Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia, 11 czerwca 2015r.

Sąd Rejonowy w Oleśnicy, Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący SSR Ewa Przychodzka

Protokolant Beata Wolny

po rozpoznaniu w dniu 11 czerwca 2015r. w Oleśnicy sprawy

przy udziale stron:

powód C. P.

pozwani M. K. (1), Z. K.

o ustalenie istnienia stosunku prawnego

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanych solidarnie kwotę 3.617,00zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. S. kwotę 4.428,00zł (brutto) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
z urzędu.

Z./

1. (...)

2. (...)

11.06.2015r.

Sygn. akt I C 1007/13

UZASADNIENIE

Powód C. P.ostatecznie wniósł o ustalenie prawa do użytkowania części nieruchomości położonej w M.przy ul. (...)
nr (...) w postaci jednego pokoju oraz pomieszczeń przeznaczonych do wspólnego użytku. Powód wniósł także o ewentualne zasądzenie na jego
rzecz kwoty 54.00,00 zł stanowiącej połowę sumy, jaką powód wraz z byłą małżonką przekazał na budowę domu w M..

W uzasadnieniu swojego stanowiska powód wskazał, że od 2006 roku, wspólnie żoną, córką i zięciem oraz wnuczkami zamieszkiwali w nowo wybudowanym domu w M. przy ul. (...). Wcześniej powód
i jego żona posiadali mieszkanie w miejscowości D., które zostało sprzedane, a dochód z jego sprzedaży przeznaczony został na budowę domu w M.. Powód podał, iż sam uczestniczył czynnie w budowie tego domu. Po zakończeniu budowy, powód brał kredyty na wykończenie domu i meble, a także żyrował pożyczki córce i zięciowi. Powód podał, iż przez
kilka pierwszych lat zamieszkiwania w nowym domu atmosfera była bardzo dobra. Kłopoty rozpoczęły się w czasie kiedy powód zaczął chorować na serce i cukrzycę. Córka powoda oskarżała go o wszczynanie awantur w domu, wzywała policję, złożyła także wniosek o wymeldowanie powoda i kilka
spraw o znęcanie się nad rodziną. Powód wskazał, iż latem 2013 r. nie mógł
już wytrzymać tej atmosfery i przestał wracać do domu. Córka powoda
wymieniła zamki w drzwiach czym uniemożliwiła powodowi dostęp do domu. Powód podał, iż po kilku miesiącach zamieszkiwania przez niego na ulicy,
jego siostra umożliwiła powodowi mieszkanie w swoim domu. Pod naciskiem siostry powoda, jego córka wynajęła mu mieszkanie, które jednak jest zdaniem powoda zaniedbane i nienadaje się do zamieszkiwania.

Pozwani – M. K. (1) i Z. K., wnieśli o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na ich rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwani wskazali, iż są właścicielami nieruchomości położonej w M., w której mieszkają ze swoimi dziećmi oraz matką pozwanej - byłą żoną powoda. Pozwani
zaprzeczyli, jakoby powód został wyrzucony z ich domu.Ich zdaniem dom opuścił dobrowolnie, wyprowadzając się do M. K. (2), z którą związał
się jeszcze, kiedy pozostawał w ważnym związku małżeńskim z matką
pozwanej. Pozwani wskazali także, że powód znęcał się nad rodziną, za co został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w O.,
a w trakcie toczącego się postępowania miał orzeczony zakaz zbliżania się
do rodziny. Pozwani wskazali również, że powód żądał ustalenie alimentów na swoją rzecz, które to powództwo zostało oddalone. Pozwani podali też, iż wynajęli powodowi mieszkanie, w którym ten nie zamieszkuje, gdyż zamieszkuje w mieszkaniu M. K. (2).

Postanowieniem z dnia 08.08.2013 r. powód został zwolniony od kosztów sądowych w całości (k. 30).

Postanowieniem z dnia 12.12.2013 r. Sąd ustanowił dla powoda pełnomocnika z urzędu (k. 62).

W toku postępowania dowodowego ustalono n a s t ę p u j ą c y s t a n f a k t y c z n y :

Pozwani M. i Z. (małż.) K. w trakcie małżeństwa
zakupili ok. 2000 r. grunt położony w M. przy ul. (...),
a ok. 2002 r. przystąpili do budowy na nim domu mieszkalnego metodą gospodarczą. Budowa finansowana była głównie z ich oszczędności, wynagrodzenia za pracę, w tym za pracę pozwanego za granicą i z kredytów.

Powód i jego ówczesna żona B. P. w czasie trwania
ich małżeństwa, dokonali sprzedaży swojego drogiego w utrzymaniu
(bo przy czynszu w wysokości ok. 600,00 zł /mies.) mieszkaniaw D. za kwotę 40.000,00 zł oraz zaciągnęli kredyty. Część pochodzących z tego
tytułu pieniędzy przeznaczona była na zakup przedmiotów związanych
z budową domu pozwanych.W trakcie budowy pozwany nie uczestniczył
w pracach budowlanych, ale sporadycznie wykonywał prace porządkowe,
a nawet nocował tam przez dwie noce i pilnował budowy.Obecnie budowa
nie jest nadal zakończona, wykończony jest jedynie dół domu, który składa
się z trzech pokoi na parterze, z których jeden zajmowany jest przez matkę pozwanej, drugi przez dwoje dzieci pozwanych, a trzeci przez nich.

Góra budynku jest niewykończona nie ma tam ogrzewania CO i grzejników.

/dowód:

umowa o kredyt konsumencki nr (...) z zał.– k. 79 – 83;

umowa pożyczki gotówkowej nr (...) – k. 84 – 91;

zeznania świadków: T. G. –
k. 134-135, I. P. – k. 135,
I – B. – k. 136, Z. Z. – k. 136-137, M. K. – k.157, T. P. – k. 170, M. H. – k.170-171, L.K. – k. 171;

zeznania pozwanej – k. 186 – 187;

zeznania pozwanego – k. 187 – 188;

Pomiędzy stronami nie były nigdy czynione ustalenia i deklaracje, w zakresie możliwości dożywotniego zamieszkiwania przez powoda w ich
domu oraz w zakresie przeznaczenia środków finansowych przekazanych pozwanym na budowę ich domu.

/dowód:

zeznania świadków T. G. –
k. 134-135, I. P. – k. 135,
I – B. – k. 136, Z. Z. – k. 136-137, M. K. – k. 157, T. P. – k. 170, M. H. – k. 170-171, L.K. –k. 171;

zeznania pozwanej – k. 186 – 187;

zeznania pozwanego – k. 187 – 188;

Powód nadużywał alkoholu i wszczynał awantury, znęcał się nad rodziną, został też wobec niego orzeczony zakaz zbliżania się do najbliższych.

Małżeństwo powoda z matką pozwanej zostało rozwiązane na mocy wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 19.04.2013 r. w sprawie
o sygn. XIII RC 1233/13z orzeczeniemo winie C. P..

W stosunku do powoda podejmowane były przez funkcjonariuszy policji wielokrotnie interwencje. Toczy się też postępowanie administracyjne
w sprawie o wymeldowanie powoda z miejsca pobytu stałego, tj. M.
ul. (...), które zostało zawieszone z urzędu. Powód mimo to
podejmował próby powrotu do miejsca zamieszkania i uzyskania dostępu do swoich rzeczy.

/dowód:

akta sprawy SO we Wrocławiu sygn. (...)– w zał.;

zeznania świadka:

pismo z Urzędu Miasta i Gminy O. z dnia 15.05.2014 r. –
k. 149;

pismo powoda do KP w S. –
k. 92;

pismo powoda do pozwanej z dnia 20.11.2012 r. – k. 93 – 94;

zeznania świadka – L. J. –
k. 137, E. H. – k. 157 – 158, M. H. – k. 170 – 171,
L. K. – k. 171;

zeznania pozwanej – k. 186 – 187;

zeznania pozwanego – k. 187 – 188;

Latem 2012 r. powód wyprowadził się z domu pozwanych. Zdarzało się,
że powód nocował u znajomych i u siostry. Przez okres 2,5 rokupozwani wynajmowali dla powoda mieszkanie w M. przy ul. (...) za wynajem, którego uiszczali opłaty w wysokości 350,00 zł miesięcznie. Mieszkanie to składało się z pokoju, kuchni i łazienki, było zaopatrzone w meble i lodówkę.

W chwili obecnej powód nie zamieszkuje w tym mieszkaniu mieszka w B. u syna swojej obecnej żony, bowiem w dniu 28.03.2015 r.
C. P. zawarł kolejny związek małżeński. /dowód:

zeznania świadków: L. J. – k. 137, M. K. – k. 157,
E. H. – k. 157 – 158,
M. H. – k. 170 – 171;

zeznania powoda – k. 181 – 182;

zeznania pozwanej – k. 186 – 187;

zeznania pozwanego – k. 187 – 188;

Sąd zważył:

W niniejszej sprawie powód żądałustalenia prawa do użytkowania części nieruchomości położonej w M. przy ul. (...) w postaci
jednego pokoju oraz pomieszczeń przeznaczonych do wspólnego użytku.

Zgodnie z art. 189 kpcpowód może żądać ustalenia przez sąd istnienia
lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny.Z przepisu tego wynika, iż rozpoznając żądanie o ustalenie sąd w pierwszej kolejności bada czy powód ma interes prawnyw jego wniesieniu, a dopierow przypadku odpowiedzi pozytywnej przystępuje do rozważenia, czy żądanie powoda jest merytorycznie usprawiedliwione.

Interes prawnyjest definiowany w orzecznictwie i doktrynie jako obiektywna potrzeba uzyskania wyroku określonej treści, wywołana rzeczywistym naruszeniem albo zagrożeniem sfery prawnej podmiotu występującego z powództwem ustalającym. Przyjmuje się zgodnie, że interes prawny nie może być rozumiany subiektywnie, tj. tylko według odczucia powoda.

Występując z niniejszym roszczeniem powód wykazał, że ma interes prawny w ustaleniu prawa do użytkowania części nieruchomości położonej w M. przy ul. (...) w postaci jednego pokoju oraz
pomieszczeń przeznaczonych do wspólnego użytku lub ewentualnie zapłaty kwoty 54.000,00 zł tytułem przekazanych pozwanym środków finansowych pochodzących ze sprzedaży mieszkania i zaciągniętych kredytów.

Mając powyższe ustalenie na uwadze, Sąd przystąpił do oceny merytorycznej żądania powoda. Rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie Sąd
wydał w oparciu o materiał dowodowy w postaci zeznań świadków: L. J., M. K., E. H., M. H., L. K., T. G., I. P., I – B., Z. Z., a także zeznań pozwanych. Zeznania
te były w ocenie Sądu spójne, logiczne i wzajemnie się uzupełniały. Sąd
jedynie częściowo wziął pod uwagę zeznania powoda i jedynie częściowo
dał im wiarę,z uwagi na fakt, iż w większości nie znajdowały one
potwierdzenia w zeznaniach świadków, a także w dowodach z dokumentów
i akt sprawy rozwodowej załączonych do sprawy.

Zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy nie wskazywał jednoznacznie, aby istniały pomiędzy stronami jakiekolwiek ustalenia gwarantujące powodowi zamieszkiwanie w nieruchomości pozwanych dożywotnio. Powód wskazywał, co prawda, iż partycypował w kosztach budowy domu oraz uczestniczył aktywnie w tym przedsięwzięciu właśnie w zamian za możliwość zamieszkiwania w domu pozwanych, jednakże twierdzenia te nie znalazły potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym.

Żądanie powoda nie sprowadzało się wyłącznie do ustalenia jego prawa do zamieszkiwania w nieruchomości pozwanych, ale także do żądania ewentualnego zwrotu na rzecz powoda kwoty 54.000,00 zł, tytułem zwrotu darowizny uczynionej przez powoda i jego byłą małżonkę na rzecz pozwanych. W ocenie Sądu żądanie to, jak i jego wysokość, nie zostały przez powoda wykazane. Warto, więc w tym miejscu przypomnieć, iż w myśl art. 6 kc
ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi
skutki prawne. Dowód wykazania prawdziwości określonego faktu obciąża, zatem tego, kto się na dany fakt powołuje dla uzasadnienia dochodzonego prawa, a nie tego, kto faktowi temu zaprzecza. Oznacza to, że powód
musi udowodnić fakty tworzące jego prawo, a pozwany fakty, które
przeszkodziły powstaniu prawa lub je zniweczyły ( tak A. W., J. I.,
K. S. „Prawo cywilne. Zarys części szczególnej”, W. 1998,
s. 383). Oznacza to, że osoba, na której spoczywa ciężar udowodnienia określonego faktu, ponosi ryzyko nieudowodnienia tego faktu.

Powód nie udowodnił aby nastąpiło z jego strony przekazanie całości kwoty pochodzącej z tytułu sprzedaży mieszkania w D. oraz
kwoty zaciągniętej pożyczki na rzecz pozwanych z zastrzeżeniem przeznaczenia ich na budowę domu w M.. Z zeznań świadków oraz pozwanych wynika jedynie, że pozwanym przekazana została bliżej nieokreślona część
tych środków, przy czym należy wziąć pod uwagę, to że powód przez kilka lat zamieszkiwał w domu pozwanych nie partycypując w żadnych kosztach jego utrzymania, a co więcej pozwani przez okres 2,5 roku wynajmowali dla
powoda mieszkanie w M. przy ul. (...) - za wynajem, którego uiszczali opłaty w wysokości 350,00 zł miesięcznie.

W świetle powyższego brak było podstaw do uwzględnienia żądania powoda. Dlatego też orzeczono jak w sentencji.

Orzeczenie o kosztach oparto na treści art. 98 kpc obciążając
powoda, jako przegrywającego sprawę, kosztami zastępstwa prawnego
w wysokości wynikającej z § 6 pkt. 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie w kwocie 3.600,00 zł oraz kwotą 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Ponadto, biorąc pod uwagę, iż pełnomocnik powoda złożył wniosek
o przyznanie mu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu
wraz z oświadczeniem, iż opłaty te nie zostały zapłacone w całości ani
w części, Sąd na podstawie § 19 i 20 w zw. z § 6 pkt.6 Rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie przyznał mu stosowne wynagrodzenie z VAT.