Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 kwietnia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Elżbieta Zalewska-Statuch

Sędziowie SSO Joanna Składowska

SSR del. Magdalena Kościarz

Protokolant sekretarz sądowy Elwira Kosieniak

po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2016 roku w Sieradzu

na rozprawie sprawy

z powództwa P. K.

przeciwko Towarzystwu (...) w W.

o zadośćuczynienie

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Sieradzu

z dnia 22 grudnia 2015 roku, sygnatura akt I C 1197/14

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punktach 1 i 2 w ten sposób, że kwotę 15.000 złotych obniża do kwoty 10.000 (dziesięć tysięcy) złotych;

II.  oddala apelację w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od powoda P. K. na rzecz pozwanego Towarzystwa (...) w W. 725 (siedemset dwadzieścia pięć) złotych z tytułu częściowego zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I Ca 150/16

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 22 grudnia 2015 roku Sąd Rejonowy w Sieradzu zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) w W. na rzecz powoda P. K. kwotę 15.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 20 marca 2014 roku do dnia zapłaty (pkt. 1.), natomiast w pozostałej części powództwo oddalił (pkt 2.). Sąd orzekł również o nieuiszczonych kosztach sądowych (pkt 3. i 4.) oraz o kosztach procesu (pkt 5.).

Z powyższym orzeczeniem nie zgodził się pozwany, który zaskarżył przedmiotowe rozstrzygnięcie w części - w pkt. 1. co do kwoty 7.000 zł zasądzonej tytułem zadośćuczynienia oraz rozstrzygnięcia o kosztach procesu z pkt. 3., 4., 5.

Apelujący podniósł zarzut obrazy art. 446 § 4 k.c. poprzez błędną ocenę prawną, że zadośćuczynieniem odpowiednim do rozmiaru krzywdy powoda, wywołanej śmiercią jego dziadka, jest kwota 15.000 zł., w sytuacji kwota ta jest zdecydowanie wyższa od zadośćuczynień przyznanych w sprawach o bardzo podobnych stanach faktycznych, co uzasadnia ocenę, że odpowiednim zadośćuczynieniem dla powoda jest kwota 8.000,00 zł.

W konkluzji wniósł o zmianę wyroku i oddalenie powództwa w zaskarżonej części oraz o zwrot kosztów postępowania za instancję odwoławczą.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie w całości oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Na wstępie należy podkreślić, że na mocy art. 387 § 2 ¹ k.p.c. Sąd Okręgowy ograniczył uzasadnienie do wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa, ponieważ Sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego ani nie zmienił ustaleń faktycznych Sądu pierwszej instancji, a w apelacji nie zgłoszono zarzutów dotyczących tych ustaleń.

Należy tylko dodać, że Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie dowodowe, a na jego podstawie poczynił adekwatne do treści materiału dowodowego ustalenia faktyczne. Ustalenia te Sąd odwoławczy przyjmuje za własne, nie znajdując potrzeby ich ponownego szczegółowego przytaczania.

Ustosunkowując się do zarzutu naruszenia art. 446 § 4 k.c., należy wskazać, że
w orzecznictwie niekwestionowany jest pogląd, iż określenie wysokości zadośćuczynienia za doznaną krzywdę stanowi istotny atrybut sądu merytorycznie rozstrzygającego sprawę
w pierwszej instancji, zaś sąd odwoławczy może je korygować wtedy, gdy przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy mających na to wpływ, jest ono niewspółmiernie nieodpowiednie, jako rażąco wygórowane lub rażąco niskie (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 września 1999 r. o sygn. akt II CKN 477/98, Lex nr 477661).

Należy zaznaczyć, że każda sprawa cechuje się odmiennymi okolicznościami faktycznymi, natomiast sądowy wymiar sprawiedliwości polega na tym, aby te okoliczności właściwie rozważyć na gruncie norm prawa materialnego. W różnych sprawach każdy z poszkodowanych odmiennie przeżywa stratę osoby najbliższej, co wynika chociażby ze stopnia zażyłości z nieżyjącą już osobą oraz z konstrukcji psychiki strony dochodzącej zadośćuczynienia (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 13 października 2015 r., sygn. akt I ACa 451/15, Lex nr 1927577).

Mając na uwadze powyższe rozważania, należy zaznaczyć, że kwota zasądzona na rzecz powoda jest rażąco zawyżona i jako taka niezgodna z funkcją kompensacyjną zadośćuczynienia.

Wymaga podkreślenia, że Sąd Rejonowy niedostatecznie rozważył okoliczność, iż po śmierci K. S. powód nie został osamotniony, lecz mógł liczyć na pomoc swojej matki, babci oraz wujka. Ponadto pokrzywdzony nie korzystał z pomocy psychologa ani psychiatry, co świadczy o braku patologicznego przebiegu procesu żałoby po nagłej stracie dziadka, natomiast jak wynika z opinii biegłej funkcjonowanie psychologiczne powoda w życiu codziennym jest prawidłowe. Nie bez znaczenia jest także fakt, że K. S. nie był rodzicem powoda, lecz dziadkiem, z którym pomimo częstych odwiedzin, wspólnie nie zamieszkiwał.

W ocenie Sądu Okręgowego przyznana powodowi kwota w wysokości 15.000 zł nie jest zatem adekwatna do stopnia doznanej przez niego krzywdy i stanowi de facto jego wzbogacenie, nieznajdujące oparcia w ustalonym stanie faktycznym. Trzeba było więc uznać, że kwotą właściwie rekompensującą P. K. przeżyte cierpienie jest suma 10.000 zł. Tym samym doszło do uchybienia przez Sąd pierwszej instancji art. 446 § 4 k.c. poprzez jego niewłaściwą wykładnię.

Z kolei obniżenie zasądzonej na rzecz powoda kwoty do postulowanego przez skarżącego poziomu 8.000 zł zdaniem Sądu drugiej instancji nie odpowiadałoby funkcji kompensacyjnej zadośćuczynienia, którego wysokość podlega ocenie w konkretnie zindywidualizowanej sprawie.

Mając na uwadze powyższe, Sąd odwoławczy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. obniżył zasądzone na rzecz P. K. zadośćuczynienie z kwoty 15.000 zł do kwoty 10.000 zł, o czym orzekł w pkt. I sentencji wyroku, natomiast w pozostałym zakresie oddalił apelację na podstawie art. 385 k.p.c., orzekając o tym w pkt. II.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł w punkcie III. sentencji na podstawie art. 100 zd. pierwsze w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., a zatem zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów.

Z kwoty 7.000 zł stanowiącej wartość przedmiotu zaskarżenia została uwzględniona kwota 5.000 zł, stanowiąca 70 % wartości przedmiotu zaskarżenia. Zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu, strony powinny ponieść jego koszty w takim stopniu, w jakim przegrały sprawę, a zatem powód w 70 %, a pozwany w 30 %. Koszty procesu wyniosły 2.750 zł, a złożyły się na nie opłata stosunkowa od apelacji w wysokości 350 zł oraz wynagrodzenia profesjonalnych pełnomocników stron w wysokości 2.400 zł (2 x 1.200 zł, stosownie do § 2 pkt 4) i § 10 ust. 1 pkt 1) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, Dz. U. z 2015 r., poz. 1804). Pozwanego, zgodnie z podaną zasadą, powinny obciążać koszty w kwocie 825 zł (2.750 zł x 30%), skoro jednak faktycznie poniósł koszty w kwocie 1.550 zł, należy mu się zwrot kwoty 725 zł (1.550 zł – 825 zł), którą Sąd zasądził na jego rzecz od powoda.