Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IIIRC 480/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich,

w składzie:

Przewodniczący SSR Grażyna Brzezińska- Pawlik

Protokolant st.sekr.sądowy Andrzej Borzęcki

po rozpoznaniu w dniu 11 marca 2016 r. w Tomaszowie Mazowieckim

sprawy z powództwa: małoletniej Nadii Z. reprezentowanej przez A. S.

przeciwko: P. Z.

o alimenty

1.  zasądza od P. Z. na rzecz małoletniej Nadii Z. tytułem alimentów po 600 (sześćset) złotych miesięcznie poczynając od 01 grudnia 2015r. płatne do rąk matki małoletniej A. S. do dnia 15-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat,

2.  zasądza od P. Z. na rzecz małoletniej Nadii Z. tytułem alimentów zaległych za okres od 15 sierpnia 2015r. do 30 listopada 2015r. kwotę 2.000 (dwa tysiące) złotych płatne do 31 marca 2016r. z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności do rąk matki małoletniej A. S.,

3.  oddala powództwo w pozostałej części,

4.  nakazuje pobrać od P. Z. na rzecz Skarbu Państwa (kasa tut. Sądu) kwotę 460 (czterysta sześćdziesiąt) złotych tytułem nie uiszczonej opłaty sądowej,

5.  zasądza od P. Z. na rzecz A. S. kwotę 1.500 (jeden tysiąc pięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu,

6.  wyrokowi w pkt 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 19 listopada 2015 roku (data wpływu) małoletnia Nadia Z. reprezentowana przez matkę A. S. jako jej przedstawicielkę ustawową wniosła o zasądzenie od pozwanego P. Z. tytułem alimentów kwoty po 800 zł płatnych miesięcznie z góry do 10 dnia każdego miesiąca do rąk matki małoletniej- A. S., poczynając od dnia 1 grudnia 2015 r. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia doręczenia powództwa pozwanemu w razie zwłoki z zapłatą którejkolwiek z rat alimentów.

Powódka wniosła również o zasądzenie od pozwanego kwoty 15.000 zł tytułem zaległej kwoty alimentów należnych uprawnionej za okres od 1 marca 2014 r. do 30 listopada 2015 r. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia doręczenia pozwu pozwanemu, płatnych do rąk matki małoletniej powódki- A. S..

Nadto powódka domagała się zabezpieczenia powództwa w trybie art. 747 pkt 1 i 2 k.p.c. przez łączne zajęcie ruchomości i nieruchomości pozwanego Żądanie pozwu dotyczyło także zabezpieczenia powództwa w trybie art. 753 k.p.c. do czasu prawomocnego zakończenia postępowania przez zobowiązanie pozwanego do płacenia na rzecz małoletniej powódki alimentów w wysokości 800 zł płatnych miesięcznie z góry do 10 dnia każdego miesiąca do rąk matki małoletniej – A. S. wraz z odsetkami ustawowymi w razie uchybienia terminowi zapłaty którejkolwiek z rat alimentów począwszy od dnia 1 grudnia 2015 r. k.2-8

Na rozprawie 11 marca 2016 r. pełnomocnik powódki doprecyzował, iż wnosi o zasądzenie tytułem alimentów zaległych od marca 2014 r. do marca 2015 r. kwotę 9.600 zł i od sierpnia 2015 r. do grudnia 2015 r. kwotę 3.200 zł. k.44 odwrót

Pozwany P. Z. uznał powództwo w części, wniósł o zasądzenie na rzecz małoletniej powódki alimentów w wysokości 350 zł miesięcznie płatnych od dnia uprawomocnienia się rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie z góry do 10 dnia każdego miesiąca do rąk matki A. S. wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z kwot. Uznał żądanie zabezpieczenia roszczenia o alimenty bieżące poprzez zobowiązanie pozwanego do płacenia na rzecz małoletniej córki alimentów w wysokości 350 zł miesięcznie przez czas trwania postępowania. Ponadto wnosił o oddalenie wniosków o zabezpieczenie alimentów zaległych. k.17-20

Na rozprawie z dnia 22 stycznia 2016 r. pełnomocnik pozwanego doprecyzował, że uznaje żądanie pozwu dotyczące alimentów bieżących do kwoty 350-400 zł. k.18 A

Postanowieniem z dnia 22 stycznia 2016 r. Sąd udzielił zabezpieczenia na czas trwania postępowania w ten sposób, że zasądził od P. Z. na rzecz małoletniej Nadii Z. alimenty w kwocie po 400 zł miesięcznie płatne poczynając od stycznia 2016 r. do rąk matki małoletniej- A. S. do dnia 15-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat. k.18

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. S. i P. Z. byli parą i zamieszkiwali wspólnie w I. w okresie od marca 2009 r. do marca 2014 r., kiedy to się rozstali.

Dowód: fakt bezsporny

Nadia Z. jest córką A. S. i P. Z., ma 6 lat.

Dowód: odpis skrócony aktu urodzenia małoletniej – k.11

Od czasu rozstania A. S. i P. Z. w marcu 2014 r. do marca 2015r. małoletnia Nadia Z. zamieszkiwała wraz z matką A. S., rodzeństwem matki oraz babką macierzystą w I.. A. S. wykonywała bieżącą pieczę nad małoletnią, natomiast pozwany w okresie od września 2014r. do czerwca 2015r. opłacał czesne za przedszkole córki w wysokości 200zł miesięcznie, zawoził i odbierał ją z przedszkola, kupował ubranka i płacił za wycieczki. W tym czasie P. Z. zabierał córkę około trzech razy w tygodniu, niemal w każdy weekend, żywił ją, kupował prezenty.

Dowód: pozew- k.2-8, zeznania A. S.- k.43-44, odpowiedź na pozew – k.17-20, zeznania A. S. –k.18a, zeznania M. S. – k.19,

W okresie czasu od marca 2015 r. do 15 sierpnia 2015 r. A. S. i P. Z. ponownie zamieszkali razem i wspólnie wykonywali bieżącą pieczę nad małoletnią córką oraz wzajemnie uczestniczyli w jej wychowywaniu.

15 sierpnia 2015 r. A. S. wraz z córką wyprowadziły się od pozwanego, od tego dnia jedynie matka małoletniej przyczyniała się do zaspokajania bieżących potrzeb Nadii Z.. P. Z. stracił intensywny kontakt z córką, przestał się nią opiekować, nie zawoził jej do przedszkola, nie uczestniczył w wydatkach na wyżywienie córki, w końcu przestał opłacać czesne za przedszkole. Kupił jej łyżwy, rolki, spodnie, kurtkę, zabawki, telefon komórkowy, za który opłaca abonament miesięczny, przekazał także 150 zł na wyprawkę dla dziecka. Poza tym w żaden sposób nie przyczyniał się do utrzymania córki ani do zaspokajania jej potrzeb ze względu na konflikt z A. S..

Dowód: zeznania A. S. – k.43-44, zeznania P. Z. – k.18a, k.44 zeznania M. S. - k.19,

A. S. ma 31 lat, jest pracownikiem administracyjno – biurowym w Zakładzie (...).-H.-U. P. K., P. K., B. K., K. (...) S.C. i zarabia 1750 zł brutto miesięcznie.

Dowód: zaświadczenie o wysokości zarobków –k.12

Za mieszkanie w domu matki nie ponosi żadnych opłat. Od 15 sierpnia 2015 roku ponosi ona koszty związane z wychowaniem i pieczą nad małoletnią córką Nadii Z., na które składają się: zakup ubrania- średnio 200 zł miesięcznie, środki higienicznie- 100zł miesięcznie, leki- 100zł miesięcznie, wyżywienie, w tym obiady szkolne- 50zł miesięcznie, wyprawka szkolna- 60zł miesięcznie, basen- 50zł miesięcznie, dojazdy do T. na zajęcia taneczne- 80zł miesięcznie, wycieczki szkolne- 100zł rocznie, strój sportowy na w-f- 30zł na rok, plecak- 50zł na rok, buty do chodzenia po szkole- 20zł na rok, komitet rodzicielski- 60zł . Kiedy małoletnia Nadia Z. poszła do przedszkola, matka zaczęła częściej kupować jej ubrania, aby dziewczynka wyglądała porządnie, jak pozostałe dzieci. Wydatki związane z leczeniem dziecka oceniła na 1200 złotych rocznie. W 2015 r. kupiła samochód, za który zapłaciła 5.700 zł, z czego 1 000 zł pochodził od P. Z. i 1 000 zł od babci. Na rozprawie dnia 11 marca 2016 r. A. S. zeznała, że ma długi, które zaciągnęła w rodzinie na zakup ubrania.

Dowód: pozew – k.1-8, zeznania A. S. – k.43-44, zeznania M. S. – k.19-19 odwrót

P. Z. ma 37 lat, Zamieszkuje wraz z rodzicami. Ma wykształcenie zawodowe, jest pracownikiem budowlanym, pracuje dorywczo wykonując prace wykończeniowe, jest mechanikiem maszyn i urządzeń mechanicznych, w zależności od miesiąca zarabia od 1000 zł do 2500 zł miesięcznie. Wraz z rodzicami prowadzi wspólne gospodarstwo domowe. Oddaje rodzicom ok. 600-700zł miesięcznie partycypując w kosztach utrzymania domu, wyżywienia. Ponosi koszty KRUS w wysokości 400 zł kwartalnie. Jest właścicielem motocykla H. (...) o nr rej. (...) o wartości 11 000 zł, samochodu osobowego marki B. (...) rok produkcji 1998 nr rej. (...) o wartości 8 000 zł., nieruchomości w miejscowości (...) w gminie I. dla której Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim prowadzi Księgę Wieczystą o nr (...), jest udziałowcem w części nieruchomości przy ul. (...) w miejscowości I. oraz nieruchomości w miejscowości K., gdzie ma pole uprawne z gospodarstwem o powierzchni 3,06ha. Płaci podatki od nieruchomości w wysokości 300zł, za KRUS 400zł kwartalnie. Na jego pozostałe wydatki składają się zakup ubrań- od 50 do 100zł, środki czystości- 50zł, telefon- 100zł, telefon córki- 50zł. Zaistnienie konfliktu z A. S. ograniczyło jego relację z małoletnią Nadią Z. 15 sierpnia 2015 r.

Dowód: odpowiedź na pozew –k.17-20, zeznania pozwanego – k.18a, k.44, zeznania D. Z. –k.42-42 odwrót

Sąd zważył co następuje:

Obowiązek alimentacyjny jest instytucją prawną, która ma zapewnić środki utrzymania, a w razie potrzeby także środki wychowania, tym członkom rodziny, którzy nie są w stanie własnymi siłami zaspokoić swych usprawiedliwionych potrzeb. Zgodnie z art.133§1k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. W ocenie sądu bezspornym jest fakt, że powyżej cytowany przepis znajduje zastosowanie do toczącego się postępowania, nie ulega bowiem wątpliwości, że małoletnia Nadia Z. jest córką P. Z. oraz że nie jest ona w stanie utrzymać się samodzielnie.

Dokonując ustaleń dotyczących alimentów bieżących, należy stwierdzić, że od 15 sierpnia 2015 r. to na matce powódki- A. S. spoczywają ciężary związane z jej wychowaniem, bieżącą opieką, zaspokajaniem codziennych potrzeb i troską o jej prawidłowy rozwój. Pozwany natomiast nie wykonuje tych obowiązków, jego starania ograniczają się do kupowania małoletniej prezentów, kupił jej łyżwy, rolki, telefon komórkowy, dał także 150 zł na wyprawkę. Jak zeznał na rozprawie dnia 11 marca 2016 r. „mój kontakt z dzieckiem jest minimalny”.

Zaznaczyć należy, że zgodnie z art. 135§1k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego. Przez „usprawiedliwione potrzeby” należy rozumieć tak bieżące potrzeby uprawnionego do alimentów w zakresie jego utrzymania i w miarę potrzeby jego wychowania. Usprawiedliwione potrzeby nie mogą być rozumiane jako najbardziej elementarne potrzeby, sprowadzające się do zapewnienia uprawnionemu minimum egzystencji. Małoletnia Nadia Z. jest w wieku, który niesie z sobą wydatki związane z zakupem nowych podręczników, przyborów do nauki, czy nowych ubrań na każdą porę roku. Uczęszcza także na lekcje tańca, na basen, co łącznie z dojazdami kosztuje około 190 zł miesięcznie.

Zgodnie z treścią art.135§1k.r.o. drugą przesłanką wyznaczającą zakres świadczeń alimentacyjnych są możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Według orzeczenia Sądu Najwyższego z 16.12.1987r. przez „możliwości zarobkowe i majątkowe” należy rozumieć nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskane z majątku zobowiązanego ale i te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Sąd ustalił, że pozwany jest zdrowym mężczyzną w sile wieku, zdolnym do zaspokajania potrzeb małoletniej córki. Z materiału dowodowego wynika, że jego dochody kształtują się różnie, w zależności od miesiąca. Jednak podane przez niego kwoty, tj od 1000zł do2500 zł skłaniają do twierdzenia, że nie jest on osobą ubogą, o czym świadczy fakt, iż jest właścicielem samochodu osobowego, motocykla, nieruchomości w K. i L.. Nie jest także osobą nieporadną, przeciwnie – może on i powinien w większym stopniu przyczyniać się do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki.

Zasądzona kwota po 600 zł miesięcznie wydaje się odpowiednia. Możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego pozostają na poziomie uzasadniającym ustalenie alimentów w wysokości po 600 zł miesięcznie. W ocenie Sądu, ustalona odpowiada usprawiedliwionym potrzebom małoletniej a także możliwościom zarobkowym i dochodowym pozwanego.

Natomiast w przedmiocie alimentów zaległych należy mieć na względzie orzecznictwo Sądu Najwyższego, a zwłaszcza uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 1978 r. w sprawie III CZP 4/78 (OSNC 1978, nr 9, poz 151, LEX nr 2224) zgodnie z którą „małżonkowi, który wyłącznie łożył na utrzymanie wspólnego dziecka, przysługuje prawo domagania się od współmałżonka zwrotu odpowiedniej części poniesionych na ten cel kosztów niezależnie od tego z jakich źródeł czerpał on środki na zaspokajanie potrzeb dziecka. Zdaniem Sądu alimenty ze swej natury przeznaczone są na zaspokojenie potrzeb bieżących. Dochodzenie ich za okres miniony dopuszczalne jest jedynie w przypadkach wyjątkowych. Jak bowiem wynika z samej definicji, a także z utrwalonego orzecznictwa (uchwała SN z dn 28.09.1949 r. C 389/49 OSN 1951 Nr 3 poz. 60, wyrok SN z dn 08.06.1976 r. (...) 88/76 OSN 1977 Nr 2 poz. 33, wyrok SN z 07.07.2000 r. (...) 101/00 niepubl.) natura prawna alimentów polega na dostarczaniu uprawnionemu na bieżąco środków utrzymania. Żądanie dotyczące czasu minionego może mieć na względzie niezaspokojone potrzeby uprawnionego, wykonanie zobowiązań zaciągniętych przez niego dla zaspokojenia potrzeb, zaległości np. w opłatach za mieszkanie, zaległych opłatach za naukę, zaciągniętych niespłaconych długach na zaspokojenie potrzeb.

Należy jednak w tym miejscu przywołać także art. 140§1 k.r.o, zgodnie z którym osoba, która dostarcza drugiemu środków utrzymania lub wychowania będąc do tego zobowiązana może żądać zwrotu od osoby, która również powinna była te świadczenia spełniać, jeżeli uzyskanie od niej świadczeń dla uprawnionego było niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, świadczenie to podlega podwójnemu ograniczeniu, z jednej strony limituje je wartość świadczeń spełnionych na rzecz uprawnionego przez dochodzącego roszczenia regresowego, z drugiej strony natomiast granicę roszczenia regresowego określa zakres usprawiedliwionych i podlegających zaspokojeniu potrzeb uprawnionego (tak wyrok SN z 22 kwietnia 1970 r. III CRN 41/70 (LexisNexis nr (...), OSNCP 1971, nr 1, poz. 7)

W niniejszej sprawie przedmiot zainteresowania Sądu stanowiły dwa czasokresy, za które powódka domagała się zasądzenia alimentów zaległych, tj. od marca 2014 r. do marca 2015 r. i od sierpnia 2015 r. do grudnia 2015 r.

Mając na względzie całość materiału dowodowego Sąd stwierdził, iż w okresie od marca 2014r., a więc od rozstania się matki małoletniej powódki z pozwanym do marca 2015r., czyli daty ich ponownego wspólnego zamieszkania, pozwany w należytym stopniu wywiązywał się z obowiązków, jakie nakładają na niego przepisy prawa rodzinnego i opiekuńczego. Przemawia za tym częstotliwość spotkań pozwanego z małoletnią powódką, jego zainteresowanie małoletnią i starania w zakresie przywożenie jej do przedszkola, odwożenia, żywienia, spędzania z nią wolnego czasu tak w tygodniu, jak i w weekendy, opłacanie przez pozwanego przedszkola małoletniej. Świadczą o tym również zeznania matki małoletniej w niniejszym postępowaniu. Wobec powyższego w przedmiocie alimentów zaległych za ten okres powództwo zostało oddalone.

W odniesieniu natomiast do drugiego z żądań, dotyczącego okresu czasu od sierpnia 2015 r. do grudnia 2015 r. Sąd ustalił, że kontakt pozwanego z małoletnią powódką był minimalny. Zaprzestał on przywożenia i odwożenia jej do przedszkola, Nie łożył on na rzecz małoletniej żadnych kwot pieniężnych, nie opłacał przedszkola Koszty wyprawki zostały pokryte przez matkę małoletniej. Wobec powyższego, zdaniem Sądu, sytuacja ta uzasadniała zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej kwotę 2 000 za ten czasokres, ponieważ w okresie tym pozwany nie wywiązywał się z obowiązku dostarczania środków utrzymania ani wychowania małoletniej, ograniczając się do przekazywania na jej rzecz niewielkich prezentów. Matka małoletniej natomiast, występując o zasądzenie tej kwoty, wskazała, że nie była w stanie sama utrzymać siebie i małoletniej córki, korzystała z pomocy swojej rodziny, zapożyczyła się też na niewielką sumę.

Z powyższych względów zasądzono tytułem alimentów bieżących kwotę 600 złotych poczynając od 1 grudnia 2015 r. z mocy art. 133 § 1 w związku z art. 135 §1 i 2. krio. O alimentach zaległych orzeczono na podstawie art. 140 § 1. Rygor natychmiastowej wykonalności wydano w oparciu o przepis art. 333 § 1 pkt 1 kpc. O kosztach orzeczono na podstawie art. 100 kpc./-/ Sędzia G.Brzezińska Pawlik