Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI GC 1538/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 15 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy,

w składzie:

Przewodniczący: SSR Aleksandra Wójcik-Wojnowska

Protokolant:Karolina Mateja

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2016 r. w Szczecinie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

przeciwko B. G.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powódki na rzecz pozwanej kwotę 1200 zł (tysiąc dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt XI GC 1538/15

Sprawa rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym

UZASADNIENIE

W dniu 11 stycznia 2014 r. powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wniosła pozew o zasądzenie na jej rzecz od pozwanej B. G. kwoty 9.280 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 8.462,40 zł od dnia 24 czerwca 2013 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 817,60 zł od dni wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, a także o zasądzenie na jej rzecz od pozwanej kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazała, iż na podstawie umowy dostawy i użyczenia przekazała pozwanej 116 sztuk zamrażarek do sprzedaży lodów. Po rozwiązaniu umowy, pozwana nie zwróciła użyczonych zamrażarek w związku z czym została obciążona karą umowną.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu wg norm przepisanych. W uzasadnieniu podniosła, że roszczenie powoda jest pozbawiona podstaw prawnych i faktycznych. Zaprzeczyła, jakoby zawierała z powodem w 2010 r. umowę mogącą stanowić podstawę dochodzonych roszczeń. Przyznała, że łączyła ją z powodem umowa dostawy i użyczenia sprzętu do sprzedaży lodów, jednakże nie z dnia 1 marca 2010 r, a 14 kwietnia 2006 r. Od 2010 r. pozwana nie prowadziła działalności. Pismo dotyczące potwierdzenia posiadania zamrażarek nie jest kierowane do pozwanej, a zamrażarki przekazane pozwanej zostały całkowicie zamortyzowane. Pozwana wskazała też, że powódka nie wykazała wartości zamrażarek, która zgodnie z umową limitowała wysokość kar umownych.

Pismem z dnia 18 lutego 2016 r. powódka podtrzymała stanowisko w sprawie, a nadto wyjaśniła, że podstawę dochodzonego przez nią roszczenia stanowi pkt 8 umowy. Zaprzeczyła jakoby doszło do naruszenia istotnych postanowień umowy. Podała, że arkusz inwentaryzacyjny, dotyczył sprzętu przekazanego pozwanej.

Na rozprawie w dniu 15 marca 2016 r. pełnomocnik pozwanej zgłosił zarzut przedawnienia, wskazując, że umowa stron rozwiązała się w 2010 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

B. G. prowadziła do 2010 r. działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Produkcyjno–Handlowe (...) I. Hurtownia (...).

Mąż B. P. G. prowadził w 2010 r. działalność gospodarczą pod nazwą P.H. (...).

D owód:

- zeznania pozwanej B. G., k. 104.

W dniu 15 lutego 2002 r. (...) Spółdzielnia (...) w S. (obecnie – w S.) zawarła z B. G. umowę, której przedmiotem była sprzedaż lodów i mrożonek w ilościach, asortymentach i terminach zgodnie z harmonogramem dostaw stanowiącym załącznik do umowy.

Zgodnie z § 6 umowy OSM odda kupującemu w celu zwiększenia sprzedaży, właściwego przechowywania przedmiotu umowy i realizacji niniejszej umowy zamrażarki opatrzone znakami firmowymi OSM, których jest właścicielem, a których ilość / proporcjonalna do składanych zamówień/ rok produkcji, typ i pojemność określi załącznik nr 2 stanowiący integralną część umowy.

Dowód:

- umowa, k. 13 – 15

W dniu 1 marca 2010 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. zawarła z pozwaną umowę dostawy i użyczenia sprzętu do sprzedaży lodów, której przedmiotem było użyczenie na czas nieokreślony zamrażarek według protokołu zdawczo – odbiorczego. Jako odbiorca przedmiotu umowy wskazana została B. G..

Zgodnie z § 8 umowy po zakończeniu porozumienia o dostawie lodów lub mrożonek wszystkie użyczone przedmioty muszą być zwrócone Dostawcy w stanie dobrym technicznie oraz czyste w terminie trzech dni po rozwiązaniu umowy. W przypadku niezwrócenia – odbiorca zapłaci karę umowną równą 1/10 kwoty wartości niezwróconej zamrażarki za każdy dzień zwłoki. Kara ta płatna będzie w terminie 7 dni od doręczenia na adres wskazany w umowie wezwania do jej zapłaty i nie może być wyższa niż wartość użyczonej zamrażarki.

Stosownie do § 9 umowy odbiorca nie ma prawa do zatrzymania użyczonych przedmiotów. W przypadku naruszenia postanowień niniejszej umowy na wezwanie dostawcy winien jest zwrócić równowartość użyczonego sprzętu w wysokości jak w umowie, pomniejszonej o wartość amortyzacji obliczonej według odnośnych przepisów przy założeniu pięcioletniej eksploatacji.

Dowód:

- umowa dostawy i użyczenia, k. 16.

W roku 2010 B. G. zakończyła prowadzenie działalności gospodarczej. W tym roku zwróciła się do S. Zakładu (...) z wezwaniem o odbiór zamrażarek.

Dowód:

- zeznania pozwanej B. G., k. 104.

Zgodnie z arkuszem inwentaryzacyjnym z dnia 31 października 2012 r. P. G., prowadzący przedsiębiorstwo handlowe (...) potwierdził, że posiada w użytkowaniu zamrażarki w ilości 116 sztuk na dzień 31 października 2012 r.

P. G. był adresatem przedmiotowego pisma.

Dowód:

- arkusz inwentaryzacyjny, 17,

- wykaz zamrażarek, k. 18 – 20.

Pismem z dnia 25 lutego 2013 r. powódka oświadczyła, iż rozwiązuje umowę zawartą między nią a B. G., prowadzącą Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowe (...).

Pismo została doręczone pozwanej w dniu 25 lutego 2013 r.

Dowód:

- pismo z 25.02.2013 r., k. 21,

- potwierdzenie odbioru, k. 22.

Pismem z dnia 14 czerwca 2013 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wezwała B. G. do zapłaty kwoty 8.462,40 zł tytułem kary umownej w związku z niezwróceniem zamrażarek.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty, k. 23.

Pismem z dnia 28 czerwca 2013 r. B. G., w związku z pismem z dnia 14 czerwca 2013 r. wystąpiła do (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością o zweryfikowanie decyzji i zmianę wyceny sprzętu chłodniczego. Wskazała, że od 5 lat oczekiwała na pismo informujące o zdjęciu ze stanu zamrażarek wieloletniego używania, które nie nadawały się do dalszego wykorzystania, a z lat 1998-2000 jest to 76 sztuk.

Dowód:

- pismo z 28.06.2013 r., k. 30 – 31.

Pismem z dnia 26 sierpnia 2013 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ponownie wezwała B. G. do zapłaty kwoty 8.462,40 zł tytułem kary umownej w związku z niezwróceniem zamrażarek.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty, k. 32.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się niezasadne.

Zgodnie z twierdzeniami powódki podstawą odpowiedzialności pozwanej jest niewykonanie przez nią obowiązku zwrotu przedmiotu użyczenia. Zgodnie z art. 718 k.c., po zakończeniu umowy użyczenia biorący w użyczenie jest zobowiązany rzecz zwrócić.

Powódka dochodziła kary umownej za niewykonanie tego obowiązku. Zgodnie z art. 483. § 1 k.c. można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). W razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody (art. 484 § 1 k.c.). Żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowiły. Zgodnie z treścią komentowanego przepisu wierzyciel może dochodzić kary umownej w pełnej wysokości „bez względu na wysokość poniesionej szkody". Oznacza to, że wierzyciel nie ma obowiązku wykazywać istnienia i wysokości szkody

W niniejszej sprawie strony postanowiły w umowie użyczenia, że jeśli po zakończeniu umowy zamrażarki nie zostaną zwrócone, pozwana zapłaci karę umowną – 1/10 kwoty wartości niezwróconej zamrażarki za każdy dzień zwłoki, nie więcej niż wartość użyczonej zamrażarki. W kolejnym postanowieniu wskazano, że w przypadku naruszenia postanowień umowy pozwana ma obowiązek zwrócić równowartość sprzętu określonego w umowie, pomniejszona o wartość amortyzacji, obliczonej wg odnośnych przepisów przy założeniu pięcioletniej eksploatacji.

Na powodzie, w myśl art. 6 k.c. spoczywał obowiązek wykazania, ile zamrażarek przekazano pozwanej i jaka jest ich wartość, będąca podstawą naliczenia kary umownej. W ocenie Sądu okoliczności te nie zostały wykazane.

Analizując przedłożone przez powódkę dokumenty trzeba stwierdzić, że nie wynika z nich, ile zamrażarek otrzymała pozwana na mocy umowy z 2010 r. Umowa odwołuje się do protokołu, którego nie przedłożono, w miejscu, gdzie należało wpisać ilość sztuk wskazano „wg załącznika”, załącznika również nie przedstawiono. Wykaz zamrażarek zawiera wprawdzie w nagłówku słowo (...) (nazwa działalności pozwanej), ale jednocześnie pełny tytuł dokumentu brzmi „wykaz zamrażarek znajdujących się w użytkowaniu (...)”, a jest to nazwa działalności prowadzonej przez męża pozwanej. Także P. G., prowadzący odrębną od pozwanej działalność, złożył oświadczenie, że potwierdza posiadanie na dzień 31.10.2012 r. 116 sztuk zamrażarek. Powódka nie wykazała przy tym, na jakiej podstawie faktycznej i prawnej utożsamia działalność pozwanej i jej męża lub z czego wywodzi, że są to te same zamrażarki, które wydano pozwanej.

Pozwana w piśmie kierowanym do pozwanej wymienia wprawdzie liczbę zamrażarek – 76 sztuk, lecz jednocześnie w żaden sposób nie wykazano wartości owych zamrażarek, co uniemożliwia obciążenie pozwanej za owe 76 sztuk, tym bardziej, że pozwana zarzuca ich całkowitą amortyzację.

Nie została też wykazana wartość zamrażarek. Okoliczność, że powódka sprzedaje pewne zamrażarki po 80 zł, nie oznacza, że są to takie same zamrażarki i w takim samym stanie jak te, których rzekomo nie zwróciła pozwana. Z przedłożonej umowy dostawy i użyczenia wynika, iż zamrażarki były wydane w roku 2010, jednak zeznania pozwanej wskazują, że w 2010 r. w istocie nie wydano żadnych zamrażarek, wobec czego umowa mogła tylko precyzować zasady korzystania z zamrażarek wydanych wcześniej. Faktury przedstawione przez powoda celem wykazania wartości zamrażarek nie mogą być uwzględnione, skoro nie wiadomo jakiego sprzętu chłodniczego dotyczą, jaki był wiek i stan sprzedawanych ruchomości. Wreszcie zwrócić należy uwagę, że umowa użyczenia zakładała 5-letni okres amortyzacji (§9), jeśli więc zamrażarki wydano, jak wskazywała pozwana, na długo przez 2010 rokiem, to w czasie kończenia przez pozwaną działalności były one całkowicie zamortyzowane, a więc bez wartości księgowej.

Uwzględnieniu podlegał też zarzut przedawnienia. W przypadku roszczeń, których źródłem jest umowa użyczenia, innych niż roszczenia użyczającego przeciwko biorącemu do używania o naprawienie szkody za uszkodzenie lub pogorszenie rzeczy, zastosowanie mają ogólne terminy przedawnienia, o jakich mowa w art. 118 k.c. Z racji prowadzenia działalności gospodarczej przez usługodawcę jest to termin 3 letni. W świetle zeznań pozwanej uznać należało, że bieg terminu przedawnienia roszczenia o zapłatę kary umownej rozpoczął się w roku 2010, kiedy to pozwana zakończyła prowadzenie działalności gospodarczej i zwróciła się do powódki z prośbą o odbiór zamrażarek. Tym samym, w chwili wytoczenia powództwa (11 stycznia 2014 r.) roszczenie powódki było przedawnione.

Mając na uwadze powyższe Sąd powództwo oddalił.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Pozwana poniosła koszty w postaci wynagrodzenia pełnomocnika – 1200 zł, zgodnie z § 6 pkt 4 w zw. z § 2 ust. 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)