Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 września 2013 roku

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy IV Wydział Karny Odwoławczy
w składzie:

Przewodniczący SSO Włodzimierz Hilla

Sędziowie SO Adam Sygit - sprawozdawca

SO Piotr Kupcewicz

Protokolant sekr. sądowy Hanna Płaska

przy udziale Marty Dydyszko - Lewickiej prokuratora Prokuratury Rejonowej Bydgoszcz - Południe del. do Prokuratury Okręgowej w Bydgoszczy

po rozpoznaniu w dniu 24 września 2013 roku

sprawy N. B.

oskarżonej z art. 270§1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Świeciu VII Zamiejscowego Wydziału Karnego
z siedzibą w Tucholi

z dnia 24 czerwca 2013 roku sygn. akt VII K 643/13

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu
w Świeciu VII Zamiejscowego Wydziału Karnego z siedzibą w Tucholi do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt IV Ka 845/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Świeciu VII Zamiejscowego Wydziału Karnego z siedzibą w Tucholi ustalając, iż podejrzana N. B.dopuściła się popełnienia czynu polegającego na tym, że w dniu 16 marca 2010 roku w S.na zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2009 PIT-37 podrobiła podpis męża D. B., a następnie dokument ten jako autentyczny przedłożyła w Urzędzie Skarbowym w S., tj. przestępstwa z art. 270 § 1 k.k. i uznając, że wina podejrzanej i społeczna szkodliwość czynu nie jest znaczna, na podstawie art. 66 § 1 i 2 k.k. i art. 67 § 1 k.k. postępowanie karne prowadzone przeciwko w/wym. warunkowo umorzono na okres próby wynoszący jeden rok od uprawomocnienia się wyroku. Na podstawie art. 67 § 3 k.k. i art. 39 pkt 7 k.k. zasądzono od podejrzanej na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej z siedzibą w W.świadczenie pieniężne w wysokości stu złotych. Ponadto zwolniono podejrzaną od obowiązku zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Od powyższego orzeczenia apelację wniosła Prokuratura Rejonowa w Tucholi, zaskarżając je w całości na niekorzyść oskarżonej N. B. i zarzucając dopuszczenie się obrazy przepisu prawa materialnego (art. 66 § 2 k.k.) poprzez warunkowe umorzenie postępowania - przy przyjęciu popełnienia przestępstwa z art. 270 § 1 k.k. – czyli w sytuacji, gdy przepis ten uniemożliwiał zastosowanie tej instytucji wobec sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą trzy lata pozbawienia wolności.

Sąd odwoławczy zważył, co następuje:

Apelacja była zasadna, skutkowała uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania.

Zaskarżonym wyrokiem uznano, iż N. B. dopuściła się popełnienia czynu, kwalifikowanego jako przestępstwo z art. 270 § 1 k.k. i warunkowo umorzono prowadzone przeciwko niej postępowanie karne. Przyjęto, iż na takie rozstrzygnięcie pozwala ustalenie, że stopień winy i społecznej szkodliwości przypisanego jej czynu nie są znaczne. Jako podstawę prawną takiego rozstrzygnięcia czyli pozwalającą na zastosowanie instytucji oddziaływania probacyjnego w postaci warunkowego umorzenia postępowania, przywołano m.in. art. 66 § 2 k.k. Przepis ten jednak wskazuje, że warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 3 lata pozbawienia wolności, co zresztą słusznie przywołał sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia.

Przypisane N. B. przestępstwo z art. 270 § 1 k.k. zagrożone jest natomiast karą do pięciu lat pozbawienia wolności, przy czym nie może znaleźć w przedmiotowej sprawie zastosowania reguła wynikająca z art. 66 § 3 k.k., iż w wypadku gdy pokrzywdzony pojednał się ze sprawcą, sprawca naprawił szkodę lub pokrzywdzony i sprawca uzgodnili sposób naprawienia szkody, warunkowe umorzenie może być zastosowane do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą nie przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności. Przedmiotem ochrony, w przypadku czynu zabronionego z art. 270 § 1 k.k., jest dobro prawne ogólnej natury, jakim jest wiarygodność dokumentu. Powoduje to, że w postępowaniu o taki czyn brak jest pokrzywdzonego, nie istnieje zatem możliwość pojednania się z pokrzywdzonym, jak i naprawienia wyrządzonej mu szkody (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 2011 roku w sprawie II KK 13/11, publ. LEX nr 847132; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2010 roku w sprawie WK 28/09, publ. OSNwSK 2010/1/31).

Nie było więc możliwe uwzględnienie wniosku rzecznika oskarżenia publicznego o warunkowe umorzenie postępowania (k.34-35) przy kwalifikacji czynu z art. 270 § 1 k.k. i wydanie zaskarżonego wyroku, gdyż wiązało się to z naruszeniem materialnego prawa karnego. Wobec powyższego konieczne stało się uchylenie zaskarżonego wyroku. Sąd Rejonowy winien, po nieuwzględnieniu wniosku o warunkowe umorzenie postępowania we wnioskowanym trybie, sprawę rozpoznać na zasadach ogólnych. Przedmiotowy wyrok sądu odwoławczego nie determinuje jednakże rozstrzygnięcia, jakie może zapaść w jego następstwie. Nie jest bowiem wykluczone, iż poczynione przez sąd ustalenia pozwolą na przyjęcie innej kwalifikacji prawnej, tj. z art. 270 § 2 a k.k., co – wobec przewidzianej tym przepisem wysokości ustawowego zagrożenia karą – może skutkować ponownym warunkowym umorzeniem postępowania karnego. Niemniej przyjęcie wypadku mniejszej wagi, przewidzianego art. 270 § 2 a k.k., wymaga poczynienia stosownych ustaleń, co do istoty sprawy, w tym dokonania oceny okoliczności przedmiotowych czynu oraz podmiotowych, dotyczących sprawcy. Nie było to możliwe na etapie postępowania odwoławczego z uwagi na treść art. 452 k.p.k. i dlatego koniecznym było wydanie nin. orzeczenia.