Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII RC 578/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 07 kwietnia 2016 roku

Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie, VIII Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący:SSR Dariusz Jastrzębski

Protokolant:      Katarzyna Lipińska

po rozpoznaniu w dniu 07 kwietnia 2016 roku w Szczecinie

sprawy z powództwa małoletniego W. M.

przeciwko M. Z. (uprzednio R.)

o alimenty

I.  zasądza alimenty od pozwanej M. Z. na rzecz małoletniego powoda W. M., w kwocie po 400 (czterysta) złotych miesięcznie, płatnej z góry do 10. dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 22 czerwca 2015 roku,

II.  odstępuje od obciążania pozwanej kosztami procesu,

III.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt VIII RC 578/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 czerwca 2015 roku małoletni W. M. wniósł
o zasądzenie od pozwanej M. R. alimentów w kwocie po 800 złotych miesięcznie, płatnych z góry do dnia 10 każdego miesiąca, wraz z ustawowymi odsetkami, na wypadek uchybienia w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia wytoczenia powództwa. Nadto wniósł o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, że potrzeby małoletniego są wysokie. Podano, że powód ma obecnie 4,5 roku i zamieszkuje wraz z ojcem oraz dziadkami ojczystymi, podczas gdy matka małoletniego pozbawiona została władzy rodzicielskiej nad synem. Podniesiono, że na koszt utrzymania małoletniego powoda składają się w skali miesiąca opłaty za: wyżywienie – 500 zł, środki czystości – 50 zł, zajęcia karate – 80 zł, przedszkole – 800 zł, logopeda – 45 zł, szachy – 35 zł, taniec – 30 zł, wizyty lekarskie – 220 zł, obuwie – 45 zł, odzież – 36 zł. Wskazano też, że do potrzeb małoletniego zaliczyć należy zakup zabawek – konsoli, puzzli, rowerka, hulajnogi, fotelika czy kasku i ochraniaczy. Podano również, że ojciec małoletniego jest zatrudniony w Zakładzie (...) na ½ etatu i zarabia średnio 875 zł brutto miesięcznie. Argumentowano, że pozwana w żaden sposób nie przyczynia się do zaspokojenia potrzeb powoda, a obowiązek alimentacyjny ojca w tym przypadku w całości wyczerpują osobiste starania o jego wychowanie.

W odpowiedzi na pozew pozwana M. Z. (dawniej R.) wniosła o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu pisma wskazała, iż jest osobą bezrobotną, bez prawa do zasiłku. Podała, że mieszka razem z mężem w wynajmowanym mieszkaniu i obecnie jedyny dochód rodziny stanowią zasiłki pobierane od (...) w łącznej kwocie 1070 zł miesięcznie. Podała dalej, że na koszt utrzymania mieszkania składa się czynsz w kwocie 1000 zł oraz rachunki za prąd i gaz.

Na rozprawie w dniu 7 kwietnia 2016 roku pozwana uznała powództwo do kwoty 200 zł miesięcznie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Małoletni W. M., urodzony (...) jest synem W. M. i M. Z. (wcześniej W. i R.) /niesporne/.

Postanowieniem z dnia 22 stycznia 2015 roku, wydanym w sprawie (...), Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie pozbawił uczestniczkę M. Z. (wówczas R.) władzy rodzicielskiej nad małoletnim W. M. /niesporne/.

Małoletni W. M. ma obecnie 5 lat. Mieszka wraz z ojcem i dziadkami ojczystymi w mieszkaniu stanowiącym własność rodziców ojca powoda. Na opłaty za mieszkanie w skali miesiąca składają się wydatki na: czynsz – 400 zł, prąd – 80 zł, gaz – 30 zł, telefon oraz telewizja – 170 zł.

Małoletni uczęszcza do prywatnego przedszkola. Miesięczny koszt czesnego wynosi 800 zł. Kwota ta obejmuje wyżywienie – śniadanie, obiad oraz podwieczorek. Małoletni w przedszkolu pobiera także lekcje języka angielskiego i niemieckiego. Małoletni uczęszcza na zajęcia dodatkowe – taniec, rytmikę, język niemiecki, szachy oraz karate, które generują koszt 300 zł miesięcznie. Małoletni chodzi regularnie do logopedy, którego miesięczny koszt wynosi 50 zł. Średnio dwa razy w roku małoletni uczęszcza do ortopedy, koszt wizyty to 70 zł. Raz lub dwa razy w miesiącu małoletni wychodzi wraz z ojcem do kina.

Dowód:

- umowa o pracę, k.7

- dowód wpłaty, k.8-9

- zeznania świadka M. M., k.32-33

- zeznania W. M., k.54

W. M. pracuje jako kierowca-konwojent w Zakładach (...), w wymiarze czasu pracy ½, za wynagrodzeniem 875 zł miesięcznie brutto. Wcześniej pracując jako kierowca na cały etat jeździł po Europie, osiągając dochód w graniach 3000 zł netto. Ojciec powoda w korzysta z finansowej pomocy swoich rodziców. Dziadkowie małoletniego są emerytami i otrzymują świadczenia w wysokości 1500 i 1900 zł. Partycypują w kosztach utrzymania wnuka.

M. Z. w dniu 13 marca 2015 roku zawarła związek małżeński. Mieszka wraz z mężem w wynajmowanym mieszkaniu. Prowadzą wspólne gospodarstwo domowe. Koszt najmu mieszkania wynosi 1000 zł, opłaty 400 zł co drugi miesiąc. Pozwana pozostaje od 8 marca 2016 roku osobą bezrobotną, bez prawa do zasiłku. Z wykształcenia jest fryzjerką. W ostatnich dwóch latach pracowała jako koordynator w firmie sprzątającej za wynagrodzeniem od 1100 do 1400 zł netto miesięcznie. Mąż pozwanej jest osobą o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Rodzina utrzymuje się z zasiłków otrzymywanych przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w S., tj. 257 zł – zasiłku okresowego z powodu niepełnosprawności, 300 zł – na zakup żywności, 514 zł – zasiłku stałego. Pozwana aktywnie szuka pracy, składa CV w zawodzie koordynatora.

Dowód:

- orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, k.42

- zaświadczenie, k.46

- decyzja (...) w S., k.47-48, k.51

- faktury VAT, k.49-50

- umowa najmu, k.52

- zeznania M. Z., k.55-56

Matka małoletniego nie kontaktuje się z dzieckiem. Ostatni kontakt z powodem miał miejsce w 2014 roku.

Dowód:

- zeznania W. M., k.54

- zeznania M. Z., k.55-56

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo małoletniego W. M. zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Obowiązek alimentacyjny jest jednym z podstawowych obowiązków ciążących na obojgu rodzicach względem ich wspólnego dziecka. Zgodnie z dyspozycją art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samo, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Artykuł 128 k.r.o. stanowi, iż obowiązek alimentacyjny polega na dostarczaniu środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania.

O zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują w każdym wypadku usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 k.r.o). Nadto zgodnie z art. 135 § 2 k.r.o. wykonywanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie.

Przy ocenie usprawiedliwionych potrzeb dziecka należy wziąć pod uwagę wiek dziecka, miejsce jego pobytu, środowisko dziecka, możliwości zarobkowe zobowiązanych do jego utrzymania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1969 r., III CRN 350/69, OSNPG 1970/2/15). Zawsze dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanego modelu konsumpcji.

Sąd Rejonowy ustalił stan faktyczny w sprawie nas podstawie dowodów z dokumentów w tym dowodów wpłat, zaświadczeń, decyzji czy faktur VAT oraz zeznań stron a także zawnioskowanego świadka. Wydatki na małoletniego deklarowane przez stronę powodową nie były w zasadzie kwestionowane przez stronę pozwaną.

Powód domagał się zasądzenia od pozwanej kwoty 800 zł miesięcznie tytułem alimentów. Kwota taka nie mogła zostać uwzględniona.

Niewątpliwie koszt utrzymania małoletniego jest wysoki, jednakże w ocenie Sądu znacznie zawyżony jest poziom wydatków na dziecko wskazany przez ojca powoda tj. na kwotę 2500-3000 złotych miesięcznie. Bezspornie w ramach wydatków na małoletniego wchodzą wydatki na wyżywienie, jednakże powód nie wymaga prowadzenia diety, nie wymaga zakupu specjalistycznych produktów, stąd wydatki na jego wyżywienie ustalić należało na poziomie nieprzekraczającym 300 zł. Zwłaszcza, że w przedszkolu ma zapewnione trzy posiłki. Jako zawyżone Sąd ocenił także wydatki na odzież dziecka, niewykazany został bowiem w toku postępowania koszt 500-600 złotych co drugi miesiąc. W ocenie Sądu, mając na uwadze wiek chłopca oraz kierując się zasadami doświadczenia życiowego, wydatki w tym zakresie ustalić należało na poziomie kwoty średnio 60 złotych miesięcznie. Ważny dla rozwoju małoletniego jest z pewnością udział w zajęciach dodatkowych, których koszt wynosi 300 zł miesięcznie. Sąd nie znalazł podstaw również do kwestionowania wydatków na środki czystości – 50 zł miesięcznie, za naturalny uznać należało również koszt prywatnej opieki logopedy na poziomie 50 zł miesięcznie. Do usprawiedliwionych potrzeb zaliczyć również należał koszt zakupu zabawek i rozrywki, choć nie w wysokości proponowanej przez ojca powoda. Jak wskazała M. M., babcia powoda, chodzi on z synem do kina lub teatru średnio raz lub dwa w miesiącu, stąd wskazany przez ojca koszt 180 zł miesięcznie przeznaczany na takie wyjścia jawi się jako rażąco wygórowany. W ocenie Sądu wydatki w tym zakresie nie przekraczają kwoty średnio 50 złotych miesięcznie. Koszt przedszkola prywatnego to kwota 800 złotych w skali miesiąca. Udział małoletniego w opłatach za mieszkanie to kwota z kolei 145 zł (1/4 z 580 zł). I tak koszt utrzymania małoletniego wynosi około 1800 złotych miesięcznie.

Podkreślić należy jednakże, iż większość wydatków związanych z utrzymaniem małoletniego powoda, w szczególności określanie charakteru i wysokości tych wydatków spoczywa na dziadkach małoletniego. To oni pokrywają koszty prywatnego przedszkola, koszty zajęć dodatkowych, wyżywienia czy zapewniają małoletniemu potrzeby mieszkaniowe. Ich zatem możliwości finansowe determinują zakres wydatków na dziecko. Sytuacja materialna dziadków powoda nie może jednak wywierać wpływu na wysokość należnych alimentów i mieć znaczenia przy określaniu możliwości zarobkowych rodziców. Te zaś nie są wysokie. I tak wskazać należy, że ojciec powoda osiąga dochód w wysokości 600 zł miesięcznie. Co prawda zaznaczyć należy, że pozwany ma możliwość pracy w pełnym wymiarze czasowym (małoletni uczęszcza do przedszkola), to i tak jego dochody nie pozwalałyby na wydatkowanie (w części go obarczającej) znacznych kwot na zajęcia dodatkowe dla dziecka, ponoszenie kosztów prywatnego przedszkola, zakupu licznych zabawek czy sprzętu sportowego. Podobnie ma się sytuacja w zakresie ustalenia możliwości zarobkowych matki małoletniego powoda. Obecnie jest osobą bezrobotną, bez prawa do zasiłku. Wyuczony zawód (fryzjerki) oraz doświadczenie w pracy w wyłącznie w jednej dziedzinie, a także dotychczas osiągane zarobki w okresach zatrudnienia, nie pozwalają na ustalenie, że pozwana byłaby sprostać obowiązkowi alimentacyjnemu w wysokości, o którą wnosił powód. Nadto wymaga zauważenia, iż pozwana pozostaje w związku małżeńskim, a obecny mąż dysponuje umiarkowanym stopniem niepełnosprawności i nie może podjąć pracy, a budżet gospodarstwa domowego rodziny pozwanej stanowią jedynie zasiłki otrzymywane z (...)u w kwocie łącznej 1070 zł miesięcznie. Ponoszą nadto wysokie opłaty mieszkaniowe.

Z uwagi na powyższe, w ocenie Sądu, możliwości zarobkowe pozwanej nie pozwalają aktualnie na zasądzenie tytułem alimentów kwoty przekraczającej 400 zł miesięcznie. Stąd też orzeczono jak w pkt I wyroku, w pozostałym zakresie powództwo oddalając (pkt II). Pozwana zobowiązana jest płacić należne alimenty małoletniemu powodowi od dnia 22 czerwca 2015 roku, a więc od dnia wytoczenia niniejszego powództwa.

O kosztach Sąd orzekł w oparciu o treść art. 102 k.p.c. uznając, iż okoliczności sprawy, jak również sytuacja finansowa pozwanej uzasadniają odstąpienie od obciążania jej kosztami postępowania.

Sygn. akt (...) 26 kwietnia 2016 r.

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować.

2.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem oraz odpis wyroku z klauzulą wykonalności co do pkt I doręczyć pełnomocnikowi małoletniego powoda.

3.  Akta przedłożyć do kontynuowania postępowania międzyinstancyjnego.