Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 10-06-2015 r.

Sąd Rejonowy w Koninie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Daniel Adamczyk

Protokolant:st.sekr.sąd. Aneta Szymczak

po rozpoznaniu w dniu 27-05-2015 r. w Koninie

na rozprawie

sprawy z powództwa B. J.

przeciwko (...) Związkowi (...) im.
Z. U. w K.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Związku (...) w K. na rzecz powódki B. J. kwotę 2 090,29 zł (dwa tysiące dziewięćdziesiąt złotych dwadzieścia dziewięć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 09.03.2013 r. do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Koninie kwotę 1 016,16 zł (tysiąc szesnaście złotych szesnaście groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

4.  pozostałymi nieuiszczonymi kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa.

SSR Daniel Adamczyk

Sygn. akt I C 1368/13

UZASADNIENIE

Powódka B. J. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) Związku (...) w K. kwoty 5 000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 21 lutego 2013r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu wskazała, że domaga się zwrotu kosztów nakładów (altany, ogrodzenia, utwardzenia terenu) jakie poczyniła na działce rekreacyjnej nr (...) wchodzącej w skład pozwanego ogródka. Z uwagi na pozbawienie jej praw do działki pozwany został bezpodstawnie wzbogacony o wartość wskazanych nakładów.

Pozwany (...) Związek (...) w K. wniósł o oddalenie powództwa, podnosząc, że powódka sama doprowadziła do pozbawienia jej prawa użytkowania przedmiotowej działki, gdyż zalegała z wymaganymi opłatami, do których uiszczenia była wielokrotnie wzywana, a nadto porzuciła i zaniedbała zajmowaną działkę do tego stopnia, że stała się ona w istocie śmietniskiem. Nakłady wskazywane przez powódkę to zrujnowana altana, która wymagała wyburzenia, a ogrodzenie zostało wykonane przez powódkę jedynie od strony frontowej. Nadto ogródek wymagał oczyszczenia ze śmieci i chwastów i koszty z tego tytułu przekraczały wartość budowli.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

B. J. była użytkownikiem działki nr (...) wchodzącej w skład (...) im. Z. U. w K. przy ul. (...).

Dowód: o koliczności bezsporne , deklaracja kandydata na członka (...) – k. 50-51

Na przełomie lat 80-ych i 90-ych ubiegłego wieku powódka wybudowała na przedmiotowej działce altanę murowaną, na której dokończenie otrzymała zgodę, pomimo pierwotnego protestu użytkownika sąsiedniej działki. Ogrodziła także działkę od strony północnej, a użytkownicy sąsiednich działek z pozostałych stron.

Dowód: pismo powódki z 06.05.1993r. – k. 75 , pismo T. S. – k. 74, pismo komisji rozjemczej – k. 76 , zeznania S. K. – k. 87v , zeznania I. J. – k. 92v-93 , zeznania G. S. – k. 106,

Powódka często zalegała z opłatami i wobec tego była wielokrotnie wzywana przez pozwanego do uiszczania zaległych opłat na rzecz ogródka.

Dowód: wezwania do zapłaty i upomnienia – k. 54-64

Uchwałą zarządu pozwanego ogródka nr (...) pozbawiono powódkę członkowska w Związku oraz prawa użytkowania działki nr (...) z uwagi na nieużytkowanie działki od 1999r., nieregulowanie składek i opłat członkowskich oraz fakt, że działka stała się zbiorowiskiem śmieci, a chwasty, choroby i robactwo przenoszą się na inne działki, co jest przyczyną skarg działkowców. Powódka jednak do końca 2012r. miała jednak fizyczny dostęp do działki, obiecując spłatę zaległości.

Dowód: opisana uchwała – k. 53 , zeznania M. M. (1) – k. 106v-107

Uprzednio powódka była pozbawiona praw do przedmiotowej działki 29.08.1989r. z uwagi na zaległości w opłatach i brak uprawniania, ale ostatecznie prawo to przywrócono.

Dowód: dec y z j a z dnia 29.08.1989r. – k. 77, pismo z dnia 25.09. 1989r. – k. 78, pismo z dn. 28.09. 1989r. – k. 79, pismo z dn. 23.10. 1989r. – k. 80, pismo z dnia 02.11. 1989r. – k. 81, wniosek o przywróc en i e praw do d z iał ki z dn. 29.06. 1998r. – k. 82, zeznania M. M. (1) – k. 106v-107

Pismem z dnia 22.11.2012r. przedstawiciel pozwanego ogrodu poinformował powódkę, że nie uiszcza należnych opłat na rzecz ogrodu od 2008r., a nadto działka jest zachwaszczona i nieużytkowana. Wobec tego wezwał powódkę do zapłaty zaległości w kwocie 733,30 zł oraz uporządkowania działki w terminie do dnia 10 grudnia 2012r., pod rygorem przyznania prawa użytkowania przedmiotowej działki innej osobie.

Dowód: opisane pismo – k. 52 , zeznania M. M. (1) – k. 106v-107

J. F. około 10 lat temu pomagał powódce przy pracach na przedmiotowej działce: przywoził obornik, przekopał, robił drobne prace. Pewne prace porządkowe na działce powódki wykonywał także jeden dzień R. M.. W momencie przejęcia działki przez A. J. w styczniu 2013r, działka ta była w bardzo złym stanie. Zarośnięta była chwastami do wysokości człowieka, a nadto zgromadzono na niej pełno śmieci, które śmierdziały, bo były spleśniałe i skiśnięte. Były na niej dywany, wersalki, butelki od alkoholu. Śmieci te znajdowały się wewnątrz altany i na zewnątrz. Dach altany był zawalony. W altanie nie było drzwi, a szyby były powybijane. Wewnątrz altany było pełno śmieci. Nie było żadnego wyposażenia poza dwiema starymi zamokniętymi wersalkami, które nie nadawały się do użytku. Nie było prądu, bo nie było instalacji. I. J. wywiózł dwie przyczepy ciągnikowe oraz 3 przyczepki samochodowe śmieci. Działka została przez nowego użytkownika uprzątnięta i zagospodarowana, a także wyremontowano altanę.

Dowód: zeznania J. F. – k. 87v, częściowo zeznania R. M. – k. 88, zeznania A. J. – k. 88-89, zeznania I. J. – k. 92v-93 , zeznania G. S. – k. 106, dokumentacja fotograficzna – k. 95-100

Wiek altany posadowionej przez powódkę wynosi około 17 lat. Jest to budynek wolnostojący, parterowy z częściowym niskim podpiwniczeniem wykonany sposobem gospodarczym. Fundamenty są częściowo betonowe, a częściowo murowane z bloczków betonowych. Pod większością budynku fundamenty są zagłębione na 55 cm, czyli zbyt płytko, gdyż strefa przemarzania wynosi 80 cm. W miejscu gdzie jest piwnica głębokość fundamentów jest większa i wynosi około metra. Ściany zewnętrzne są murowane z bloczków betonowych i rozbiórkowej połówkowej cegły ceramicznej pełnej o grubości 12 i 14 cm. Ściana wewnętrzna działowa o grubości 6,5 cm jest murowana prawdopodobnie z cegły ceramicznej. Ściany wykonano bardzo niestarannie i nierówno. We fragmentach wykonanych z cegły pełnej nie wykonano prawidłowych wiązań. Ściany nośne są zbyt cienkie i niezgodne ze sztuką budowlaną. Tynki wewnętrzne cementowo-wapienne są bardzo nierówne, pozaklasowe. Posadzka betonowa przykryta jest wykładzinami PCV. Stan techniczny nieznany. Posadzka betonowa zewnętrznego tarasu zmiennego jest bardzo popękana, wykonana z betonu o niskiej jakości. Wykonano obrzutkę cementową tylko pod tynk elewacji północnej. Pozostałe elewacje są nietynkowane. Komin jest murowany z cegły pełnej. Stolarka okienna drewniana jest stara, bez oszklenia. Stan budynku jest zły.

Powódka wykonała ogrodzenie od strony północnej działki. Jest ono z siatki na słupkach stalowych osadzonych w betonowym cokole bez furtki. Jego stan jest średni. Długość ogrodzenia to 14,24 m, a wysokość 72 cm. W czasie oględzin działki biegły nie ujawnił żadnych chodników betonowych. Przed budynkiem jest wybetonowany fragment, który uznano za taras, a nie chodnik i doliczono jego wartość do budynku altany.

W chwili przejęcia działki przez nowego użytkownika tj. A. J., dach altany był zawalony do wnętrza budynku, drewno było przegniłe i nie nadawało się do użytku. W stolarce okiennej nie było oszklenia. (...) J.oszkliła okna, wstawiła drzwi, wykonała nowy dach, wykonała zadaszenie nad tarasem oraz obrzutkę cementową na elewacji frontowej, wstawiła furtkę i uprzątnęła altanę ze znajdujących się w niej śmieci.

Wartość prac wykonanych przez powódkę na działce objętej pozwem według stanu działki na datę przejęcia jej przez nowego użytkownika wynosi 2823,59 zł.

Dowód: opinia biegłego M. S. – k. 113-124, 142v-143,

Wartość ogrodzenia z dwóch pozostałych stron, tj. poza ogrodzeniem od strony północnej, wynosi 1058,48 zł. Głębokość fundamentów pod elewacją wschodnią wynosi 54 cm i jest taka sama jak pod elewacją północną.

Dowód: opinia uzupełniająca biegłego M. S. – k. 146- 150

Sąd dał wiarę wskazanym w ustaleniach stanu faktycznego dokumentom, gdyż ich autentyczność i treść nie była kwestionowana przez strony, a Sąd nie dopatrzył się powodów by czynić to z urzędu.

Sąd dał wiarę zeznaniom J. F., A. J., S. K., I. J., G. S. i M. M. (2), albowiem były jasne, spójne, logiczne, wzajemnie ze sobą korespondowały, a co do stanu działki były spójne także z dokumentacją fotograficzną.

Sąd dał wiarę zeznaniom R. M. jedynie w części tj. co do tego ż e wykonywał jakieś prace na działce powódki, ale sąd odmówił im wiary co do tego że trwało to około miesiąca i że doprowadziło do uprzątnięcia działki. Okoliczności przeciwne wynikają bowiem z zeznań A. J., I. J., M. M. (2), G. S., a także z dokumentacji fotograficznej obrazującej wygląd działki w chwili przejęcia jej przez nowego użytkownika. Z dowodów tych wynika z w sposób niewątpliwy, że działka w chwili przejęcia jej przez A. J. była zaniedbana, zachwaszczona i zaśmiecona. Z zeznań G. S. wynika, że powódka wynajęła pracowników, którzy pracowali tam tylko jeden dzień, a następnie prace przerwali z uwagi na brak zapłaty, i dalej jej nie kontynuowali.

Sąd pominął dowód z zeznań powódki wobec jej nieusprawiedliwionego niestawiennictwa pomimo prawidłowego wezwania.

Sąd nie znalazł podstaw, aby kwestionować przydatność obu opinii biegłego z zakresu budownictwa M. S., albowiem biegły wykonał je po osobistym obejrzeniu działki i zapoznaniu się z materiałem dowodowym zebranym w aktach. Opinia główna i uzupełniająca ta jest jasna, logiczna, przekonywującą i wyczerpująco uzasadniona. Nadto zarówno wnioski końcowe opinii, jak i jej uzasadnienie są jasne i kategoryczne, a biegły na rozprawie w dniu 28.01.2015r. w sposób rzeczowy i logiczny odpowiedział na pytania stron. Przy opinii uzupełniającej biegły w odpowiedzi na zarzuty powódki ponownie sprawdził głębokość fundamentów, tym razem pod elewacją wschodnią, wynosiła 54 cm (k. 147) i była taka sama jak pod elewacją północną.

Sąd zważył, co następuje:

Powódka dochodziła zwrotu nakładów na działkę objętą pozwem tj. wartości altany, ogrodzenia oraz utwardzenia terenu.

W 2008r. gdy pozbawiano powódkę prawa użytkowania działki objętej pozwem obowiązywała ustawa z dnia 08.07.2005r. o rodzinnych ogródkach działkowych (Dz. Nr 169 poz. 1419 ze zm.). Zgodnie z jej art. 15 ust. 2 nasadzenia, urządzenia i obiekty znajdujące się działce, wykonane lub nabyte ze środków finansowych użytkownika działki, stanowią jego własność.

Z kolei art. 29 ustawy stanowi, że: (...) działa na podstawie ustawy oraz statutu uchwalonego przez Krajowy Zjazd Delegatów. Statut określa w szczególności m.in. : prawa i obowiązki członków, sposób nabywania i utraty członkowska w (...) oraz przyczyny utraty członkowska, fundusze i majątek (...), sposób uchwalania regulaminu określającego zasady użytkowania działek w rodzinnych ogródkach działkowych oraz dokonywania w nim zmian.

Zgodnie z § 88 ust. 1-2 regulaminu (...) uchwalonego przez Krajową Radę (...) w dniu 07.04.2004r. wartość nasadzeń i urządzeń zwraca się osobie uprawnionej po przydzieleniu działki nowemu członkowi Związku i wpłaceniu przez niego ustalonej sumy odpowiadającej tej wartości wyliczonej według § 87 regulaminu. Z ustalonej sumy odpowiadającej wartości nasadzeń i urządzeń zarząd potrąca zaległe składki, koszty wyceny oraz inne nieopłacone należności wynikające z uchwał walnego zebrania. Kolejny § 89 stanowi, że skierowanie pozwu do sądu przez byłego użytkownika działki z roszczeniem o odszkodowanie wyższe niż ustalone w wyniku wyceny nie wstrzymuje nadania członkostwa (...) i przydzielenia działki nowemu użytkownikowi pod warunkiem złożenia przez niego pisemnego zobowiązania do dokonania dopłaty, jeżeli sąd uzna roszczenie byłego użytkownika. Poprzednie § 82-87 regulaminu regulują sposób postępowania w zakresie wyceny nasadzeń i urządzeń na działce po wygaśnięciu prawa użytkowania działki i utraty członkostwa w (...).

W przedmiotowej sprawie powódka nie kwestionowała zasadności uchwały zarządu (...)o wykluczeniu jej spośród członków (...) oraz utracie prawa do użytkowania działki. Ta została zresztą wydana na podstawie § 36 pkt 2 statutu (...) oraz § 80 w/w regulaminu z uwagi na faktyczne nieużytkowanie działki, jej zaniedbanie, doprowadzenie do zachwaszczenia i zaśmiecenia. Uchwała ta nie została zaskarżona zgodnie z § 38 statutu (...). W tej sytuacji powódka domaga się jedynie odszkodowania za poczynione nakłady.

Zebrany materiał dowodowy szczegółowo omówiony wyżej wskazuje jednoznacznie, że nakłady poczynione przez powódkę na działce to altana z betonowym tarasem oraz ogrodzenie od strony północnej. Brak jest jakichkolwiek dowodów potwierdzających twierdzenia powódki, że wykonała ogrodzenie z pozostałych dwóch stron. Pozwany zaprzeczył tej okoliczności, a z zeznań I. J. (k. 94) oraz G. S. (k. 106v) wynika okoliczność przeciwna tj. że ogrodzenie z pozostałych stron wykonali jej sąsiedzi. W tej sytuacji zebrany materiał dowodowy nie pozwolił do nakładów powódki doliczyć wartości ogrodzenia z pozostałych dwóch stron zgodnie z uzupełniającą opinią biegłego. To na powódce bowiem ciążył ciężar wykazania jakie nakłady poczyniła i braki w tym zakresie skutkują niemożnością przyjęcia jej twierdzeń.

Z zeznań świadków omówionych wyżej oraz dokumentacji fotograficznej wynika, że altana posadowiona przez powódkę ma 17 lat, w chwili jej przejęcia przez nowego użytkownika była w bardzo złym stanie technicznym, stąd też jej wartość razem z tarasem betonowym jest stosunkowo niewielka. Z kolei ogrodzenie od strony północnej jest niskie i bez furtki. Wartość tych nakładów łącznie biegły oszacował według stanu przejęcia działki przez nowego użytkownika na 2823,59 zł.

Zgodnie jednak z cytowanym § 88 ust. 2 regulaminu od kwoty tej należało odjąć zaległe opłaty obciążające powódkę w stosunku do pozwanego, które wynosiły 733,30 zł (k. 52 ). Tym samym kwota należna powódce od pozwanego z tytułu odszkodowania za poczynione nakłady zgodnie z § 88 regulaminu wynosiła 2090,29 zł ( 2823,59 zł – 733,30 zł).

Co prawda pozwany podnosił, że działka wymagała wielu prac i była zaniedbana, co jest prawdą, ale ustawa, statut (...) i regulamin (...) nie przewiduje obniżenia odszkodowania z tego tytułu. Zaniedbanie, porzucenie działki i brak opłat jest jedynie podstawą do odebrania para użytkowania działki. Nowy użytkownik otrzymując działkę zdawał sobie sprawę z jej stanu, a poczynione przez niego nakłady stanowią jego własność. Pozwany dokonał także pewnych zaniedbań proceduralnych, gdyż nie dokonał inwentaryzacji i wyceny nasadzeń i urządzeń powódki zgodnie z § 86 regulaminu, a także nie dokonał pobrania od nowego użytkownika sumy odpowiadającej wartości tych nakładów ( § 88 ust. 1 regulaminu), gdyż to ostatecznie nowy użytkownik przejmuje dotychczasowe nakłady. Wyszczególnienia nakładów i ich wyceny dokonał dopiero sąd.

Mając powyższe na uwadze sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki odszkodowanie za poczynione nakłady w kwocie 2090,29 zł wedle wyliczenia zaprezentowanego wyżej, uznając, że kwota ta stanowi ekwiwalent tych nakładów

Co do odsetek sąd przyjął za uzasadnione ich żądanie od zasądzonej kwoty od dnia 09.03.2013r. do dnia zapłaty. Powódka zgłosiła pozwanemu żądanie rozliczenia nakładów pismem z dnia 20.02.2013r., zakreślając termin 14 dni (k. 14), który należy uznać za niezwłoczny w okolicznościach niniejszej sprawy, biorąc pod uwagę, że pozwany nie rozliczył tego sam wcześniej (art. 455 k.c.). Brak jest co prawda dowodu doręczenia tego pisma, ale w pisma pozwanego z dnia 22.02.2013r. (k. 15) wynika, że w tym dniu najpóźniej pozwanemu pismo to było znane, stąd też przyjęto taką datę jego doręczenia. Doliczając w/w 14 dni na zapłatę, odsetki ustawowe zasądzono od 09.03.2013r., gdyż od tego momentu pozwany pozostawał w zwłoce.

Podstawą prawną zasądzenia odsetek był art. 481 § 1 i 2 kc w zw. z art. 359 § 1 kc.

Powództwo dalej idące jako nieuzasadnione oddalono.

O kosztach orzeczono na podstawi e rat. 100 kpc, rozdzielając je stosownie do wyniku sprawy, przy przyjęciu, iż pozwany przegrał proces w około 42 % [ 2090,29 zł / 5000 zł]. Brak dowodu na poniesienie przez strony kosztów procesu w jakiejkolwiek części. Strony bowiem w chwili wydania wyroku nie posiadały fachowych pełnomocników (powódka cofnęła pełnomocnictwo z wyboru – k. 153).

Pozostałe nieuiszczone przez żadną ze stron koszty sądowe w wysokości 2419,45 zł tymczasowo poniósł Skarb Państwa. Powódka bowiem była zwolniona z opłaty od pozwu w kwocie 250 zł, natomiast koszt opinii biegłego wyniósł 2169,45 zł. Tym samym, stosownie do wyniku procesu Sąd na podstawie art. 100 k.p.c. nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Koninie od pozwanego 42 % tej kwoty, czyli 1016,16 zł ( 2419,45 x 42%), tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych mając na uwadze również treść art. 113 ust. 1 obowiązującej ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Z uwagi na zwolnienie powódki od kosztów sądowych z powodu trudnej sytuacji materialnej, pozostałymi nieuiszczonymi kosztami sądowymi sąd obciążył Skarb Państwa.

SSR Daniel Adamczyk