Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 lutego 2016 roku

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie III Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Błażej Domagała

Protokolant: p.o. protokolant sądowy Anna Banasiak

po rozpoznaniu w dniu 24 lutego 2016 roku w Warszawie

sprawy z powództwa H. I Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w K.

przeciwko M. B.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego M. B. na rzecz powoda H.
I Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego
w K. kwotę 194.952,73 (sto dziewięćdziesiąt cztery tysiące dziewięćset pięćdziesiąt dwa, 73/100) złotych wraz z odsetkami umownymi od kwoty 121.356,56 (sto dwadzieścia jeden tysięcy trzysta pięćdziesiąt sześć, 56/100) złotych w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia 30 stycznia 2015 roku do dnia zapłaty, z tym, że od dnia 01 stycznia 2016 roku w wysokości nieprzekraczającej odsetek maksymalnych za opóźnienie;

II.  zasądza od pozwanego M. B. na rzecz powoda H.
I Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego
w K. kwotę 13.901,58 (trzynaście tysięcy dziewięćset jeden, 58/100) złotych, tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt III C 815/15

UZASADNIENIE

Dnia 30 stycznia 2015 roku H. I Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K. wytoczył powództwo przeciwko M. B. w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Sprawa została następnie przekazana do tutejszego Sądu. Powód zażądał zasądzenia kwoty 194.952,73 złotych z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów sądowych w wysokości 2.437,00 złotych, kosztów zastępstwa procesowego – 3.600 złotych i zwrotu innych kosztów w wysokości 30,46 złotych. Roszczenie główne powoda oparte zostało na twierdzeniu o łączącej go z (...) Bank S.A. z siedzibą we W. umowie cesji wierzytelności przysługującej wierzycielowi względem dłużnika M. B., który to swojego długu dotychczas nie spełnił.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa, podniósł zarzut przedawnienia.

Na rozprawie w dniu 24 lutego 2016 roku powód sprecyzował roszczenie co do odsetek, wskazując, że są to odsetki umowne nie przekraczające maksymalnych za opóźnienie w płatności od 01 stycznia 2016 roku, nadto wniósł o uwzględnienie przy orzekaniu o kosztach procesu wydatków związanych z dojazdem na rozprawę w wysokości 536,58 złotych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 15 marca 2010 roku (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W. (dalej też jako: (...)Bank lub bank) i M. B. zawarli umowę pożyczki powtórnej o numerze NP\ (...), której przedmiotem było udzielenie przez(...) Bank (...) pożyczki w kwocie 150.035,22 złotych. M. B. zobowiązał się do spłaty pożyczki w 60 ratach, których kwoty i terminy określono w harmonogramie spłat, z czego ostatnia rata wyrównawcza miała być płatna do dnia 11 marca 2015 roku.

Dowody: umowa pożyczki – k. 20-22.

W związku z nieuregulowaniem w terminie należności bank wypowiedział M. B. umowę pożyczki oraz wezwał go do zapłaty powstałej zaległości. Roszczenie objęte umową stało się wymagalne od dnia 14 lutego 2012 roku.

(bezsporne, okoliczności uznane za przyznane).

Postanowieniem z dnia 28 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu numer (...) z dnia 12 października 2012 r. wystawionemu przez (...) Bank S.A. we W. obejmującemu roszczenie z umowy o numerze NP\ (...). Dnia 30 stycznia 2013 roku bank złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wołominie, które zostało umorzone na wniosek wierzyciela postanowieniem z dnia 12 sierpnia 2013 roku.

Dowody: postanowienie o nadaniu klauzuli w sprawie sygn. akt I Co 1665/12 – k. 23, wniosek o wszczęcie egzekucji – k. 2 (akta w sprawie egzekucyjnej Km 7257/13), postanowienie o umorzeniu – k. 43 (akta w sprawie egzekucyjnej Km 7257/13).

Dnia 07 czerwca 2013 roku (...) Bank S.A. (dalej też jako: zbywca) oraz H. I Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W. (dalej też jako: Fundusz lub nabywca), w imieniu którego działa (...) Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. z siedzibą we W., zawarły umowę – doprecyzowaną aneksem z dnia 24 czerwca 2013 roku – na mocy której bank przeniósł na Fundusz przysługującą mu względem M. B. wierzytelność z tytułu umowy pożyczki z dnia 15 marca 2010 roku o numerze NP\ (...).

Dowody: umowa pożyczki – k. 20-22, umowa przelewu wierzytelności – k. 24, aneks do umowy przelewu – k. 25, załącznik do umowy przelewu – k. 26-27, pełnomocnictwo – k. 30, wyciąg z rejestru funduszy inwestycyjnych – k. 31-32, odpis pełny z KRS – k. 33-36.

Pismem z dnia 18 czerwca 2013 roku (...) Bank zawiadomił M. B. o dokonanym przelewie wierzytelności i jednocześnie wezwał go do uregulowania zadłużenia.

Dowody: zawiadomienie – k. 29, przedsądowe wezwanie do zapłaty – k. 28.

Dłużnik nie spłacił przedmiotowej zaległości. Wysokość jego zadłużenia na dzień 07 czerwca 2013 roku wynosiła ogółem 164.437,37 złotych – w tym kapitał w kwocie 121.356,56 złotych i odsetki w wysokości 43.080,81 złotych. Natomiast zadłużenie pozwanego na dzień 29 stycznia 2015 roku wynosiło ogółem 194.952,73 złotych – w tym kapitał 121.356,56, odsetki umowne – 5.547,96 złotych i odsetki karne w kwocie 68.048,21 złotych.

Dowody: wyciąg z ksiąg bankowych – k. 15, wyciąg z ksiąg rachunkowych – k. 19; (bezsporne).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy a także w aktach komorniczych M. Ż. sygn. Km 7257/13.

Autentyczność zgromadzonych dokumentów nie została skutecznie zakwestionowana przez żadną ze stron procesu, a Sąd nie miał podstaw do podważania jej z urzędu. Dowody te należało uznać zatem za wiarygodne. Charakter dowodów z dokumentów przemawia ponadto za przyznaniem im silnej mocy dowodowej – w szczególności dotyczy to dokumentów wystawionych przez (...) Bank, które co prawda są dokumentami prywatnymi, jednakże mając na uwadze rzetelność i fachowość instytucji tego rodzaju (bank), ich moc dowodowa była istotna.

Podkreślić należy, że co do zasady wszelkie przedłożone dokumenty dotyczące istnienia, wysokości, wymagalności dochodzonej kwoty miały – w świetle aktualnego stanu prawnego – charakter prywatnych. Nie mogło to jednak prowadzić do przyjęcia, że w związku z tym nie są one wystarczającym dowodem okoliczności przytoczonych w pozwie. Aczkolwiek trzeba było przyjąć, że zawarte w nich oświadczenia są jedynie dowodem tego, że złożyły je podpisane na nich osoby, to niezależnie od powyższego, należało mieć na uwadze, że powód (czy też pierwotny wierzyciel) nie miał żadnych innych możliwości wykazania faktów związanych z zawarciem umowy, czy wysokością należności pozwanego, poza dokumentami wywodzonymi z ksiąg bankowych. Pozwany nie przedstawił natomiast żadnych środków dowodowych, które podważałyby tego rodzaju okoliczności, ograniczając się jedynie do twierdzeń, iż powód powołuje się wyłącznie na wyciąg z ksiąg banku, co nie jest dokumentem urzędowym, oraz że wierzytelność w związku z tym nie została wykazana. Ponadto pozwany powołał się w niniejszej sprawie na zarzut przedawnienia.

Pozwany nie wypowiedział się co do faktów przytoczonych w pozwie, podnosząc jedynie wskazane powyżej zarzuty. Tym samym mając na uwadze całokształt materiału oraz przebieg rozprawy należało uznać je za przyznane (art. 230 k.p.c.)

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie, tak co do zasady, jak i co do wysokości.

Podstawą roszczenia powoda była umowa pożyczki; wierzytelność przysługującą zbywcy - tj. (...) Bank S.A. - wobec M. B. powód nabył na mocy umowy cesji zawartej z tym bankiem.

Na mocy art. 509 § 1 i 2 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania; wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Zgromadzony w sprawie materiał dawał podstawę do ustalenia, że pomiędzy (...) Bank a Funduszem doszło do zawarcia umowy cesji, na mocy której powód nabył wierzytelność względem M. B. z tytułu przedmiotowej umowy pożyczki. Okoliczności te nie były co do zasady kwestionowane przez pozwanego.

Zgodnie z przepisem art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Nie ulega wątpliwości, że bank udzielił pozwanemu – na jego wniosek – pożyczki w kwocie 150.035,22 złotych. M. B. zobowiązał się do spłaty pożyczki w 60 ratach. Termin jej zwrotu był określony i ostatnia rata wyrównawcza miała być płatna do dnia 11 marca 2015 roku. Bezspornym jest, że pozwany nie uregulował w terminie zaległości, wobec czego bank wypowiedział umowę i wezwał go do zapłaty powstałego zadłużenia. Jednak nie wywiązał się on z powyższego zobowiązania. Wierzytelność objęta pozwem stała się wymagalna od dnia 14 lutego 2012 roku, co także nie było kwestionowane przez pozwanego i uznano za okoliczność przyznaną. Powód wskazał, że na wymagalne roszczenie składa się należność główna w wysokości 121.356,56 złotych, odsetki umowne – 5.547,96 złotych i odsetki karne – 68.048,21 złotych, wraz z dalszymi odsetkami, które obciążają pozwanego od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Kwota roszczenia, jak już zostało podniesione wyżej, została udowodniona przede wszystkim wyciągiem z ksiąg bankowych. Zgodnie z art. 482 § 2 k.c. w przypadku przedmiotowej pożyczki nie obowiązywał zakaz anatocyzmu, Bank mógł naliczać odsetki od zaległych odsetek.

Odnosząc się do zarzutu przedawnienia podnoszonego przez pozwanego wskazać należy, iż zarzut ten był niezasadny.

Zgodnie z przepisem art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi trzy lata. Pierwotny wierzyciel, jako bank prowadzi działalność gospodarczą, wierzytelność przedawniała się więc z upływem trzyletniego terminu. Przedmiotowa wierzytelność na skutek wypowiedzenia umowy kredytu stała się wymagalna 14 lutego 2012 roku. Jednakże (...) Bank podjął czynności zmierzające do przerwania biegu przedawnienia (art. 123 § 1 k.c.), po pierwsze – występując o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, po drugie zaś – wszczynając postępowanie egzekucyjne. Czynności te miały miejsce jeszcze przed upływem trzech lat od dnia wymagalności roszczeń objętych umową. Postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) z 10 grudnia 2012 roku zostało wydane przez Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim w dniu 28 grudnia 2012 roku (k. 23). Natomiast wniosek banku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego z 30 stycznia 2013 roku wpłynął do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wołominie w dniu 07 lutego 2013 roku (k. 2 akt komorniczych sygn. Km 7257/13). Zatem skutecznie doszło do przerwania biegu przedawnienia.

Zgodnie z przepisem art. 123 § 1 pkt 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.

Niezależnie od powyższego bieg terminu przedawnienia został przerwany również na skutek wytoczenia powództwa w niniejszej sprawie, które miało miejsce 30 stycznia 2015 roku, a zatem przed upływem trzech lat od dnia wymagalności świadczenia. Zgodnie z przepisem art. 124 § 2 k.c. przedawnienie to nie biegnie na nowo dopóki postępowanie w niniejszej sprawie nie zostanie zakończone. Wobec powyższego zarzut pozwanego nie zasługiwał na uwzględnienie.

Z uwagi na nieuregulowanie przez M. B. zaległości do dnia zamknięcia rozprawy, roszczenie główne powoda było zasadne co do wysokości. Niespłacony kapitał wynosił 121.356,56 złotych, co było wykazane wyciągiem z ksiąg bakowych; wysokość odsetek umownych – 5.547,96 złotych i odsetek karnych – 68.048,21 złotych. Tym samym cała kwota roszczenia dochodzonego pozwem była należna.

Powód żądał odsetek umownych od kwoty należności głównej w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. W toku rozprawy natomiast wskazał, że są to odsetki umowne nie przekraczające maksymalnych za opóźnienie w płatności (od 01 stycznia 2016 roku). Takie roszczenie odsetkowe było zasadne w całości.

Zgodnie z przepisem art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności.

Wobec powyższego zasądzono od pozwanego M. B. na rzecz powoda H. I Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w K. odsetki umowne od kwoty 121.356,56 złotych w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia 30 stycznia 2015 roku do dnia zapłaty (zatem odsetki maksymalne wynikające z poprzednich przepisów), z tym, że od dnia 01 stycznia 2016 roku w wysokości nieprzekraczającej odsetek maksymalnych za opóźnienie. Bowiem od tego dnia, zgodnie z treścią art. 481 § 2 ¹ k.c., maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie nie może nie może w stosunku rocznym przekroczyć dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetki maksymalne za opóźnienie).

Wobec wydania wyroku w sprawie, stosownie do art. 108 § 1 k.p.c. Sąd zobligowany był do rozstrzygnięcia o kosztach procesu. Wniosek o zasądzenie kosztów strony reprezentowane przez pełnomocników zgłosiły przed zamknięciem rozprawy (art. 109 § 1 k.p.c.). W niniejszej sprawie znajdowała zastosowanie zasada odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98 k.p.c.). Powód wygrał sprawę, na koszty tej strony składało się: opłata od pozwu (9.748 zł), wynagrodzenie pełnomocnika (stosownie do minimalnych stawek – 3.600 zł określone na podstawie przepisu § 2 ust. 1 i 2 w zw. z § 3 ust. 1 w zw. z § 4 ust. 1 w zw. z § 6 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu), koszt opłaty skarbowej od dokumentu pełnomocnictwa (17 zł) oraz koszty dojazdu na rozprawę (536,58 zł). W związku z tym należało zasądzić od pozwanego na rzecz powoda kwotę jak w pkt II wyroku.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł, jak w sentencji wyroku.