Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 lutego 2016 r.

Sąd Rejonowy w Legionowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 lutego 2016 r. w Legionowie sprawy

z powództwa (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w K.

przeciwko P. K.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanego P. K. na rzecz powoda (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w K. kwotę 6.527,78 złotych.

II.  Zasądza od pozwanego P. K. na rzecz powoda (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w K. koszty procesu, w tym koszty zastępstwa procesowego w całości, pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt I C 1223/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 14 kwietnia 2015 roku (data stempla pocztowego) powód (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w K., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o zasądzenie od pozwanego P. K. kwoty 6.527,78zł oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 25 czerwca 2014 roku zawarł z Z. K. (1) umowę pożyczki, zaznaczając jednocześnie, że Z. K. (1) nie spłacił zadłużenia z tytułu ww. umowy. Dalej powód podniósł, że Z. K. (2) zmarł w dniu 29 czerwca 2014 roku, a spadek po im nabył pozwany P. K.. Nadto powód wskazał, że na dochodzoną pozwem kwotę składają się: kwota 6.500,00zł tytułem niespłaconej należności głównej oraz kwota 27,78 zł tytułem odsetek umownych naliczonych od dnia 26 czerwca 2014 roku do dnia 7 lipca 2014 roku (k. 1-21 pozew wraz z załącznikami).

W dniu 22 kwietnia 2015 roku Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Legionowie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, na podstawie którego nakazał pozwanemu P. K., aby zapłacił powodowi kwotę 6.527,78zł oraz kwotę 1.279,50zł w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu zapłaty albo wniósł w tym terminie sprzeciw (k. 22 – nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym).

Pozwany w sprzeciwie od wydanego nakazu zapłaty wskazał, że zawarta przez Z. K. (1) umowa objęta była ochroną ubezpieczeniową, która to zabezpieczała udzielony kredyt na wypadek min. zgonu kredytobiorcy. Pozwany podniósł, że powód winien dochodzić przedmiotowego roszczenia od ubezpieczyciela (k. 27, 33-44 sprzeciw wraz z załącznikami).

Postanowieniem wydanym przez Referendarza Sądowego w Sądzie Rejonowym w Legionowie z dnia 10 września 2015 roku, zwolniono pozwanego z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych oraz ustanowiono dla ww. pełnomocnika z urzędu (k. 74 postanowienie).

Pismem procesowym z dnia 30 września 2015 roku (data stempla pocztowego) pozwany, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego zwrotu koszów procesu. Dodatkowo wniósł o przyznanie pełnomocnikowi z urzędu kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu według norm przepisanych, przy czym pełnomocnik złożył oświadczenie, że koszty nie zostały pokryte w całości ani w części. W uzasadnieniu ww. pisma pełnomocnika wskazał, że powód nie wykazał, by przedmiot pożyczki został wypłacony Z. K. (3). Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w oparciu o art. 5 k.c., jak również zakwestionował wyciąg z ksiąg bankowych oraz pełnomocnictwo udzielone D. M. do sporządzenia ww. wyciągu (k. 80- 87 pismo procesowe wraz z załącznikami).

W dalszym toku postępowania pozwany nie kwestionował faktu udzielenia pożyczki (k. 107 protokół rozprawy).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25 czerwca 2014 roku powód zawarł z Z. K. (1) (pożyczkobiorcą) umowę o pożyczkę pieniężną nr (...). Na podstawie powyższej umowy powodowy bank udzielił Z. K. (1) pożyczki w łącznej wysokości 6.500,00zł, zaś Z. K. (1) zobowiązał się do spłaty całości zadłużenia wynikającego z ww. umowy w formie 12-u rat kapitałowo- odsetkowych, płatnych miesięcznie, do 15-go dnia każdego miesiąca. Termin spłaty pierwszej raty ustalono na dzień 15 lipca 2014 roku.

Umowa została zawarta na okres rozpoczynający się w dniu zawarcia przedmiotowej umowy do dnia 15 czerwca 2015 roku. Strony ustaliły, że zabezpieczeniem ww. umowy pożyczki będzie min. ubezpieczenie spłaty pożyczki poprzez przystąpienie do programu ubezpieczeniowego (...).

Z. K. (1) wyraził zgodę na objęcie go ochroną ubezpieczeniową w zakresie ryzyka zgonu, poważnego zachorowania albo hospitalizacji na podstawie Umowy grupowego (...), zawartej pomiędzy (...) Bankiem (...) S.A a Towarzystwem (...) S.A., w zakresie programu ubezpieczeniowego (...).

W ramach umowy pożyczki Bank potwierdził, że Z. K. (1) korzystał z ochrony ubezpieczeniowej, udzielonej przez Towarzystwo (...) S.A. w zakresie ryzyk wskazanych w warunkach ubezpieczenia programu ubezpieczeniowego (...). Powyższe ubezpieczenie stanowiło ubezpieczenie spłaty pożyczki, albowiem w przypadku zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego (zgodnie z warunkami ubezpieczenia), Bank był uprawniony do otrzymania świadczenia.

Dowód : k. 11-16 poświadczona za zgodność z oryginałem kserokopia umowy o pożyczkę pieniężną; k.42 deklaracja ubezpieczeniowa;

Wypłata przedmiotu pożyczki nastąpiła w dniu 25 czerwca 2014 roku.

Dowód : k. 102 dowód wypłacenia przedmiotu pożyczki;

W dniu 29 czerwca 2014 roku zmarł Z. K. (1), a spadek po nim nabył w całości P. K..

Dowód : k.19 – poświadczona za zgodność z oryginałem kserokopia postanowienia Sądu Rejonowego w Legionowie z dnia 18 grudnia 2014 roku;

W związku ze śmiercią pożyczkobiorcy, Bank wystąpił do Towarzystwa (...) S.A. o wypłatę świadczenia. Pismem z dnia 11 grudnia 2014 roku, powód został poinformowany o odmowie wypłaty świadczenia z tytułu zgonu ubezpieczonego. Uzasadniając swoją decyzję ubezpieczyciel wskazał, że jak wynika z dokumentacji medycznej zgromadzonej w trakcie rozpatrywania wniosku o wypłatę świadczenia, zgon ubezpieczonego nastąpił w konsekwencji schorzenia rozpoznanego i leczonego przed zawarciem umowy kredytu gotówkowego i objęciem ubezpieczonego ochroną ubezpieczeniową, bowiem leczył się on w ciągu 12-u miesięcy poprzedzających datę przystąpienia do ubezpieczenia na schorzenia, które doprowadziły do zgonu (nadciśnienie tętnicze, astma oskrzelowa). Dalej ubezpieczyciel wskazał - powołując się na zawartą z (...) Bankiem (...) S.A umowę - że nie odpowiada za zdarzenia powstałe w następstwie i w bezpośrednim związku z wszelkimi chorobami zdiagnozowanymi przez lekarza w okresie 12 miesięcy poprzedzających datę przystąpienia do ubezpieczenia.

Powód nie odwoływał się od ww. decyzji.

Dowód : k. 57 zawiadomienie o odmowie wypłaty odszkodowania;

W dniu 16 marca 2015 roku strona powodowa wystawiła wyciąg z ksiąg bankowych, w którym stwierdzono, iż P. K. jako spadkobierca po zmarłym Z. K. (1) jest zobowiązany do zapłaty kwoty 6.527,78zł zł. Wskazano, iż na kwotę tę składa się: 6.500,00zł tytułem niespłaconej należności głównej oraz 27,78zł tytułem odsetek umownych naliczonych od 26 czerwca 2014 roku do 7 lipca 2014 roku. Powyższy dokument został sporządzony przez D. M., działającą na podstawie pełnomocnictwa z dnia 1 kwietnia 2011 roku.

Dowód : wyciąg z ksiąg bankowych;

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił na podstawie dokumentów przedłożonych przez powoda, nie znajdując podstaw do kwestionowania ich wiarygodności.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Bezspornym w przedmiotowej sprawie było, iż pomiędzy stroną powodową, a Z. K. (1) doszło do zawarcia umowy pożyczki, na mocy której pożyczkobiorca był zobowiązany do zapłaty, określonej umową, kwoty na rzecz powoda w systemie ratalnym. Pożyczkobiorca, nie wywiązywał się z nałożonego obowiązku, a w dniu 29 czerwca 2014 roku zmarł.

Sporną kwestią było ustalanie zasadności zapłaty na rzecz powoda od pozwanego P. K. kwoty, określonej w pozwie z tytułu umowy pożyczki zawartej przez Z. K. (1).

Należy podkreślić, iż stosownie do treści art. 922 § 1 k.c. prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi czwartej kodeksu cywilnego. Otwarcie spadku następuje zawsze w chwili śmierci osoby fizycznej, z tą też chwilą spadkobierca nabywa spadek. Z chwilą otwarcia spadku określone prawa i obowiązki wchodzą do majątku spadkobierców (art. 925 k.c.), stając się prawami i obowiązkami tych osób. W świetle powyższego obowiązek Z. K. (1) wynikający z zawartej umowy pożyczki, a polegający na spłacie zaciągniętego zobowiązania pieniężnego, wraz z jego śmiercią przeszedł na pozwanego jako jedynego spadkobiercę.

Istota dziedziczenia polega na automatycznym - z mocy samego prawa - wejściu w sytuację spadkodawcy. Dziedziczeniu podlegają nie tylko aktywa, ale również pasywa, a więc zobowiązania. Dla ochrony spadkobierców służą określone instytucje prawa spadkowego - możliwość odrzucenia spadku, przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, czy też uchylenia się od skutków prawnych niezłożenia w terminie oświadczania o przyjęciu lub odrzuceniu spadku pod wpływem błędu. Pozwany z możliwości tych nie skorzystał.

Na podstawie zebranych w sprawie dowodów Sąd ustalił w sposób niebudzący wątpliwości, że skoro powoda i pożyczkobiorcę łączyła umowa pożyczki i obecnie powód domaga się niezwróconej mu kwoty pożyczki, należało w niniejszej sprawie zastosować art. 720 k.c. zgodnie, z którym dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tą samą ilość pieniędzy.

Zdaniem Sądu, zawarcie umowy ubezpieczenia tytułem zabezpieczenia spłaty zaciągniętej umowy pożyczki, nie ma wpływu na odpowiedzialność pozwanego. Umowa ubezpieczenia nie zwalnia dłużnika z długu. Zakład ubezpieczeń jest uprawniony do spełnienia świadczenia wynikającego z umowy ubezpieczenia na ręce wierzyciela w razie śmierci dłużnika, ale nie następuje to automatycznie. Stosownie bowiem do treści art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Ubezpieczenie pożyczki stanowi jedynie zabezpieczenie dla pożyczkodawcy i umożliwia mu dochodzenie należności względem ubezpieczyciela jeżeli zostaną do tego spełnione przesłanki wynikające z umowy ubezpieczenia oraz z ogólnych warunków ubezpieczenia. Powyższe nie zmienia tego, że ewentualne zaistnienie odpowiedzialności ubezpieczyciela nie wyłącza odpowiedzialności pożyczkobiorcy, a wierzyciel może dochodzić swoich roszczeń zarówno od pożyczkobiorcy jak i od podmiotu ubezpieczającego. Z samego faktu ubezpieczenia pożyczki nie można wywodzić obowiązku powoda dochodzenia należności względem ubezpieczyciela i braku takiego uprawnienia wobec pozwanego. W razie wykazania, że ubezpieczyciel pokrył należność w jakiejkolwiek części, pozwany mógłby żądać obniżenia dochodzonej przez powoda kwoty. Taka sytuacja nie miała jednak miejsca w rozpatrywanej sprawie. Samo ubezpieczenie nie tworzyło po stronie pozwanego uprawnienia do uchylenia się od ciążącego na nim obowiązku. Ubezpieczenie jako zabezpieczenie spłaty pożyczki jest w istocie zabezpieczeniem interesów wierzyciela, który w sytuacji niewywiązywania się z umowy, w razie zajścia okoliczności objętych ryzykiem ubezpieczenia, może żądać spełnienia świadczenia od dłużnika lub jego spadkobierców, bądź od zakładu ubezpieczeniowego według swojego uznania.

Reasumując, w ocenie Sądu, zarzut pozwanego, jakoby powód winien wystąpić o zapłatę niespłaconej pożyczki przeciwko ubezpieczycielowi nie zasługiwał na uwzględnienie.

W ocenie Sądu, sytuacja osobista pozwanego nie uzasadniała oddalenia powództwa, bowiem ujemne następstwa niespłacenia pożyczki przez pożyczkobiorcę nie mogą być usuwane przez zastosowanie art. 5 kc.

Niejako na zakończenie niniejszych rozważań należy odnieść się do zarzutu pozwanego jakoby D. M., nie była prawidłowo umocowana do wystawienia w imieniu powoda wyciągu z ksiąg bankowych. W ocenie Sądu i ten zarzut nie zasługuje na uwzględnienie. Jak wynika z załączonego do akt sprawy odpisu z KRS powoda, udzielający wyżej wymienionej pełnomocnictwa, byli do tego umocowani. Wpis 26 w KRS dokonany w dniu 30 sierpnia 2006 roku świadczy o tym, że M. G. był już w tej dacie prokurentem, z kolei wpis 40 dokonany w dniu 28 kwietnia 2010 roku oraz wpis 56 z 2 lipca 2012 roku świadczy o tym, że M. B. był prokurentem w okresie od 28 kwietnia 2010 roku do 2 lipca 2012 roku. Mając na uwadze datę w jakiej udzielono pełnomocnictwa dla D. M. tj. 1 kwietnia 2011 rok, należy stwierdzić, że została ona prawidłowo umocowana.

Mając powyższe na względzie, orzeczono jak w punkcie I wyroku.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 § 2 k.p.c.. Pozwany jako strona przegrywająca obowiązany jest na żądanie strony wygrywającej zwrócić koszty procesu. Z kolei szczegółowe wyliczenie tych kosztów, Sąd pozostawił Referendarzowi Sądowemu (punkt II wyroku).