §4 powyższej umowy. Jako beneficjent płatności dokonywanych przez Szpital został wskazany powód (§3), w związku z tym został ustanowiony na jego rzecz przekaz (§3).

Pozwany ogłosił postępowanie przetargowe na dostawę leków. Dostawca w związku z ogłoszonym przetargiem zawarł z pozwanym umowę nr (...) z 18 czerwca 2014 r. Do oferty złożonej przez Dostawcę została dołączona umowa o współpracy pomiędzy powodem a dostawcą w tym jego zobowiązanie do udostępnienia zasobów.

Za prawidłowe wykonanie usługi (...) wystawił Pozwanemu faktury VAT nr:

- (...) na kwotę 2 586,60 zł z dnia 2014-08-17 ;

- (...) na kwotę 2 586,60 zł z dnia 2014-08-30 ;

- (...)na kwotę 5 173,20 zł z dnia 2014-09-19.

Dostawca w związku z powyższym zawarł z Powodem umowę rozliczeniową w dniu 4 lipca 2014 roku. Zgodnie z postanowieniami zawartymi w §3 umowy rozliczeniowej Dostawca w związku z finansowaniem wskazał w ofercie przetargowej Powoda jako beneficjenta płatności faktury wystawionej Szpitalowi oraz przekazał Powódce zgodnie z art. 9211 k.c. i nast. całe świadczenie Szpitala wraz z odsetkami za opóźnienie, upoważniając tym samym Powódkę do przyjęcia całego wynagrodzenia przysługującego Dostawcy od Pozwanego, Pozwanego do spełnienia świadczenia na rzecz Powoda (przekaz). Zgodnie z postanowieniami przedmiotowej umowy Pozwany poprzez wybór oferty Dostawcy przyjął przekaz stosownie do art. 9212 k.c. Ponadto strony wskazały, iż udzielenie przekazu oraz wskazanie jako beneficjenta płatności faktury Powoda oznacza, że wyłącznie uprawnionym z tytułu płatności we wskazanym w umowie zakresie jest Powód, a Pozwany zwolni się z zobowiązania zapłaty wobec Dostawcy wyłącznie w przypadku zapłaty wynagrodzenia na podany w umowie rachunek bankowy powoda.

W ramach zawartej umowy Dostawca oświadczył, że zrealizował zamówienie Pozwanego, oraz oświadczył, że wierzytelność przysługująca mu względem Pozwanego jest bezsporna. Powód zobowiązał się do udzielenia finansowania Dostawcy w terminie określonym w umowie. Powód prawidłowo wywiązał się ze swojego zobowiązania.

Dostawca wraz z Powodem zawiadomił Pozwanego pismem z dnia 04-07-2014 r., iż to Powód jest beneficjentem uprawnionym do przyjęcia należności pieniężnej wynikającej z tytułu umowy zawartej pomiędzy Dostawcą a Pozwanym, oraz wskazał rachunek bankowy Powoda jako właściwy do spłaty należności. Pozwany po otrzymaniu wskazanego zawiadomienia nie wywiązał się prawidłowo ze swojego zobowiązania i nie spłacił należności wynikających z faktur VAT.

W związku z powyższym Powód wezwał Pozwanego pismem z dnia 11 sierpnia 2015 r. do dobrowolnej zapłaty na rzecz Powoda przysługującej mu należności z tytułu opóźnienia w zapłacie. Przedmiotowe wezwanie pozostało jednak bezskuteczne, gdyż do dnia wytoczenia powództwa pozwany nie zadośćuczynił przedmiotowemu wezwaniu w całości.

W niniejszym postępowaniu Powód dochodzi od pozwanego:

kwoty 8.236,52 zł na którą składają się:

- 7759,80 zł tytułem należności głównej,

- 476,72 zł tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie ze stanem na dzień 22-02-2015 r. oraz dalszych odsetek ustawowych od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także kosztów postępowania wedle norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania.

Pozwany kwestionując co do zasady możliwość cesji wierzytelności całą argumentację odniósł do umowy poręczenia, zatem przytaczanie szerzej tej argumentacji jest zbędne.

W piśmie z dnia 15 czerwca 2015 r. powód cofnął pozew i zrzekł się roszczenia co do kwoty 7 759,80 zł wnosząc o zasądzenie :

- kwoty 476,72 zł z odsetkami od dnia wytoczenia powództwa ;

- odsetek ustawowych od kwoty 7 759,80 zł za okres od dnia wytoczenia powództwa do dnia 14 maja 2015 r. ;

- kosztów postępowania. Przyznał, że pozwany zapłacił należność główną po wytoczeniu powództwa.

Podniósł, że w dniu 4 lipca 2014 r. (...) S.A. oraz (...) S.A. zawarły umowę, której celem było udostępnienie potencjału finansowego w związku z ogłoszeniem przez Wojewódzki Szpital (...) (...). J. P. (1) we W. postępowania przetargowego nr (...)/

Zamawiający miał możliwość zapoznania z treścią umowy o współpracy, w tym również zapoznania się z treścią §3 umowy, który wskazuje, że dostawca wskazując finansującego jako beneficjenta płatności faktury ustanowił przekaz w myśl art. 921 (1) k.c., a w myśl § 3 pkt 2 wybór oferty dostawcy przez zamawiającego oznacza, iż zamawiający przyjmuje przekaz stosownie do art. 921 (1) k.c. Udzielenie przekazu powoduje, że wyłącznym wierzycielem Zamawiającego z tytułu płatności jest Finansujący (§ 3 pkt 3 umowy). Zamawiający dokonał wyboru oferty nie składając żadnych zastrzeżeń.

Zgodnie z art. 139 ust. 1 PZP do umów w sprawach zamówień publicznych, zwanych dalej „umowami", stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej. Oznacza to, iż zgodnie z art. 66 i nast., poprzez wybór oferty i przyjęcie oferty złożonej w postępowaniu przetargowym pozwany zaakceptował jej treść w całości, zarówno formularz oferty jak i wszystkie załączniki, a tym samym przyjął przekaz opisany w umowie o współpracę łączącej Powoda z (...) S.A. Takie stanowisko jest prezentowane przez doktrynę PZP - W wyniku przyjęcia oferty najkorzystniejszej i akceptacji oferowanej ceny pomiędzy zamawiającym a zwycięskim oferentem nawiązuje się dwustronny stosunek prawny, taki jak z umowy przedwstępnej. Obie strony obciążone są więc powinnością złożenia oznaczonych oświadczeń woli, czyli obowiązkiem zawarcia umowy na warunkach przyjętej oferty (R. Szostak, Wynagrodzenie za roboty budowlane. Teza 1, Zam.Pub.Dor. 2007, nr 2, poz. 9, cyt. za Lex).Także J, Paweł, Pełczyński P., Babiarz S., Czarnik Z. w Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2011: Pojęciem oferty należy objąć oświadczenie woli wykonawcy zawarcia umowy z zamawiającym, w którym jednocześnie wykonawca określa istotne postanowienia umowy, m.in. przez zaakceptowanie warunków określonych przez zamawiającego w SIWZ. Na treść oferty składają się, oprócz formularza ofertowego, wszelkie załączone do niego informacje i materiały określające i doprecyzowujące zakres i sposób wykonania świadczenia wynikający

Przyjęcie przekazu nie wymaga zgodnie z treścią art. 921(2) k.c. żadnej formy kwalifikowanej tj. nie wymaga wyraźnego złożenia oświadczenia przez pozwanego na piśmie. Przyjęcie należy zatem rozpatrywać zgodnie z treścią zasad ogólnych zawartych w kodeksie cywilnym tj. art. 60 k.c., stanowiącego, iż z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli). W tym miejscu wskazać należy, iż w doktrynie dominuje stanowisko, iż przyjęcie przekazu może być dokonane także w formie dorozumianej (R. Longchamps de Berier, Zobowiązania.., s. 622).

Z całą stanowczością zaznaczyć należy, iż zgodnie z powyższym Pozwany poprzez wybór i zaakceptowanie oferty (...) S.A. w ramach postępowania przetargowego, dokonał tym samym akceptacji zawartych w niej postanowień, w tym postanowień umowy o współpracy i zawartego w niej przekazu, która stanowiła załącznik do oferty i była przesłana Pozwanemu przez (...) S.A.

Powyższe oznacza, iż zgodnie z art. 354 kodeksu cywilnego Dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią czyli w omawianym przypadku zadośćuczynić przekazowi.

Umowa o współpracy pomiędzy powodem, a (...) S.A. została przedstawiona pozwanemu wraz z pozostałą dokumentacją składającą się na ofertę. Pozwany zapoznając się z treścią Formularza Oferty i załączonych do niego dokumentów wiedział więc postanowieniach zawartych w umowie o współpracę i akceptując ofertę (...) S.A. nie wnosząc żadnych zastrzeżeń co do treści oferty zaakceptował tym samym zawarty w niej przekaz.

W świetle powyższego za całkowicie nietrafione i nie znajdujące uzasadnienia w sprawie należy uznać twierdzenia pozwanego jakoby nie przyjął przekazu.

Umowa o współpracę zawarta została w dacie wcześniejszej niż złożona przez (...) S.A. oferta, niż nastąpiła akceptacja oferty i jej treści przez pozwanego i w końcu niż zawarcie samej umowy pomiędzy (...) S.A. a pozwanym. Pozwany znał jej treść przed przyjęciem i akceptacją oferty i nie sposób tym samym uznać zarzuty pozwanego traktujące o braku akceptu przekazu.

Należy zaznaczyć, iż zgodnie z ustawą o finansach publicznych Zamawiający jako podmiot należący do sektora finansów publicznych jest obowiązany dokonywać wydatków w sposób racjonalny. Ograniczanie możliwości udziału wykonawcom z wykorzystaniem zasobów innych podmiotów byłoby sprzeczne z w/w ustawą gdyż potencjalnie stwarzałoby ryzyko uzyskania wyższej zamiast niższej ceny zamówienia publicznego czemu Zamawiający muszą przeciwdziałać.

Należy zaznaczyć, iż Zamawiający nie mogą ograniczać wykonawcom korzystania z zasobów finansowych podmiotów trzecich gdyż ustawa prawo zamówień publicznych im na to nie zezwala.

Ponieważ przyjęcie przekazu jest jednostronną czynnością prawną przekazanego (w przedmiotowej sprawie Pozwanego), która rodzi zobowiązanie spełnienia przekazanego świadczenia (tak też orz. SN z 22 sierpnia 1997 r., III CKN 155/97, LexPolonica nr 327040, OSNC 1998, nr 2, poz. 23), w związku z powyższym z chwilą oświadczenia o przyjęciu odbiorca przekazu - Powód - uzyskał prawo do żądania spełnienia na swoją rzecz. Tym samym odbiorcy przekazu - Powodowi - przysługuje roszczenie o wykonanie przekazanego świadczenia - tak też Czesława Żuławska w Komentarzu do kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania (Tom II, Warszawa 2009 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis (wydanie IX) ss. 1098), to jest całości wierzytelności wynikających z umowy nr (...). Nie ma tu więc miejsca zmiana wierzyciela, czy też wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela, gdyż z chwilą przyjęcia przekazu powstaje nowe roszczenie Powoda zadośćuczynienie przekazowi przez Pozwanego. Tym samym twierdzenie o naruszenie umownego zakazu zmiany wierzyciela, czy też ustawowego zakazu dokonywania czynności mających na celu zmianę wierzyciela jest bezzasadne.

Odnosząc się do zarzutu nieważności umowy o współpracy stanowiącej podstawę żądania, powód wskazuje, że zarzut ten jest bezzasadny. Jeśli chodzi o ekonomiczne znaczenie przekazu, to należy wskazać, iż w doktrynie wypracowanej na bazie przepisów Kodeksu zobowiązań przekaz był zaliczany do czynności prawnych ogólnego znaczenia, które służą ułatwieniu obrotu (R. Longchamps de Berier, Zobowiązania..., s. 615). To stanowisko jest aktualne także w obowiązującym stanie prawnym. W istocie przekaz i oparte na jego konstrukcji szczególne instytucje prawne służą ułatwieniu, uproszczeniu i przyspieszeniu obrotu gospodarczego przez to, że umożliwiają rozliczanie należności z kilku stosunków prawnych za pomocą jednego świadczenia. Ideą tej konstrukcji jest usprawnienie przepływu środków w obrocie gospodarczym, gdy wiele podmiotów łączą wzajemne relacje. Nikt nie podnosi w takiej sytuacji

iż czyjąkolwiek wolą jest przelew wierzytelności, gdyż podmiotom uczestniczącym w realizacji przekazu nie zależy na pozyskaniu wierzytelności wobec danego podmiotu. Fundamentem instytucji przekazu jest doprowadzenie do przekazania środków pieniężnych na rzecz konkretnego podmiotu, a nie o uzyskanie kolejnego roszczenia.

Ustanowienie przekazu ma jedynie charakter rozliczeniowy, który ma doprowadzić do sytuacji, w której środki finansowe wynikające z zawartej umowy przetargowej kierowane były bezpośrednio na rachunek Powoda. W ten sposób upraszcza się rozliczenia, gdyż w przeciwnym przypadku, Pozwany najpierw musiałby przelać środki do (...) S.A, który następnie dokonałby przelewu na rachunek Powoda. Instytucja przekazu upraszcza tego typu rozliczenie, eliminując jeden z przelewów, przyspieszając tym samym przepływ pieniędzy. Intencją Powoda nie jest nabycie wierzytelności wobec Pozwanego (...) S.A, a jedynie zagwarantowanie, że pieniądze wynikające z realizacji umowy przetargowej wpłyną na rachunek Powoda.

Instytucja przekazu nie narusza i nie może naruszyć art. 54 ust. 6 ustawy o działalności leczniczej Nie można interpretować rozszerzająco użytego w art. 54 ust. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej pojęcia czynności prawnych mających na celu zmianę wierzyciela i uznać, że to pojęcie swoim zasięgiem przedmiotowym obejmuje wszystkie czynności prawne z udziałem SPZOZ-u w efekcie których następuje zmiana wierzyciela. Trzeba odróżnić skutek czynności prawnej od zamiaru, który przyświecał stronom w momencie dokonywania tej czynności prawnej.

Dopuszczalne, pomimo braku zgody podmiotu tworzącego, będzie ustanowienie zastawu na wierzytelności względem SPZOZ, albowiem trudno racjonalnie twierdzić, by obie strony, a szczególnie zastawca, miały w tym przypadku na celu zmianę wierzyciela. Takie też rozwiązanie należy stosować per analogiam w przypadku instytucji przekazu . Zgodnie z wyrokiem SN z 19 stycznia 2011 r., V CSK 202/2010, LexPolonica nr 2445676, OSNC 2011, nr D, poz. 76 „jeżeli rozliczenie stron następuje w formie przekazu (art. 921 ¹ i n.), a przekazany jest dłużnikiem przekazującego, to łączący ich stosunek pokrycia powoduje, że świadczenie przekazanego na rzecz odbiorcy przekazu likwiduje nie tylko dług przekazującego u odbiorcy przekazu, lecz jest zaliczone także na dług przekazanego u przekazującego i likwiduje ten dług". Można stwierdzić, że skutkiem jest zmiana wierzyciela, ale nie jest celem instytucji przekazu zmiana wierzyciela tylko uproszczenie rozliczenia. Nowy wierzyciel nie wstępuje w prawa dotychczasowego na skutek subrogacji ustawowej. Na takim stanowisku stoi również orzecznictwo. Zgodnie z Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 8 listopada 2006 r., sygn. akt I ACa 1043/2006, LexPolonica nr 2610745 „z przepisów regulujących przelew wierzytelności jednoznacznie wynika, że cesja polega na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy na podstawie umowy zawartej między stronami tej czynności prawnej. Różnice pomiędzy umową przelewu wierzytelności (art. 509 kc) i instytucją przekazu (art. 921 [1] kc) są tak istotne i zasadnicze, że nie można mówić o podobieństwie między nimi.” Stosunek pokrycia stanowi rację gospodarczą, uzasadnienie do dokonania czynności prawnej przez przekazującego. Stosunek pokrycia jest stosunkiem wewnętrznym, przekaz natomiast nie ingeruje w stosunki wewnętrzne między stronami i nie reguluje skutków, jakie zachodzą z udzieleniem przekazu w stosunkach wewnętrznych ( P. Bańczyk, Zarys charakterystyki, teza nr 2, s. 18).

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Na wstępie należy wskazać, że w podstawie faktycznej powództwa powód dochodzi roszczeń z niezapłaconych przez pozwanego faktur :

1. nr (...) na kwotę 2 586,60 zł z terminem płatności przypadającym w dniu 2014-08-17 ;

2. nr (...) na kwotę 2 586,60 zł terminem płatności przypadającym w dniu 2014-08-30 ;

3. nr (...) na kwotę 5 173,20 zł terminem płatności przypadającym w dniu 2014-09-19.

W niniejszym postępowaniu powód dochodzi od pozwanego kwoty 8.236,52 zł na którą składają się:

- 7.759,80 zł tytułem należności głównej,

- 476,72 zł tytułem skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie ze na dzień 22.02.2015 r.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie pozostaje poza sporem. (...) S.A. w W., w oparciu o umowę nr (...) z dnia 18 czerwca 2014 r. dostarczał pozwanemu materiał wiskoelastyczny, za które ten ostatni nie zapłacił w wyznaczonym terminie ( bezsporne ).

Dnia 21 maja 2014 roku (...) S.A. zawarł z Powodem umowę o współpracy. Zgodnie z postanowieniami zawartymi w §4 umowy dostawca w związku z finansowaniem jego przez powoda zobowiązał się do wskazania powoda w ofercie przetargowej jako beneficjenta płatności faktury wystawionej Szpitalowi.

W ramach swoich obowiązków, powód zobowiązał się sfinansować dostawcy ( (...) ) przedmiot świadczenia tego ostatniego na rzecz pozwanego, zaś dostawca upoważnił powoda do przyjęcia całego wynagrodzenia przysługującego dostawcy od pozwanego ( dowód : umowa o współpracy z dnia 21.05.2014 r., k. 15-19 ).

Pismem z dnia 21.05.2014 r. powód zawiadomił pozwanego o swoim uprawnieniu do otrzymania, w zamian dostawcy, świadczenia pieniężnego ( dowód : pisma z dnia 21.05.2014 r., k. 20 ).

Następnie dnia 4 lipca 2014 r. powód zawarł z dostawcą ramową umowę rozliczeniową, w myśl której zobowiązał się sfinansować dostawcę do kwoty 41 385,60 zł ( dowód : umowa o współpracy z dnia 21.05.2014 r., k. 22-27 ) i powiadomił pozwanego o swoim uprawnieniu do otrzymania świadczenia pieniężnego ( dowód : pisma z dnia 4.07.2014 r., k. 29 ).

Powyższe ustalenia w oparciu o przedłożone dokumenty są bezsporne. Istotnym jednak w niniejszej sprawie było rozstrzygnięcie wpływu umów zawartych z dnia 21.05. (...). i 4.07.2014 r. pomiędzy (...) S.A. a powodem oraz odniesienie tych umów do umowy (...) S.A. z pozwanym z dnia 18.06.2014 r. oraz odniesienie tych umów do zapisów art. 54 ust. 5 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej ( Dz. U. 2013. 217 tekst jednolity [ dalej jako „ustawa o działalności leczniczej ” ] ).

Swoje uprawnienie do żądania zasądzenia dochodzonej pozwem kwoty ( legitymacja czynna ) powód wywodzi z instytucji przekazu.

Stosownie do art. 921 ¹ § k.c. kto przekazuje drugiemu ( odbiorcy przekazu ) świadczenie osoby trzeciej ( przekazanego ), upoważnia tym samym odbiorcę przekazu do przyjęcia, a przekazanemu do spełnienia świadczenia na rachunek przekazującego, zgodnie zaś z art. 921 ² § 1 k.c. jeżeli przekazany oświadczył odbiorcy przekazu, że przekaz przyjmuje, obowiązany jest względem odbiorcy do spełnienia świadczenia określonego w przekazie.

Konstrukcja przekazu opiera się na podwójnym upoważnieniu, udzielonym przez przekazującego ( tu dostawcę (...) ) przekazanemu ( tu pozwanemu ) i odbior­cy przekazu ( tu powodowi ) oraz na wynikającym stąd trójstronnym stosunku praw­nym. Przekazujący upoważnia bowiem przekazanego do spełnienia okre­ślonego świadczenia, a odbiorcę przekazu do przyjęcia tego świadczenia na rachunek przekazującego.

Podstawowa konstrukcja przekazu ogranicza się więc do przekaza­nia świadczenia w drodze jednostronnego oświadczenia woli, zawierają­cego dwa upoważnienia i nie rodzącego żadnego zobowiązania. Przeka­zany nie jest zobowiązany względem przekazującego do przyjęcia prze­kazu, ani też względem odbiorcy do spełnienia świadczenia. Roszczenie odbiorcy przekazu do przekazanego powstaje dopiero wskutek przyjęcia przekazu. Należy zatem odróżnić samo przekazanie świadczenia od przyjęcia przekazu.

Przekazanie świadczenia ro­dzi dwa stosunki prawne upoważniające: stosunek między przekazują­cym a przekazanym oraz stosunek między przekazującym a odbiorcą przekazu. Pierwszy z tych stosunków opiera się z na stosunku po­krycia, drugi zaś na stosunku zapłaty. Między przekazanym a odbior­cą przekazu nie powstaje wskutek przekazania żaden stosunek prawny.

W stosunku pokrycia przekazanie świadczenia może spełniać funkcję przekazu w dług, przekazu w kredyt lub funkcję darowizny albo też może nastąpić bez podstawy prawnej.

Przekaz w dług zakłada, że na przekazanym ciąży dług wobec prze­kazującego, który upoważnia przekazanego do spełnienia świadczenia na rzecz odbiorcy. Przez spełnienie tego świadczenia na rzecz odbiorcy przekazany wykonuje owo zobowiązanie wobec przekazującego ( zob. S. Grzybowski w Systemie Prawa Cywilnego, Prawo zobowiązań część szczegółowa, Ossolineum, 1976, s. 736 i nast. ).

W niniejszej sprawie, umową z dnia 21 maja 2014 roku (...) S.A. ( przekazujący ) zawarł z powodem ( odbiorcą przekazu ) umow ę o współpracy. Zgodnie z postanowieniami umowy dostawca w związku z finansowaniem jego przez powoda zobowiązał się do wskazania powoda w ofercie przetargowej jako beneficjenta płatności faktury wystawionej Szpitalowi.

Jak wskazano wyżej samo zawarcie tej umowy nie rodziło żadnego stosunku prawnego między przekazanym ( pozwanym ) a odbior­cą przekazu ( powodem ).

Powód jednak upatruje nawiązanie takiego stosunku prawnego w braku oświadczenia woli pozwanego przy rozstrzyganiu przetargu i zawieraniu umowy nr (...) z dnia 18 czerwca 2014 r. Stwierdził bowiem, że umowa o współpracy pomiędzy powodem, a (...) S.A. została przedstawiona pozwanemu wraz z pozostałą dokumentacją składającą się na ofertę. Pozwany zapoznając się z treścią Formularza Oferty i załączonych do niego dokumentów wiedział więc postanowieniach zawartych w umowie o współpracę i akceptując ofertę (...) S.A. nie wnosząc żadnych zastrzeżeń co do treści oferty zaakceptował tym samym zawarty w niej przekaz.

Art. 921 ² § 1 k.c. stanowi, że jeżeli przekazany oświadczył odbiorcy przekazu, że przekaz przyjmuje, obowiązany jest względem odbiorcy do spełnienia świadczenia określonego w przekazie.

Jak już powiedziano wyżej, samo zawarcie umowy przekazu nie rodzi żadnego stosunku prawnego między prze­kazanym a odbiorcą przekazu, tak samo prze­kazanie świadczenia nie wywołuje z tej przyczyny takich skutków prawnych.

Stosunek prawny między przekazanym a odbiorcą przekazu powstaje dopiero wówczas, gdy przekazany „przyjmie” przekaz, czyli zobowiąże się względem odbiorcy przekazu do spełnienia na jego rzecz przekazanego świadczenia.

Przyjęcie przekazu jest jednostronną czynnością prawną przeka­zanego, która rodzi zobowiązanie spełnienia przekazanego świadczenia, wobec czego z chwilą oświadczenia o przyjęciu odbiorca uzyskuje prawo do żądania spełnienia świadczenia na swoją rzecz. Oświadczenie to ma być złożone wobec odbiorcy, a w każdym razie jest dla niego przeznaczone.

Z istoty przyjęcia (akceptu) wydaje się wynikać, że oświadczenie prze­kazanego powinno być wyraźne. W świetle art. 60 trzeba postulować, ze względu na bezpieczeństwo obrotu, bardzo ostrożne interpretowanie zachowań przekazanego (np. brak reakcji w razie przesłania mu przekazu pisem­nego pocztą byłby wątpliwą przesłanką uznania, że nastąpiło dorozu­miane przyjęcie przekazu) [( zob. S. Grzybowski w Systemie Prawa Cywilnego, Prawo zobowiązań część szczegółowa, Ossolineum, 1976, s. 736 i nast. ; Cz. Żuławska w Komentarzu do Kodeksu Cywilnego, Zobowiązania, t. 2, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2009, s. 1021 )].

Należy jednak zwrócić uwagę, że pozwany nigdy nie złożył wobec odbiorcy przekazu ( powoda ) żadnego oświadczenia, czy to wyraźnego czy dorozumianego, o przyjęciu przekazu.

Powód sam stwierdza, że takie domniemane oświadczenie woli o przyjęciu przekazu można wysnuć z braku sprzeciwu pozwanego na ofertę (...) S.A. Jednak, gdyby nawet uznać takie domniemane oświadczenie woli pozwanego, to zostałoby ono złożone przekazującemu a nie odbiorcy przekazu tj. powodowi.

Należy zaznaczyć, że w umowie nr (...) z dnia 18 czerwca 2014 r. zawartej pomiędzy dostawcą (...) S.A. a pozwanym nie ma żadnej wzmianki o przyjęciu przekazu.

Jak zaznaczono wyżej dopiero przyjęcie przekazu powodowałoby powstanie stosunku prawnego pomiędzy odbiorcą przekazu ( tu powodem ) a przekazanym ( tu pozwanym ). W swej istocie oznaczałoby to, iż odbiorca przekazu ( powód ) stałby się wierzycielem zaś przekazany ( pozwany ) dłużnikiem. Doszłoby zatem do przelewu wierzytelności.

Należy jednak mieć na uwadze, że art. 54 ust. 5 ustawy o działalności leczniczej stanowi, że czynność prawna mająca na celu zmianę wierzyciela, w przypadku zobowiązań samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, może nastąpić po wyrażeniu zgody przez podmiot, który utworzył zakład. Podmiot, który utworzył zakład, wydaje zgodę albo odmawia jej wydania, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia ciągłości udzielania świadczeń zdrowotnych oraz w oparciu o analizę sytuacji finansowej i wynik finansowy samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej za rok poprzedni. Zgodę wydaje się po zasięgnięciu opinii kierownika samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej.

Zakaz wyrażony w normie przepisu art. 54 ust. 5 i 6 ustawy o działalności leczniczej dotyczy zakazu dokonywania czynności prawnych prowadzących do zmiany wierzyciela z.o.z., ale nawet - szczególną reglamentację prawną obrotu wierzytelnościami „szpitalnymi” i to w interesie ogólnym, a nie tylko w interesie samej jednostki leczniczej. Świadczą o tym wskazane w ustawie przesłanki udzielenia (odmowy) wyrażenia zgody (konieczność zapewnienia ciągłości udzielenia świadczeń zdrowotnych, analiza finansowa i wynik finansowy z.o.z. za rok poprzedni), czas udzielenia zgody ( ex ante, nie ex post), procedura jej udzielania (opinia kierownika z.o.z., tym samym też możliwość selekcji ewentualnych poręczycieli ), a także przyznanie legitymacji czynnej organowi założycielskiemu w procesie o stwierdzenie nieważności czynności prowadzącej do zmiany wierzyciela. Reglamentacyjny charakter omawianej regulacji potwierdza także przyjęcie kategorycznej sankcji w postaci nieważności czynności prawnej, dokonanej bez zgody organu założycielskiego.

Ponadto należy wskazać, że ustawodawca zakazał dokonywania „ czynności prawnych mających na celu zmianę wierzyciela”. Zakres pojęciowy takiego sformułowania bez zwątpienia obejmuje nie tylko expressis verbis przelew wierzytelności, ale również inne czynności prawne, w wyniku których pojawi się nowy ( inny ) wierzyciel z.o.z., dochodzący należności wynikającej z pierwotnie zawartej umowy ( tak też SN w wyroku z dnia 6.06.2014 r., I CSK 428 / 13, Biuletyn SN 2014 / 9 / 9 ).

Powyższe ustalenia w sposób jednoznaczny wskazują, że powód nie ma legitymacji materialnej czynnej do dochodzenia żadnych roszczeń wynikających z wierzytelności przysługujących dostawcy - (...) S.A. W pierwszym rzędzie bowiem pozwany nie złożył żadnego oświadczenia o przyjęciu przekazu, nawet domniemanego, a po wtóre nawet gdyby przyjąć jakiekolwiek oświadczenie w tej materii, uprawnionym podmiotem do złożenia takiego oświadczenia byłby organ założycielski pozwanego, nie zaś on sam.

Potwierdzeniem braku uprawnień powoda do dochodzenia roszczeń od pozwanego jest fakt, że pozwany po wytoczeniu powództwa zapłacił kwotę 7 759,80 zł na rzecz (...), zaś powód cofnął w tej części pozew i zrzekł się roszczenia.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 54 ust. 6 ustawy o działalności leczniczej i art. 203 § 1 k.p.c. w zw. z art. 355 § 1 k.p.c., Sąd orzekł jak w sentencji.

O kosztach orzeczono po myśli art. 98 § 1 i 3 k.p.c.

Pozwany poniósł koszty w łącznej wysokości :

- 1200 zł z tytułu wynagrodzenia radcy prawnego ;

- 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.