Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lipca 2014 roku

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie Wydział II Cywilny

w składzie :

Przewodniczący : SSO Katarzyna Sałaj - Alechno

Protokolant: Sylwia Pisarek

po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2014 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa J. P.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

1.  oddala powództwo ;

2.  zasądza od powoda J. P. na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 3.617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa;

3.  koszty opłaty sądowej przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt II C 247/13

UZASADNIENIE

Powód J. P. w pozwie skierowanym przeciwko pozwanej (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego opartego na postanowieniu Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie z dnia 21 września 2011 roku wydanego w sprawie I Co 591/11 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności w dniu 06 kwietnia 2012 roku oraz zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych (k. 2-10).

W złożonej odpowiedzi na pozew pozwana (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na rzecz pozwanej zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (k. 106-119).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny.

Sąd Okręgowy w Warszawie w III Wydziale Cywilnym zobowiązał powoda J. P. w wyroku z dnia 30 czerwca 2010 roku, zmienionym następnie przez Sąd Apelacyjny w Warszawie I Wydział Cywilny w dniu 21 stycznia 2011 roku, w sprawie o ochronę dóbr osobistych i zadośćuczynienie, do opublikowania na własny koszt oświadczenia z przeprosinami o treści : „J. P. oświadcza, że w wyemitowanym w dniu 18 maja 2009 roku na antenie Wiadomości (...) materiale pod tytułem „Na specjalnych prawach” zostały podane nieprawdziwe informacje, że Spółka (...) S.A. otrzymała koncesje na magazynowanie i wytwarzanie paliw ciekłych na cztery miesiące przed wejściem w życie przepisów Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 13 czerwca 2001 roku. W rzeczywistości (...) S.A. otrzymała powyższe koncesje 21 lutego 2002 roku, czyli prawie 8 miesięcy po wejściu w życie Rozporządzenia. Powyższa informacja stanowiła bezpodstawną sugestię, że Spółka działa na podstawie bezprawnie uzyskanych koncesji. J. P., pełniący ówcześnie funkcję kierownika Redakcji Wiadomości Agencji (...), przeprasza za dopuszczenie do opublikowania nieprawdziwych informacji naruszających dobra osobiste Spółki (...) S.A. J. P.”, w terminie 14 dni od uprawomocnienia się wyroku na antenie Programu (...) Telewizji (...) S.A., bezpośrednio przed głównym wydaniem Wiadomości, zapisanego na planszy koloru białego czcionką koloru czarnego, tak aby tekst zajmował cały ekran oraz był odczytany przez lektora.

/ dowód : wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie III Wydział Cywilny z dnia 30 czerwca 2010 roku w sprawie III C 958/09 zmieniony wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie VI Wydział Cywilny z dnia 21 stycznia 2011 roku w sprawie VI ACa 1073/10, k. 22-23

Punkt I wyroku zawierający zobowiązanie nałożone na powoda J. P. został opatrzony klauzulą wykonalności w dniu 15 lutego 2011 roku.

/ dowód : postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie VI Wydział Cywilny z dnia 15 lutego 2011 roku w sprawie VI ACa 1073/10, k. 24-25

Powód nie opublikował przeprosin w zakreślonym mu terminie. Na skutek wniosku wierzyciela powoda J. P. – pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. Sąd Rejonowy dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie I Wydział Cywilny udzielił wierzycielowi (...) S.A. z siedzibą w W. umocowania do zastępczego wykonania punktu I wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie III Wydział Cywilny na koszt powoda J. P. będącego dłużnikiem. Jednocześnie Sąd przyznał spółce (...) od powoda J. P. kwotę 84.500 złotych tytułem zaliczki na pokrycie kosztów zastępczego wykonania oraz zasądził na rzecz spółki (...) kwotę 957 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 900 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Postanowienie zostało opatrzone klauzulą wykonalności w dniu 05 kwietnia 2012 roku w zakresie przyznania zaliczki i zasądzenia zwrotu kosztów postępowania. W oparciu o uzyskany tytuł wykonawczy spółka (...) wszczęła postępowanie egzekucyjne celem egzekucji kwoty 84.500 złotych stanowiącej przyznaną zaliczkę oraz kwoty 957 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania. Egzekucja ta na wniosek wierzyciela (...) S.A. została zawieszona z uwagi na brak majątku dłużnika – powoda J. P., następnie zaś została umorzona wobec stwierdzenia jej bezskuteczności w dniu 08 maja 2013 roku.

W dniu 04 kwietnia 2012 roku powód przelał na rzecz pozwanej Spółki kwotę (...).101,30 złotych stanowiącą zwrot kosztów postępowania.

/ dowód : postanowienie Sądu Rejonowy dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie I Wydział Cywilny z dnia 21 września 2011 roku w sprawie I Co 591/11, k. 26, postanowienie referendarza sądowego Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie I Wydział Cywilny z dnia 05 kwietnia 2012 roku w sprawie I Co 591/11, k. 27-29, zawiadomienie o wszczęciu egzekucji, k. 30-31, informacja komornika sądowego, k. 32, postanowienie o zawieszeniu postępowania egzekucyjnego, k. 33, polecenie przelewu, k. 37, postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, k. 153

W dniu 31 sierpnia 2012 roku na antenie (...) o godzinie 19:24 powód J. P. wyemitował ogłoszenie o treści określonej w wyroku z dnia 21 stycznia 2011 roku w ten sposób, że po emisji Dobranocki wyemitowanych zostało 5 reklam telewizyjnych, następnie ogłoszenie własne stacji, po czym nastąpiła emisja ogłoszenia powoda po zakończeniu której telewizja wyemitowała kolejnych 13 reklam. Po wyświetleniu reklam o godzinie 19:30 rozpoczęła się emisja głównego wydania Wiadomości.

Oświadczenie powoda zostało wyświetlone na białym tle czcionką koloru czarnego i przeczytane przez damskiego lektora. Czas trwania ogłoszenia wyniósł 38 sekund. Koszt publikacji, jaki obciążył powoda, wyniósł 16.586,55 złotych.

/ dowód : pismo Telewizji (...) S.A. z siedzibą w W., k. 35, umowa cząstkowa na emisję ogłoszenia według ceny za czas emisji, k. 36, płyta z nagraniem, k. 275, częściowo przesłuchanie powoda, k. 286-287, częściowo przesłuchanie pozwanej reprezentowanej przez Prezesa Zarządu, k. 287-288

Sąd przyjął za w pełni wiarygodne dla ustalenia stanu faktycznego dowody z dokumentów, albowiem żadna ze stron nie podważała ich prawdziwości, ani autentyczności.

Istotnym był dowód z nagrania, który został dopuszczony i przeprowadzony na rozprawie w dniu 26 czerwca 2014 roku. Żadna ze stron nie podważała wiarygodności nagrania, stąd też Sąd przyjął je w całości.

W odniesieniu do dowodu z przesłuchania stron Sąd wskazuje, że każda ze stron potwierdziła fakt emisji materiału. Była to okoliczność bezsporna. Przesłuchanie stron w części zawierającej własne oceny stron stanu prawnego sprawy odnoszące się do kwestii należytego wykonania zobowiązania przez powoda Sąd pominął.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 840 § 1 pkt 2 kpc, dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie. Prawidłowe zachowanie się dłużnika w wykonaniu zobowiązania polega na zadośćuczynieniu oczekiwaniom wierzyciela, którego uzasadnieniem jest istniejące między stronami zobowiązanie. Skuteczność żądania powoda uzależniona więc była od wykazania nieistnienia obowiązku objętego tytułem wykonawczym.

Obowiązek powoda wynikał wprost z prawomocnego wyroku wydanego przez Sąd Okręgowy w Warszawie w dniu 30 czerwca 2010 roku w sprawie z powództwa spółki (...) przeciwko J. P. o ochronę dóbr osobistych i zadośćuczynienie. Punkt I wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 30 czerwca 2010 roku wobec apelacji J. P. został zmieniony i przyjął ostatecznie następujące brzmienie : [sąd] „zobowiązuje J. P. do opublikowania na własny koszt oświadczenia z przeprosinami, w terminie 14 dni od uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia, na antenie Programu (...) Telewizji (...) S.A. bezpośrednio przed głównym wydaniem Wiadomości, zapisanego na planszy koloru białego czcionką koloru czarnego, tak aby tekst zajmował cały ekran oraz odczytanego przez lektora o następującej treści : J. P. oświadcza, że w wyemitowanym w dniu 18 maja 2009 roku na antenie Wiadomości (...) materiale pod tytułem „Na specjalnych prawach” zostały podane nieprawdziwe informacje, że Spółka (...) S.A. otrzymała koncesje na magazynowanie i wytwarzanie paliw ciekłych na cztery miesiące przed wejściem w życie przepisów Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 13 czerwca 2001 roku. W rzeczywistości (...) S.A. otrzymała powyższe koncesje 21 lutego 2002 roku, czyli prawie 8 miesięcy po wejściu w życie Rozporządzenia. Powyższa informacja stanowiła bezpodstawną sugestię, że Spółka działa na podstawie bezprawnie uzyskanych koncesji. J. P., pełniący ówcześnie funkcję kierownika Redakcji Wiadomości Agencji (...), przeprasza za dopuszczenie do opublikowania nieprawdziwych informacji naruszających dobra osobiste Spółki (...) S.A. J. P.”. Powód podnosił w procesie, że tak ukształtowane zobowiązanie spełnił w całości, czemu zaprzeczała pozwana spółka. W istocie jednak spór odnosił się do wykładni punktu I wyroku związanej z wyrażeniem „bezpośrednio przed głównym wydaniem Wiadomości”, które odnosiło się do momentu, kiedy przeprosiny mają być wyemitowane. Prawidłowa wykładania słowa „bezpośrednio” stanowi w rzeczy samej istotę sprawy. Opierając się na definicji słowa „bezpośrednio” zawartej w „Słowniku języka polskiego PWN” (www.sjp.pwn.pl) Sąd wskazuje, że przez słowo bezpośrednio należy rozumieć chwilę poprzedzającą coś. Odszukując słowo „bezpośrednio” w „Słowniku wyrazów bliskoznacznych” pod redakcją S. S. wskazuje się na „bez pośredników”, „z pierwszej ręki”. W ocenie Sądu tak rozumiane słowo „bezpośrednio” nakazuje przyjąć, że powód nie wykonał ciążącego na nim zobowiązania zgodnie z jego treścią. Po wieczornym wydaniu Dobranocki został wyemitowany blok reklamowy zawierający 5 reklam, następnie ogłoszenie własne telewizji. Po jego emisji została wyświetlona plansza z oświadczeniem powoda przeczytanym damskim głosem w sposób szybki przez co niewyraźny, po czym wyświetlono następny blok reklamowy. Trwał on 4 minuty 48 sekund i zawierał 13 spotów reklamowych. Pozbawionym prawidłowego rozumowania byłoby przyjęcie, że emisję ogłoszenia i emisję Wiadomości poprzedzała chwila. W istocie było to prawie 5 minut czasu, które zawierało niejako kolejną „audycję” będącą „pośrednikiem” między ogłoszeniem a wydaniem Wiadomości. Powód spełniłby zobowiązanie zgodnie z jego treścią w sytuacji, gdyby to zamiast bloku 13 reklam zostało wyświetlone jego ogłoszenie, bądź też po ostatniej reklamie tego bloku a przed sygnałem Wiadomości. Sąd Apelacyjny w swoim uzasadnieniu (k. 146-147) wskazał wyraźnie, że zaistniała konieczność doprecyzowania czasu emisji oświadczenia, stąd też chwila ta została określona, jako bezpośrednia przed wydaniem Wiadomości. Tak ukształtowana chwila przeprosin musiała też wiązać się z celem nałożonego na powoda zobowiązania. W istocie jego celem miało być usunięcie skutków dokonanego przez powoda naruszenia dóbr osobistych pozwanej Spółki. Skoro więc naruszenie dóbr osobistych Spółki miało swoją podstawę w publikacji materiału Wiadomości, to tym samym koniecznym było dokonanie usunięcia naruszenia bezpośrednio przed Wiadomościami, ażeby dotrzeć do kręgu tych odbiorców, którzy są widzami Wiadomości. Powszechnie wiadomym jest, że emisja Dobranocki (dawniej Wieczorynki) ma od kilkudziesięciu lat miejsce o godzinie 19:00, zaś główne wydanie Wiadomości o godzinie 19:30. Wobec tego, odbiorcy Wiadomości włączają odbiorniki telewizyjne bezpośrednio przed sygnałem Wiadomości, nie zaś kilka minut przed wiedząc przy tym, co również jest wiedzą powszechną, że w tym czasie są emitowane reklamy. Opublikowanie ogłoszenia na 4 minuty 48 sekund przed wydaniem Wiadomości nie dotarło do kręgu potencjalnych odbiorców, tym samym nie usunęło w rzeczywistości skutków naruszenia dóbr osobistych Spółki. Bezspornym było, że powód miał możliwość wykupienia czasu antenowego bezpośrednio przed sygnałem Wiadomości, bowiem jak sam przyznał w swoim przesłuchaniu, jest to możliwym, kwestią jest wyłącznie cena zapłaty. Wobec podniesionych okoliczności brak jest podstaw pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w postaci postanowienia z dnia 21 września 2011 roku. Sąd Rejonowy przyznał spółce (...) kwotę 84.500 złotych, która musi stanowić zaliczkę na pokrycie kosztów wykonania przeprosin, które w dalszym ciągu nie zostały przez powoda wykonane. Sąd wskazuje w tym miejscu także na fakt, że wysokość tejże kwoty świadczy o tym, iż emisja ogłoszenia winna nastąpić przed sygnałem Wiadomości, nie zaś blokiem 13 reklam. Skoro powód za wyemitowane przez siebie ogłoszenie zapłacił około 16.600 złotych, to tym samym nie opłacił ogłoszenia w czasie antenowym następującym bezpośrednio przed Wiadomościami, gdzie stawka jest wyższa.

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 98 kpc, Sąd ze względu na wynik procesu, to jest przegranie sprawy przez powoda, obciążył go obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego na rzecz pozwanego. Na zasądzoną kwotę wynoszącą 3.617 złotych składa się stawka wynagrodzenia pełnomocnika pozwanej wynosząca 3.600 złotych (§ 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconych pomocy prawnej udzielonej z urzędu) oraz kwota 17 złotych stanowiąca opłatę skarbową od udzielonego pełnomocnictwa.

Sąd na podstawie art. 113 ust. 4 uksc odstąpił od obciążenia powoda opłatą od pozwu, której powód nie uiścił na skutek zwolnienia go od kosztów sądowych w całości (postanowienie z dnia 15 kwietnia 2013 roku, k. 56).