Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 września 2015r.

Sąd Okręgowy w Toruniu - Wydział IX Karny - Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący – SSO Andrzej Walenta

Protokolant - sek. sąd. Michał Kozłowski

po rozpoznaniu w dniu 22 września 2015r. sprawy S. B.,

obwinionego o popełnienie wykroczenia z art. 86§1 kw,

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę obwinionego S. B. od wyroku Sądu Rejonowego w Chełmnie z dnia 25 maja 2015r., sygn. akt IIW 50/14

I.  uchyla zaskarżony wyrok i na podstawie art. 5§1 pkt. 4 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, umarza postępowanie;

II.  na podstawie art. 118§2 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia kosztami postępowania za obie instancje obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt IXKa 562/15

UZASADNIENIE

S. B. został obwiniony o to, że w dniu 07 sierpnia 2013r. w miejscowości B. na drodze wojewódzkiej nr (...), kierując samochodem marki P. (...) nr rej. (...) nie zachował szczególnej ostrożności podczas włączania się do ruchu i w trakcie wykonywania manewru cofania uderzył w znajdujący się za nim pojazd O. (...) nr rej. (...) czym spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym dla M. K.–

- to jest o wykroczenie z art. 86§1 kw;

Sąd Rejonowy w Chełmnie mocą wyroku z dnia 25 maja 2015r., sygn. akt IIW 50/14 uznał S. B. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu stanowiącego wykroczenie z art. 86§1 kw i za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 700zł. grzywny.

Ponadto Sąd Rejonowy zasądził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 70zł opłaty oraz obciążył go wydatkami postępowania w kwocie 2261,39zł.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł obrońca obwinionego, zaskarżając orzeczenie w całości.

Orzeczeniu zarzucił:

I.  Obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść zaskarżonego wyroku, polegającą na naruszeniu art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk, w zw. z art. 8 kpw, w zw. z art. 82 kpw wskutek dokonania dowolnej, sprzecznej z zasadami logicznego rozumowania i wskazaniami wiedzy oraz doświadczenia życiowego oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności;

- przez bezkrytyczne przyjęcie zeznań pokrzywdzonego M. K.i odmowy wiarygodności wyjaśnieniom obwinionego S. B. i części zeznań świadka K. C. podczas gdy K. C. jest świadkiem niezainteresowanym w sprawie i brak było podstaw do tego, aby Sąd meriti nie przyznał im waloru wiarygodności,

- przez pominięcie istotnej okoliczności wynikającej choćby z treści zeznań pokrzywdzonego, który wskazał, że dnia 7 sierpnia 2013r. prowadził samochód bez założonych okularów pomimo, iż ma na tyle osłabiony wzrok, że bezpieczne prowadzenie przez niego pojazdu uwarunkowane jest noszeniem okularów,

- przez bezkrytyczne oparcie rozstrzygnięcia na opinii biegłego J. P. pomimo niewyjaśnienia przez biegłego wielu istotnych okoliczności,

II.  Mający wpływ na treść zaskarżonego wyroku błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, a polegający na przyjęciu, że obwiniony nie zachował szczególnej ostrożności podczas włączania się do ruchu i w trakcie wykonywania manewru cofania uderzył w znajdujący się za nim pojazd O. (...) (...), podczas gdy obwiniony nie włączał się do ruchu lecz stał swoim pojazdem na prawym poboczu i to M. K.nie zachował należytej ostrożności podczas wykonywania manewru omijania samochodu obwinionego i uderzył w tylny lewy zderzak samochodu obwinionego.

Niezależnie od podniesionych zarzutów obrońca w oparciu o treść art. 109§2 kpw w zw. z art. 104§1 pkt 7 kpw, w zw. z art. 427§2 kpk, w zw. z art. 439§1 pkt 9 kpk wniósł o umorzenie postępowania w sprawie z uwagi na treść przepisu art. 45§1 kw albowiem zarzucany obwinionemu czyn miał miejsce w dniu 7 sierpnia 2013r., a więc rozpoznanie niniejszego środka odwoławczego nie może nastąpić po upływie okresu 2 lat, z którym ustaje karalność wykroczenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Apelacja w zakresie w jakim domaga się umorzenia postępowania z uwagi na przedawnienie karalności wykroczenia zasługuje na uwzględnienie. Niezależnie zatem od pozostałych zarzutów podniesionych przez obrońcę obwinionego we wniesionej apelacji zaskarżony wyrok należało uchylić i postępowanie na podstawie art. 5§1 pkt. 4 kpw umorzyć.

Wyjść należy od tego, że niezasadnie skarżący wywodzi, że materiał sprawy –niewłaściwie oceniony przez sąd meriti - nie dostarczył dowodów winy obwinionego w zakresie zarzuconego mu czynu. Pisemne motywy wyroku uzasadniają twierdzenie, że ocena materiału dowodowego dokonana przez sąd I instancji dokonana została z uwzględnieniem reguł sformułowanych w art. 7 kpk w zw. z art. 8 kpw, a więc jest bezstronna, nie narusza reguł swobodnej oceny i jest też zgodna z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego ani nie zawiera błędów faktycznych lub logicznych. Stanowisko skarżącego zaprezentowane w apelacji jest wyłącznie polemiczne. Obrońca nie przytoczył skutecznych argumentów poddających w wątpliwość prawidłowość oceny dowodów oraz wynikających z niej ustaleń faktycznych, choć oczywiście trafnie wskazał na przedawnienie karalności wykroczenia.

W trakcie analizy akt sprawy pod kątem tego ostatniego zarzutu podniesionego w apelacji Sąd Okręgowy, podzielając zarzut skarżącego również dopatrzył się przesłanki, która skutkować musiała uchyleniem zaskarżonego orzeczenia oraz umorzeniem postępowania.

Ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika bowiem jednoznacznie, że nastąpiło przedawnienie karalności czynu o popełnienie którego obwiniony został S. B.. Kwestia przedawnienia orzekania na gruncie prawa wykroczeń została uregulowana w art. 45 kw. Zgodnie z dyspozycją §1 wspomnianego przepisu, karalność wykroczenia ustaje zawsze po upływie roku od momentu jego popełnienia, natomiast wyjątkowo – to jest w sytuacji gdy w okresie tym wszczęto postępowanie – ustaje ona z upływem dwóch lat od popełnienia czynu. Przez wszczęcie postępowania, o którym mowa w tym przepisie, należy zaś rozumieć nie samo złożenie wniosku o ukaranie, lecz podjęcie przez Prezesa sądu – w formie zarządzenia – decyzji o wszczęciu postępowania, na podstawie art. 59§2 kpw.

S. B. został obwiniony o to, że w dniu 07 sierpnia 2013r. zachowaniem swoim spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. W myśl określonej w art. 4§1 kw reguły wskazującej sposób ustalania czasu popełnienia wykroczenia, termin od którego należy liczyć bieg przedawnienia karalności czynu to właśnie dzień 07 sierpnia 2013r. Z akt sprawy wynika, że zarządzenie o wszczęciu postępowania w sprawie wyżej wymienionego wykroczenia wydane zostało w ciągu roku od tej daty, bo w dniu 11 lutego 2014r. (k. 38 akt). Uprawnienie do orzekania w sprawie zarzucanego S. B. wykroczenia – w tym także przez sąd II instancji na etapie postępowania odwoławczego – wygasało więc w dniu 07 sierpnia 2015r.

Bezspornym był zatem fakt, że w momencie wyrokowania przez sąd odwoławczy w dniu 22 września 2015r., doszło już do przedawnienia czynu, o którego popełnienie obwiniony został S. B..

Przedawnienie karalności jako bezwzględna negatywna przesłanka procesowa – w myśl art. 5§1 pkt. 4 kpw – skutkuje zaś wyłączeniem dopuszczalności prowadzenia postępowania w sprawie o wykroczenie i oznacza zakaz jego wszczęcia, czy odpowiednio, konieczność umorzenia postępowania już wcześniej wszczętego. Sąd odwoławczy jest zobowiązany z urzędu uwzględniać w każdym stadium postępowania tego rodzaju okoliczności (art. 62§1 kpw). Stwierdzenie upływu terminu przedawnienia po wydaniu wyroku w I instancji i po złożeniu odwołania, powinno więc zawsze prowadzić do umorzenia postępowania (tak też T. Grzegorczyk, komentarz do art. 5 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz, Dom Wydawniczy ABC 2005, wyd. III) – chyba, że sąd (także odwoławczy) uznałby, że zebrany materiał dowodowy jest wyczerpujący i implikuje konieczność uniewinnienia obwinionego, czego Sąd Okręgowy nie stwierdza.

W tym stanie rzeczy wyrok Sądu Rejonowego nie mógł się ostać. Sąd Okręgowy, przychylając się do końcowego wniosku obrońcy, uchylił zatem zaskarżone rozstrzygnięcie i jednocześnie – mając na uwadze fakt, że zgromadzony w przedmiotowej sprawie materiał dowodowy nie dawał podstaw do uniewinnienia obwinionego z braku czynu lub braku znamion czynu jako wykroczenia, albo braku winy (zob. postanowienie SN z dnia 02.07.2002r., IV KKN 264/99, LEX nr 54407) – na podstawie art. 5§1 pkt. 4 kpw w zw. z art. 45§1 kw – umorzył postępowanie w niniejszej sprawie.

Kosztami postępowania, na podstawie art. 118§2 kpw, sąd odwoławczy obciążył Skarb Państwa.