Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 177/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 października 2015 r.

Sąd Rejonowy w Świnoujściu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Wioletta Paprotna

Protokolant: st. protokolant Kamila Sienkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 13 października 2015 r. w Świnoujściu na rozprawie

sprawy z powództwa M. W.

przeciwko S. W. (1)

o ustanowienie rozdzielności majątkowej

I.  Ustanawia rozdzielność majątkową pomiędzy powódką M. W. a pozwanym S. W. (1) z dniem 21 października 2014r. – w miejsce ustawowej wspólności małżeńskiej, wynikającej z zawarcia przez powódkę i pozwanego związku małżeńskiego w dniu 01 marca 2003r. przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w Ś. – nr Aktu Małżeństwa 25/2003.

II.  Nieuiszczonymi kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa .

Sygn. akt III RC 177/14

UZASADNIENIE

Powódka M. W. pozwem z dnia 03 września 2014 roku wniosła o ustanowienie rozdzielności majątkowej, między nią a pozwanym S. W. (1) z dniem 01 stycznia 2014 roku. W uzasadnieniu swojego żądania powódka wskazała, że pozostaje w związku małżeńskim z pozwanym od 11 lat i od około czterech lat stosunki między nimi się pogorszyły, gdyż pozwany nadużywa alkoholu, nie łoży w sposób wystarczający na utrzymanie rodziny. Nadto wskazała, iż pozwany prowadzi działalność gospodarczą, świadcząc usługi budowlane i nie ma żadnej kontroli nad majątkiem męża pochodzącym z jego działalności. Powódka podała, iż z własnego wynagrodzenia spłaca zaciągnięty wspólnie z pozwanym kredyt mieszkaniowy oraz utrzymuje rodzinę. Podniosła, iż jest w stanie się utrzymać tylko dzięki pomocy rodziny. Ponadto obawia się, że z powodu uzależnienia pozwanego od alkoholu – zaciągnął zobowiązania, o których nie ma wiedzy. Wskazała także, że pozwany może nie regulować zobowiązań publicznoprawnych i wobec ZUS, co może spowodować negatywne konsekwencje dla rodziny. Tym samym uzasadniony jest wniosek o ustanowienie rozdzielności majątkowej od dnia, gdy utraciła kontrolę nad znaczną częścią majątku wspólnego, tj. od dnia 01 stycznia 2014 roku. ( pozew k. 2-3 akt) Ustosunkowując się do żądania zawartego w pozwie pozwany, reprezentowany przez pełnomocnika radcę prawnego A. P. wniósł o ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy stronami z dniem 21 października 2014 roku, tj. od czasu gdy strony nie mieszkają wspólnie. W uzasadnieniu pozwany podał, nie zgadza się z zarzutami powódki, że nie łożył na utrzymanie rodziny w 2014r., gdyż pracował dorywczo, a uzyskane środki przekazywał na utrzymanie rodziny. Powyższe potwierdza znacząca różnica między wielkościami podanymi przez powódkę w oświadczeniu o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania, co świadczy o tym, że podane przez nią informacje nie są rzetelne. Pozwany podał, iż w okresie styczeń – sierpień 2014 roku powódka nie wykonywała pracy dorywczej. W dniu 27 grudnia 2013 roku dokonała z jego konta na swoją rzecz przelewu kwoty 2046 zł. Pozwany podał, że od końca 2013 roku, gdy skończył mu się zagraniczny kontrakt, dochody uzyskiwane przez niego znacznie zmalały. Powódka będąca osobą przyzwyczajoną do życia na wysokiej stopie życiowej, nagle została zmuszona do gospodarowania znacząco mniejszym budżetem. W tym czasie pozwany, oczekiwał na kolejny kontrakt i wyjazd do którego jednak nie doszło. Pozwany zaprzeczył jakoby zaciągał zobowiązania, które mogłyby zagrażać stanowi finansowemu rodziny. Wskazał, iż rodzina nie jest zagrożona tym, że pozwany nie reguluje zobowiązań publicznoprawnych, czy też ZUS, albowiem od dnia 20 grudnia 2013 roku ma zawieszoną działalność gospodarczą, o czym powódka wiedziała. W ocenie pozwanego to zachowanie żony budzi wiele wątpliwości. Podczas, gdy mieszkali wspólnie, wytoczyła przeciwko niemu kilka spraw z zakresu prawa rodzinnego. Pozwany wskazał, iż w dniu 21 października 2014r. gdy chciał wejść do domu to drzwi były zamknięte i powódka nie wpuściła go do domu, i od tej pory przebywa w domu rodzinnym w W. dlatego zgadza się na ustanowienie rozdzielności z dniem 21.10.2014r. ( odpowiedź na pozew k. 37- 39 akt).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strony zawarły związek małżeński w dniu 01 marca 2003 roku przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w Ś.. Z małżeństwa strony posiadają dwoje dzieci W. W. (1) ur. (...) oraz S. W. (2) ur. (...)

W dniu 24 listopada 2014 roku powódka złożyła pozew o rozwód i przed Sądem Okręgowym w Szczecinie toczy się sprawa rozwodowa pod sygn. akt X RC 2778/14. Strony nie zawierały oddzielnych umów małżeńskich

Dowód: - odpis skrócony aktu małżeństwa - k. 4;

- notatka - k. 33;

- przesłuchanie powoda w charakterze strony - k.72-75 ;

- przesłuchanie pozwanej w charakterze strony - k. 59-61 ;

Strony zamieszkiwały wspólnie w lokalu mieszkalnym, składającym się z dwóch pokoi, położonym w Ś. przy ul. (...) do dnia 20 października 2014r. Strony od 1 stycznia 2014r. strony mieszkały w oddzielnych pokojach i nie utrzymywały pożycia fizycznego. Powódka w pokoju mieszkała z dziećmi. Od tego czasu pozwany pracował dorywczo dawał pieniądze zarobione powódce, robił zakupy. Pozwany od stycznia 2014r. zaciągnął pożyczkę bez zgody żony na utrzymanie. Pierwszą pożyczkę wziął w styczniu 2014r. na kwotę 2000zł , na okres spłaty 24 rat, potem dobrał do tego kwotę 1500zł w banku (...) i obecnie spłaca 2 pożyczki w miesięcznej racie w kwocie 262 zł.

Od października 2014r. pozwany nie robił zakupów do domu. Pozwany w trakcie trwania związku spożywa alkoholu. Pozwany w dniu 20.10.2014r. sprzedał za kwotę 8000zł samochód marki M. (...) rok 2002r. i te pieniądze przeznaczył na siebie a żonie dał kwotę 850 zł. Pozwany przyznał, że leczył się odwykowa u doktora K., miał też robione wszywki . W roku 2013r. pozwany pracował w Szwecji i wtedy zarabiał około 8000zł miesięcznie. Pozwany nie jest zarejestrowany jako bezrobotny. Pozwany wskazał, iż separacja pomiędzy nim a powódką jest od 1 stycznia 2014r. , bo razem nie spali i nie mogli porozumieć się w sprawach finansowych. Pozwany w styczniu 2015r. zlikwidował swoją działalność gospodarczą.

Powódka w okresie od stycznia do sierpnia 2014r. ze swojego konta bankowego dokonywała płatności za pozwanego z tytułu należności publicznoprawnych w związku z prowadzoną działalnością .

W dniu 21 października 2014r. powódka nie wpuściła pozwanego do domu i pozwany od tego czasu mieszka u brata w W. Powyższy lokal w 2008 roku strony zakupiły wspólnie na kredyt mieszkaniowy w kwocie ok. 200.000 zł, z miesięczną ratą w walucie franka szwajcarskiego ok. 1400 zł miesięcznie (zależnie od kursu). Od 2010 roku stosunki między małżonkami uległy pogorszeniu. Pozwany nadużywał alkoholu, wszczynał awantury. W domu stron miały miejsce interwencje policji. Powódka wielokrotnie wyprowadzała się ze wspólnego mieszkania z dziećmi w strachu przed mężem i mieszkała z rodzicami, ostatnio było to we wrześniu 2014r. Rodzice powódki pomagali finansowo jej w utrzymaniu i spłacie kredytu mieszkaniowego.

Postanowieniem z dnia 16.10.2014r. w sprawie I Ns 709/14 Sąd Rejonowy w Świnoujściu zobowiązał pozwanego do opuszczenia lokalu mieszkalnego położonego w Ś. przy ul. (...) oraz ustalił , że pozwanemu jako sprawcy przemocy nie przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego. Powyższe postanowienie było natychmiast wykonalne.

Powódka ma obecnie 35 lat, z zawodu jest sprzedawcą i od 2013 roku jest zatrudniona w sklepie (...) w Ś., gdzie otrzymuje dochód ok. 1.286,16 zł netto miesięcznie. Powódka miała swoje oddzielne konto bankowe, do którego pozwany nie był upoważniony. Miesięcznie ponosiła koszty utrzymania lokalu, tj. czynsz 368zł, prąd 120 zł, gaz 70 zł, TV-40 zł. Otrzymała dodatek mieszkaniowy w kwocie 200zł w październiku 2014r. Na dzieci powódka ma przyznane alimenty po 400zł na każde dziecko od czerwca 2014r. Pozwany miał też swoje konto do którego dostęp miała powódka.

Pozwany ma obecnie 42 lata, z zawodu jest ślusarzem –spawaczem . Obecnie mieszka w W.. Od dnia 03.11.2008r. prowadził działalność gospodarczą w zakresie robót budowlanych, którą zawiesił w dniu 20.12.2013r. a zlikwidował w styczniu 2015r. Pozwany we wrześniu 2014r. sprzedał samochód za kwotę około 8.000zł. Pozwany nadużywał alkoholu. Pozwany pracował dorywczo w kraju i zagranicą ostatni kontrakt miał w roku 2013r. w Szwecji. Rodzice powódki twierdzą, że pozwany znęcał się nad powódką.

Pozwany od dnia 21 października 2014 roku wyprowadził się od powódki i zamieszkał u rodziny. Od tej pory trwa faktyczna separacja małżonków. Pozwany obecnie nie ma zaległości względem instytucji publicznoprawnych.

Przesłuchani w toku sprawy świadkowie rodzice powódki – K. i T. M. potwierdzili , że pozwany , nadużywał alkoholu, że nie mieszka od października 2014r. z powódką oraz że pomagali finansowo powódce.

Z kolei świadkowie przesłuchani w sprawie - M. B. siostra pozwanego , Z. W. brat pozwanego, A. J. (1) potwierdzili, iż strony nie mieszkały razem od 21.10.2014r. oraz że powódka miała dostęp do konta pozwanego.

Dowód: - wydruki z konta bankowego - k. 5-11, 66-67;

- wydruk z (...) k. 41;

- postanowienie - k. 55;

- zeznania M. W. - k. 72-75 ;

- zeznania S. W. (1) - k. 59-61;

- zeznania K. M. - k. 30-31;

- zeznania T. M. - k. 31-32;

- zeznania M. B. - k. 102-103;

- zeznania Z. W. -k. 103-104;

- zeznania A. J. (2) - k. 120-121;

- zeznania E. M. - k. 140-142;

- notatka z dnia 17.12.2014r. - k. 34;

- odpis z (...) k. 41-42;

- potwierdzenia przelewów - k. 49-54;

- postanowienie z dnia 16.10.2014r. - k. 55;

- pismo z dnia 09.02.2015r. - k. 65;

- historia operacji - k. 66-67;

- pismo z ZUS, k. 69;

- zaświadczenie o zarobkach - k. 108;

- płyta CD - k. 122;

- kopia akt I Ns 709/14 .

Sąd zważył co następuje:

Roszczenie powódki M. W. wysunięte w oparciu o treść przepisu art. 52 § 1 k.r.io. okazało się uzasadnione, jednakże z datą jaką uznał pozwany, tj. od 21.10.2104r.

Zgodnie z treścią powyżej wskazanego przepisu „z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej”. Ustanowienie ustroju rozdzielności majątkowej może zatem nastąpić na żądanie jednego z małżonków oraz wtedy, gdy przemawiają za tym ważne powody. Z uwagi na to, iż ustawodawca nie definiuje pojęcia „ważne powody”, należy się tu odwołać do znaczenia tego zwrotu wypracowanego w doktrynie i orzecznictwie. I tak przede wszystkim, jako przykłady ważnych powodów uzasadniających orzeczenie pomiędzy stronami rozdzielności majątkowej wskazuje się między innymi trwonienie przez jednego z małżonków wspólnego majątku (hulaszczy tryb życia, alkoholizm, rażąco niegospodarne postępowanie), zaciąganie długów, które mogą być egzekwowane z majątku wspólnego, ale także nieprzyczynianie się do powiększania majątku wspólnego przez uchylanie się od pracy i również separację faktyczną małżonków, która uniemożliwia współdziałanie małżonków w zarządzie majątkiem wspólnym. Sytuacja taka bowiem – co należy podkreślić – z reguły stwarza zagrożenie interesów jednego bądź nawet obojga małżonków, a co za tym idzie zagrożenie dobra całej rodziny (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2004 r., III CK 126/03, LEX nr 108480 i wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 2004 r., V CK 215/04, LEX nr 277885).

Okolicznościami uzasadniającymi natomiast oddalenie roszczenia o ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami jest potrzeba ochrony wierzycieli małżonków, a także – podobnie zresztą jak i w przypadku uwzględnienia tego żądania – wzgląd na dobro rodziny. Nie ulega bowiem wątpliwości, iż ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej ma na celu wzmocnienie rodziny oraz zapewnienie jej stabilizacji materialnej i pełnej realizacji zasady równych praw obojga małżonków w dziedzinie stosunków majątkowych stanowiących jeden z fundamentów funkcjonowania rodziny (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2003 r., IV CKN 1710/00, LEX nr 78281).

W niniejszej sprawie powódka uzasadniając swoje żądanie wskazywała, iż jest ono podyktowane separacją faktyczną małżonków, uniemożliwiającą im współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym, stwarzającej więc zagrożenie interesów powódki i tym samym rodziny stron, a przede wszystkim jest uzasadnione obawą zaciągania kredytów oraz kontroli nad majątkiem pozwanego z uwagi na prowadzoną przez niego działalność gospodarczą. Pozwany nie werbalizując konkretnie swoich zastrzeżeń wskazywał ogólnie, iż zgadza się obecnie na ustanowienie rozdzielności majątkowej z dniem 21 października 2014r. gdy strony nie mieszkały razem oraz że przyczyniał się do utrzymywania rodziny.

Rozpoznając zatem przedmiotową sprawę, Sąd miał obowiązek ustalić przede wszystkim, czy ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami W. jest korzystne, czy też niekorzystne z punktu widzenia dobra ich rodziny.

Czyniąc ustalenia faktyczne, przytoczone jak na wstępie uzasadnienia, Sąd doszedł do przekonania, iż w przedmiotowej sprawie istnieją „ważne powody” uzasadniające ustanowienie pomiędzy małżonkami rozdzielności majątkowej, a jej orzeczeniu nie sprzeciwia się wzgląd na dobro rodziny, albowiem wręcz przeciwnie – przemawia ono właśnie za jej ustanowieniem.

Uzasadniając potrzebę ustanowienia rozdzielności zgodnie z żądaniem pozwu, przede wszystkim należy wskazać na fakt separacji faktycznej pomiędzy stronami, która z całą pewnością można datować – od stycznia 2014r. gdy strony zaprzestały pożycia fizycznego i zamieszkały oddzielnie w pokojach. Jednak o z uwagi na to, iż strony mogły w roku 2014 porozumieć się w sprawach finansowych , gdyż powódka miała dostęp do konta pozwanego oraz jeszcze w okresie od stycznia do sierpnia 2014r. dokonywała ze swojego konta przelewy na rzecz pozwanego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, pozwany w październiku dał jej kwotę 850 zł . Obecnie zaś ponad wszelką wątpliwość można stwierdzić, że separacja od 21 października 2014r., spowodowana jest rozpadem pożycia małżeńskiego i stanowi konsekwencję tego, że toczące się pomiędzy stronami postępowanie w sprawie Ns 709/14, gdzie pozwany został uznany za sprawcę przemocy i został zobowiązany do opuszczenia lokalu mieszkalnego przy ul. (...). Potwierdza to, że strony były w konflikcie, uniemożliwiającym im porozumienie się w sprawach dla nich istotnych i co za tym idzie racjonalne gospodarowanie wspólnym majątkiem oraz współdziałanie w zarządzie nim. O tym , że strony nie mogły się porozumieć świadczy fakt, co potwierdziły same strony podczas wysłuchania, że powódka z dziećmi wyprowadzała się do swoich rodziców, co ostatnio uczyniła we wrześniu 2014r. W roku 2014r. jak pozwany nie wyjechał na planowany kontrakt, zawiesił swoją działalność i podejmował prace dorywcze. O tym , że strony też nie mogły się porozumieć jest fakt, że pozwany bez zgody powódki zaciągnął pożyczki dwie , jak twierdzi na utrzymanie rodziny. Także pozwany sprzedał samochód w październiku 2014r. za kwotę 8000zł z czego powódce dał tylko kwotę 850 zł. W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, iż środki te, jeżeli wkrótce nie zacznie pracować, wyczerpią się. Dowody w postaci historii operacji z konta bakowego pozwanego, jak też z zeznań świadków, potwierdzają , że powódka miała dostęp do karty kredytowej pozwanego oraz do jego konta. Ze sprzedaży samochodu w październiku 2014 roku uzyskała od męża kwotę 850zł. Powyższe jednoznacznie potwierdza, że pomimo ustania pożycia fizycznego między stronami, nie ustało ich współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym.

Wskazać należy, iż również pozwany miał problem alkoholowy , co sam potwierdził podczas wysłuchania, że miał robione wszywki. Także świadkowie - K. M. i T. M., potwierdzili, że pozwany nadużywał alkoholu oraz że pomagali powódce finansowo.

W ocenie Sądu niemożność dostrzeżenia przez pozwanego istoty problemu, jakim jest potrzeba zapewnienia długoterminowej stabilizacji materialnej rodziny, na co może pozwolić jedynie podjęcie stałej pracy, przesądza o potrzebie ustanowienia rozdzielności majątkowej pomiędzy stronami. Otwiera im to również drogę do szybszego przeprowadzenia podziału majątku, a także – i to przede wszystkim – do czynienia inwestycji bez ryzyka, obciążania ewentualnymi niepowodzeniami drugiego z małżonków, a ponadto bez konieczności uzyskiwania zgody współmałżonka w razie potrzeby podejmowania decyzji takiej zgody wymagających.

W ocenie Sądu ustanowienie rozdzielności majątkowej nie niesie za sobą konsekwencji pogorszenia się w jakikolwiek sposób sytuacji pozwanego, albowiem w sprawach finansowych i w kwestiach zarządu majątkiem wspólnym małżonkowie nie porozumiewają się już od dłuższego czasu i czego dowodzi niniejsze postępowanie – nie są w stanie się porozumieć. Co się zaś tyczy zgromadzonego przez strony w trakcie trwania małżeństwa majątku wspólnego, to ustanowienie rozdzielności nie ma wpływu na zarząd dotychczasowym majątkiem wspólnym, w tym wypadku strony nadal zobowiązane są do wspólnego nim zarządu, a jego ustanowienie rozdzielności nie oznacza jego podziału, który możliwy jest w innego rodzaju postępowaniu.

Stosownie do treści art. 52 § 2 k.r.io. „rozdzielność powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.” W niniejszej sprawie powódka wniosła o orzeczenie rozdzielności z dniem 1 stycznia 2014r. , jednak z uwagi, iż postępowanie dowodowe w sprawie wykazało, iż faktyczna separacja między nimi wraz z niemożnością porozumienia się powstała od czasu gdy strony nie mieszkały razem , czyli od dnia 21 października 2014r. i z tą datą Sąd ustanowił rozdzielność majątkową pomiędzy stronami.

Ustalając stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd przede wszystkim oparł się na dowodach z przesłuchania stron, które uznał za wiarygodne. Także za wiarygodne sąd uznał zeznania świadków przesłuchiwanych w sprawie, tj. K. M. T. M., M. B., Z. W., A. J. (2), E. M. oraz stron, które w przeważającej części uznał za wiarygodne, wyłączając jednak w przypadku powódki i świadków ich twierdzenia o tym, że pozwany nie ponosił kosztów utrzymania rodziny w okresie od stycznia 2014 roku do października 2014 roku .

Ponadto czyniąc ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie Sąd oparł się na dowodach z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, które uznał za wiarygodne, a których prawdziwości nie podważała również żadna ze stron. Sąd nie uwzględnił wniosku dowodowego powódki o zwrócenie się do lekarza R. K. o dokumentację leczenia odwykowego albowiem powyżej okoliczności pozwany nie zaprzeczał.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w myśl przepisu art. 102 § 1 k.p.c.

Mając zatem na uwadze powyżej przytoczoną argumentację, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

SSR Wioletta Paprotna

Sygn. Akt. RC 177/14

Zarządzenia:

1. Odnotować;

2. Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego;

3. Akta przedłożyć po wykonaniu z pismami.

Ś., dnia 02.11. 2015 roku SSR Wioletta Paprotna