Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 kwietnia 2016 roku.

Sąd Okręgowy w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie: Przewodniczący: Sędzia S.O. Lucyna Stąsik-Żmudziak

Protokolant: sekretarz sąd. Małgorzata Gruza

po rozpoznaniu w dniu 15 kwietnia 2016 roku w Lublinie

sprawy T. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o dodatek pielęgnacyjny

na skutek odwołania T. D.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 9 października 2015 roku znak (...)

odwołanie oddala.

VII U 1922/15

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. decyzją z dnia 09 października 2015 roku wydaną na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 748) odmówił T. D. prawa do dodatku pielęgnacyjnego od dnia 1 października 2015 roku (k. 32 a.e.).

T. D. w dniu 23 października 2015 roku złożyła odwołanie od powyższej decyzji wskazując, iż ocena stanu jej zdrowia dokonana przez Komisję Lekarską ZUS nie była wnikliwa, przez 15 lat otrzymywała dodatek pielęgnacyjny, w ostatnim okresie stan jej zdrowia nie uległ poprawie ale pogorszeniu. Twierdziła, że nie może zrobić samodzielnie zakupów, ugotować obiadu, wykąpać się, sama dotrzeć do poradni. Wymaga rehabilitacji. (k. 2-3 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wskazując na argumentację zawartą w uzasadnieniu skarżonej decyzji (k. 4 a.s.).

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Wnioskodawczyni T. D. urodziła się w dniu (...). Od dnia 31.07.1991 roku była uprawniona do renty drugiej grupy inwalidów, następnie związanej z całkowitą niezdolnością do pracy. (decyzja k.18ar, t. I a.r.).

Od dnia 31 lipca 2002 roku przyznano wnioskodawczyni prawo do dodatku pielęgnacyjnego, w związku ze stwierdzeniem u niej całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji (k. …, t. a.r.). Dodatek ten wypłacano wnioskodawczyni nieprzerwanie do dnia 30 września 2015 roku. Od 02.01.2012r. wnioskodawczyni po osiągnięciu wieku uzyskała prawo do emerytury. (kolejne decyzje k. .. ar. i k.13 ae ).

Kolejny wniosek o ustalenie prawa do dodatku pielęgnacyjnego na dalszy okres wnioskodawczyni złożyła w dniu 24 sierpnia 2015 roku (k. a.e.).

Rozpatrując go Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 10 września 2015 roku uznał, iż T. D. nie jest obecnie niezdolna do samodzielnej egzystencji (k. 11 akt orzeczniczych i 28 t . a.e.).

Orzeczenie to podtrzymała w dniu 07 października 2015 roku Komisja Lekarska ZUS orzekającą wskutek złożonego przez wnioskodawczynię sprzeciwu, uznając, iż nie ma podstaw, aby uznać skarżącą za osobę niezdolną do samodzielnej egzystencji (k. 30,31,13-14 a.e.).

W związku z tym zaskarżoną decyzją z dnia 09.10.2015 organ rentowy odmówił wnioskodawczyni prawa do dodatku pielęgnacyjnego (k. 32 a.e.)

W celu ustalenia czy wnioskodawczyni spełnia warunki do przyznania jej dodatku pielęgnacyjnego na dalszy okres Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych: reumatologa, ginekologa, okulisty i neurologa. (k. 6as)

Jak wynika z opinii biegłych lekarzy sądowych z dnia 16 lutego 2016 roku ubezpieczona jest obecnie zdolna do samodzielnej egzystencji. Biegli na podstawie wywiadu, w oparciu o przeprowadzone badanie oraz zgromadzoną dokumentację medyczną ustalili, że wnioskodawczyni cierpi na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, łuszczycę, zapalenie tęczówki w wywiadzie, starczowzroczność, stan po usunięciu macicy z powodu mięśniakowatości.

W uzasadnieniu opinii podali, że opiniowana leczy się od 1991 roku z powodu zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa. W przebiegu wieloletniej choroby dominowały objawy zajęcia osiowego z bólem kręgosłupa, ponadto obserwowano epizody zapalenia tęczówki i dolegliwości bólowe stawów i wtórne zapalenia przyczepów ścięgnistych, w tym niewydolność bólowa barku. Od kilku lat, w trakcie stosowanego leczenia, choroba jest w remisji objawów zapalnych, bez objawów zapalenia stawów obwodowych, ale trwale utrzymują się ograniczenia wydolności czynnościowej z powodu dokonanego, nieodwracalnego usztywnienia kręgosłupa. Stopień usztywnienia kręgosłupa uniemożliwia wykonywanie ruchów skrętnych jak i zgięcia kręgosłupa do przodu czy boku i powoduje istotne zmniejszenie ruchomości głowy.

W przebiegu choroby nie doszło poza w/w zmianami kręgosłupa do innych istotnych uszkodzeń układu ruchu, w tym choroba nie spowodowała destrukcji stawów kończyn dolnych czy górnych. W przeprowadzonym badaniu lekarskim nie stwierdzono ani istotnego ograniczenia zakresu ruchu stawów kończyn ani deformacji, istotnych zaników mięśniowych czy objawów neurologicznych.

Opiniowana ma wydolny chód oraz zachowaną sprawność w zakresie kończyn górnych z możliwością wykonywania ruchów precyzyjnych rąk.

Przeszła kilka nawrotów zapalenia tęczówki, ale obecny stan narządu wzroku przy prawidłowej ostrości wzroku do dali i bliży, po zastosowaniu korekcji odpowiedniej do wieku, nie daje podstaw do uznania niezdolności do samodzielnej egzystencji z przyczyn okulistycznych.

Nie wymaga leczenia ginekologicznego ani neurologicznego.

Opinia biegłych była w pełni zgodna z wynikiem badania przez lekarza Orzecznika ZUS z 10.09.2015 roku i opinią Komisję Lekarskiej ZUS z dnia 07.10.2015 roku, stwierdzającymi, że opiniowana nie jest niezdolna do samodzielnej egzystencji.

Zdaniem biegłych niezdolność do samodzielnej egzystencji w wieloletnim okresie do 30.09.2015 roku dotyczyła fazy choroby, w której występowały typowe dla aktywnego zapalnie zzsk objawy takie jak objawy ogólne (m.in. poczucie osłabienia, wzmożonej męczliwości), nasilone dolegliwości o charakterze bólu i sztywności zarówno w zakresie kręgosłupa i stawach kończyn, dolegliwości wtórne do wielomiejscowych zapaleń przyczepów ścięgnistych oraz nawracające epizody zapaleń tęczówki. Odpowiadając na pytanie Sądu: „ na czym polega poprawa stanu zdrowia badanej w stosunku do okresu sprzed 01.10.2015 roku" biegli zgodnie potwierdzili, że obecnie m. innymi nie występuje konieczność pomocy dla opiniowanej w zakresie przyrządzania czy spożywania posiłków, chora ma wydolny dla zabezpieczenia swoich potrzeb chód, nie występują zaburzenia kontrolowania oddawania moczu. (opinia k. 17as)

Wnioskodawczyni nie zgadzała się z opinią biegłych. Stawiła się do Sądu i twierdziła, że od 15 lat otrzymywała dodatek pielęgnacyjny, co trzy lata stawiając na komisję lekarską, potwierdzającą, ze jej stan zdrowia nie polepsza się ale pogarsza. Przyznała, że są dni lepsze i gorsze. Korzystając z zabiegów rehabilitacyjnych utrzymuje w miarę swoją sprawność. Uczestniczy w turnusach rehabilitacyjnych w trybie dziennym jak też korzysta z zabiegów w sanatorium. Codziennie ćwiczy aby rozruszać organizm, gdyż nie jest w stanie rano się ubrać. Gdy rozćwiczy się to jest lepiej, może samodzielnie się poruszać. Korzysta z pomocy córki i wnuczki, które pomagają się jej ubrać, bo ma trudności z podniesieniem rąk do góry ze względu na usztywnienie kręgosłupa. Nie może samodzielnie włożyć rajstop, skarpet. Ma kłopoty z umyciem się w wannie, kąpiel wygląda tak, że wchodzi do wanny na klęczkach, nie może usiąść gdyż się przewraca. Nie wymaga karmienia, sama spożywa posiłki. Mieszka razem z córką i wnuczką w bloku. Mieszkanie jest wyposażone w standardowe urządzenia. W domu wszyscy gotują, w tym wnioskodawczyni, która również wykonuje lekkie zakupy. Samodzielnie wychodzi z domu. Wnioskodawczyni złożyła do akt wszystkie posiadane dokumenty medyczne. Nie składała żadnych nowych wniosków dowodowych. Domagała się ustalenia jej prawa do dodatku pielęgnacyjnego, gdyż w jej ocenie jest coraz starsza, stan zdrowia się jej pogarsza a została uzdrowiona przez biegłych. (wyjaśnienia wnioskodawczyni k. 36 v as)

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o przytoczone dowody z dokumentów zawarte w aktach sprawy i aktach organu rentowego, które obdarzono wiarą w całości. Zostały one sporządzone w przepisanej formie, w oparciu o obowiązujące w dacie ich wydania przepisy prawne oraz wydane przez kompetentne osoby w ramach przysługujących im uprawnień. Nie były kwestionowane przez strony.

Sąd podzielił również opinię biegłych sądowych sporządzoną w toku niniejszego postępowania, która jednoznacznie stwierdziła, iż T. D. jest osobą zdolną do samodzielnej egzystencji. Została ona wydana przez niekwestionowanych specjalistów z zakresu schorzeń występujących u wnioskodawczyni, po uprzedniej analizie akt sprawy, przeprowadzeniu badań skarżącej i zapoznaniu się z dotyczącą jej osoby dokumentacją lekarską. Opinia jest rzetelna i wyczerpująca. Ma charakter całościowy, zawiera analizę chorób występujących u wnioskodawczyni oraz określenie ich wpływu na zdolność do pracy. Wnioski z niej płynące są jasne i poparte przekonywującą argumentacją. Biegli dokładnie przeanalizowali dostępną dokumentację leczenia wnioskodawczyni, odebrali od niej szczegółowy wywiad oraz poczynili na tej podstawie odpowiednie wnioski. Znamienne jest również i to, że opinia biegłych pokrywa się ze stwierdzeniami lekarza orzecznika ZUS i komisji lekarskiej zawartymi w ich orzeczeniach.

Ustalenia biegłych w pewnej mierze zostały potwierdzone przez wnioskodawczynię, która w obecności córki stawiła się do Sądu. Wnioskodawczyni w miarę sprawnie, samodzielnie poruszała się na sali sądowej, nie korzystała przy przemieszczaniu się z pomocy lasek. Prezentowała Sądowi zesztywnienie rąk i kręgosłupa, utrudniające wykonywanie jej codziennych czynności. Przyznała jednak, że wychodzi sama z domu, robi drobne zakupy, chociaż cięższych rzeczy nie dźwiga, na zmianę z domownikami gotuje, sama przygotowuje sobie posiłki i samodzielnie je spożywa. Ma jedynie trudności z samodzielnym rannym ubieraniem się, dopóki nie rozćwiczy organizmu. Na też trudności z myciem się w wannie i tu pomaga jej córka i wnuczka.

Wnioskodawczyni kwestionując opinię biegłych twierdziła, że biegli uzdrowili ją, różniła się też z biegłymi w ocenie wpływu zdiagnozowanych chorób na jej codzienne funkcjonowanie. Wniosków dowodowych nie składała.

Nie można zgodzić się z twierdzeniami wnioskodawczyni o uzdrowieniu jej przez biegłych. Biegli w opinii wskazali, że wnioskodawczyni nadal cierpi na określone choroby, w tym na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Wyraźnie wskazali, że stopień usztywnienia kręgosłupa uniemożliwia wykonywanie ruchów skrętnych jak i zgięcia kręgosłupa do przodu czy boku i powoduje istotne zmniejszenie ruchomości głowy. Potwierdza to dolegliwości podawane przez wnioskodawczynię oraz trudności w codziennym funkcjonowaniu.

Jednakże w przebiegu choroby nie doszło poza tymi zmianami do innych istotnych uszkodzeń układu ruchu, w tym destrukcji stawów kończyn. Wszystko to prowadzi do wniosku, że obecnie u wnioskodawczyni nie występuje konieczność stałej pomocy przy wykonywaniu podstawowych czynności życiowych.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzenia, Sąd uznał, że sporządzona w toku postępowania opinia przedstawia wystarczające wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego rozstrzygnięcia zarzutów zawartych w odwołaniu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 września 1999 roku, II UKN 96/99, OSNP z 2000 roku, Nr 23, poz. 869).

Zgodnie z przepisem art. 75 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2015 r., poz. 748) dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty, jeżeli osoba taka została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75 rok życia.

T. D., zgodnie z opinią biegłych neurologa, reumatologa, ginekologa i okulisty nie spełnia warunków do przyznania jej prawa do dodatku pielęgnacyjnego – nie jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji, nie wymaga bowiem opieki i pomocy osoby drugiej w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych, nie ukończyła również 75 roku życia.

Zasadnym jest zatem uznanie, iż zaskarżona decyzja została wydana prawidłowo i z tego względu odwołanie T. D. należało oddalić.

Z tych względów i na mocy powołanych powyżej przepisów oraz na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc Sąd orzekł, jak w sentencji.