Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 lutego 2016 r.

Sąd Rejonowy w Kwidzynie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Halina Ostafińska-Kołacka

Protokolant: stażysta Ewelina Gadomska

po rozpoznaniu w dniu 24 lutego 2016 roku w Kwidzynie

na rozprawie

z powództwa (...) Sp. z o.o.
w K.

przeciwko A. T.

o zapłatę

I.  powództwo oddala.

II.  zasądza od powoda (...) Sp. z o.o. w K. na rzecz pozwanego A. T. kwotę 367,75 zł (trzysta sześćdziesiąt siedem złotych 75/100), tytułem zwrotu wydatków poniesionych przez pozwanego.

Sędzia Sądu Rejonowego

Halina Ostafińska - Kołacka

I C 1182/15 Uzasadnienie

Powód (...) Spółka z o.o. w K. wnosił o zasądzenie od pozwanego A. T. kwoty 6.336 złotych, z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu ( 27.07.2015 roku) do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu podał, że w dniu 18 lutego 2013roku strony zawarły umowę kontraktacji. W oparciu o par.1 i par.2.4 umowy kontraktacji plantator A. T. zobowiązał się wyprodukować dla powoda 20 ton brokułów. Pozwany jednak nie dostarczył brokułów powodowi. Dlatego zgodnie z par.9 umowy kontraktacji pozwany powinien zapłacić karę umowną w wysokości 6.336 złotych.

Referendarz Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Kwidzynie w dniu 31 lipca 2015roku wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym sygn. akt: I Nc. 2716)15, na podstawie którego nakazał pozwanemu A. T., żeby w ciągu dwóch tygodni od doręczenia niniejszego nakazu zapłacił powodowi (...) Spółka z o.o. w K. kwotę 6.336 złotych wraz z ustawowymi odsetkami , liczonymi od kwoty 6.336 złotych od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kwotę 1280 złotych, tytułem zwrotu kosztów procesowych.

Od powyższego nakazu złożył sprzeciw pozwany A. T. i wnosił o oddalenie powództwa. Zarzucił, że w lutym 2013roku otrzymał tekst umowy nie podpisany przez powoda z pouczeniem, że jeżeli akceptuje warunki umowy powinien podpisać umowę i odesłać powodowi. Powód informował go, że egzemplarz umowy z podpisami zarządu zostanie odesłany z powrotem do pozwanego. Według pozwanego nie mógł on przystąpić do uprawy brokułów ponieważ dopiero 15 lipca 2013roku otrzymał egzemplarz umowy podpisany przez członków zarządu powoda. Do wysiania brokułów należy przystąpić najpóżniej w maju aby zebrać je jesienią.

Sąd ustalił i zważył co następuje:

(...) Spółka z o.o. w K. w ramach działalności gospodarczej prowadzą skup warzyw i owoców od rolników oraz w tym celu zawierają z rolnikami umowy kontraktacji. Rolnicy mogą zgłaszać zamiar zawierania umów pisemnie, telefonicznie lub zawierać je na miejscu. Zasadą jest, że powód (...) spółka z o.o. wysyła pocztą wydruk z tekstem umowy do rolników mieszkających poza powiatem (...) celem zapoznania się przez nich z warunkami umowy. Tekst umowy nie zawiera jeszcze podpisów uprawnionych członków zarządu powoda. Jeżeli zainteresowany rolnik zaakceptuje warunki umowy powinien podpisać tekst umowy i niezwłocznie odesłać go do siedziby powoda. Wówczas tekst umowy podpisany zostaje przez członków zarządu i jeden egzemplarz umowy zostaje odesłany do rolnika jako potwierdzenie zawarcia umowy na piśmie.

W lutym 2013 roku pozwany A. T. zgłosił telefonicznie powodowi (...) Spółka z o.o. w K. propozycję zawarcia umowy kontraktacji i gotowość wyprodukowania i dostarczenia brokułów. Pozwany został poinformowany przez pracownika powoda, że zostaną mu przysłane dwa niepodpisane egzemplarze umowy kontraktacji i jeżeli zaakceptuje warunki umowy powinien podpisać te dwa egzemplarze umowy i odesłać je powodowi. Następnie jeden egzemplarz podpisany przez członków zarządu zostanie mu odesłany do miejsca zamieszkania jako potwierdzenie zawarcia umowy a drugi egzemplarz zostanie w siedzibie powoda. W tym samym miesiącu tekst umowy, nie zawierający podpisów członków zarządu, został przez powoda wysłany pocztą pozwanemu A. T. na adres jego miejsca zamieszkania B. (...), gmina U., powiat (...), województwo (...).

Według umowy kontraktacji z dnia 18 lutego 2013roku nr (...) pozwany A. T. miał zobowiązać się do wyprodukowania z materiału siewnego zakupionego u kontraktującego (...) Spółka z o.o. w K. 20 ton brokułów i dostarczyć brokuły własnym transportem do siedziby kontraktującego w K. w terminie do 30 pazdziernika 2013roku. W razie niewywiązania się z umowy na plantatorze ciążył obowiązek zapłaty kary umownej w wysokości 20% wartości niedostarczonych produktów rolnych.

Pozwany podpisał umowę kontraktacji w dwóch egzemplarzach i odesłał je do siedziby powoda w K.. Dopiero w dniu 8 lipca 2013 roku powód odesłał powodowi egzemplarz umowy kontraktacji podpisany przez dwóch członków zarządu.

Wcześniej w maju 2013roku pozwany posiał brokuły w ramach zawartej umowy kontraktacji z inną chłodnią warzyw i owoców w G..

(umowa kontraktacji k.11-15, koperta zawierająca datę i numer nadania pozwanemu wysyłki zawierającej podpisany egzemplarz umowy k.70, nota księgowa wystawiona przez powoda k.16, zeznania świadka T. K. k.72-73, przesłuchanie pozwanego k.71,81).

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie wyżej wymienionych dokumentów, których prawdziwości strony nie kwestionowały, oraz na podstawie zeznań świadka T. K. i przesłuchania pozwanego.

Wyżej przedstawiony stan faktyczny jest poza sporem.

Sąd uznał, że powództwo jest bezzasadne.

Zgodnie z przepisem art. 616 kc.” Umowa kontraktacyjna powinna być zawarta na piśmie”.

Powyższy przepis wymaga zawarcia umowy w formie pisemnej ale nie określa skutków niezachowania takiej formy. Czynność prawna dokonana bez zachowania zastrzeżonej formy jest nieważna tylko wtedy gdy ustawa przewiduje taki rygor (art.73par.1 kc.). Oznacza to, że umowa kontraktacji jest ważna nawet bez zachowania formy pisemnej ale powstaje skutek określony w art.74 par.1 kc., który sprowadza się do niedopuszczalności dowodu ze świadków i przesłuchania stron na okoliczności zawarcia umowy kontraktacyjnej.

W wypadku współpracy powoda z pozwanym, opóźnienie ze strony powoda z potwierdzeniem zawarcia umowy spowodowało dla powoda ujemne konsekwencje. Dlatego bezzasadne jest powoływanie się przez powoda na to, że mimo braku takiego potwierdzenia strony uzgodniły telefonicznie warunki umowy i pozwany zobowiązał się do wyprodukowania 20 ton brokułów na rzecz powoda.

Nie było pomiędzy stronami sporu co do wyżej opisanych w ustaleniach faktycznych zasad zawierania umów z rolnikami mieszkającymi poza powiatem (...). Świadek T. K. potwierdził też, że takie zasady sposobu zawarcia umowy dotyczyły pozwanego A. T..

Trzeba jednak zwrócić uwagę na wyjątkowy charakter umowy kontraktacji.

Przepis art. 613 par.1 kc. mówi „ Przez umowę kontraktacji producent rolny zobowiązuje się wytworzyć i dostarczyć kontraktującemu oznaczoną ilość produktów rolnych określonego rodzaju, a kontraktujący zobowiązuje się te produkty odebrać w terminie umówionym, zapłacić umówioną cenę oraz spełnić określone świadczenie dodatkowe, jeżeli umowa lub przepisy szczególne przewidują obowiązek spełnienia takiego świadczenia”.

Celem umowy kontraktacji jest przeniesienie przez producenta rolnego na kontraktującego prawa do określonego produktu rolnego z chwilą jego wytworzenia. Z kolei do wytworzenia umówionego płodu rolnego konieczny jest odpowiedni czas uzależniony w dodatku od pory roku, warunków pogodowych i środowiskowych na danym obszarze.

Skoro strona powodowa postanowiła wysyłać tekst umowy rolnikom spoza powiatu (...) celem ułatwienia im współpracy i sposobu zawierania umów kontraktacji, to powinna zadbać o niezwłoczne potwierdzenie zawarcia umowy i odesłanie zainteresowanemu rolnikowi egzemplarza umowy z podpisami upoważnionych członków zarządu powoda. Przy okazji należy nadmienić, że nic nie stało na przeszkodzie aby pozwanemu od razu wysłać ofertę umowy z podpisami członków zarządu z prośbą o odesłanie jednego egzemplarza umowy.

Sąd dał wiarę pozwanemu, iż nie wiedział czy powód zechce zawrzeć z nim umowę kontraktacji czy nie. Istotne jest bowiem, że zgodnie z zaleceniami powoda, rolnicy mieli czekać na odesłanie jednego egzemplarza umowy z podpisami członków zarządu, co było równoznaczne z potwierdzeniem zawarcia umowy. Tak było również w wypadku pozwanego, co potwierdził powód i świadek T. K..

Opracowany został zatem przez powoda tryb zawierania umów kontraktacji za pomocą oferty uregulowany w przepisie art. 66 par.1 i par.2 kc.

Wprawdzie nie został uzgodniony pomiędzy stronami termin potwierdzenia oferty ale w wypadku wyjątkowego charakteru umowy kontraktacji, oferta powinna być złożona i potwierdzona niezwłocznie. Pozwany dopełnił swojego obowiązku ponieważ zaraz po otrzymaniu tekstu umowy w lutym 2013roku podpisał dwa egzemplarze i odesłał je powodowi, akceptując w ten sposób warunki umowy. Powód powinien też wywiązać się z obowiązku niezwłocznego podpisania umowy przez członków zarządu i odesłania go pozwanemu, co było równoznaczne z zawarciem umowy kontraktacji brokułów.

Odesłanie podpisanego egzemplarza umowy pozwanemu dopiero 8 lipca 2013roku nie spowodowało zobowiązania po stronie pozwanego.

Tak duże opóźnienie uniemożliwiło wyprodukowanie pozwanemu brokułów z uwagi na to, że nasiona brokułów powinny być wysiane najpóźniej do końca maja aby móc zebrać plon na przełomie września i października. Taki okres produkcji brokułów wskazał pozwany czemu powód nie zaprzeczył.

Poza tym umowa kontraktacji z dnia 18.02.2013 roku nakładała na plantatora obowiązek wyprodukowania płodów rolnych z materiału siewnego zakupionego u kontraktującego. Warunkiem zakupu nasion było zaś podpisanie umowy przez obie strony, co potwierdził świadek T. K.. Niewątpliwie przemawia to również za daniem wiary pozwanemu.

Dodatkowo pozwany T. T. zaprzeczył aby mimo braku umowy pisemnej przystąpił do produkcji brokułów dla powoda i aby telefonicznie uzgodnił to z powodem. Przyznał natomiast, iż telefonował do powoda pytając jedynie kiedy zostanie mu odesłana umowa podpisana przez zarząd.

Dlatego bezpodstawne są także wnioski dowodowe powoda w postaci bilingów z rozmów telefonicznych z pozwanym.

Jak wyżej sąd zaznaczył, powód nie dopełnił obowiązku zawarcia umowy na piśmie niezbędnej dla celów dowodowych. Dlatego niedopuszczalnym jest prowadzenie postępowania dowodowego na okoliczności zawarcia umowy kontraktacyjnej, w tym dowód z zeznań świadka T. K. na okoliczności , iż strony od początku telefonicznie ustaliły warunki umowy kontraktacji a pozwany we wrześniu 2013roku w trakcie wizyty świadka w miejscu zamieszkania pozwanego, zobowiązał się on do dostarczenia brokułów dla powoda (art. 74 par.1 kc.).

Wysłanie przez powoda pozwanemu egzemplarza umowy podpisanego przez zarząd dopiero 8 lipca 2013roku uniemożliwiło mu nie tylko wyprodukowanie brokułów ale oferta przestała wiązać pozwanego w związku z nieuzasadnionym opóżnieniem w otrzymaniu odpowiedzi tj. potwierdzenia zawarcia umowy.

W związku z powyższym Sąd na podstawie przepisu art. 613 par.1 kc. orzekł jak wyżej.

Rozstrzygnięcie o kosztach Sąd oparł na zasadzie przepisu art. 98 par. 1 kpc.

Powód jako strona przegrywająca sprawę nie ma prawa do żądania zwrotu od pozwanego kosztów poniesionej opłaty sadowej i zastępstwa procesowego.

Ponieważ pozwany wygrał sprawę przysługuje mu zwrot kosztów podróży samochodem na dwie rozprawy do Sądu Rejonowego w Kwidzynie. Wysokość tych kosztów została ustalona w oparciu o rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002roku (Dz.U. z 2002roku, nr 27,poz.271). Zgodnie z przepisem art.98par.2 kpc. do niezbędnych kosztów procesu zalicza się m.in. koszty przejazdu dla strony.