Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 lutego 2016 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: S.S.R. Bartek Męcina

Protokolant: sekr. sąd. Ewa Ławniczak

po rozpoznaniu w dniu 21 stycznia 2016 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa M. K. i P. K.

przeciwko W. O.

o zapłatę

zasądza od pozwanego W. O. solidarnie na rzecz powodów M. K. i P. K. kwotę 780 zł. (siedemset osiemdziesiąt złotych) z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w skali roku, przy czym począwszy od 1 stycznia 2016 roku nie wyższymi od dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w stosunku rocznym, od dnia 2 sierpnia 2014 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 30 zł. (trzydzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VIII C 2097/15

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 9 września 2014 roku złożonym w elektronicznym postępowaniu upominawczym powodowie P. K. i M. K. wytoczyli przeciwko pozwanemu W. O. powództwo o zapłatę kwoty 780 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego w stosunku rocznym od dnia 2 sierpnia 2014 roku do dnia zapłaty, wnosząc ponadto o zasądzenie kosztów sądowych.

W uzasadnieniu powodowie podnieśli, że w ramach prowadzonej działalności, za pośrednictwem internetowego serwisu pożyczkowego, w dniu 4 lipca 2014 roku udzielili pozwanemu pożyczki w kwocie 600 zł, którą pozwany zobowiązał się spłacić wraz z prowizją za udzielenie pożyczki (180 zł) w terminie do dnia 1 sierpnia 2014 roku. Pozwany uchybił powyższemu obowiązkowi, co czyni pozew uzasadnionym.

(pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym k. 2-4)

W dniu 17 października 2014 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny wydał przeciwko pozwanemu nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

Nakaz ten zaskarżył sprzeciwem pozwany, wnosząc o oddalenie powództwa w całości.

Postanowieniem z dnia 27 marca 2015 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie stwierdził skuteczne wniesienie sprzeciwu i utratę mocy nakazu zapłaty w całości oraz przekazał sprawę do rozpoznania tutejszemu Sądowi.

(nakaz zapłaty k. 5, sprzeciw k. 8v., postanowienie k. 10)

Pozwem złożonym na urzędowym formularzu strona powodowa podtrzymała żądanie pozwu wraz z uzasadnieniem jak w pozwie złożonym w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

(pozew k. 16-17)

W piśmie opatrzonym datą 20 lipca 2015 roku pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. Wskazał, że załączone do pozwu dokumenty w postaci umowy pożyczki gotówkowej, regulaminu, tabeli opłat i prowizji, nie są dowodem na istnienie przedmiotowego zadłużenia. Również fakt złożenia w serwisie internetowym wniosku o pożyczkę oraz przelanie na konto powoda kwoty 0,01 zł nie świadczą o tym, że pozwany jest dłużnikiem powoda.

(pismo procesowe pozwanego k. 30-30v.)

Replikując na powyższe pismo strona powodowa podniosła, że pozwany złożył wniosek o pożyczkę, która następnie została przelana na jego rachunek bankowy. Rachunek ten jest przy tym rachunkiem, na który pozwany otrzymuje wynagrodzenie za pracę, a nadto został on pozytywnie zweryfikowany przez pozwanego jednogroszowym przelewem. Z rachunku tego pozwany spłacił również wcześniejszą pożyczkę zaciągniętą u powodów.

(pismo procesowe powodów k. 35-35v.)

W piśmie z dnia 16 listopada 2015 roku pozwany przyznał, że zawarł ze stroną powodową umowę pożyczki z dnia 4 lipca 2014 roku, a także, że na mocy zawartej umowy pożyczkodawca oddał do jego dyspozycji kwotę 600 zł, zakwestionował jednak uprawnienie pożyczkodawcy do dochodzenia prowizji od udzielonej pożyczki podnosząc, że ta została naliczona w zawyżonej wysokości. Pozwany powołał się przy tym na nieobowiązujący przepis art. 7a ustawy o kredycie konsumenckim, w myśl którego, maksymalna prowizja za udzielenie pożyczki mogła wynosić 5% udzielonej pożyczki. Jednocześnie pozwany wniósł o rozłożenie w wyroku należnej powodom kwoty – w części, w której jest ona zasadna – na raty, a także o zwolnienie go od kosztów sądowych.

(pismo procesowe pozwanego k. 53-55)

Na rozprawie w dniu 16 listopada 2015 roku powodowie nie stawili się. Pozwany podtrzymał zgłoszone w sprawie stanowisko. Oświadczył, że nie spłacił pożyczki z dnia 4 lipca 2014 roku z uwagi na trudności finansowe, kwestionując jednocześnie prawo pożyczkodawcy do naliczenia prowizji w kwocie 180 zł. Dodał przy tym, że również na gruncie pierwszej udzielonej mu pożyczki w kwocie 500 zł, powodowie naliczyli zawyżoną prowizję w kwocie 170 zł. Jako, że z tytułu pierwszej pożyczki uiścił na rzecz powodów kwotę 670 zł, zdaniem pozwanego nadpłacona kwota 170 zł winna zostać zaliczona na poczet spłaty przedmiotowego zadłużenia.

Postanowieniem wydanym w toku rozprawy Sąd oddalił wniosek pozwanego o zwolnienie od kosztów sądowych.

(postanowienie k. 80, protokół rozprawy k. 81-81v.)

Pismem procesowym z dnia 27 listopada 2015 roku strona powodowa podtrzymała żądanie pozwu. Podniosła, że obecnie obowiązujące przepisy prawa nie regulują maksymalnej wysokości prowizji, jaka może zostać naliczona w związku z udzielaną pożyczką. Nadmieniła przy tym, że zawierając przedmiotową umowę pozwany był świadomy treści tabeli opłat i prowizji.

(pismo procesowe powodów k. 83-83v.)

Na rozprawie w dniu 21 stycznia 2016 roku strona powodowa nie stawiła się. Pozwany podtrzymał zgłoszone w sprawie stanowisko.

(protokół rozprawy k. 87)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4 lipca 2014 roku pozwany W. O. zawarł z powodami M. K. i P. K., prowadzącymi działalność gospodarczą pod firmą (...) S.C. M. K., P. K., umowę pożyczki gotówkowej, zgodnie z treścią której, pożyczkodawca zobowiązał się do udzielenia pożyczkobiorcy pożyczki gotówkowej w kwocie 600 zł, która miała zostać zwrócona w nominalnej wartości wraz z prowizją za udzielenie pożyczki w wysokości 180 zł do dnia 1 sierpnia 2014 roku. Przedmiotowa pożyczka została udzielona pozwanemu za pośrednictwem serwisu internetowego netGotówka.pl.

Niespłacenie pożyczki w ustalonym terminie, w myśl tabeli opłat i prowizji stanowiącej integralną część umowy pożyczki, powodowało uznanie niespłaconej kwoty za zadłużenie przeterminowane, od którego pożyczkodawca naliczał odsetki według zmiennej stopy procentowej stanowiącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego w skali roku.

Warunkiem postawienia do dyspozycji pożyczkobiorcy kwoty pożyczki była pozytywna weryfikacja adresu e-mail i telefonu komórkowego klienta oraz uiszczenie przezeń opłaty związanej z weryfikacją konta bankowego w wysokości 0,01 zł. Weryfikacja, o której mowa wyżej, była dokonywana w momencie zakładania przez klienta konta w serwisie (...).pl, co w przypadku pozwanego miało miejsce w dniu 28 maja 2014 roku. Jako konto bankowe pozwany podał konto, na które otrzymuje wynagrodzenie za pracę.

(umowa pożyczki gotówkowej wraz z załącznikami k. 18-24, potwierdzenie dokonania przelewu k. 25, potwierdzenie dokonania opłaty weryfikacyjnej k. 36, okoliczności bezsporne)

Pozwany W. O. nie wywiązał się z przyjętego na siebie zobowiązania i nie zwrócił pożyczki.

(okoliczności bezsporne)

Opisany stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie znajdujących się w aktach sprawy dowodów z dokumentów, których prawdziwość i rzetelność sporządzenia nie budziła wątpliwości, nie była również kwestionowana przez strony procesu.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne w całości.

W przedmiotowej sprawie znajdują zastosowanie postanowienia zawartej przez strony umowy pożyczki oraz przepisy Kodeksu cywilnego, w szczególności dotyczące umowy pożyczki (art. 720 – 724 k.c.).

Zgodnie z treścią przepisu art. 720 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W sprawie niesporne były twierdzenia faktyczne strony powodowej o tym, że na mocy zawartej w dniu 4 lipca 2014 roku umowy, pozwanemu została udzielona pożyczka w kwocie 600 zł, którą pozwany zobowiązał się spłacić w wysokości 780 zł do dnia 1 sierpnia 2014 roku, której to powinności jednak uchybił. Pozwany pomimo pierwotnego stanowiska w sprawie ostatecznie potwierdził powyższe okoliczności, czemu dał wyraz w piśmie procesowym z dnia 16 listopada 2015 roku oraz na rozprawie z tego samego dnia, w konsekwencji zbędnym było przeprowadzanie szczegółowego postępowania dowodowego w tym zakresie.

Oś sporu w niniejszej sprawie ogniskowała się wokół ustalenia, czy strona powodowa miała prawo do naliczenia pozwanemu w związku z udzieloną pożyczką prowizji w kwocie 180 zł. Rozważania w powyższym zakresie należy rozpocząć od wskazania, że obowiązujące obecnie, jak również w dacie zawierania przedmiotowej umowy, przepisy prawa nie regulują wysokości maksymalnych opłat, jakie pożyczkodawca może naliczyć w związku z udzielaną pożyczką. Kwestia ta była co prawda uregulowana w art. 7a ustawy z dnia 20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim (Dz.U. nr 100, poz. 1081 ze zm.), który wprowadzał dla takich opłat granicę 5% liczoną od kwoty udzielonego kredytu konsumenckiego, jednakże obowiązująca od dnia 17 grudnia 2011 roku nowa ustawa o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 roku (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 1497 ze zm.), nie recypowała tego rozwiązania, nie zostało ono również wprowadzone do innych obowiązujących aktów prawnych. W świetle powyższego, powoływanie się przez pozwanego na przytoczony art. 7a starej ustawy o kredycie konsumenckim nie może odnieść skutku i stanowić podstawy do uwzględnienia zgłaszanych przez niego zarzutów. Równie chybione jest twierdzenie pozwanego, iż wobec braku podstaw do naliczenia prowizji, dokonana przez niego spłata wcześniej zaciągniętej pożyczki w zakresie kwoty 170 zł, odpowiadającej naliczonej na jej gruncie prowizji, winna zostać przeznaczona na spłatę przedmiotowego zadłużenia. Spłacając w dniu 4 lipca 2014 roku pierwszą z zaciągniętych pożyczek pozwany jednoznacznie wskazał bowiem, że dokonuje spłaty tego konkretnego zobowiązania, na co jednoznacznie wskazuje tytuł dokonanego przelewu bankowego (k. 38). Już zatem wyłącznie z tej przyczyny uiszczona w w/w dacie kwota, nie może być brana pod uwagę przy rozliczaniu późniejszych zobowiązań pozwanego. Zauważenia wymaga ponadto, że pozwany miał pełną świadomość, iż zawierając ze stroną powodową umowę pożyczki będzie zobowiązany do uiszczenia prowizji, której wysokość była mu doskonale znana i na której uiszczenie wyraził on zgodę.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że powodowie mieli prawo domagać się od pozwanego zapłaty nie tylko kwoty 600 zł, ale również kwoty 180 zł z tytułu udzielonej pozwanemu w dniu 4 lipca 2014 roku pożyczki.

Zasadne okazało się również żądanie powoda zapłaty odsetek umownych naliczonych od niespłaconego kapitału.

M.-prawną podstawę roszczenia powodów stanowi przepis
art. 481 § 1 k.c., zgodnie z treścią którego jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Wskazany przepis art. 481 k.c. obciąża dłużnika obowiązkiem zapłaty odsetek bez względu na przyczyny uchybienia terminu płatności sumy głównej. Sam fakt opóźnienia przesądza, że wierzycielowi należą się odsetki. Dłużnik jest zobowiązany uiścić je, choćby nie dopuścił się zwłoki w rozumieniu art. 476 k.c., a zatem nawet w przypadku gdy opóźnienie jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności i choćby wierzyciel nie doznał szkody. Odpowiedzialność dłużnika za ustawowe odsetki w terminie płatności ma zatem charakter obiektywny. Do jej powstania jedynym warunkiem niezbędnym jest powstanie opóźnienia w terminie płatności. Zgodnie z treścią § 2 art. 481 k.c. jeżeli strony nie umówiły się co do wysokości odsetek z tytułu opóźnienia lub też wysokość
ta nie wynika ze szczególnego przepisu, to wówczas wierzycielowi należą się odsetki ustawowe ogólne (od dnia 1 stycznia 2016 roku odsetki ustawowe za opóźnienie); jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według wyższej stopy, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy (art. 481 § 2 k.c.).

W myśl zawartej przez pozwanego z powodami umowy, pożyczkodawca miał prawo do naliczania odsetek od zadłużenia przeterminowanego według stopy równej czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP. Pozwany nie wywiązał się z zawartej umowy, tym samym żądanie powodów zapłaty odsetek umownych w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym, począwszy od dnia 1 stycznia 2016 roku nie wyższych od dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, od dnia 2 sierpnia 2014 roku do dnia zapłaty, Sąd uznał za w pełni zasadne.

Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził od pozwanego solidarnie na rzecz powodów kwotę 780 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym, przy czym począwszy od 1 stycznia 2016 roku nie wyższymi od dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, od dnia 2 sierpnia 2014 roku do dnia zapłaty.

Sąd nie znalazł przy tym podstaw, aby zasądzone od pozwanego na rzecz powodów świadczenie rozłożyć na raty. Zgodnie z przepisem art. 320 k.p.c., w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Przepis ten daje sądowi możliwość orzekania o sposobie spełnienia świadczenia w sposób bardziej dogodny dla zobowiązanego, aniżeli wynikałoby to z regulacji prawa materialnego. Uprawnienie do rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty przysługuje sądowi w szczególnie uzasadnionych wypadkach, a więc w sytuacjach, w których ze względu na stan majątkowy, rodzinny czy zdrowotny spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanego niemożliwe do wykonania lub w każdym razie bardzo utrudnione i narażałoby go na niepowetowane szkody. Trudności w spełnieniu świadczenia mogą być obiektywne bądź subiektywne - spowodowane działaniem samego dłużnika. Przenosząc powyższe na grunt omawianej sprawy Sąd uznał, że sytuacja majątkowa, rodzinna oraz zdrowotna pozwanego nie jest na tyle zła, aby uniemożliwiała mu spłatę przedmiotowego zadłużenia w sytuacji nierozłożenia go na raty. Pozwany wraz małżonką są osobami pracującymi, uzyskującymi dochody netto powyżej minimalnego wynagrodzenia za pracę, które w przypadku pozwanego oscyluje wokół kwoty 3.000 zł, nadto złożone przez pozwanego dokumenty nie wskazują na jego złą sytuację rodzinną, bądź też zdrowotną.

O kosztach postępowania rozstrzygnięto w oparciu o art. 98 k.p.c.

Strona powodowa wygrała sprawę w całości, a zatem może domagać się zwrotu poniesionych przez siebie kosztów procesu w pełnej wysokości. Na koszty poniesione przez stronę powodową złożyła się przy tym wyłącznie opłata od pozwu w kwocie 30 zł.

Mając na uwadze powyższe należało zasądzić od pozwanego na rzecz powoda kwotę 30 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.