Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 02 lutego 2016r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 02 lutego 2016r. w O.

sprawy z odwołania S. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o wartość kapitału początkowego

na skutek odwołania S. D.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 06.11.2015r. znak (...) (...)

orzeka:

zmienia zaskarżoną decyzję i do ustalenia wartości kapitału początkowego zalicza S. D. okres zatrudnienia w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K. od dnia 14.05.1986r. do dnia 29.02.1988r.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18.03.2008r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustalił S. D. kapitał początkowy na dzień 01.01.1999r. Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład nie uwzględnił okresu zatrudnienia od 14.05.1986r. do 29.02.1988r. w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K. z uwagi na brak zaświadczenia o liczbie przepracowanych dni w danym roku kalendarzowym.

W odwołaniu od powyższej decyzji S. D. wniósł o uwzględnienie w/w okresu, podnosząc, że pracował w pełnym wymiarze czasu, posiada świadectwo pracy a zakład już nie istnieje, zaś cała dokumentacja płacowo-osobowa uległa zniszczeniu.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie podnosząc, że w celu udowodnienia okresów pracy w spółdzielni przebytych przed dniem 15.11.1991r. wymagana jest dokumentacja potwierdzająca liczbę dni przepracowanych, w celu oceny tych okresów przy zastosowaniu zasad wynikających z art. 4 dekretu z dnia 04.03.1976r. o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz członków ich rodzin. Ponieważ odwołujący się nie złożył informacji o ilości przepracowanych dni w danym roku obrachunkowym, ustalono mu kapitał początkowy z pominięciem okresu zatrudnienia od 14.05.1986r. do 29.02.1988r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

S. D. w okresie od 14.05.1986r. do 29.02.1988r. był zatrudniony w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku elektromechanika. (...) prowadziła przetwórnię owoców i warzyw. Do obowiązków odwołującego należało wykonywanie remontów urządzeń używanych na produkcji, zajmował się też instalacjami elektrycznymi w zakładzie. Wymiar czasu pracy odwołującego wynosił 8 godzin dziennie, pracował na I zmianie a w razie awarii był też wzywany do pracy na II zmianę. Pracownicy (...) świadczyli pracę od poniedziałku do piątku. Ubezpieczony nie użytkował działki przyzagrodowej i nie dostarczał spółdzielni produktów rolnych wytworzonych w prowadzonym przez siebie gospodarstwie rolnym.

Decyzją z dnia 18.03.2008r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustalił S. D. kapitał początkowy na dzień 01.01.1999r. Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład nie uwzględnił okresu zatrudnienia od 14.05.1986r. do 29.02.1988r. w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K. z uwagi na brak zaświadczenia o liczbie przepracowanych dni w danym roku kalendarzowym. (...) w K. już nie istnieje.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o: odwołanie (k. 3a.s.), odpowiedź na odwołanie (k. 8-0a.s.), zeznania świadków: A. Ż. i J. S. (k. 20-22a.s.), dowód z przesłuchania S. D. w charakterze strony (k. 20-22a.s.), wszystkie dokumenty zawarte w aktach ZUS.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie było zasadne i skutkowało zmianą zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z art. 174 ust. 2 w zw. z art. 6 i 7 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz.U.2015.748 ze zm.) przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy okresy składkowe i nieskładkowe.

Przedmiotem sporu w sprawie było to, czy można zaliczyć odwołującemu do okresów składkowych okres pracy w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K. od 14.05.1986r. do 29.02.1988r.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 2 pkt 12 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15.11.1991r. okresy pracy na obszarze Państwa Polskiego w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych, objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie, lub w których występowało zwolnienie od opłacania składki, jak również przed dniem objęcia obowiązkiem ubezpieczenia społecznego z tego tytułu.

W spornym okresie zatrudnienia odwołującego w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K. kwestię ubezpieczenia społecznego członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych regulował dekret z dnia 04.03.1976r. o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin (tekst jedn.: Dz.U. z 1983 r. Nr 27, poz. 135 ze zm.), uchylony przez art. 195 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Ubezpieczenie społeczne określone dekretem obejmowało, między innymi, członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych, którzy wykonywali pracę w tych spółdzielniach (art. 1 pkt 1), kwestie związane z ubezpieczeniem społecznym odwołującego w spornym okresie należy zatem oceniać w oparciu o powołany akt prawny.

Przy ustalaniu okresu pracy w spółdzielni, wymaganego do uzyskania świadczeń, za dzień pracy uważało się, począwszy od dnia 01.07.1962r., 8 godzin pracy, przy czym do dni pracy zaliczało się również dni urlopu wypoczynkowego oraz dni pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub opiekuńczego. Za miesiąc pracy uważało się natomiast 20 dni pracy dla mężczyzny, jeżeli ubezpieczony nie użytkował działki przyzagrodowej i nie dostarczał spółdzielni produktów rolnych wytworzonych w prowadzonym przez siebie gospodarstwie rolnym. Za rok pracy uważało się natomiast rok obrachunkowy, w którym mężczyzna przepracował w spółdzielni co najmniej 240 dni pracy, jeżeli nie użytkował działki przyzagrodowej i nie dostarczał spółdzielni produktów rolnych (art. 4 dekretu).

W świetle powyższego skuteczność odwołania S. D. w zakresie zaliczenia do okresów składkowych okresu pracy w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K. przed 15.11.1991r. uzależniona była od wykazania, że świadczył pracę w wymiarze określonym powyżej.

Sądowi z urzędu – z innych spraw wiadomo, że nie zachowały się żadne dokumenty na podstawie których można ustalić dzienny czy miesięczny wymiar czasu pracy odwołującego (np. ewidencja czasu pracy). Zdaniem Sądu postępowanie dowodowe przeprowadzone w niniejszej sprawie pozwala na dokonanie ustaleń umożliwiających zaliczenie S. D. spornego okresu zatrudnienia do okresów składkowych.

Z zeznań świadków A. Ż. i J. S. (k. 20-22a.s.), wynika, że S. D. był zatrudniony w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku elektromechanika. (...) prowadziła przetwórnię owoców i warzyw. Do obowiązków odwołującego należało wykonywanie remontów urządzeń używanych na produkcji, zajmował się też instalacjami elektrycznymi w zakładzie. Wymiar czasu pracy odwołującego wynosił 8 godzin dziennie, pracował na I zmianie a w razie awarii był też wzywany do pracy na II zmianę. Z zeznań w/w świadków wynika również, że pracownicy (...) świadczyli pracę od poniedziałku do piątku.

Także odwołujący zeznał, iż pracował w pełnym wymiarze czasu, po 8 godzin dziennie i dłużej, naprawiał maszyny i zajmował się instalacjami elektrycznymi. Powoływał się również na fakt, iż w legitymacji ubezpieczeniowej ma wpisane zarobki w (...).

W ocenie Sądu nie ma podstaw do tego, aby w/w zeznania kwestionować. Świadkowie są osobami obcymi dla S. D., nie mają żadnego interesu w składaniu zeznań nie odpowiadających prawdzie. Ponadto byli zatrudnieni z odwołującym w spornym okresie. A. Ż. pracował w (...) jako konserwator urządzeń mechanicznych a J. S. pracowała na stanowisku brygadzisty w przetwórni owoców i warzyw. Ich zeznania są ze sobą zbieżne, oboje mają też okresy zatrudnienia w (...) zaliczone do stażu pracy przez ZUS. Z ich zeznań wynika, że zasadą była praca 8 godzin dziennie a w razie potrzeby pracowano też w godzinach nadliczbowych. Odwołujący złożył w ZUS świadectwo pracy wystawione przez (...), gdzie wskazano stanowisko elektromontera. W świadectwie tym nie wskazano, aby korzystał z urlopów bezpłatnych. Należy też uznać, że skoro odwołujący zajmował się naprawą maszyn używanych w toku produkcji, a zakład pracował codziennie, także i on musiał wykonywać czynności codziennie.

Skoro zatem S. D. pracował co najmniej 5 dni w tygodniu, po osiem godzin dziennie, nie miał przerw w zatrudnieniu z powodu urlopów bezpłatnych, to praca w spornym okresie stanowiła więcej niż 240 dni w roku, mieściła się więc w normie określonej w powołanym wyżej art. 4 dekretu. Powyższe przemawia więc za zaliczeniem odwołującemu do okresów składkowych okresu pracy w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K. od 14.05.1986r. do 29.02.1988r.

Sądowi wiadomo, że Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w K. została zlikwidowana i zakończyła działalność na początku lat dziewięćdziesiątych. W trakcie jej likwidacji nie zabezpieczono dokumentacji osobowej i płacowej pracowników, która uległa zaginięciu lub zniszczeniu, nie udało się także odzyskać tej dokumentacji w trakcie postępowania prowadzonego przez funkcjonariuszy Komendy Powiatowej Policji w W.. Okoliczności te są znane Sądowi z urzędu z innych spraw toczących się w przeszłości na skutek odwołań byłych pracowników Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, odmawiających zaliczenia okresów pracy lub zarobków uzyskanych z tytułu zatrudnienia w Spółdzielni do świadczeń z ubezpieczenia społecznego lub przy ustalaniu wartości kapitału początkowego.

W takiej sytuacji żądanie od odwołującego złożenia zaświadczenia o liczbie przepracowanych dni, praktycznie wyłączyłoby możliwość zaliczenia spornego okresu zatrudnienia do wartości kapitału początkowego.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję ZUS z dnia 06.11.2015r. i zaliczył S. D. do ustalenia wartości kapitału początkowego okres zatrudnienia w (...) w K. od 14.05.1986r. do 29.02.1988r.