Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 września 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 września 2014 r. w Gliwicach

sprawy R. H.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania R. H.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 4 grudnia 2013 r. nr (...)

oddala odwołanie.

(-) SSO Grażyna Łazowska

Sygn. akt VIII U 175/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4.12.2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu R. H. prawa do emerytury w niższym wieku w oparciu o art. 184 z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) w związku z § 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. ( Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.), ponieważ nie udowodnił 15 – letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach.

W odwołaniu ubezpieczony wniósł o zmianę decyzji i przyznanie mu prawa do emerytury, podnosząc, że pracował w warunkach szczególnych : od 4.01.1970r. do 31.05.1976r. jako spawacz w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G., a w okresie od 10.06.1976r. do 21.11.1988r. jako ślusarz-spawacz w Kombinacie Budowlanym w G., co łącznie dalej ponad 18 lat pracy w warunkach szczególnych.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując stanowisko zawarte w skarżonej decyzji.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony ukończył 60 rok życia w dniu (...), nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Na dzień 1.01.1999r. ubezpieczony udowodnił ponad 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

W okresie od 1.09.1970r. do 2.09.1971r. ubezpieczony jako uczeń szkoły przyzakładowej pracował w Zakładach (...) SA w G.. W sierpniu 1971r. ubezpieczony zwrócił z prośbą o zwolnienie ze szkoły, motywując to nie ukończeniem pierwszej klasy i zamiarem podjęcia pracy zarobkowej. W kwestionariuszu dotyczącym okresów składkowych i nieskładkowych złożonym przez ubezpieczonego w dniu 22.11.1999r., stanowiącym załącznik do wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy ubezpieczony wskazał, że w tym okresie pracował w tym zakładzie pracy.

W okresie od 14.01.1972r. do 31.05.1976r. ubezpieczony był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G.. Na karcie obiegowej przyjęcia pracownika i karcie personalnej, wskazano, że rozpoczął pracę w dniu 14.01.1972r., na stanowisku pomocnika ślusarza. Praktyka była taka, że osoba zatrudniona na stanowisku ślusarza zajmowała się pracami ślusarskimi tj. przygotowaniem konstrukcji stalowych do spawania, a po uzyskaniu uprawnień spawalniczych ich spawaniem. W tym zakładzie pracy nie było możliwości by osoba bez uprawnień wykonywała pracę spawacza. W dniu 13.03.1974r. ubezpieczony ukończył kurs spawacza gazowego, a w dniu 28.02.1976r. spawacza elektrycznego. Po uzyskaniu uprawnień ubezpieczony pracował jako spawacz.

W dniu 24.04.1975r. ubezpieczony ukończył (...) Szkołę Zawodową nr (...) w D. w zawodzie ślusarza. W odpisie świadectwa ukończenia szkoły wskazano, że został dopuszczony do egzaminu końcowego dla eksternów na podstawie zaświadczenia o odbytej 3-letniej praktyce zawodowej.

W świadectwie pracy wydanym w dniu 28.05.1976r. wskazano, że ostatnio pracował jako spawacz i omyłkowo podano, że pracę rozpoczął od 14.01.1970r. /zamiast 1972r/. Na świadectwie pracy wydanym w dniu 14.09.1999r. wskazano, że pracował na stanowisku ślusarza w okresie od 14.01.1972r. do 31.05.1976r.

M. K. pracował w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. od 13.05.1970r. do 26.05.1976r. początkowo jako ślusarz, od ukończenia kursu spawania spawalniczego w wrześniu 1971r., z dniem 1.09.1972r. świadek zastał przeszeregowany na stanowisko spawacza.

Z. H. pracował w ww. zakładzie pracy od 13.11.1973r. do 1.01.1975r. jako ślusarz.

W okresie od 10.06.1976r. do 21.11.1988r. ubezpieczony był pracownikiem Kombinatu Budowlanego w G. – Zakładu Produkcji (...) /później przekształconym w Przedsiębiorstwo Produkcji (...) w Z. M.. W świadectwie pracy wskazano, że ubezpieczony zajmował stanowisko ślusarza-spawacza.

Ubiegając się o zatrudnienie w powyższym zakładzie, ubezpieczony w życiorysie wskazał, że podjął naukę w przyzakładowej szkole zawodowej w Ł., której nie ukończył, a następnie w 1972r. podjął pracę w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...), gdzie „zdobył zawód spawacza i ukończył zasadniczą szkołę zawodową”

W dniu 10.06.1976r. ubezpieczony został zatrudniony na stanowisku spawacza. Z dniem 1.09.1976r. ubezpieczony na własną prośbę, został przeniesiony do Ośrodka O.H.P – Szkoły w M.. (...) Szkoła Budowlana i Ośrodek (...)-Szkoleniowego w Z. M. były do 1991r. szkołami przyzakładowymi.

W zaświadczeniu z dnia 21.02.1977r. wskazano, że ubezpieczony jest zatrudniony w tej Szkole na stanowisku konserwatora.

Dyrekcja szkoły z dniem 1.05.1978r. zmieniła ubezpieczonemu stanowisko pracy z konserwatora na instruktora praktycznej nauki zawodu. W kartach zarobkowych nadesłanych przez następcę tej szkoły tj. Centrum (...) w Z., wskazano, że ubezpieczony pracował jako konserwator - 1977, jako nauczyciel - 1978, instruktor 1979-03.1982.

Od kwietnia 1982r. do stycznia 1983r. ubezpieczonemu został udzielony urlop bezpłatny w związku z pracą na budowie eksportowej.

W piśmie z dnia 3.01.2000r. ubezpieczony wskazał (...) Urzędowi Wojewódzkiemu w K. pracowników, którzy „w czasie kontraktu w latach 1982-1983 byli zatrudnieniu na takich samych stanowiskach tj. instruktor praktycznej nauki zawodu w filii (...) Szkoły Budowlanej i Ośrodka (...)-Szkoleniowego w Z. M..

Po powrocie z eksportu ubezpieczony został zatrudniony na stanowisku konserwatora, a z dniem 7.02.1983r. przeniesiony do Zespołu (...) w Z., gdzie od 1.03.1983r powierzono mu stanowisko palacza. W maju 1983r. ubezpieczony ukończył kurs palaczy kotłowych.

Z dniem 1.05.1984r. ubezpieczony został przeniesiony do pracy w oddziale ślusarni w charakterze ślusarz-spawacza. W maju 1984r. ubezpieczony został skierowany przez pracodawcę na kurs spawania elektrycznego II stopnia. Od tego miesiąca ubezpieczony pracował jako spawacz w warsztacie lub na budowach przy spawaniu bram, ogrodzeń i innych elementów.

W okresie od 10.04.1986r. do 19.02.1987r. ubezpieczony pracował na budowie eksportowej w Czechosłowacji jako spawacz. Budowa była prowadzona przez firmę (...).

Po powrocie z eksportu ubezpieczony z dniem 16.03.1987r. został zatrudniony w oddziale ślusarni na stanowisku ślusarza-spawacza, ale faktycznie wykonywał pracę spawacza, zajmując się spawaniem bram, ogrodzeń a warsztacie i na budowach. W razie potrzeby ubezpieczony również wykonywał drobne prace ślusarskie-pomocnicze, przygotowujące materiał do spawania. Z dniem 22.11.1988r. ubezpieczony rozwiązał umowę o pracę.

J. M. był pracownikiem Przedsiębiorstwa Produkcji (...) w Z. M. od 8.05.1974r. do 31.05.1991r, W świadectwie pracy wskazano, że pracował jako spawacz. J. M. pamięta, że ubezpieczony pracował w warsztatach szkolnych w Z. M..

M. D. był pracownikiem Przedsiębiorstwa Produkcji (...) w Z. M. w okresie od 20.06.1978r. do 31.08.1991r. zatrudnionym jako ślusarz-spawacz, a od 22.02.1988r. na stanowisku mistrza oddziału ślusarni. Świadek pamięta, że ubezpieczony pracował w warsztatach szkolnych w Z. M. jako instruktor zawodu, ale nie zna szczegółów.

W okresie od 18.02.1989r. do 31.07.1991r. ubezpieczony był zatrudniony jako kierowca w Przedsiębiorstwie Handlowym i Usług (...) w K..

[dowód: akta rentowe ubezpieczonego, świadków: M. D., J. M., akta osobowe ubezpieczonego, świadków: M. D., J. M., M. K., Z. H., karty wynagrodzeń ubezpieczonego za lata 1976-1982; zeznania świadków M. D., J. M., M. K., przesłuchanie ubezpieczonego].

Sąd nie dał wiary zeznaniom ubezpieczonego, że pracował w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. od dnia 14.01.1970r. jako spawacz, bowiem pozostają one w sprzeczności z treścią akt osobowych ubezpieczonego z okresu pracy w Zakładach (...) SA w G., w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. oraz Kombinacie Budowlanym w G..

Jak wynika z akt osobowych Zakładów (...) w G. ubezpieczony w okresie 1.09.1970r. do 2.09.1971r. pracował tam jako uczeń pierwszej klasy. Ten okres pracy w tym zakładzie, ubezpieczony wskazał domagając się przyznania renty inwalidzkiej. Z dokumentacji zawartej w aktach osobowych z okresu pracy w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. wynika, że ubezpieczony został zatrudniony w dniu 14.01.1972r. na stanowisku ślusarza, podobnie wskazano w świadectwie pracy wystawionym w dniu 14.09.1999r. Ubezpieczony, ubiegając się o zatrudnienie w Kombinacie Budowlanym w G. w życiorysie wskazał, że podjął naukę w przyzakładowej szkole zawodowej w Ł., której nie ukończył, a następnie w 1972r. podjął pracę w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...). Dlatego też świadectwo pracy wystawione ubezpieczonemu przez (...) Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) z dnia 28.05.1976r., w którym podano, że ubezpieczony został zatrudniony od 14.01.1970r. nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem w ocenie Sądu dopuszczono się w nim oczywistej omyłki pisarskiej.

Natomiast okoliczność, że ubezpieczony korzystając z tej omyłki pisarskiej i znając prawdziwy stan rzeczy, próbował przed Sądem wykazywać, że pracował w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. od 14.01.1970r. jako spawacz, skutkowała oceną całości jego zeznań jako niewiarygodnych.

W konsekwencji, Sąd uznając wyżej wymienioną dokumentację, w tym z akt osobowych Zakładów (...) w G. za wiarygodną, stwierdza, że ubezpieczony w okresie od 1.09.1970r. do 2.09.1971r. był zatrudniony jako uczeń, a zatem z pewnością, jako osoba siedemnastoletnia bez żadnych uprawnień, nie pracował w tym czasie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako spawacz w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G..

Mając powyższe na uwadze, Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka M. K., że ubezpieczony pracował (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. od początku 1970r. oraz, że w dacie zatrudnienia świadka ubezpieczony pracował jako spawacz. Z akt osobowych świadka wynika, że został zatrudniony w tym zakładzie od maja 1970r. jako ślusarz i dopiero po ukończonym kursie spawania od września 1972r. pracował jako spawacz. Świadek zeznał, że w tym zakładzie pracy bez posiadania uprawnień nie można było pracować w zawodzie spawacza.

W dacie zatrudnienia świadka tj, w maju 1970r. ubezpieczony miał niespełna 17 lat, nie posiadał żadnego wykształcenia zawodowego i uprawnień do spawania. Z tych przyczyn Sąd uznał, że ubezpieczony pracę spawacza mógł wykonywać dopiero od dnia 14.03.1974r., bowiem w dniu 13.03.1974r,. ukończył kurs spawania gazowego. Dodać należy, że ubezpieczony ubiegając się o pracę w Kombinacie Budowlanym w G. wskazał, że zdobył zawód spawacza właśnie w czasie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...).

Ustalając tę datę rozpoczęcia pracy spawacza, Sąd wziął pod uwagę również zaświadczenie ukończenia (...) Szkoły Zawodowej nr (...) w D. w zawodzie ślusarza. Wskazano w nim, że został dopuszczony do egzaminu końcowego dla eksternów na podstawie zaświadczenia o odbytej 3-letniej praktyce zawodowej, a zatem przez co najmniej 3 lata ubezpieczony pracował jako ślusarz.

Sąd uznał zeznania świadka M. K. za wiarygodne w części w jakiej podał, że ubezpieczony po uzyskaniu uprawnień pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako spawacz czyli w okresie od 14.03.1974r. do 31.05.1976r. Z tych przyczyn Sąd oddalił wniosek ubezpieczonego o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków S. M. i R. H. na okoliczność pracy w warunkach szczególnych w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...). W ocenie Sądu okoliczności te zostały dostatecznie wyjaśnione, dokumentacją osobową oraz zeznaniami świadka M. K..

Sąd dał wiarę dokumentacji osobowej ubezpieczonego z okresu zatrudnienia w Kombinacie Budowlanym w G., że w okresie od 1.09.1976r. do 31.03.1982r. pracował jako konserwator i nauczyciel praktycznej nauki zawodu w (...) Szkole Zawodowej i Ośrodku (...)-Szkoleniowym w Z. M.. W ocenie Sądu, nie ma podstaw do zakwestionowania prawdziwości tych dokumentów. Zeznania ubezpieczonego, nakierowane na uzyskanie korzystnego wyniku procesu, pozostają w sprzeczności z tą dokumentacją i nie podają żadnych racjonalnych podstaw uznania powyższej dokumentacji za niezgodną ze stanem faktycznym. Sam ubezpieczony w piśmie z 2000r. kierowanym do (...) Urzędu Wojewódzkiego w K. podawał jako pracowników porównawczych dla siebie osoby zatrudnione na stanowisku instruktora praktycznej nauki zawodu w filii (...) Szkoły Budowlanej. Już wcześniej Sąd wskazał, z jakich przyczyn uznał zeznania ubezpieczonego za niewiarygodne. Okoliczność, że ubezpieczony pracował w warsztatach szkolnych w Z. M. potwierdzają również świadkowie: J. M. oraz M. D., przy czym ten ostatni wskazał na stanowisko instruktora zawodu.

Dlatego też Sąd uznał zeznania tych świadków za niewiarygodne w zakresie jakim podali, że „cały czas” współpracowali z ubezpieczonym zajmując się spawaniem w warsztacie i na różnych budowach. Przedstawione w stanie faktycznym, wiarygodne dokumenty z Kombinatu Budowlanego w G., wskazują, że ubezpieczony pracował w tym zakładzie jako spawacz w okresie od 1.05.1984r. do 9.04.1986r. oraz – po powrocie z eksportu – od 16.03.1987r. do końca zatrudnienia w dniu 21.11.1988r. Zdaniem Sądu, zeznania świadków o charakterze pracy wykonywanej przez ubezpieczonego, odnoszą się tylko do tych okresów i w tym zakresie Sąd dał im wiarę.

Na uwzględnienie zasługuje również dokumentacja osobowa z okresu zatrudnienia w Kombinacie Budowlanym w G., wskazująca, że w okresie od 1.03.1983r do 30.04.1984r. ubezpieczony pracował jako palacz co, oraz zaświadczenie, że w okresie 10.04.1986r. do 19.02.1987r. ubezpieczony pracował na budowie eksportowej w Czechosłowacji jako spawacz.

Sąd oddalił wniosek dowodowy ubezpieczonego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność, że pracował w warunkach szczególnych, bowiem przepisy prawa decydują o takim charakterze zatrudnienia.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 w zw. z art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych [Dz. U. z 2004r. Nr 39, poz 353 ze zm.] prawo do emerytury ma ubezpieczony urodzony po 31 grudnia 1948 roku , który:

-

ukończył 60 lat,

-

udokumentował do dnia 31.12.1998r. 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym co najmniej 15 lat zatrudnienia przy pracach wymienionych w wykazie A Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zm.),

-

nie przystąpił do OFE albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa,

Po myśli § 2 ust. 1 i 2 w/w rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie

W niniejszej sprawie jedyną sporną okolicznością było czy ubezpieczony przepracował co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach.

W stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku Wykazie A, Dział XIV, pod pozycją 1 wymienione są : prace nie zautomatyzowane palaczy kotłów parowych lub wodnych typu przemysłowego; a pod pozycją 12 : prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym.

Zdaniem Sądu, postępowanie dowodowe wykazało, że ubezpieczony pracował w warunkach szczególnych jako:

palacz co w okresie 1.03.1983r do 30.04.1984r. tj 1 rok i 2 miesiące,

spawacz w okresach:

- od 14.03.1974r. do 31.05.1976r. w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) /od daty uzyskania uprawnień spawalniczych do końca zatrudnienia/, tj. 2 lata, 3 miesiące i 16 dni;

- od 10.06.1976r. do 31.08.1976r. w Kombinacie Budowlanym /od daty zatrudnienia do daty przeniesienia do Szkoły w M./; tj. 2 miesiące, 21 dni

- od 1.05.1984r. do 9.04.1986r. w Kombinacie Budowlanym na oddziale ślusarni, tj 1 rok 11 miesięcy i 9 dni;

- od 10.04.1986r. do 19.02.1987r. na budowie eksportowej, tj 10 miesięcy 10 dni;

- od 16.03.1987r. do 21.11.1988r. w Kombinacie Budowlanym na oddziale ślusarni, tj 1 rok, 8 miesięcy, 5 dni.

Mając powyższe na uwadze, łączny staż pracy ubezpieczonego w warunkach szczególnych wynosi 8 lat i 2 miesiące, co oznacza, że nie spełnia warunków do przyznani mu wcześniejszej emerytury.

Sąd wyżej wskazał z jakich przyczyn uznał, że ubezpieczony nie pracował jako spawacz w pozostałych okresach. Konserwator, nauczyciel praktycznej zawodu to prace nie wymieniona w przepisach jako prace wykonywane w warunkach szczególnych. Nadmienić należy, że ubezpieczony nie wykazał, jaką pracę i gdzie wykonywał w czasie pierwszego urlopu bezpłatnego udzielonego mu w okresie od kwietnia 1982r. do stycznia 1983r. oraz nie złożył żadnych wniosków dowodowych na okoliczność, że w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Handlowym i Usług (...) w K. od 18.02.1989r. do 31.07.1991r. jako kierowca pracował w warunkach szczególnych.

Z uwagi na to, że ubezpieczony nie wykazał 15 letniego okresu pracy w warunkach szczególnych, Sąd oddalił odwołanie.

SSO Grażyna Łazowska