Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 1607/15

UZASADNIENIE

Postanowieniem z 27 lipca 2015 r. Sąd Rejonowy w Kutnie oddalił wniosek E. K. z udziałem W. K., B. K. i J. K. (1) o zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku po A. K. oraz orzekł o kosztach procesu.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia złożyła wnioskodawczyni, zarzucając mu:

- naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędną ocenę zeznań uczestniczek postępowania W. K. i B. K. wyrażającą się uznaniem ich za wiarygodne, mimo że w zakresie istotnych okoliczności zeznania te są sprzeczne z zasadami logiki i doświadczeniem życiowym, czynieniu ustaleń faktycznych na podstawie takich niewiarygodnych i nie popartych żadnymi innymi dowodami zeznań, a także poprzez bezpodstawną odmowę wiarygodności zeznaniom wnioskodawczyni E. K. oraz zeznaniom świadków J. K. (2), L. L. oraz M. K., które są zbieżne z zeznaniami wnioskodawczyni i nie są obarczone żadnymi mankamentami wpływającymi na ich wiarygodność;

- poczynienie błędnych ustaleń faktycznych polegających na przyjęciu, iż nowy sprzęt gospodarstwa domowego był nabywany wyłącznie przez wnioskodawczynię E. K., rodzeństwo spadkodawcy nigdy nie miało żadnych podejrzeń co do ewentualnego zadłużenia, spadkodawca A. K. zgromadził oszczędności na rachunku bankowym, wnioskodawczyni E. K. nie pozostawała pod wpływem błędu co do stanu spadku po A. K. w dacie złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku, odrzucenie spadku przez E. K. było związane z jej własnymi zobowiązaniami finansowymi.

W oparciu o powyższe zarzuty, apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez zatwierdzenie uchylenia się wnioskodawczyni E. K. od skutków prawnych złożenia przez nią w dniu 8 listopada 2012 r. pod wpływem błędu oświadczenia o odrzuceniu spadku po jej mężu A. K., zmarłym w dniu 11 czerwca 2012 r. w K., ostatnio stale zamieszkałym w K..

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane na podstawie prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, które to ustalenia Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne, jak również na podstawie prawidłowo zastosowanych przepisów prawa materialnego.

Powyższej oceny nie zmieniają podniesione w apelacji zarzuty naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 233 § 1 k.p.c., gdyż poza zaprezentowaniem odmiennej, prawidłowej zdaniem apelującej, wersji ustaleń faktycznych apelująca nie wykazała przyczyn, dla których ocena dowodów dokonana przez Sąd Rejonowy nie spełnia kryteriów określonych w rzeczonym przepisie. Apelująca wprawdzie wskazuje na sprzeczność oceny zeznań uczestniczek postępowania W. K. i B. K. z zasadami logiki i doświadczeniem życiowym, ale uzasadnienie tego stanowiska sprowadza się do zwykłej polemiki. Opiera się ono bowiem na założeniu, że zeznania powyższych świadków są niewiarygodne, gdyż uczestniczki postępowania nie przedstawiły żadnych świadków ani dokumentów na poparcie swoich twierdzeń, a dodatkowo są one osobiście zainteresowane wynikiem sprawy. Z drugiej strony, apelująca wskazuje, że Sąd Rejonowy bezpodstawnie odmówił wiarygodności jej zeznaniom oraz zeznaniom świadków J. K. (2), L. L. oraz M. K. co do okoliczności nabywania sprzętu gospodarstwa domowego przez spadkodawcę oraz aktywności wnioskodawczyni w zakresie ustalenia rzeczywistego stanu spadku po śmierci męża.

Sąd Okręgowy dokonując ponownie oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego nie dopatrzył się w stanowisku Sądu Rejonowego żadnych uchybień. W razie tylko pogwałcenia reguł logicznego rozumowania bądź sprzeniewierzenia się zasadom doświadczenia życiowego, może mieć miejsce skuteczne kwestionowanie swobody oceny dowodów, czego Sądowi Rejonowemu zarzucić nie można. W sprawie nie wykazano, że spadkodawca był zadłużony w związku z nabywaniem sprzętów gospodarstwa domowego. Przeciwnie, z zeznań uczestniczek postępowania W. K. i B. K., a więc osób najbliższych spadkodawcy, pozostających z nim w stałych, dobrych stosunkach rodzinnych i dzięki temu mających bezpośrednią wiedzę o jego sytuacji wynika, że był on człowiekiem bardzo oszczędnym, a sprzęty nabywała wnioskodawczyni.

Natomiast, zeznania wskazanych przez apelującą świadków: J. K. (2), L. L. oraz M. K. są zeznaniami osób mających powierzchowną wiedzę (w przypadku J. K. (2)) lub pośrednią, powziętą z relacji wnioskodawczyni E. K. (w przypadku L. L. oraz M. K.). Świadek J. K. (2) przyznał, że nie posiada wiedzy o zobowiązaniach spadkodawcy, ani o tym, w jaki sposób w domu pojawiały się nowe sprzęty, gdyż nie rozmawiał o tym ze spadkodawcą. Świadek L. L. zeznała, że nie wie osobiście, czy spadkodawca miał długi, wie to tylko z relacji wnioskodawczyni, która te długi podejrzewała. Podobnie świadek M. K. wskazał, że utrzymywał sporadyczny kontakt ze spadkodawcą, a jego zeznań nie wynika, czy spadkodawca był zadłużony.

Mając na uwadze, że uczestniczki postępowania W. K. i B. K. wskazywały, że spadkodawca nie miał długów, a świadkowie J. K. (2), L. L. oraz M. K. o tych długach wiedzy nie mieli, zasadnie Sąd Rejonowy uznał za niewiarygodne zeznania wnioskodawczyni o powzięciu wiedzy o długach spadkowych męża od innych osób. Tym bardziej, że osoby z jej otoczenia (m.in. J. K. (2)) odradzały jej złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku. Wnioskodawczyni nie miała żadnej wiedzy od spadkodawcy czy też z pism kierowanych do niego przez instytucje finansowe o ewentualnych długach związanych z zaciąganymi umowami. Spadkodawca nie dokonywał również żadnych zakupów, które uzasadniałyby takie podejrzenie.

Podkreślić w tym miejscu należy, że podstawą uchylenia się przez spadkobiercę od skutków prawnych złożenia w terminie poświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku może stanowić błąd prawnie doniosły, którym może być nieznajomość przedmiotu spadku, jeśli nie pozostaje w związku przyczynowym z niedołożeniem przez spadkobiercę należytej staranności w ustalaniu rzeczywistego stanu majątku spadkowego.

W okolicznościach niniejszej sprawy nie można zaś uznać, że wnioskodawczyni zachowała należytą staranność w ustalaniu rzeczywistego majątku spadkowego, skoro w apelacji podnosi, że po śmierci wnioskodawcy przychodziły do niego listy, których wnioskodawczyni nie odbierała, przypuszczając, że są to wezwania do zapłaty lub wypowiedzenia umów kredytowych lub pożyczek.

W kontekście tych okoliczności nie ma podstaw do uznania, iż przyczyną odrzucenia spadku obiektywnie były obawy E. K. co do zadłużenia spadkodawcy.

Mając na uwadze wszystko powyższe, na podstawie art. 385 k.p.c., Sąd Okręgowy oddalił apelację jako bezzasadną.