Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 18-09-2015 r.

Sąd Rejonowy w Koninie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Daniel Adamczyk

Protokolant:st.sekr.sąd. Aneta Szymczak

po rozpoznaniu w dniu 14-09-2015 r. w Koninie

na rozprawie

sprawy ze skargi E. S. (1)

przeciwko M. K. (1)

o uchylenie wyroku Sądu Polubownego

1.  oddala skargę;

2.  przyznaje od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. K. (2) kwotę 73,80 zł (siedemdziesiąt trzy złote osiemdziesiąt groszy) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącej z urzędu.

SSR Daniel Adamczyk

Sygn. akt I C 568/15

UZASADNIENIE

E. S. (1) wniosła skargę o uchylenie wyroku sądu polubownego z dnia 03.02.2015r. sygn. akt (...), twierdząc, że sąd ten oddalił jej żądanie niesłusznie i podnosząc zarzuty merytoryczne dotyczące rozstrzygnięcia sprawy. W toku sprawy pełnomocnik z urzędu skarżącej sprecyzował żądanie wnosząc o:

- uchylenie wyroku Sądu Polubownego Sądu Konsumenckiego przy Wojewódzkim Inspektoracie Inspekcji Handlowej w P. OZ w K. z dnia 03.02.2015r. w całości,

- zasądzenie od pozwanego M. K. (1) prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwa Zakład Produkcja (...) z siedzibą w G. na rzecz powódki kwoty 200 zł tytułem odszkodowania, kwoty 300 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwoty 119,20 zł tytułem zwrotu ceny obuwia, a nadto obciążenie pozwanego kosztami procesu. Jako uzasadnienie swego stanowiska skarżąca podnosiła zarzuty merytoryczne ( k. 18-19).

W toku procesu skarżąca wskazała jako podstawę uchylenia wyroku sądu polubownego art. 1206 § 1 pkt 2 kpc, twierdząc że nie dokonała zapisu na sąd polubowny bez pouczenia jej przez sąd, że kontrola sądu powszechnego nad orzeczeniem sadu polubownego jest ograniczona. Działając bez pełnomocnika nie miała wiedzy, że orzeczenie wydane przez sąd polubowny nie podlega już merytorycznej weryfikacji w sądzie powszechnym, a tym samym została pozbawiona uprawnień procesowych i możności obrony swych praw. Wedle niej sąd polubowny nie dał jej możliwości złożenia oświadczenia co do przedmiotu sprawy (k. 25-26).

Pozwany nie ustosunkował się do żądania skarżącej.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 04.12.2014r. E. S. (1) złożyła wniosek o rozpoznanie sprawy przed Stałym Polubownym Sądem Konsumenckim przy Wojewódzkim Inspektoracie Inspekcji Handlowej w P. OZ w K., podpisując jednocześnie zapis na sąd polubowny. Jako pozwanego wskazała (...) w G., a przedmiotem sprawy były podnoszone przez powódkę wady obuwia jakie zakupiła w dniu 14.04.2014r. w sklepie pozwanego za cenę 119,20 zł. Powódka domagała się zwrotu należności za obuwie.

Dowód: opisany wniosek i zapis na sąd polubowny na k. 1-2 akt sądu polubownego okoliczności bezsporne

Reklamację wskazanego produktu E. S. (1) zgłosiła 24.06.2014r., twierdząc, że w obu butach obciera podstawka pięty z powodu braku miękkiej wyściółki na pięcie. W dniu 01.07.2014r. obuwie zostało naprawione (jeszcze raz zostało wyprofilowanie) i producent stwierdził, że nadaje się do dalszego użytkowania.

Dowód: zgłoszenie reklamac yjne nr (...) – k. 6 akt sądu polubownego

E. S. (1) nie przyjęła naprawy w dniu 03.07.2014r., wskazując, że chodziło o naprawę zapiętki, a nie wkładki wewnątrz obuwia. Wedle niej zapiętka jest twarda i obciera pietę, stąd prośba o wypełnienie zapiętki miękkim tworzywem. Producent stwierdził, że w obuwiu nie stwierdzono błędów konstrukcyjnych, ani technologicznych. Wyściółka została wymieniona na nową tylko grzecznościowo, a zapiętki zostały jeszcze raz wyprofilowane. Dodatkowo dokonano rozpukania obuwia, wskazując, że jest ono wykonane ze skóry, a nie tworzywa sztucznego. Powódka odebrała obuwie 18.07.2014r.

Dowód: zgłoszenie reklamac yjne nr (...) – k. 5 akt sądu polubownego

W dniu 24.09.2014r. powódka kolejny raz zgłosiła reklamację tego samego obuwia, wskazując tym razem na zbyt długie języki wewnątrz obuwia, co powoduje otarcia stóp w obu butach - podwijają się końcówki języków.

Dowód: zgłoszenie reklamacyjne nr (...) – k. 3-4 akt sądu polubownego

Pozwany obuwie przekazał do rzeczoznawcy. Ten na podstawie oględzin buty ocenił jako zgodne z umową w chwili wydania, w którym nie występują wady wykonawcze i materiałowe, a tym samym reklamacja jest niezasadna. W ocenie rzeczoznawcy oceny użytkowania obuwia dokonuje wyłącznie kupujący, co powinien uczynić w trakcie przymierzania przed zakupem, a sprzedawca jest zobowiązany do zapewnienia odpowiednich warunków techniczno-organizacyjnych umożliwiających swobodny wybór towaru.

Dowód: opinia rzeczoznawcy K. M. – k. 8-9 akt sądu polubownego

W tej sytuacji powódka zgłosiła się do Miejskiego Rzecznika Konsumentów w K. ze skargą na sprzedawcę. Ten po odebraniu stanowiska pozwanego, który w oparciu o wskazaną wyżej opinię rzeczoznawcy wskazał, że obuwie jest wolne od wad i nadaje się do użytkowania, pismem z dnia 18.11.2014r. poinformował E. S. (1) że jeżeli nadal nie zgadza się ze stanowiskiem pozwanego proponuje skorzystać z pomocy sądownictwa polubownego działającego przy Inspekcji Handlowej w P. Delegatura w K., bądź bezpośrednio z postępowania cywilnego w Sądzie Rejonowym w K..

Dowód: opisane pisma na k. 10-11 akt sądu polubownego

E. S. (1)zdecydowała się na skorzystanie ze wskazanego sądu polubownego, wskazując w zapisie na sąd polubowny, że treść regulaminu działania tego sądu polubownego jest jej znana.

Dowód: zapis na sąd polubowny na k. 2 akt sądu polubownego

Wskazany sąd polubowny odpis wniosku powódki doręczył pozwanemu, uzyskując także od niego zapis na sąd polubowny. Następnie sąd polubowny wyznaczył rozprawę na 03.02.2015r., o której zawiadomił obie strony sporu. Na wskazanej rozprawie stawiła się jedynie powódka, która przedstawiła swoje stanowisko, opisała przebieg postępowania reklamacyjnego i nie składała żadnych wniosków dowodowych. Jednocześnie wskazała, że podczas przymierzania obuwia przez zakupem nie zwróciła uwagi na niewygodę. Na przedmiotowej rozprawie ogłoszono wyrok oddalający żądanie powódki w całości. Następnie sporządzono jego pisemne uzasadnienie i wyrok z uzasadnieniem doręczono stronom, w tym powódce w dniu 13.02.2015r. W uzasadnieniu sąd polubowny wskazał, że oględziny obuwia nie wykazały żadnych wad. Podkreślono, że obuwie wykonano ze skóry naturalnej. Skóra ta w dotyku jest dość sztywna z wyjątkiem okolic śródstopia. Część cholewki osłaniająca śródstopie została wykonana z innej, delikatniejszej w dotyku skóry. Języki obuwia wykonano z części sztywniejszej, są wszyte, a ich końce wewnątrz obuwia dotykają części stopy na zgięciu. Wskazane elementy w ocenie sądu polubownego mogą wpływać na dyskomfort w użytkowaniu, lecz nie stanowią wady konstrukcyjnej lub materiałowej. Dalej sąd polubowny wskazał, że subiektywne odczucia użytkownika nie mogą stanowić podstawy do przyjęcia wady. Obuwie, które jest wygodne dla jednego konsumenta może powodować otarcia stopy u innego. Wpływ na to mają indywidualne cechy anatomiczne i budowa stopy każdego konsumenta. W tym celu istotne jest umożliwienie przymierzenie obuwia przed zakupem.

Dowód: opisane dokumenty w toku postępowania przed sądem polubownym na k. 15-24 akt sądu polubownego

Dokumenty, na podstawie których ustalono stan faktyczny Sąd uznał za całkowicie wiarygodne. Co do ich autentyczności i prawdziwości treści w nich zawartych nie były kwestionowane przez strony, a i Sąd nie znalazł podstaw, by czynić to z urzędu.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1205 § 1 kpc wyrok sądu polubownego wydany w Rzeczypospolitej Polskiej może zostać uchylony przez sąd wyłącznie w postępowaniu wszczętym na skutek wniesienia skargi o jego uchylenie, zgodnie z poniższymi przepisami.

§ 2. Jeżeli strony ustaliły, że postępowanie przed sądem polubownym będzie obejmowało więcej niż jedną instancję, przepis § 1 dotyczy ostatecznego wyroku sądu polubownego rozstrzygającego o żądaniach stron.

Artykuł 1206 § 1 kpc stanowi, że strona może w drodze skargi żądać uchylenia wyroku sądu polubownego, jeżeli:

1) brak było zapisu na sąd polubowny, zapis na sąd polubowny jest nieważny, bezskuteczny albo utracił moc według prawa dla niego właściwego;

2) strona nie była należycie zawiadomiona o wyznaczeniu arbitra, o postępowaniu przed sądem polubownym lub w inny sposób była pozbawiona możności obrony swoich praw przed sądem polubownym;

3) wyrok sądu polubownego dotyczy sporu nieobjętego zapisem na sąd polubowny lub wykracza poza zakres takiego zapisu, jeżeli jednak rozstrzygnięcie w sprawach objętych zapisem na sąd polubowny daje się oddzielić od rozstrzygnięcia w sprawach nieobjętych tym zapisem lub wykraczających poza jego zakres, wyrok może być uchylony jedynie w zakresie spraw nieobjętych zapisem lub wykraczających poza jego zakres; przekroczenie zakresu zapisu na sąd polubowny nie może stanowić podstawy uchylenia wyroku, jeżeli strona, która brała udział w postępowaniu, nie zgłaszała zarzutów co do rozpoznania roszczeń wykraczających poza zakres zapisu;

4) nie zachowano wymagań co do składu sądu polubownego lub podstawowych zasad postępowania przed tym sądem, wynikających z ustawy lub określonych przez strony;

5) wyrok uzyskano za pomocą przestępstwa albo podstawą wydania wyroku był dokument podrobiony lub przerobiony;

6) w tej samej sprawie między tymi samymi stronami zapadł prawomocny wyrok sądu.

§ 2. Uchylenie wyroku sądu polubownego następuje także wtedy, gdy sąd stwierdził, że:

1) według ustawy spór nie może być rozstrzygnięty przez sąd polubowny;

2) wyrok sądu polubownego jest sprzeczny z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej (klauzula porządku publicznego).

W przedmiotowej sprawie sąd nie doszukał się żadnej ze wskazanych wyżej podstaw od uchylenia wyroku sądu polubownego.

Podkreślenia wymaga, że w toku niniejszego postępowania sąd nie bada merytorycznej prawidłowości wyroku sądu polubownego, a jedynie bada zarzuty skarżącej co do zajścia którejkolwiek z w/w przesłanek skutkujących jego uchyleniem. W przypadku stwierdzenia ku temu podstawy wskazanej w cytowanym art. 1206 kpc sąd może jedynie uchylić takowy wyrok. Zgodnie z art. 1211 kpc uchylenie wyroku sądu polubownego nie powoduje wygaśnięcia zapisu na sąd polubowny, chyba że strony postanowiły inaczej. Ne ma tym samym podstawy do merytorycznego orzekania sadu powszechnego w przedmiocie sprawy, czego oczekuje powódka.

Powódka dokonując zapisu na sąd polubowny zgadzała się na poddanie rozstrzygnięciu tego sądu, podobnie zresztą jak pozwany. Tym samym jednocześnie rezygnowała z poddania sporu orzecznictwu sądu powszechnego. W piśmie Miejskiego Rzecznika Konsumentów w K. z dnia 18.11.2014r. wskazano wyraźnie dwie możliwe drogi rozstrzygnięcia sporu tj. sąd polubowny lub sąd powszechny.

Nie sposób zaaprobować poglądu pozwanej, że brak wyraźnego pouczenia o braku możliwości merytorycznego odwołania się do sądu powszechnego stanowi naruszenie jej prawa do obrony, gdyż okoliczność ta powinna być jej znana. Kwestie dotyczące sądów polubownych i ich działania wynikają bowiem wprost z przepisów kodeksu postępowania cywilnego w art. 1154-1211. Powódka podpisując zapis na sąd polubowny zgodziła się na poddanie rozstrzygnięciu tego sądu, niezależnie od tego jakiej będzie treści. Z treści zapisu wynika wprost, że znany jest jej regulamin działania sądu. Składając skargę o uchylenie wyroku sądu polubownego powódka opierała się na zarzutach merytorycznych, domagając się w istocie kontroli merytorycznej orzeczenia sądu. To tymczasem co do zasady jest jednoinstancyjne, chyba że strony przewidzą postępowanie dwuinstancyjne, co wynika z art. 1205 § 2 kpc.

Z akt postępowania przed sądem polubownym nie wynika także by powódka była pozbawiona możliwości działania i obrony swych praw. Co więcej, to ona była stroną aktywną, prezentowała swe twierdzenia, zgłaszała wielokrotnie reklamacje, była zawiadomiona o rozprawie, stawiła się na nią, ale jednocześnie nie składała wniosków dowodowych na poparcie swych twierdzeń, a o tym sąd nie miał obowiązku jej pouczać. Doprowadziło to do wydania orzeczenia merytorycznego przez sąd polubowny, które zostało należycie uzasadnione. Obecnie zatem powódka nie może w drodze skargi o uchylenie tego wyroku domagać się jego kontroli merytorycznej. Znamienne jest, że powódka pierwotnie nie kwestionowała sposobu procedowania przez sąd polubowny, wskazywała pisemnie w zapisie, że regulamin działania sądu jest jej znany, a o tym że takowy dokument istnieje musiała wiedzieć skoro jest powołany wyraźnie w zapisie na sąd polubowny. To jej zadaniem było zadanie sobie trudu jego przeczytania. Powódka w skardze jedynie twierdziła, że orzeczenie sadu polubownego jest merytorycznie błędne. Nie kwestionowała wyznaczenia arbitrów, czy samego toku postępowania przed sądem. Dopiero w momencie niekorzystnego rozstrzygnięcia wnosiła o jego skasowanie z przyczyn merytorycznych, a nie formalnych. Tymczasem sposób procedowania sądu polubownego nie budzi żadnych wątpliwości, sąd nie doszukał się podstaw do zastosowania klauzuli porządku publicznego, zwłaszcza że nie wynika z toku postępowania naruszenie zasady równości stron, a tym samym brak jest możliwości uchylenia wyroku wydanego przez sąd polubowny wobec braku ku temu na podstaw z art. 1206 kpc. Zauważyć należy, że istotą zapisu na sąd polubowny jest dobrowolne poddanie się rozstrzygnięciu tego sądu. Tym samym w przypadku wygrania sprawy przed sądem polubownym powódka oczekiwałaby jego wykonania i wówczas ponoszone przez nią obecnie zarzuty nie miały by miejsca. Wskazuje to jednoznacznie na merytoryczny charakter zarzutów będący następstwem niekorzystnego merytorycznego rozpoznania sprawy przez sąd polubowny, co wynika z uzasadnienia jego wyroku oraz treści skargi powódki.

Mając powyższe na uwadze skarga podlegała oddaleniu.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącej z urzędu orzeczono na podstawie § 2 ust. 1-3, §4 ust. 1-2, § 6 pkt 1, § 19 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. nr 163, poz. 1348 ze zm.), przyznając adw. M. K. (2) kwotę 73,80 zł kosztów zastępstwa procesowego wg stawki minimalnej ( 60 zł + VAT). Zauważyć należy, że wartość przedmiotu sporu była równa cenie obuwia, gdyż zwrotu takiej ceny powódka domagała się przed sądem polubownym. Dalsze żądania na etapie postępowania sądowego były bezskuteczne, gdyż przedmiotem orzekania sądu powszechnego mogło być tylko badanie zasadności skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego i ustawa nie przewiduje by w tym trybie domagać się dalszego zadośćuczynienia, czy odszkodowania, stąd żądanie to podlegało oddaleniu łącznie ze skargą.

SSR Daniel Adamczyk