Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich,

w składzie:

Przewodniczący SSR Grażyna Brzezińska- Pawlik

Protokolant st.sekr.sądowy Urszula Stanisławska

po rozpoznaniu w dniu 4 marca 2016 r. w Tomaszowie Mazowieckim

przy udziale

sprawy z powództwa: D. S.

przeciwko : E. B. działającej w imieniu małoletniego J. S.

o ustalenie, iż wygasł obowiązek alimentacyjny

oddala powództwo

Sędzia (-) G. P.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 09 lipca 2015 r. D. S. wniósł o ustalenie, że wygasł obowiązek alimentacyjny względem jego syna J. S. ostatnio ustalony wyrokiem z dnia 18 maja 2012 r. w sprawie IIIRC 181/12, na mocy którego alimenty zasądzone od D. S. na rzecz małoletniego J. S. podwyższone zostały z kwoty po 380 zł. miesięcznie do kwoty po 450 zł. miesięcznie, pozostałe warunki płatności pozostawiając bez zmian. Na rozprawie w dniu 04 marca 2016 r. poparł powództwo.

Pozwana wnosiła o oddalenie powództwa w całości

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Wyrokiem z dnia 18 maja 2012 r. w sprawie IIIRC 181/12 Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim alimenty zasądzone od D. S. na rzecz małoletniego J. S. na mocy ugody zawartej przed tutejszym Sądem w dniu 20 października 2009 r. w sprawie (...).460/09 podwyższył poczynając od 26 marca 2012 r. z kwoty po 380 zł miesięcznie do kwoty po 450 zł miesięcznie pozostałe warunki płatności pozostawiając bez zmian.

W chwili wydawania wyroku sytuacja stron była następująca. Małoletni wówczas J. S. miał 12 lat, mieszkał z matką E. B. oraz trojgiem rodzeństwa. Była w V klasie Szkoły Podstawowej. E. B. przebywała na zasiłku wychowawczym, który wynosił 400 zł. Poza zasiłkiem wychowawczym matka małoletniego otrzymywała zasiłek rodzinny w wysokości 300 zł. miesięcznie, alimenty w kwocie 400 zł. na 17-letnie dziecko i 500 zł. na 8 miesięczne dziecko oraz dopłatę do mieszkania (...) w wysokości 150 zł. miesięcznie. E. B. zatrudniona była na ½ etatu na stanowisku kelnerki w Firmie (...), z której przed urlopem wychowawczym otrzymywała wynagrodzenie w wysokości 800 zł. Gospodarstwo domowe prowadziła samodzielnie, jednocześnie korzystając z pomocy finansowej od ojca najmłodszego dziecka oraz pełnoletniego syna.

D. S. oprócz małoletniego J. S. nie posiadał innych dzieci. Zatrudniony był w Firmie Handlowo- Usługowej (...) G. R., na stanowisku kierowcy-konwojenta, z wynagrodzeniem ok. 1 700 zł. netto miesięcznie. Gospodarstwo domowe prowadził z konkubiną, która posiadała na utrzymaniu troje dzieci w wieku 14, 12, 6 lat i od 6 miesięcy pozostawała bez pracy. Otrzymywała zasiłek rodzinny oraz alimenty w wysokości ok. 300 zł. na każde dziecko.

D. S. od około 3 lat nie utrzymywał kontaktów z synem. Poza alimentami nie przyczyniał się do jego utrzymania w innym zakresie.

/dowód: znajdujące się w aktach sprawy IIIRC 181/12 SR w Tomaszowie Mazowieckim zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach k 14, decyzje Prezydenta Miasta T. M.. przyznające świadczenie z funduszu alimentacyjnego na osobę uprawnioną w wieku do 18 lat k 9-10,decyzje Prezydenta Miasta T. M.. przyznające zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego k 11-12, przesłuchanie stron k 15- 16/.

J. S. ma obecnie 16 lat. Od 13 maja 2015 r. przebywa w (...) Ośrodku (...) w W.. W placówce umieszczony został na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim z dnia 21 stycznia 2015 r. w sprawie sygn. akt III Nkd 123/14. W okresie od 20 maja 2015 r. do 28 stycznia 2016 r. przebywał w Ośrodku (...) dla (...) we W. z powodu rozpoznania uzależnienia od środków psychoaktywnych. Podczas pobytu w Ośrodku MONAR J. S.podjął naukę w I klasie Gimnazjum, którą obecnie kontynuuje w Gimnazjum Nr 134 w W.. Stowarzyszenie (...) we W. udzielało świadczeń leczniczo - rehabilitacyjnych w systemie stacjonarnym całodobowym , przez 7 dni w tygodniu. Małoletni miał prawo do bezpłatnego korzystania z wszelkich form działalności placówki, a w szczególności z pomocy psychologicznej, rehabilitacyjnej, medycznej, wszelkich form terapii indywidualnej i grupowej. Placówka ponosiła koszty związane z wyżywieniem i mediami. Jednakże pozostałe potrzeby indywidualne tj. środki czystości, ubrania, materiały szkolne, koszty związane z wyjazdami na przepustki obciążały matkę J. S.. Obecnie (...) Ośrodek (...) zapewnia małoletniemu jedynie nocleg oraz wyżywienie, natomiast E. B. ponosi koszty wyposażenia dziecka w odzież, artykuły higieniczne pokrywa koszty przejazdów na przepustki w dni wolne od nauki, które wynoszą 60 zł. tygodniowo. Ponadto zmuszona jest pokryć koszty leczenia uzębienia oraz utrzymania syna w okresie ferii oraz przekazuje mu pieniądze na niezbędne wydatki w kwocie 130 zł. do tydzień lub dwa tygodnie.

E. B. ma 40 lat, z zawodu jest szwaczką, pracuje w firmie (...) na stanowisku obsługi foteli do masażu, osiąga wynagrodzenie w wysokości 1 300 – 1 400 zł. miesięcznie. Ma czworo dzieci, z których dwoje jest dorosłych i usamodzielnionych. Obecnie na jej utrzymaniu pozostaje syn J. S. oraz 4 letnia córka. Ojciec córki nie żyje, w związku z czym córka otrzymuje rentę w kwocie 520 zł. miesięcznie. Z uwagi na liczne wydatki związane z leczeniem syna kwota zasądzonych alimentów nie jest wystarczająca na pokrycie wszystkich niezbędnych wydatków. Ponadto Fundusz alimentacyjny nie wypłaca świadczeń, gdyż J. S. przebywa w (...) Ośrodku (...).D. S. nie wspiera syna w leczeniu i nie przyczynia się do jego utrzymania.

/dowód: przesłuchanie E. B. k 24 odwrót, zaświadczenia k 18-20, 23/

D. S. ma 42 lata, z zawodu jest kucharzem - kelnerem. Aktualnie bezrobotny z prawem do zasiłku dla bezrobotnych od dnia 15.12.2015 r. do dnia 11.06.2016 r. w kwocie 430,55 zł. netto miesięcznie. J. S. jest jego jedynym dzieckiem. Obecnie mieszka wraz z konkubiną w wynajmowanym mieszkaniu. Konkubina posiada troje dzieci, na które pobiera alimenty w kwocie przekraczającej 1000 zł. miesięcznie oraz zasiłek rodzinny. Konkubina nie pracuje zawodowo, czasami przyjmuje zlecenia sprzątania od osób prywatnych. Powód jest zdrowy, poszukuje pracy lecz nie podejmuje prac dorywczych. D. S. nie kontaktuje się z synem, nie odwiedza go oraz nie ponosi żadnych kosztów związanych z jego leczeniem oraz pobytem w (...) Ośrodku (...). Przypadkiem dowiedział się, że syn przebywał na terapii w ośrodku, nie wiedział o problemach z uzależnieniem. Twierdzi, że w okresie kiedy syn przebywa w ośrodku nie powinien płacić alimentów. Obecnie posiada zadłużenie wobec Funduszu alimentacyjnego w wysokości 21 317,56 zł. + odsetki.

/dowód: przesłuchanie D. S. k 24- 24 odwrót, zaświadczenia k 19, k 22/

Sąd zważył co następuje

Zgodnie z przepisem art. 138 krio w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zgodnie natomiast z 133 § 1 krio rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Oznacza to, że z wyjątkiem sytuacji, gdy dochody z majątku dziecka i dochody z innych źródeł (stypendia, praca zarobkowa) wystarczają do jego prawidłowego rozwoju fizycznego i intelektualnego, rodzice są obowiązani dostarczać mu odpowiednie środki. Zakres świadczeń alimentacyjnych należnych dziecku od rodziców z tytułu obowiązku alimentacyjnego obejmuje także wydatki o charakterze naukowym i oświatowo-wychowawczym, a więc między innymi środki na uzyskanie wykształcenia czy leczenia. Jedyną okolicznością powodującą ustanie alimentów jest to, że dziecko może się samodzielnie utrzymać lub dochody z majątku dziecka pozwalają na pokrycie jego potrzeb.

Zakres świadczeń alimentacyjnych natomiast w myśl art. 135 § 1 i § 2 krio, zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. We wszelkich innych wypadkach na rodzicach ciąży stanowczy obowiązek, utrzymania dziecka. W szczególności nie może zwolnić rodziców od obowiązku świadczeń alimentacyjnych okoliczność, że dziecko jest faktycznie utrzymywane przez kogo innego.

Jak wynika z cytowanych wyżej przepisów obowiązek alimentacyjny rodziców względem ich dzieci nie jest ograniczony terminem. Zależy on jedynie od tego czy dziecko jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec małoletnich dzieci ma charakter bezwzględny i nie można się od niego uchylić. Realizując odrębne roszczenie rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, ale tylko wówczas, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się (art. 133 § 3 k.r.o.).

J. S. uprawniony do świadczeń alimentacyjnych ma 16 lat i jest uczniem I klasy gimnazjum. Obecnie przebywa w (...) Ośrodku (...) w W..W okresie od 20 maja 2015 r. do 28 stycznia 2016 r. przebywał w Ośrodku (...) dla (...) we W. z powodu rozpoznania uzależnienia od środków psychoaktywnych. Podczas pobytu w Ośrodku (...) podjął naukę w I klasie Gimnazjum, którą obecnie kontynuuje w Gimnazjum Nr 134 w W.. Nie można odmówić mu zaangażowania i woli dalszego leczenia oraz kształcenia, które zaowocować ma w przyszłości znalezieniem odpowiedniego zatrudnienia, co przełoży się na jego usamodzielnienie w przyszłości.

Potrzeby małoletniego J. S. nie odbiegają niczym od wydatków ponoszonych na jego rówieśników. Jego sytuacja jest o tyle inna, że małoletni przebywa w (...) Ośrodku (...) w W.. Jednak art. 135 § 3 krio statuuje zasadę, że świadczenia z pomocy społecznej lub funduszu alimentacyjnego podlegające zwrotowi przez zobowiązanego do alimentacji oraz świadczenia dla rodziny zastępczej, nie wpływają na zakres obowiązku alimentacyjnego. Za Sądem Najwyższym, który wypowiedział się w uchwale z dnia 22 września 1966 r. w sprawie III CZP 72/66, publ. w OSNC 1967, Nr 1, poz.13 ), należy podkreślić, że fakt, iż dziecko przebywa w placówce, która dostarcza mu środków utrzymania i wychowania, nie pozbawia dziecka legitymacji czynnej do dochodzenia alimentów od rodziców. Rodzic nie może odnosić korzyści z faktu przebywania dziecka w placówce i powoływać się na tę okoliczność celem uzyskania zwolnienia od obowiązku alimentacyjnego albo też obniżenia świadczenia alimentacyjnego w zakresie, w jakim placówka ponosi koszty utrzymania dziecka.

Matka małoletniego rozumie tę potrzebę i przekazuje synowi pieniądze na bilet, kieszonkowe, ponosi wydatki związane z zakupem odzieży, książek oraz środków czystości . W tym zakresie wypełnia swój obowiązek alimentacyjny wobec małoletniego. Jednakże to nie jest całość obowiązku alimentacyjnego.

Obowiązek alimentacyjny spoczywa na obojgu rodzicach. Gdy rodzice prowadzą wspólne gospodarstwo domowe, wydatki pokrywające usprawiedliwione potrzeby dzieci zwykle ponoszą wspólnie, a w konsekwencji proporcjonalnie do wysokości swoich dochodów. Gdy rodzice żyją w rozłączeniu ta zasada nie powinna ulec zmianie.Z materiału dowodowego zebranego w sprawie wynika, że w większej części usprawiedliwione potrzeby małoletniego pokrywane są przez matkę. Ojciec tymczasem w żadnym stopniu nie przyczynia do realizacji ustawowego obowiązku alimentacji. Nie utrzymuje kontaktu z synem, nie interesuje się jego stanem zdrowia i postępami w nauce. Faktem jest, że założył nową rodzinę, faktem jest również to, że w chwili obecnej znajduje się stosunkowo trudnej sytuacji finansowej. Jednakże żadna z tych okoliczności nie stanowi jednak przesłanki do orzeczenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego.

Mając na uwadze powyższe, co do samej zasady powództwo o ustalenie, że wygasł obowiązek alimentacyjny nie zasługuje na uwzględnienie.

Z powyższych względów orzeczono jak w sentencji z mocy art. 138 w związku z art. 133 § 1 KRiO. O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 KPC.

Sędzia (-) G. P.