Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Anita Jarząbek - Bocian

Sędziowie: SO Aleksandra Mazurek (spr.)

SO Ludmiła Tułaczko

Protokolant asystent sędziego Dominika Wolska - Gamdzyk

przy udziale Prokuratora Wojciecha Groszyka

po rozpoznaniu dnia 12 kwietnia 2016 r.

sprawy K. Ł. syna A. i B. ur. (...) w W. oskarżonego o przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. w zb. z art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie

z dnia 1 grudnia 2015 r. sygn. akt III K 299/15

zaskarżony wyrok zmienia w ten sposób, że w ramach zarzucanego czynu uznaje oskarżonego K. Ł. za winnego tego, że w dniu 26 stycznia 2015r. w W. przy ul. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami wziął udział w pobiciu T. S. w ten sposób, że w po upadku pokrzywdzonego na skutek uderzenia metalowym prętem przez ustaloną osobę oskarżony wspólnie z innymi osobami kopał leżącego pokrzywdzonego po całym ciele co spowodowało u T. S. wielołamowe złamanie żuchwy skutkujące naruszeniem czynności narządów ciała na okres powyżej siedmiu dni tj. popełnienia przestępstwa z art. 158 § 1 kk i za to na podstawie art. 158 § 1 kk wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności; na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary zalicza oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 9 lutego 2015r. do dnia 30 kwietnia 2015r.; zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. J. (1) kwotę 1033,20 zł, obejmującą wynagrodzenie za obronę z urzędu w instancji odwoławczej oraz podatek VAT; zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa;

SSO Anita Jarząbek - Bocian SSO Aleksandra Mazurek SSO Ludmiła Tułaczko

Sygn. akt VI Ka 131/16

UZASADNIENIE

K. Ł. został oskarżony o to, że w dniu 26 stycznia 2015 r. w W. przy ul. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, używając przemocy w stosunku do T. S. w postaci uderzenia metalowym przedmiotem w głowę, przewrócenia na podłoże oraz uderzania pięściami i kopania po całym ciele, co spowodowało powstanie obrażeń ciała u w/wym. pokrzywdzonego w postaci wieloodłamowego złamania żuchwy skutkujących naruszeniem czynności narządów ciała na okres powyżej 7 dni dokonał zaboru w celu przywłaszczenia pieniędzy w kwocie 40 zł i dowodu osobistego na szkodę T. S. oraz telefonu komórkowego marki S. (...) o wartości ok. 200-300 zł na szkodę (...) Sp. z o.o.,tj. o przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. w zb. z art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Wyrokiem z dnia 1 grudnia 2015r. w sprawie o sygn. akt III K 299/15 Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi- Południe w Warszawie uznał K. Ł. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, przy czym ustalił, iż dokonano zaboru telefonu komórkowego o nieustalonej wartości i na szkodę nieustalonego pokrzywdzonego i za to na podstawie art. 280 § 1 k.k. w zb. z aft. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. skazał go, a na podstawie art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył mu karę 2 (lat) pozbawienia wolności. Zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. J. (2) kwotę 588 (pięćset osiemdziesiąt osiem) złotych plus VAT tytułem kosztów obrony z urzędu. Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych, przejmując je w całości na rachunek Skarbu Państwa.

Od powyższego wyroku apelację wniósł obrońca oskarżonego, który zaskarżył wyrok w całości na korzyść K. Ł.. Obrońca zarzucił:

1.  obrazę przepisów postępowania tj. art. 7 k.p.k. i art. 5 § 2 k.p.k. - mogących mieć wpływ na treść orzeczenia - poprzez przekroczenie granicy swobodnej oceny dowodów, oparcie się na dowodzie z zeznań pokrzywdzonego oraz dowodach z zeznań świadków A. M. z postępowania przygotowawczego, A. M. i I. D. pomimo ich rozbieżności, skutkującą uznaniem oskarżonego za winnego dokonania rozboju na osobie T. S., pomimo że brak jest dowodów, z których by wynikało, że oskarżony miał świadomość, że któryś z uczestników zdarzenia zażądał wydania rzeczy, a następnie dokonał ich zaboru; ewentualnie

2.  błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mogącego mieć wpływ na treść orzeczenia, co miało wpływ na błędną kwalifikację prawną tego czynu jako rozboju z art. 280 § 1 k.k., pomimo, że materiał dowodowy co najwyżej mógł dostarczyć podstaw do przyjęcia, że oskarżony dokonał pobicia, nie mając świadomości co do użycia metalowego narzędzia, czym dopuścił się czynu z art. 158 § 1 k.k.;

ewentualnie

3.  rażącą niewspółmierność kary, przez wymierzenie kary bezwzględnej pozbawienia wolności, bez uwzględnienia okoliczności łagodzących, mających wpływ na wymiar kary.

Na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. wniósł, aby Sąd Odwoławczy, korzystając z uprawnień przewidzianych w art. 437 § 1 i 2 k.p.k., zmienił zaskarżony wyrok i:

-

uniewinnił oskarżonego od zarzucanego mu czynu kwalifikowanego jako rozbój;

-

ewentualnie zmienił kwalifikację prawną czynu z art. 280 § 1 k.k. na art. 158 § 1 k.k. dodatkowo, eliminując z opisu czynu „uderzenie metalowym narzędziem w głowę;

ewentualnie zmienił orzeczenie o karze i wymierzył oskarżonemu karę w dolnych granicach ustawowego zagrożenia z dobrodziejstwem warunkowego zawieszenia wykonania kary. Nadto, wniósł o zasądzenie na rzecz adw. A. J. (2), kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu apelacyjnym, które to koszty nie zostały opłacone ani w całości ani w części przez oskarżonego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja zasługuje na uwzględnienie.

Kontrola instancyjna zaskarżonego wyroku wykazała, ze Sąd Rejonowy przeprowadził postępowanie w sposób prawidłowy i dokonał ustaleń faktycznych w oparciu o całokształt materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej. Niemniej jednak Sąd Rejonowy wywiódł błędny wniosek, iż oskarżony K. Ł. swoim zachowaniem wypełnił znamiona przestępstwa stypizowanego w art. 280 § 1 k.k. Powyższe skutkowało uwzględnieniem argumentów obrońcy podniesionych w tym zakresie i zmianą kwalifikacji przypisanego K. Ł. przestępstwa, a co z tym związane wymierzeniem mu łagodniejszej kary.

Słusznie podnosi obrońca, że zeznania świadków, na które powołuje się Sąd, a mające wskazywać na działanie K. Ł. w zamiarze dokonania rozboju na osobie T. S., nie można uznać za wystarczające dla uznania go winnym przestępstwa rozboju z powodu ich wzajemnych rozbieżności. Bezsporne jest, że w trakcie przedmiotowego zdarzenia pokrzywdzonemu zabrano pieniądze, dokument oraz telefon komórkowy. Jednak pokrzywdzony zeznał, że nie wie, czy oskarżony był obecny w chwili, gdy padło żądanie wydania tych rzeczy (k. 249). Pozostali uczestnicy zdarzenia opisywali zaś jego przebieg odmiennie. Zeznania ich są zgodne jedynie, co do tego, że A. S. zorganizowała spotkanie z T. S., aby dać mu nauczkę, albowiem jak podała, pokrzywdzony wyrządził krzywdę jej siostrze. To ona była inicjatorem pobicia i to ona zażądała od pokrzywdzonego wydania rzeczy. Pokrzywdzony nie pamięta momentu zaboru rzeczy, albowiem stracił przytomność. Dopiero gdy ją odzyskał, spostrzegł, że został okradziony. Wprawdzie świadek M. A. przesłuchany w postępowaniu przygotowawczym wskazał, że widział, jak K. Ł. wziął telefon i plecak pokrzywdzonego, z którego wyjmował różne rzeczy, jednak w toku przesłuchania przed sądem całkowicie temu zaprzeczył i uznał, że taki zapis w protokole jest wynikiem pomyłki. W ocenie Sądu Okręgowego z uwagi na wycofanie się w/w. świadka ze złożonych wcześniej zeznań nie ma dostatecznych dowodów wskazujących na to, aby K. Ł. był uczestnikiem rozboju. Oskarżony od początku postępowania konsekwentnie twierdził, że brał udział jedynie w pobiciu, a jego zamiarem nie była kradzież. Sąd Okręgowy w braku materiału dowodowego, który jednoznacznie zaprzeczyłby wyjaśnieniom oskarżonego, dał tym wyjaśnieniom wiarę. Należy ponadto przypomnieć, iż zgodnie z zasadą uregulowaną w art. 5 § 2 k.k. wątpliwości, których nie usunięto w postępowaniu dowodowym, rozstrzyga się na korzyść oskarżonego.

Wątpliwości pojawiły się także w kontekście tego, który z uczestników zdarzenia użył do pobicia pokrzywdzonego metalowego przedmiotu. Świadek I. D. przesłuchiwany na rozprawie zeznał, że osobą, która biła pokrzywdzonego metalowym przedmiotem nie był oskarżony, lecz jakaś inna osoba. Podobnie zeznali pokrzywdzony oraz świadek A. M.. Oskarżony zaś wyjaśniał, że nie widział na miejscu zdarzenia metalowego przedmiotu. Tym samym, choć nie ma wątpliwości, co do tego, że pokrzywdzony został uderzony metalowym przedmiotem, jak i że K. Ł. brał aktywny udział w bójce w ten sposób, że kopał pokrzywdzonego, Sąd Okręgowy uznał, że w zgromadzonym materiale dowodowym brak jest dowodów, aby uznać, że to on uderzał pokrzywdzonego metalowym prętem. Także zatem w tym przypadku sąd odwoławczy nieusunięte wątpliwości rozstrzygnął na korzyść oskarżonego.

Z tychże powodów Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że w ramach zarzucanego czynu uznał oskarżonego K. Ł. za winnego tego, że w dniu 26 stycznia 2015r. w W. przy ul. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami wziął udział w pobiciu T. S. w ten sposób, że w po upadku pokrzywdzonego na skutek uderzenia metalowym prętem przez ustaloną osobę oskarżony wspólnie z innymi osobami kopał leżącego pokrzywdzonego po całym ciele co spowodowało u T. S. wielołamowe złamanie żuchwy skutkujące naruszeniem czynności narządów ciała na okres powyżej siedmiu dni i uznał, że czyn ten stanowi przestępstwo z art. 158 § 1 k.k.

Sąd Okręgowy wykluczył możliwość zakwalifikowania czynu przypisanego oskarżonemu jako przestępstwo z art. 159 k.k. K. Ł. brał udział w bójce, podczas której użyto wobec pokrzywdzonego niebezpiecznego przedmiotu, co mogłoby sugerować, że zachowanie takie wypełnia znamiona przestępstwa stypizowanego w art. 159 k.k. Sąd Okręgowy podziela jednak stanowisko, zgodnie z którym przepis art. 159 k.k. jest inaczej sformułowany niż art. 280 § 2 k.k. Na podstawie kwalifikowanej postaci rozboju odpowiada bowiem nie tylko ten sprawca, który posługuje się przedmiotem wskazanym w tym przepisie, lecz nadto osoba, która popełnia takie przestępstwo "wspólnie z inną osobą, która posługuje się taką bronią, przedmiotem, środkiem lub sposobem". Dla przypisania kwalifikowanego udziału w pobiciu w rozumieniu art. 159 k.k. niezbędnym jest, więc ustalenie, że określony sprawca użył przedmiotu, o którym mowa, w tym przepisie i nie jest wystarczającym współdziałanie z osobą która przedmiotu takiego używa (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 30 grudnia 2014r., sygn. akt II AKa 386/14, LEX nr 1649357). Należało zatem uznać, że K. Ł. swoim zachowaniem wypełnił znamiona przestępstwa z art. 158 k.k. w typie podstawowym.

Zważając na dyrektywy wymiaru kary, o których mowa w art. 53 k.k. Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, iż karą adekwatną do stopnia winy i współmierną do stopnia społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez K. Ł. jest kara 1 roku pozbawienia wolności. Za przestępstwo przypisane oskarżonemu grozi kara pozbawienia wolności do lat 3. Jako okoliczności łagodzące wymiar kary sąd potraktował postawę oskarżonego w toku postępowania. K. Ł. nie kwestionował swojego sprawstwa w zakresie czynu z art. 158 § 1 k.k. i złożył wyjaśnienia, które w znacznej części stanowiły podstawę ustalenia stanu faktycznego w sprawie. Jako okoliczności przemawiające na niekorzyść należało potraktować uprzednią karalność K. Ł. (k. 441), jak i to, iż wziął udział w pobiciu nieznanej wcześniej osoby i nie kierowały nim żadne motywy.

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. Sąd Okręgowy zaliczył na poczet orzeczonej kary oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 9 lutego 2015r. do dnia 30 kwietnia 2015r.

Kierując się dyspozycją art. 624 § 1 k.p.k. Sąd Okręgowy zwolnił oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie w sprawie, obciążając nimi Skarb Państwa. Sąd Okręgowy zasądził na rzecz obrońcy z urzędu adw. A. J. (1) kwotę 1033,20 zł obejmującą wynagrodzenie za obronę z urzędu w instancji odwoławczej oraz podatek VAT, która to kwota jest zgodna z § 17 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu

SSO Anita Jarząbek - Bocian SSO Aleksandra Mazurek SSO Ludmiła Tułaczko