Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 lutego 2016r.

Sąd Rejonowy w Kamiennej Górze III Wydział Rodzinny i Nieletnich w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Lidia Orzechowska-Korpikiewicz

Protokolant:Dorota Osojca

po rozpoznaniu w dniu 15 lutego 2016r. w Kamiennej Górze

sprawy z powództwa małoletniej L. S. reprezentowanej przez A. S. (1)

przeciwko M. S.

o podwyższenie alimentów

oraz z powództwa M. S.

przeciwko A. S. (1)

o uchylenie alimentów

I.  oddala powództwo o podwyższenie alimentów,

II.  oddala powództwo o uchylenie alimentów,

III.  nie obciąża powodów obowiązkiem zwrotu kosztów na rzecz strony przeciwnej.

Sygn. akt III RC 228/15

UZASADNIENIE

Małoletnia L. S. działająca za pośrednictwem matki A. S. (1) wniosła o podwyższenie alimentów z kwoty 800,00 zł miesięcznie do kwoty 1200,00 zł miesięcznie oraz o obciążenie pozwanego kosztami postępowania.

W uzasadnieniu pozwu matka dziecka podała, że od ostatniej sprawy nastąpił znaczny wzrost kosztów utrzymania córki, która obecnie chodzi do szkoły podstawowej, ma liczne zainteresowania, a jej roczny koszt utrzymania wynosi ok. 22.900,00 zł. Ojciec dziecka - M. S. jest wiceprezesem w Firmie (...) i osiąga dochody ok. 16.000,00 zł miesięcznie, żyje na wysokim poziomie.

Pozwany M. S. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania z uwzględnieniem kosztów zastępstwa prawnego.

W uzasadnieniu podniósł, że powódka nie przedstawiła aby potrzeby małoletniego dziecka zwiększyły się i by nie były zaspokojone oraz by sytuacja majątkowa pozwanego była lepsza od tej z daty konkretyzacji obowiązku alimentacyjnego. W ocenie pozwanego sytuacja finansowa matki dziecka polepszyła się, ponieważ jest ona związana z innym mężczyzną. Mieszka z nim, a tym samym powinien on partycypować w kosztach utrzymania domu.

Pozwany podniósł, że poza alimentami na rzecz córki, płaci również alimenty dla jej matki w wysokości 400,00 zł. Spłaca dwa kredyty hipoteczne zaciągnięte na budowę domu w czasie gdy z matką dziecka byli małżeństwem, rata wynosi łącznie 2500,00 zł miesięcznie. Dba o córkę, partycypuje w kosztach związanych z jej utrzymaniem, edukacją, realizacją zainteresowań, wypoczynkiem. Przyjeżdża do córki z M. i ponosi dodatkowe koszty: benzyny, opłat za korzystanie z autostrady ok. 250,00 zł miesięcznie. Na swoim utrzymaniu ma niepracującą żonę, a dochody jakie osiąga wynoszą 8.380,00 zł miesięcznie.

W piśmie procesowym z 17.12.2015r. matka małoletniej powódki rozszerzyła żądanie pozwu o kwotę 300,00 zł i domagała się podwyższenia alimentów do kwoty 1500,00 zł. Wskazała, że koszty utrzymania domu wynoszą ok. 6700,00 zł rocznie i połowę tych kosztów stanowi sumę niezbędną na utrzymanie małoletniej powódki co daje miesięcznie kwotę ok. 282zł.

M. S. złożył pozew o uchylenie alimentów z dniem 01.11.2015r. w kwocie 400,00 zł miesięcznie orzeczonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze 02.12.2010r. sygn. IC 767/09 zasądzonych na rzecz pozwanej A. S. (1) oraz wniósł o zwrot kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa prawnego.

W uzasadnieniu pozwu podał, że rozwód został orzeczony z jego winy i w wyroku rozwodowym zostały ustalone alimenty na byłą żonę w wysokości 400,00 zł. Obecnie zmieniła się sytuacja majątkowa i życiowa obu stron, co uzasadnia uchylenie obowiązku alimentacyjnego powoda. Powód podnosił, że pozwana jest związana z innym mężczyzną z którym mieszka a tym samym jej sytuacja finansowa polepszyła się. Powód płaci pozwanej regularnie i terminowo alimenty także na rzecz córki L. w wysokości 800,00 zł miesięcznie. Nie dokonał z pozwaną podziału majątku dorobkowego i pozwana wraz z córką oraz konkubentem korzysta z wszystkich ruchomości zgromadzonych w trakcie małżeństwa oraz z domu wybudowanego w trakcie małżeństwa. Powód podał, że zawarł nowy związek małżeński, żona pozostaje na jego utrzymaniu, poszukuje pracy, ma status osoby bezrobotnej bez prawa do zasiłku. Jego jedynym dochodem jest wynagrodzenia w kwocie ok. 8.380,00 zł, które przeznacza na potrzeby rodziny. Samodzielnie spłaca dwa kredyty zaciągnięte na budowę domu w kwocie ok. 2.500,00 zł.

Pozwana A. S. (1) w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa i zasadzenie kosztów zastępstwa procesowego na jej rzecz. W uzasadnieniu przyznała fakty związane z rozwodem oraz że powód wspiera ją w kosztach utrzymania córki ponad zasądzone alimenty, podniosła jednak, że obowiązek alimentacyjny powoda względem niej wygaśnie z mocy prawa 14.01.2016r. i żądanie ustalenia wygaśnięcia obowiązku jest bezprzedmiotowe. Ponadto wskazała, że powód zamierzając założyć nową rodzinę winien liczyć się z kosztami jakie jest zobowiązany ponosić na byłą żonę i córkę. Zakwestionowała wysokość osiąganych przez powoda dochodów twierdząc, że zaświadczenie jest niewiarygodne a dochody powoda znacznie wyższe. W ocenie pozwanej, powód znaczną część środków przeznacza na hodowlę psów rasowych i uczestnictwo w imprezach offroad tj ok. 5.000,00 zł. Zaprzeczyła aby pozostawała w związku konkubenckim i aby ktoś z nią mieszkał (poza córką L.). Podała, że wraz z alimentami od powoda w wysokości 400,00 zł dysponuje dochodem 40.800,00 zł rocznie. Na utrzymanie domu przeznacza ok. 6.700,00 zł rocznie. Pozostaje na jej utrzymanie ok. 900,00 zł miesięcznie w tym dojazd do pracy. Kwota alimentów jest dla niej znacząca, gdyż w przeciwnym razie miała by do dyspozycji jedynie 500,00 zł miesięcznie.

Postanowieniem z 07.01.2016r. sprawy zostały połączone do wspólnego prowadzenia i rozpoznania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Konkretyzacja alimentów na rzecz małoletniej powódki L. S. miała miejsce w wyroku rozwodowym Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze, z dnia 02 grudnia 2010r., w sprawie I C 767/09 na kwotę 800,00 zł. W tym samym wyroku sąd orzekając rozwód z winy M. S. zasądził od niego na rzecz żony A. S. (2) alimenty w kwocie po 400,00 zł miesięcznie.

dowód: akta sprawy Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze sygn. IC 767/09 w tym wyrok z 02.12.2010r. wraz z uzasadnienie.

Wówczas małoletnia powódka L. S. miała 5 lat. Jej matka A. S. (2) pracowała i zarabiała 1700,00 zł netto. Natomiast ojciec małoletniej powódki M. S. pracował na stanowisku dyrektora firmy PPUH (...) za wynagrodzeniem 7.800,00 zł brutto. Wcześnie pracował w firmie farmaceutycznej (...) S.A. i osiągał wynagrodzenie w wysokości 15.000,00 zł. Z dzieckiem kontaktował się dwa razy w miesiącu. Wynajmował mieszkanie w (...) m ² za które płacił 1.500,00 zł plus media.

dowód: akta sprawy Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze sygn. IC 767/09 w tym wyrok z 02.12.2010r. wraz z uzasadnienie.

Obecnie małoletnia L. S. uczy się w czwartej klasie szkoły podstawowej, jest ogólnie zdrowa przy czym ma tendencję do tycia i zachodzi potrzeba stosowania diety. Korzysta z lekcji języka angielskiego raz w tygodniu co kosztuje 40,00 zł. Chodzi na zajęcia hip-hopu. Dojazd kosztuje 60,00 zł miesięcznie. W okresie zimowym jeździ na nartach, karnety za sezon kosztują ok. 1.500,00 zł. Chodzi na zajęcia plastyczne.

A. S. (1) – matka małoletniej L. nie jest z nikim związana. Sama mieszka z córką w domu jednorodzinnym będącym współwłasnością jej i byłego męża M. S.. Dom obciążony jest hipoteką w związku z zaciągniętym na 30 lat w 2007r. kredytem. Pozostało do spłaty kredytu ok. 300.000,00 zł. Rata wynosi ok. 1.600,00 zł i płacona jest w całości przez M. S., który z nieruchomości tej nie korzysta. A. S. (1) ponosi koszty związane z utrzymaniem domu ok. 600-700 zł miesięcznie. Osiąga wynagrodzenie z tytuły wykonywanej pracy 2.300,00 zł netto. Nie posiada żadnych innych zobowiązań finansowych, nie spłaca kredytów. Jest właścicielką samochodu F. (...) z 2004r. o wartości ok. 5.000,00 zł.

dowód: zaświadczenie o zarobkach k. 75, zeznania i informacyjne przesłuchanie A. S. (1) k. 150 – 151 oraz nagranie na rozprawie 15.02.2016r. 01:23:59 do 02:06:00 i k. 76 odwrót do 77 oraz nagranie na rozprawie w dniu 22.12.2015r. 00:36:48 do 01:19:00.

M. S. od roku pozostaje w związku małżeńskim. Jego żona nie pracuje. Jest zarejestrowana jako osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku. Ma problemy natury psychologicznej w związku z przebytą chorobą nowotworową i niemożnością posiadania dzieci. Korzysta okresowo z terapii psychologicznej co kosztuje ok. 300,00 zł miesięcznie. Poza małoletnią L. S. nie ma innych dzieci. Wspólnie z żoną posiadają dwa psy w tym jednego rasowego - (...), który jest uczestnikiem różnych wystaw. Małżonkowie wspólnie mieszkają w wynajętym mieszkaniu za które płacą 1.500,00 zł plus media ok. 400 zł. M. S. spłaca kredyt hipoteczny w wysokości 1.600,00 zł miesięcznie zaciągnięty na budowę domu wspólnie z A. S. (1), ponadto rozpoczął budowę domu wspólnie z żoną i zaciągnął drugi kredyt w wysokości 460.000,00 zł na 30 lat. Obecnie rata tego kredytu wynosi 500,00 zł miesięcznie i będzie wzrastała w miarę wykorzystania transz kredytu do kwoty 2.500,00 zł miesięcznie, co ma nastąpić w grudniu 2016r. M. S. jest właścicielem samochodu N. (...)z 2008r. o wartości ok. 30.000,00 zł. Osiąga wynagrodzenie w wysokości 3.000,00 zł netto z tytułu pełnienia funkcji wiceprezesa zarządu oraz wynagrodzenie w wysokości 5.380,00 zł netto z tytułu pracy na stanowisku dyrektora w Spółce z o.o. (...)w M..

M. S. kontynuuje naukę na studiach doktoranckich w W., refundowanych przez pracodawcę.

dowód: zaświadczenie o zatrudnieniu k. 30 -31, informacja o dochodach w roku 2014 k. 146 do 149, zaświadczenie Banku Spółdzielczego k. 139, zeznania i informacyjne przesłuchanie M. S. k. 151 i 151 odwrót oraz nagranie na rozprawie 15.02.2016r. 02:06:55 do 02:55:00 i k. 77 i 77 odwrót oraz nagranie na rozprawie w dniu 22.12.2015r. 01:19:13 do 01:40:00.

Sąd zważył co następuje:

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie niebudzących wątpliwości dokumentów w postaci: wyroku rozwodowego, zaświadczeń o dochodach, zaświadczenia banku o udzielonym kredycie, zeznania podatkowego i zeznań stron. A. S. (1) w toku postępowania kwestionowała wysokość osiąganych przez powoda-pozwanego M. S. dochodów, jednak zgłaszane dowody mające na celu wykazanie ponoszonych przez M. S. kosztów na realizację zainteresowań w postaci hodowli psów i udziału w imprezach offroad nie były w ocenie Sądu przydatne i zostały oddalone. Dowody te powodowały by jedynie przedłużenie postępowania, dawały by ogólną orientację ile może kosztować takie hobby, natomiast nie stanowiłyby dowodu na to, że zobowiązany do alimentacji ponosi takie koszty. Pozwany zaprzeczył, aby brał udział w imprezach offroad, przyznał, że żona ma małego psa rasowego i uczestniczy z nim w wystawach. Jeśli chodzi o inne dowody w postaci faktur, to również w ocenie Sądu ich dopuszczenie było zbędne, ponieważ dotyczyły one typowych wydatków, właściwie nie kwestionowanych przez strony i w tym zakresie dowód z zeznań stron był w pełni wystarczający. Jako niedopuszczalny Sąd uznał dowód z paragonów, ponieważ paragon nie świadczy o dokonaniu zakupu przez stronę, która domaga się jego dopuszczenia. Z uwagi na to, paragony zostały zwrócone.

W świetle przepisu art. 138 k.r.o. podstawą zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego może być zmiana stosunków, jaka zaszła po ostatniej konkretyzacji tego obowiązku. Na zmianę stosunków składa się zmiana potrzeb uprawnionego do świadczeń oraz zmiana możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego (art. 135 § 1 kro).

Jeśli chodzi o żądanie podwyższenia alimentów, to koszty utrzymania małoletniej L. od ostatniej konkretyzacji z pewnością wzrosły. Jest ona starsza o 5 lat, w tym czasie rozpoczęła naukę w szkole podstawowej. Nie można jednak, z uwagi na wiek dziecka (10 lat) kosztami jej utrzymania w całości obciążać ojca. Obowiązek alimentacyjny matki, w sytuacji gdy pracuje, posiada dochody w wysokości około 2.700,00 zł, jest zdrowa i nie ma poza L. nikogo na utrzymaniu, nie może polegać w całości na osobistych staraniach o jej utrzymanie lub wychowanie. Również matka jest zobowiązana w części przyczyniać się do zaspokajania potrzeb dziecka także przez łożenia na jej utrzymanie przynajmniej 200,00 zł miesięcznie.

Matka małoletniej L. twierdzi, że utrzymanie córki wynosi ponad 2.000,00 zł miesięcznie. W ocenie sądu jest to zbyt wysoki koszt i nie uzasadniony w świetle poziomu życia, dochodów i obciążeń finansowych rodziców.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej, niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy oddzielnie (uchwała Sądu Najwyższego z 16 grudnia 1987r. III CZP 91/86 OSNC 1988/4/42, teza IV).

W przedmiotowej sprawie, poziom życia matki Sąd ocenił jako średni, w sytuacji gdy dochody wraz z jej alimentami wynoszą 2.700,00 zł miesięcznie. Poziom życia ojca dziecka należało ocenić podobnie, pomimo, że zarabia ponad dwa razy tyle ile wynosi średnie wynagrodzenia w kraju. Ma on jednak liczne stałe zobowiązania: spłaca dwa kredyty hipoteczne (w chwili obecnej raty wynoszą łącznie ponad 2.000,00 zł), opłaca wynajęte mieszkanie, którego koszt wraz z mediami wynosi ok. 2.000,00 zł, ma na utrzymaniu oprócz córki, niepracującą żonę i dodatkowo realizuje obowiązek alimentacyjny na rzecz byłej żony – A. S. (1).

Biorąc powyższe pod uwagę należało ocenić, że pomimo wzrostu wynagrodzenia ojca dziecka oraz wzrostu potrzeb małoletniej L., brak podstaw do podwyższenia obowiązku alimentacyjnego M. S..

Uwzględniając obowiązek alimentacyjny matki dziecka w wysokości 200,00 zł i ojca na poziomie 800,00 zł można wnioskować, że kwota 1.000,00 zł zaspokaja na średnim poziomie potrzeby L., tym bardziej, że ojciec oprócz alimentów spłaca kredyt zaciągnięty na budowę domu z którego korzysta tylko dziecko i matka oraz dodatkowo przeznacza na potrzeby córki od 2.000,00 do 3.000,00 zł rocznie. Widuje się z nią raz w miesiącu, czasem rzadziej. Do tej pory (rodzice dziecka byli w tym zakresie zgodni) nie było sytuacji by jakieś racjonalne i uzasadnione potrzeby dziecka nie były zaspokojone przez nich. Ojciec uczestniczy w życiu córki, zabiera ją na wycieczki, robi prezenty, partycypuje w dodatkowych kosztach związanych z wypoczynkiem wakacyjnym, okolicznościowymi imprezami. Wobec powyższego powództwo o podwyższenie alimentów jako niezasadne podlegało w całości oddaleniu o czym orzeczono w punkcie I wyroku.

Jeśli chodzi o żądanie ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego powoda M. S. wobec byłej żony, to również to powództwo w całości jest niezasadne.

Jak wynika z wyroku rozwodowego, alimenty zostały ustalone na podstawie art. 60 § 2 k.r.o. ze względu na istotne pogorszenie się sytuacji materialnej małżonka niewinnego rozkładu pożycia. Obowiązek alimentacyjny ustalony na tej podstawie, wbrew twierdzeniom pełnomocnika pozwanej, nie wygasa z upływem 5 lat od orzeczenia rozwodu, dotyczy to ustalenia alimentów na podstawie art. 60 § 1 k.r.o.

Podstawą wygaśnięcia obowiązku jest albo ponowne zawarcie małżeństwa przez osobę uprawnioną do alimentów ( art. 60 § 3 k.r.o. ) albo taka zmiana stosunków osoby uprawnionej lub zobowiązanej (art. 138 k.r.o.), która uzasadnia ocenę, że małżonek niewinny rozkładu pożycia nie jest już w sytuacji materialnej istotnie pogorszonej spowodowanej rozwodem.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe nie wykazało, by taka zmiana nastąpiła. Uprawniona do alimentów A. S. (1) nie wyszła ponownie za mąż, nie pozostaje także w związku konkubenckim, poza córką nikt z nią nie mieszka. Jej wynagrodzenie przez 5 lat wzrosło o około 600,00 zł jednak wynagrodzenie powoda również wzrosło około 3.000,00 zł. Gdyby pozwana nadal była żoną powoda, to czerpałaby korzyści z faktu wzrostu wynagrodzenia męża i jej sytuacja finansowa byłaby lepsza od tej, w jakiej znalazła się w wyniku rozwodu. Pomimo, że powód zaciągnął kolejny kredyt na budowę domu i zawarł ponownie związek małżeński, to ta nowa sytuacja, w świetle podwyżki wynagrodzenia i sytuacji finansowej powoda, nie spowodowała takiej zmiany stosunków, która uzasadniałaby ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego wobec byłej żony.

Biorąc powyższe pod uwagę orzeczono jak w punkcie II wyroku.

Z uwagi na to, że oba powództwa zostały oddalone oraz biorąc pod uwagę, że dotyczyły one obowiązków alimentacyjnych o kosztach orzeczono na podstawie art. 102 k.p.c.