Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 .05.2016 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie w II Wydziale Karnym , w składzie :

Przewodniczący : SSR Krzysztof Matysiak

Protokolant : sekr. sąd A. Maciejewska

w obecności Prokuratora R. Dąbrowskiego

po rozpoznaniu w dniu 30.03.2016 r. i następne sprawy

J. P. (1) s. S. i G. z d. K. , ur. (...) w O.

oskarżonego o to , że :

I. w dniu 26 listopada 2013 r. w O. w sklepie (...) przy ul (...) działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej podszywając się pod Z. J. (1) poprzez wykorzystanie jego danych osobowych w celu wyrządzenia mu szkody majątkowej wprowadził przedstawiciela (...) Bank SA w błąd co do prawdziwej tożsamości kredytobiorcy i zamiaru spłaty kredytu oraz poprzez podrobienie przez złożenie podpisu Z. J. (1) dokumentów w postaci faktury VAT (...) r. wystawionej przez PPHU (...) i umowy kredytu numer (...) doprowadził (...) Bank SA do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci kredytu o wartości 2652,86 złotych zawartego zgodnie z umową (...) na zakup 6 opon marki N.

tj. o przestępstwo z art. 286§1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zb. Z 190 a § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

I .w ramach czynu zarzuconego oskarżonemu J. P. (1) uznaje go za winnego tego , że w dniu 26 listopada 2013 r. w O. w sklepie (...) przy ul (...) w celu uzyskania kredytu podrobił podpis Z. J. (1) na dokumentach w postaci faktury VAT (...) r. wystawionej przez PPHU (...) i umowie o kredyt z (...) Bank SA numer (...). czynu z art. 270 § 1 kk. i za to na podstawie art. 270 § 1 kk skazuje go na karę grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych po 10 zł każda,

II. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. Ł. G. kwotę 180 zł tytułem wykonanej obrony z urzędu w postępowaniu przygotowawczym wraz z 23 % tytułem podatku VAT od zasądzonego wynagrodzenia i kwotę 660 zł tytułem wykonanej obrony z urzędu w postępowaniu sądowym wraz z 23 % tytułem podatku VAT od zasądzonego wynagrodzenia

III. na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonego od kosztów procesu i opłaty

UZASADNIENIE

J. P. (1) w okresie kilku lat do listopada 2013 roku zatrudniony był w firmie (...) jako kierowca . W firmie tej użytkował pojazd marki I. . W związku z koniecznością wymiany opon w dniu 26 listopada 2013 roku w biurze PPHU (...) przy ul (...) podpisano umowę kredytowa pomiędzy Z. J. (2) a S. C. Bank na kredyt w kwocie 2652 ,86 zł na zakup opon .

Po sporządzeniu umowy została ona podpisana imieniem i nazwiskiem „ Z. J. (2) „ jak również tymi samymi danymi podpisano fakturę VAT (...) na zakup 6 sztuk opon N.

( dowód : wyj. osk. J.W. P. K- 87v-88 , zezn. św. P. P. K- 88-89 , Z.. J. K- 89-89v , faktura VAT K- 43 zbiór A , umowa kredytowa K-26 zbiór A , opinie biegłych K- 92-113 zbiór A , 124-126 , 140v – 141 i K- 126-138 zbiór A , 139v- 140v)

W trakcie postepowania przedstawiono Janowi W. P. zarzuty z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zb. z art. 190 a § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzuconego mu czynu . Przyznał , iż był w firmie (...) w dniu 26.11.2014 roku i przy nim wymieniono opony . Ich wymianę oraz to , że zakup będzie oparty o kredyt uzgodnił wcześniej ze Z. J. (2) . Gdy był w K. pytał kierownika czy on może podpisać umowę ale ten powiedział mu , że nie . Czekali na Z. J. (2) który przyjechał tam i dokonał formalności związanych z podpisaniem umowy . Z. J. (2) sam podpisał umowę i fakturę VAT. Opony były sprowadzone po wcześniejszej umowie telefonicznej i wymienione tego samego dnia tj. 26 listopada 2014 roku . Później Z. J. (2) zaczął twierdzić , że transakcja została dokonana bez jego wiedzy .

W trakcie rozprawy wskazywał dodatkowo , że Z. J. (2) uczył się kreślić litery w taki sposób jak czynił to on , aby wykorzystać to w tej sprawie .

W trakcie postępowania przygotowawczego w związku z wątpliwościami co do stanu zdrowia psychicznego oskarżonego powołano biegłych psychiatrów . Biegli w swojej opinii stwierdzili , iż nie jest on chory psychicznie czy niedorozwinięty umysłowo a jedynie rozpoznano organiczne zaburzenia osobowości . Odnośnie tempore criminis miał on zachowaną zdolność do rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem .

( dowód opinia biegłych K- 99-102 )

Sąd zważył co następuje ;

Analiza dowodów przedłożonych przez oskarżyciela publicznego oraz oskarżonego i jego obrońcy nie pozwala na podzielenie w pełni stawianego J. P. (1) zarzutu .

Cześć okoliczności jak fakt , iż w dniu 26.11.2016 roku podpisano umowę kredytową , zamontowano opony na samochód który używał oskarżony nie budzi wątpliwości . W ocenie Sadu nie budzi również wątpliwości fakt , iż oba dokumenty tj. umowę z S. C. Bank i fakturę VAT podpisał J. P. (1) .

Sąd w tym zakresie oparł się na 2 opiniach biegłych z zakresu badania pisma powołanych w niniejszej sprawie .

W pierwszej opinii wydanej przez Laboratorium Kryminalistyczne KWP w O. badania dotyczyły oskarżonego , Z. J. (2) , L. S. (1) i P. J. (1) . Biegła po uzyskaniu materiału porównawczego dokonał badań identyfikacyjnych dowodowych podpisów . Przeprowadzone badania których opis znajduje się w opinii doprowadziły do wniosku , iż dowodowe podpisy na umowie kredytowej z S. C. Bank i fakturze VAT zostały złożone przez J. P. (1) . Biegła wykluczyła aby podpisy te złożyli Z. J. (2) , P. J. (1) i L. S. (1) .

Na rozprawie biegła podtrzymała jednoznacznie swoją opinię i szeroko opisała okoliczności jej sporządzenia oraz podstawy swojego wnioskowania . Wyjaśniła dlaczego zleciła uzyskanie dodatkowego materiału porównawczego od oskarżonego . Po przeprowadzeniu badań komparystycznych odrzuciła jako wniosek kategoryczny aby podpisy dowodowe sporządzone były przez Z. J. (2) . Co do możliwości sporządzenia tych podpisów przez P. J. i L. S. to ich wzory pisma wykazują cechy odmienne co spowodowało przyjęcie wniosków , że podpisy dowodowe nie zostały sporządzone przez nich . Badania porównawcze z wzorami pisma J. P. (1) wskazały na cechy zgodne w szeregu zespołach cech od cech ogólnych po cechy topograficzne , motoryczne , mierzalne po szczegółową budowę znaków graficznych . W wyniku tych ustaleń dokonała kategorycznych ustaleń co do J. P. (1) jako twórcy zapisów dowodowych . Odniosła się do wskazywanego przez oskarżonego naśladownictwa jego pisma przez Z.. J. . W jej ocenie podpisy dowodowe czynione były spontanicznie , bez elementów zadrżeń , zaburzeń wskazujących na naśladownictwo .

Rozważając ewentualne związki stanu zdrowia oskarżonego z jego możliwościami pisarskimi stwierdziła , iż z uwagi na fakt nie znalezienia we wzorach pisma z 2015 roku cech związanych z jego degradacją , zachwianiami , czy zmiennościami grafizmu pisma wytłumaczalnymi z punktu widzenia kreślenia pisma to zwróciłaby się o dodatkowe materiały .

Dodatkowo przesłuchana po zapoznaniu się z opinia drugiego biegłego wskazała , iż ten dysponował szerszym materiałem bez wpływowym w tym z okresu sprzed choroby , ale z uwagi na brak tych dokumentów w aktach nie może się do niej odnieść . Podniosła , iż przeglądając akta miała możliwość zapoznać się z szeregiem pis oskarżonego , gdzie znajduje się treść „ Z. J. (2) „ i grafizm na pismach oskarżonego z 2015 roku i 2016 roku koreluje z rękopisami pobranymi na polecenie do badań .

W drugiej opinii wydanej przez biegłego C. M. również wskazuje się na fakt , iż podpis na umowie kredytowej i fakturze sporządzony został przez oskarżonego . Jak wynika z opinii biegły posiadał szereg dokumentów z podpisami nakreślonymi przez J.W. P. z lat 1993 – 2015 . Jednocześnie w postanowieniu o powołaniu go wskazywano też ewentualne uwzględnienie faktu choroby w styczniu 2014 roku . Biegły dokonał badań co do Z. J. (2) i J. P. (1) . W pisemnej opinii szczegółowo opisał przeprowadzone czynności , wskazał jakie elementy spowodowały , iż formułując wnioski uznał ,że podpisów dowodowych nie złożył Z. J. (2) a J. P. (1) .

Na rozprawie podtrzymał swoje wnioski i jednocześnie wskazał na najistotniejsze okoliczności badań jakie były podstawa wyciągniętych wniosków . Ponadto odnosząc się do pytań stron wskazał , iż pismo pobierane było przy udziale pełnomocnika oskarżonego i można było w każdym momencie zgłosić uwagi co do sposobu pobierania materiału . Ponadto fakt sporządzania materiału porównawczego innym środkiem pisarskim niż zapisów dowodowych nie ma istotnego znaczenia tym bardziej , że materiał bez wpływowy , też był sporządzany przy użyciu różnych środków pisarskich . Nie jest to element dyskwalifikujący . Wskazał , iż opinia wydana jest w oparciu o całokształt przeprowadzonych badań i szereg różnych elementów .

Sąd analizując powyższe opinie uznał je za logiczne i w pełni odpowiadające na stawiane pytania . Zauważyć należy , iż w szczególności drugi biegły miał możliwość badania pisma oskarżonego z różnych okresów jego życia w szczególności sprzed choroby co pozwalało na odniesienie się do podpisu złożonego w dniu 26.11.2013 roku .

Co do okoliczności sporządzenia samej umowy to w ocenie Sądu materiał przedstawiony przez oskarżyciela nie jest tak jednoznaczny aby pozwalał na uznanie J. P. za winnego też pozostałych przestępstw .

Z jednej strony mamy zeznania Z.. J. który wskazał , iż o dokonanym zakupie dowiedział się , jak dostał wezwanie do zapłaty z banku . Był zdziwiony bo nie zawierał żadnej umowy. Nie był też w dniu 26.11.2013 roku w firmie (...) .

Przesłuchany P. P. który był w tamtym okresie kierownikiem wskazał , iż oskarżony załatwiał opony kontaktując się wcześniej . Gdy przyjechał mówił , że chcą opony na firmę na proponowany przez K. kredyt z S. C. Bank na 3 miesięczny termin odroczony . Wtedy został poinformowany przez świadka , że kredyt można otrzymać , ale może to tylko zrealizować właściciel firmy . Świadek wskazał , iż oskarżony zadzwonił i po pewnym czasie przyjechał właściciel . Dalej już przy udziale właściciela i przywiezionych przez niego dokumentów przygotowano umowę i została ona podpisana przez świadka i właściciela firmy. To właściciel dostał cały plik dokumentów związanych z umową .

Po ujawnieniu jego zeznań z postępowania przygotowawczego wskazał , iż w dniu rozprawy zobaczył twarze innych świadków i dlatego mógł określić , że Z. J. (2) był wtedy w K. i zawierał umowę . W trakcie konfrontacji z Z. J. (1) podtrzymał swoje zeznania co do jego obecności .

Przesłuchany też inny pracownik firmy (...) potwierdził , iż zakładał opony na busa poza kolejnością . Wskazał , że znana mu jest twarz Z. J. (2) bo był u nich na terenie firmy i w czasie konfrontacji podtrzymał swoje stanowisko .

Zeznania pozostałych świadków nie wniosły istotnych okoliczności gdyż nie byli uczestnikami bezpośrednimi a jedynie znają sytuacje z relacji stron .

Nie można też w ocenie Sadu dokonać jednoznacznych ustaleń co do dowodu osobistego użytego przy podpisywaniu umowy .

Z. J. (1) wskazuje , iż dowód o numerach jak na umowie zaginął mu wcześniej , okresie czerwiec – lipiec 2013roku , ale nie wie w jakich okolicznościach i nie zgłaszał tego nigdzie w okresie . Z informacji z UM w O. wynika , że w dniu 16.12.2013 roku ( prawie miesiąc po zawarciu umowy ) Z. J. (1) złożył wniosek o wydanie nowego dowodu osobistego z uwagi na zmianę danych oraz zagubienie poprzedniego dowodu (...) . P. P. wskazuje iż pokrzywdzony miał przy sobie dowód osobisty i z niego korzystał przy sporządzaniu umowy .

Również pokrzywdzony potwierdził , iż w dokumentacji jego firmy znajduje się oryginał faktury zakupu przedmiotowych opon . Oświadczył , iż nie wie skąd się ona tam wzięła . Zwyczajowo kierowcy dają mu faktury on przekazuje księgowej a to po wykonaniu stosownych czynności zwraca mu je z powrotem . Oświadczył iż nie ogląda faktur . Jednocześnie stwierdził , że w związku z ujawnioną sytuacją nie złożył do US korekty deklaracji z oświadczeniem o nieważności faktury .

Dodatkowo wskazać należy iż J. B. przesłuchany podał , iż zdarzały się sytuacje , że podpisywał za szefa Z. J. (2) ale swoim nazwiskiem . Powyższe okoliczności powodują , iż nie można wykluczyć innych okoliczności związanych z zawarciem umowy . Ponadto w ocenie Sadu przedstawione co do tych przestępstw dowody nie przełamały domniemania niewinności wynikającego z art. 2 § 1 kpk w brzmieniu obowiązującym od 1.07.2015 roku .

Z tych względów Sąd w ramach czynu zarzuconego oskarżonemu J. P. (1) uznał go za winnego tego , że w dniu 26 listopada 2013 r. w O. w sklepie (...) przy ul (...) w celu uzyskania kredytu podrobił podpis Z. J. (1) na dokumentach w postaci faktury VAT (...) r. wystawionej przez PPHU (...) i umowie o kredyt z (...) Bank SA numer (...). czynu z art. 270 § 1 kk. gdyż tylko w tym zakresie dowody nie budzą wątpliwości .

Przy orzekaniu kary Sąd wziął pod uwagę :

- uprzednia karalność K- 327

- dane osobopoznawcze K- 120 , 279

- opinię biegłych psychiatrów

Mając powyższe na uwadze Sąd uznając J. P. (1) za winnego przypisanego mu czynu na podstawie art. 270 § 1 kk skazał go na karę grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych po 10 zł każda . Ponadto z uwagi na sytuacje majątkową oskarżonego zwolniono go od kosztów procesu i opłaty .

Ponadto zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adw. Ł. G. kwotę 180 zł tytułem wykonanej obrony z urzędu w postępowaniu przygotowawczym wraz z 23 % tytułem podatku VAT od zasądzonego wynagrodzenia i kwotę 660 zł tytułem wykonanej obrony z urzędu w postępowaniu sądowym wraz z 23 % tytułem podatku VAT od zasądzonego wynagrodzenia