Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 kwietnia 2016 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku IV Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR. Aleksandra Sobiech

Protokolant: Marta Maczuga

po rozpoznaniu w dniu 30 marca 2016 roku w Gdańsku na rozprawie

sprawy:

z powództwa P. B. (1)

przeciwko P. B. (2)

o uchylenie obowiązku alimentacyjnego

a także sprawy z powództwa P. B. (1)

przeciwko K. B.

o obniżenie alimentów

1.  uchyla obowiązek alimentacyjny powoda P. B. (1) wobec pozwanej P. B. (2) wynikający z wyroku Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku z dnia 12 kwietnia 2012 r. wydanego w sprawie sygn. akt IV RC 811/11 - określony na kwotę 800 zł (osiemset złotych) - od dnia 01 września 2015 roku,

2.  oddala powództwo przeciwko P. B. (2) w pozostałym zakresie,

3.  alimenty od powoda P. B. (1) na rzecz pozwanej K. B. ustalone w wysokości po 900 zł (dziewięćset złotych) miesięcznie na podstawie wyroku Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku z dnia 12 kwietnia 2012 r. wydanego w sprawie sygn. akt IV RC 811/11 obniża od dnia 04 grudnia 2014 r. do kwoty po 600 zł (sześćset złotych) miesięcznie płatnych do rąk pozwanej K. B. do dnia 10 - go każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności każdej raty,

4.  oddala powództwo przeciwko K. B. w pozostałym zakresie,

5.  odstępuje od obciążania pozwanych kosztami procesu.

Sygn. akt IV R C 1006/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 04 grudnia 2014 r. powód P. B. (1) wystąpił z pozwem o obniżenie alimentów przeciwko pozwanej K. B. z kwoty 900 zł miesięcznie do kwoty po 400 zł miesięcznie, oraz przeciwko pozwanej P. B. (2) z kwoty po 800 zł miesięcznie do kwoty po 400 zł miesięcznie. W uzasadnieniu pozwu wskazał, że podczas ostatniej sprawy o podwyższenie alimentów – sygn. akt IV R C 811/11 był pracownikiem KWK (...) i miał dość wysokie wynagrodzenie. Mógł swój czas wolny poświęcić na pracę. Pracując w soboty i niedziele mógł zwiększyć swój dochód. Co roku dodatkowo otrzymywał Barbórkę w wysokości 5000 zł, 14 pensję w wysokości ok. 5000 zł, 8 ton węgla na cały rok, czyli ok. 4500 zł netto, bony żywnościowe za każdy przepracowany dzień 12 zł, czyli około 300-350 zł miesięcznie. Dochód powoda kształtował się w wysokości ok. 6500 zł miesięcznie i dodatkowo dodatki 18.100 zł rocznie. Obecnie powód jest na emeryturze, która wynosi 3793 zł miesięcznie. Po odliczeniu alimentów pozostaje mu na rękę 2093 zł. Powód ponosi koszty ubezpieczenia w wysokości 168,40 zł, oraz bieżące rachunki w łącznej wysokości 1335,95 zł. Po odjęciu alimentów i rachunków pozostaje powodowi 757,05 zł. Powód ma rodzinę, żonę , 6 letnią córkę, która rozpoczęła naukę w szkle podstawowej. Córka choruje na przewlekłe zapalenie górnych dróg oddechowych, które są związane z alergią na roztocza. Przyjmuje leki, antybiotyki, witaminy drogie maści. Córka jest w wieku, w którym ze wszystkiego bardzo szybko wyrasta. Starsze córki starają sobie same radzić. K. studiuje i pracuje, mieszka z partnerem i utrzymuje się z pracy i alimentów. P. mieszka z dziewczyną, nie ma podejścia do nauki, ani do dorosłego życia. Powtarza drugą klasę, ignoruje ojca i matkę, twierdząc że jest dorosła. Ma nałogi papierosy, alkohol i prawdopodobnie narkotyki.

Powód nie ma kontaktów z córkami, które go unikają, powód jest jedynym płatnikiem alimentów.

W odpowiedzi na pozew pozwana K. B. wniosła o oddalenie powództwa. Pozwana wskazała, że podczas ostatniej sprawy o podwyższenie alimentów sygn. akt IV R C 811/11 miała 19 lat i mieszkała z matkę I. B. i wówczas jej potrzeby były mniejsze. Obecnie mieszka sama, a nie z partnerem. Mieszkanie dzieli z trzema współlokatorami. Koszty związane z utrzymaniem mieszkania to 700 zł miesięcznie. Wyżywienie 900 zł, koszty związane z anemią, na którą choruje pozwana i słabą odpornością. Poza tym pozwana choruje na astmę oskrzelową, znajduje się pod opiekę lekarza pulmonologa i alergologa. Koszt zakupu stałych leków 130 zł. Pozwana leczy się także na migrenę. Kolejne leki, suplementy diety 120 zł miesięcznie, basen 100 zł, koszt zakupu odzieży, obuwia, bielizny, pościeli 300 zł miesięcznie, środki czystości i higieny 120 zł, środki chemiczne 50 zł, bilet miesięczny 46 zł, dodatkowy koszt dojazdów w celach edukacyjnych 100 -120 zł miesięcznie, wydatki związane z edukacją, w tym kserokopia materiałów dydaktycznych 150 zł, koszt telefonu i internetu 130 zł. Łączny koszt utrzymania pozwanej to kwota 2800 zł miesięcznie. W grudniu 2014 roku wykryto u pozwanej wadę wzroku, co spowodowało konieczność zakupu okularów. Pozwana dorabia pracując w (...), średniomiesięczny dochód w 2014 roku wyniósł 1400 zł miesięcznie. W czwartym semestrze pozwana poświęca więcej czasu na naukę i zajęcia i zarabia 1200 – 1300 zł miesięcznie. Pozwana nie ma żadnych zaległości na uczelni. Mając na uwadze koszty utrzymania pozwanej, po uwzględnieniu dochodu pozwanej oraz alimentów resztę brakującej kwoty otrzymuje od matki. Matka przekazuje nie tylko pieniądze, ale także daje pozwanej wyżywienie, ubranie. Więcej matka nie może przekazywać pozwanej, gdyż utrzymuje małoletnią przyrodnią siostrę O. ur. (...)

Powód oprócz emerytury dorabia sobie przy remontach, do czego sam się przyznał. Ojciec ma żonę, która pracuje. Powód nie utrzymywał z pozwanymi przez 11 lat żadnych kontaktów. Po 11 latach postanowił odnowić kontakt i zmniejszyć córkom alimenty, co było celowym działaniem.

W odpowiedzi na pozew pozwana P. B. (2) wniosła o oddalenie powództwa. Pozwana wskazała, że podczas ostatniej sprawy o podwyższenie alimentów sygn. akt IV R C 811/11 miała 16 lat i mieszkała z matką I. B.. Obecnie pozwana nie mieszka ze swoją partnerka, lecz z dwójką przyjaciół. Koszty związane z utrzymaniem mieszkania to 600 zł miesięcznie. Wyżywienie 900 zł, koszty związane z zakupem rzeczy codziennego użytku 50 zł, koszt zakupu odzieży, obuwia, bielizny , pościeli 300 zł miesięcznie, środki czystości i higieny, kosmetyki 300 zł, zakup odzieży 1300 zł rocznie, obuwia 800 zł rocznie, odzież zimowa 670 zł roczni, basen 100 zł, dojazdy 110 zł, wydatki na edukację 150 zł, zakup okularów 700 zł rocznie. Swój koszt utrzymania pozwana szacuje na kwotę 2761 zł miesięcznie. Pozwana pracuje i zarabia średnio 1000 zł. Pozwana jest uczennicą klasy drugiej Technikum nr 7 w G.. Jej nieobecności w szkole były spowodowane tym, że brakuje pozwanej środków na swoje utrzymania w średnim standardzie i ma ona wolę poprawić swój byt. Pozwanej pomaga w utrzymaniu jej matka.

Ojciec ma żonę, która pracuje, a więc dokłada się do kosztów związanych z utrzymaniem mieszkania, czy też kosztów utrzymania córki. Nie jest prawdą, że córka powoda L. ma odpowiednią dietę, maści, czy leki. Pozwana mieszkała z powodem w okresie od 01.04.2014r. do połowy sierpnia 2014 roku. Córka powoda jest alergikiem, ale wystarczy posprzątać, zmieniać pościele, diety nie ma żadnej. Pozwana podała, że obecnie nie pali papierosów, nie ma problemów z alkoholem, nie miała styczności z narkotykami. Powód nie utrzymywał z pozwanymi przez 11 lat żadnych kontaktów.

Pismem procesowym z dnia 10 marca 2016 roku powód zmienił swoje żądanie wniesione przeciwko pozwanej P. B. (2) tj. wniósł o uchylenie obowiązku alimentacyjnego. W uzasadnieniu swojego zmienionego żądania podał, że pozwana nie wykazywała chęci do nauki, a naukę traktuje jak potrzebę do otrzymywania alimentów. Trzy lata powtarzała tą samą klasę z najgorszymi ocenami i najgorszą frekwencją. W ostateczności zmieniła szkołę i zapisała się do Liceum Zaocznego dla Dorosłych. Postanowiła być dorosła, pracuje i nawet dobrze zarabia. Jest w stanie się utrzymać, a praca nie będzie jej przeszkadzać w kontynuacji nauki. Obie pozwane nie otrzymują obecnie pomocy od matki, do której powinny się zwrócić o taką pomoc.

Pozwana P. B. (2) wniosła o oddalenie zmienionego powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

Wyrokiem z dnia 12 kwietnia 2012 roku w sprawie o sygn. akt IV RC 811/11 Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku podwyższył alimenty od P. B. (1) na rzecz K. B. z kwoty po 550 zł do kwoty po 900 zł miesięcznie oraz na rzecz P. B. (2) z kwoty po 450 zł do kwoty po 800 zł miesięcznie.

W dacie orzekania przez Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku K. B. miała 19 lat i była uczennicą klasy maturalnej w liceum ogólnokształcącym.

P. B. (2) miała 16 lat i była uczennica klasy III gimnazjum. Obie powódki mieszkały z matką I. B. w jednopokojowym mieszkaniu, które należało do I. B.. Opłata za czynsz za to mieszkanie wynosiła 350 zł, energia 200 zł, woda i ogrzewanie za 2011 rok 900 zł. I. B. była w ciąży. I. B. była zatrudniona na stanowisku kierownika ds. hurtu na podstawie umowy o pracę na czas określony i zarabiała 3000 zł netto. Matka miała problemy onkologiczne, w 2008 roku przeszła operację usunięcia guza piersi, nie miała orzeczonego stopnia niepełnosprawności.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku ustalił, iż miesięczny koszt utrzymania P. B. (2) wynosił 1400-1630 zł miesięcznie, zaś K. B. 1500 -1855 zł miesięcznie.

P. B. (1) mieszkał z żoną i córką w B., w trzypokojowym mieszkaniu. Opłata z czynsz wraz z wodą 500 zł, gaz 250 zł. Żona pozwanego pracowała na ¾ etatu jako kasjer z miesięcznym wynagrodzeniem 700 zł. Córka L. uczęszczała do przedszkola, odpłatność z które wynosiła 200 zł. Małoletnia chorowała na przewlekłe zapalenia górnych dróg oddechowych, miała przeprowadzone testy skórne. P. B. (1) nie orientował się jakie były koszty utrzymania córki.

Pozwany był zatrudniony w kopani jako górnik kombajnista. Od marca 2011 roku otrzymał wynagrodzenie miesięczne netto w następujących wysokościach: w marcu 2011 r. ok. 6000 zł, w kwietniu ok. 5260 zł, w maju ok. 5260 zł, w czerwcu ok. 5740 zł, w lipcu ok. 5560 zł, w sierpniu ok. 5870 zł, we wrześniu ok. 4590 zł, w październiku ok. 4830 zł, w listopadzie ok. 4860 zł, w grudniu ok. 4900 zł, w styczniu 2012 r. ok. 4830 zł, w lutym 2012 r. ok. 4540 zł. Niezależenie od powyższych kwot pozwany otrzymał 02.12.2011 r. tzw. Barbórkę w wysokości ok. 4800 zł, oraz 14 - stą pensję za 2011 rok w dniu 30.01.2012 r. w kwocie ok. 4840 zł.

P. B. (1) miał problemy z przewodem pokarmowym i kręgosłupem. Ponadto wraz z żoną noszą okulary. Pozwany w lutym 2012 r. zakupił dla siebie okulary za kwotę 195 zł. Pozwany spłacał cztery kredyty w łącznej wysokości raty 745 zł miesięcznie. Piąty kredyt P. B. (1) był odnawialny i pochodził z czasu sprzed rozwodu. P. B. (1) od lat nie interesował się córkami, nie utrzymywał z nimi kontaktów. Od 2007 roku nie świadczył żadnych osobistych starań o utrzymanie i wychowanie córek, przerzucając obowiązki w tym zakresie na ich matkę.

Dowód: akta sprawy IV R C 811/11: wyrok k. 89, uzasadnienie k. 90-101.

Wyrokiem z dnia 26 marca 2013 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku oddalił apelację P. B. (1).

W okresie od maja 2012 r. do listopada 2012 roku P. B. (1) otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 4923,22 zł W 2012 roku średniomiesięczne wynagrodzenie P. B. (1) wynosiło 4191,50 zł. Dodatkowo otrzymał w dniu 03.12.2012 r. tzw. Barbórkę za 2012 rok w wysokości 5.737,32 zł netto.

K. B. była studentką pierwszego roku studiów pierwszego stopnia na kierunku pedagogika (...) G., zaś P. B. (2) uczennicą klasy I Technikum (...) w G..

I. B. od 01.07.2012 r. do 26.09.2012 r. otrzymywała zasiłek w wysokości 3.193,53 zł netto. Od 27.09.2012 r. była zarejestrowana jako osoba bezrobotna, z prawem do zasiłku dla bezrobotnych od dnia 05.10.2012 r. w wysokości 794,20 zł brutto miesięcznie. W dniu 12 kwietnia 2012 r. I. B. urodziła córkę O. W.. Na rzecz małoletniej były zasądzone alimenty w wysokości po 500 zł miesięcznie.

Dowód: zaświadczenie o dochodzie k.151, k. 184, zaświadczenie (...) G. k. 154, zaświadczenie PUP k. 155, zaświadczenie ZUS k. 156, protokół rozprawy k. 157-159.

Obecnie powód P. B. (1) 48 lat i od 01 stycznia 2014 roku przebywa na emeryturze. W chwili przejścia na emeryturę otrzymał odprawę w wysokości 20.000 zł, z czego 10.000 zł przeznaczył na remont mieszkania. Od 01.03.2015 r. wysokość jego emerytury wynosi 3884,82 zł netto. Do wypłaty otrzymuje 2184,82 zł po potrąceniu należności alimentacyjnych na rzecz pozwanych. Od 2015 roku powód nie otrzymuje deputatu węglowego.

Powód w dalszym ciągu mieszka w B. wraz z żoną oraz córką L. B. uczennicą klasy drugiej szkoły podstawowej. Powód i jego żona ponoszą koszty związane z utrzymaniem mieszkania w wysokości: czynsz 570 zł, energia 90 zł gaz 200 zł, telewizja kablowa i internet 112 zł. Powód ponosi koszt swojego telefonu komórkowego w wysokości 180 zł, ubezpieczenia 168 zł. Wyżywienie powoda, jego żony oraz córki 1350 zł miesięcznie, wyżywienie córki w szkole 100 zł, koszt zakup odzieży i obuwia małoletniej L. B. (1) 150 zł, wydatki szkolne wraz z wyjściami 60 zł miesięcznie, środki higieny i czystości powoda i jego rodziny 150 zł.

Powód w ramach swojego rachunku oszczędnościowego posiada debet w kwocie do 7500 zł. Obecnie jest on wykorzystany w całości, miesięczna opłata za korzystanie z debetu wynosi 70 zł.

Żona powoda pracuje i zarabia 1100 zł netto. Latem zaciągnęła pożyczkę w wysokości 10.000 zł, spłaca ratę w wysokości 286 zł miesięcznie.

Małoletnia L. B. (2) jest uczulona na roztocza, w związku z czym często choruje na zapalenie górnych dróg oddechowych, znajduje się pod opieką lekarza alergologa.

W dniu 02 grudnia 2015 roku powód podpisał umowę o pracę z Zakładem (...). zo.o. w B. obowiązującą od 04.12.2015 r. do 03.12.2020 r., na podstawie której wykonuje pracę górnika kombajnisty pod ziemią, z wynagrodzeniem 11 zł za godzinę i dodatkowo premia uznaniowa. Za grudzień 2015 r. otrzymał wynagrodzenie w wysokości 1386,11 zł netto, za styczeń 2016 r. kwotę 1369,26 zł netto.

W okresie od grudnia 2014 roku do 25 marca 2016 r. Powiatowy Urząd Pracy w B. dysponował 731 ofertami pracy dla mężczyzn bez kwalifikacji zawodowych, z wynagrodzeniem do uzgodnienia z pracodawcą, ze stawką wyjściową kwotą najniższego wynagrodzenia.

Dowód: decyzja ZUS k. 6, k. 34, umowa o pacę k. 115, potwierdzenie wysokości wynagrodzenia k. 138, przesłuchanie powoda k. 128-129, zestawienie kosztów k. 44, k. 100, zaświadczenie (...) S.A. k. 101, informacja PUP w B. k. 158.

Pozwana K. B. ma 23 lata i jest studentką 3 roku, 5 semestru stacjonarnych studiów pierwszego stopnia na kierunku Pedagogika (...) G.. Planowany termin zakończenia studiów 30.09.2016 r. Pozwana nie ma żadnego opóźnienia w nauce.

Dowód: zaświadczenie (...) G. k. 41, przesłuchanie pozwanej k. 155.

Pozwana K. B. od około połowy 2013 roku wynajmuje wraz z innymi osobami pokój w mieszkaniach. Od października 2014 roku do maja 2015 r. wynajmowała pokój w G. przy ul. (...), odpłatność za pokój wynosiła 600-700 zł. Od maja 2015 roku wynajmuje pokój w G. przy ul. (...), za który płaci od stycznia 2016 r. 750 zł miesięcznie, wcześniej ok. 600 zł. Na pozostałe koszty utrzymania pozwanej składają się następujące wydatki: wyżywienie 500 zł, leki 160 zł, zakup odzieży i obuwia 150 zł, zakup kosmetyków i środków czystości 100 zł, komunikacja 120 zł, telefon i internet 130 zł, wydatki szkole 50 zł.

Łączny koszt utrzymania pozwanej K. B. wynosi ok. 2000 zł.

Pozwana do stycznia 2016 r. pracowała w sieci drogerii (...), gdzie do końca 2015 r. zarabiała średnio ok. 1300 zł miesięcznie. W okresie wakacji letnich była to kwota 1600 zł miesięcznie. W styczniu 2016 r. pozwana zarobiła 1000-1100 zł miesięcznie. Od marca 2016 r. pozwana pracuje w O. na 3/4 etatu z miesięcznym wynagrodzeniem 1200 zł W przypadku przedłużenia umowy, która obecnie obowiązuje do 05.06.2016 r. przewidziane są premie.

Pozwana K. B. od wielu lat choruje na astmę oskrzelową i zażywa stałe leki. Pozwana choruje na migrenowe bóle głowy, znajduje sie pod opieką lekarza neurologa. Od marca 2015 roku pojawiły sie problemy ze wzrokiem, co spowodowało zakup pierwszych okularów.

Za 2014 rok pozwana K. B. wykazała dochód w wysokości 19.009,59 zł brutto.

Dowód: deklaracja podatkowa k. 42-43, umowa najmu k. 53-56, faktury i rozliczenia k. 5760, informacja o wysokości opłat czynszowych k.61-63, umowa zlecenia k.64-66, przesłuchanie pozwanej k. 155, faktura k. 122, zaświadczenie lekarskie k. 123, k.124, zaświadczenie zakładu optycznego k. 125, potwierdzenia dokonania przelewów k. 72-76, zeznania świadka I. B. k. 152-153.

Pozwana P. B. (2) ma 20 lat i od 15 lutego 2016 roku jest słuchaczką pierwszego semestru Zaocznego Liceum Ogólnokształcącego dla Dorosłych (...)" w G.. Przewidywany termin zakończenia nauki przypada w styczniu 2019 roku. Nauka odbywa się w co drugi weekend, w soboty i niedziele.

Wcześniej pozwana była uczennicą klasy II Zespołu Szkół (...) - Usługowych w G.. Będąc w drugiej klasie pozwana pod koniec marca 2014 roku wyjechała do powoda, u którego mieszkała do sierpnia 2014 r. Następnie wróciła do G. i od września 2014 roku ponownie rozpoczęła naukę w klasie drugiej technikum, w zawodzie technik obsługi turystycznej. Nie uzyskała promocji do klasy trzeciej. W roku szkolnym 2014/2015 pozwana opuściła 493 godzin bez usprawiedliwienia, 75 godzin usprawiedliwionych oraz 11 razy się spóźniła na zajęcia. Z praktyk miała bardzo dobra opinię. Od 01 września 2015 roku po raz trzeci rozpoczęła naukę w klasie drugiej. Frekwencja ze pierwsze półrocze roku szkolnego 2015/2016 wyniosłą 32,2 %. Pozwana praktycznie nie realizowała obowiązku szkolnego. Biernie uczestniczyła w zajęciach szkolnych niechętnie podejmowała wysiłek intelektualny. Pedagog szkolny wielokrotnie przeprowadzał rozmowy z pozwaną o konieczności uczęszczania na zajęcia szkolne. Dawały one jednak krótkotrwały efekt. Średnia ocen w I półroczu 1,78. Z pięciu przedmiotów nie została sklasyfikowana. W dniu 12.02.2016 r. pozwana odebrała dokumenty ze szkoły, rezygnując z dalszej nauki w szkole.

Dowód: zaświadczenie Zespołu Szkół (...) k. 117, zaświadczenie Zespołu Szkół (...) - Usługowych w G. k. 37, opinia z praktyki zawodowej k. 38, świadectwo k. 39-40, opinia o uczniu k. 120 - 121, przesłuchanie pozwanej k. 154-155.

Po powrocie z B. pozwana P. B. (2) wynajęła mieszkanie ze swoją dziewczyną oraz innymi dwoma znajomymi położone w G. przy ul. (...), za co ponosiła opłaty w wysokości 600-700 zł miesięcznie. Następnie w okresie od lutego 2015 roku do września 2015 r. pozwana wynajmowała pokój w R. przy ul. (...), za co ponosiła opłaty w wysokości 600 zł miesięcznie. Następnie do września 2015 r. wynajęła pokój w R. przy ul. (...), za co ponosiła opłaty w wysokości 600 zł miesięcznie. Od września 2015 roku pozwana mieszka z przyjacielem w G. przy ul. (...) u babci przyjaciela. Pozwana ma swój pokój, za który płaci 500 zł miesięcznie i opłaty licznikowe. Za okres wrzesień 2015 r. do grudnia 2015 roku musiała dopłacić 200 zł za wodę.

Na pozostałe koszty utrzymania pozwanej składają się następujące wydatki: wyżywienie 500 zł, leki 30 zł, zakup odzieży i obuwia 150 zł, zakup kosmetyków i środków czystości 150 zł, komunikacja 100 zł, telefon 100 zł, okulary 400 zł co dwa lata, przybory szkolne 200 zł rocznie.

Łączny koszt utrzymania pozwanej P. B. (2) wynosi ok. 1630 zł.

Po powrocie z B. pozwana P. B. (2) podjęła pracę w firmie (...) z wynagrodzeniem ok. 1000 zł miesięcznie, gdzie pracowała do lutego 2015 r. Od lutego 2015 roku pozwana pracowała w sieci discount jako sprzedawca z miesięcznym wynagrodzeniem 1000 zł. Do grudnia 2015 r. podejmowała prace dorywcze, nie potrafiła wskazać średniego wynagrodzenia. W wakacje 2015 roku pracowała w R. na plaży i zarobiła 1200 zł miesięcznie. Od września 2015 roku rozpoczęła pracę na podstawie umowy zlecenia pracując jako hostessa. Za jeden kilkugodzinny dzień pracy jako hostessa pozwana otrzymywała dochód 50 zł. W marcu 2016 r. pracowała dwa dni, w lutym 2016 roku 6 dni, w styczniu 2016 roku 3 dni, w grudniu 2015 r. dwa dni. Od grudnia 2015 r. pozwana pracuje w firmie (...) na podstawie umowy zlecenia i zarabia od 1000-1200 zł miesięcznie.

Za 2014 rok pozwana P. B. (2) wykazała dochód w wysokości 2869,12 zł.

Powiatowy Urząd Pracy w W. w okresie od 01.12.2014 r. dysponował ofertami pracy dla kobiet bez wyuczonego zawodu z proponowanym wynagrodzeniem od 1237,20 zł netto do 1459,48 zł netto.

Powiatowy Urząd Pracy w G. w okresie od 01.12.2014 r. dysponował ofertami pracy dla kobiet bez wyuczonego zawodu z proponowanym wynagrodzeniem od 1680 zł brutto do 2200 zł brutto.

Powiatowy Urząd Pracy w G. w okresie od 01.12.2014 r. dysponował ofertami pracy dla kobiet bez wyuczonego zawodu z proponowanym wynagrodzeniem od 345,16 zł netto do 1808,10 zł netto.

Dowód: informacja PUP w W. k. 176, informacja PUP w G. k. 171, informacja PUP w G. k. 174, przesłuchanie pozwanej k. 154-155, oświadczenie zakładu optycznego k. 90, faktura k.91, zaświadczenie Naczelnika I Urzędu Skarbowego w G. k. 96, rachunki k.118-119, zeznania świadka I. B. k. 152-153.

Matka pozwany I. B. ma 42 lata , mieszka w R. ze swoją córką, w wieku 4 lat. Do października 2015 roku mieszkała także z partnerem.

Matka pozwanych utrzymuje z nimi kontakt. Córki przyjeżdżają do matki w święta, weekendy, urodziny. K. B. przekazała 500 zł na wyjazd wakacyjny. I. B. czasami kupuje córkom żywność, czasami ubranie, kartę miejską dla P. B. (2).

I. B. pracuje jako kierownik sklepu i zarabia 4000 zł netto.

Od października 2015 roku I. B. wynajmuje mieszkanie w R., za co ponosi opłaty w wysokości 1300 zł miesięcznie wraz opłatami za energię. Do października 2015 roku I. B. mieszkała w mieszkaniu swojego partnera i na opłaty przeznaczała 600 zł miesięcznie. Jej partner spłacał ratę kredytu hipotecznego w wysokości 2200 zł miesięcznie. I. B. ponosi koszt zatrudnienia opiekunki do dziecka w wysokości 1500 zł. Pozostałe koszty utrzymania córki to 800 zł.

I. B. jest właścicielką mieszkania położonego w G. przy ul. (...). Mieszkanie jest wynajmowane, z tytułu czego matka pozwanych osiąga dochód w wysokości 1150 zł miesięcznie. I. B. korzysta z samochodu służbowego i dopłaca do zakupu paliwa 100-150 zł. Przeprowadzając się do mieszkania obecnie zajmowanego I. B. kupiła sprzęt AGD i meble. Spłaca miesięczną ratę w wysokości 73 zł za zakup pralki w kwocie 1500 zł, kwotę 137 zł z tytułu pożyczki zaciągniętej na zakup mebli w wysokości 2570 zł. I. B. ponosi koszt telefonu komórkowego w wysokości 50 zł, koszt internetu 50 zł.

Za 2015 rok matka pozwanych I. B. wykazała dochód w wysokości 73.586 zł brutto, za 2014 rok 49.380,30 zł brutto.

Dowód: deklaracje podatkowe k. 166-167, zeznania świadka I. B. k. 152-153.

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań stron, którym w części Sąd dał wiarę, zeznań świadka I. B. oraz dokumentów zgromadzonych w toku postępowania.

Sąd oparł się na treści dokumentów urzędowych załączonych do akt sprawy, gdyż zostały one sporządzone przez uprawnione do tego organy, w sposób przepisany prawem. Sąd dał również wiarę dokumentom prywatnym złożonym przez strony na potrzeby niniejszej sprawy. W ocenie Sądu stanowią one wiarygodne źródło zawartych w nich informacji, a żadna ze stron nie podważyła ich autentyczności.

Odnosząc się do treści przesłuchania powoda P. B. (1) Sąd dał mu wiarę w kwestii przejścia na emeryturę, wysokości emerytury, podjęcia dodatkowej pracy, i wysokości opłat za mieszkanie, energii, gazu oraz częściowo co do kosztów utrzymania rodziny. Powyższe okoliczności nie były zakwestionowane przez pozwane, poza tym częściowo zostały potwierdzone dokumentami w postaci decyzji ZUS, umowy o pracę.

Odnośnie kosztów utrzymania powoda oraz jego rodziny Sąd w części dał wiarę powodowi tj. odnośnie kosztów wyżywienia powoda, jego żony i córki. W ocenie Sądu kwota 1350 zł na wyżywienie trzech osób czyli, po 450 zł miesięczne na jedną osobę nie jest kwotą zawyżoną, uwzględniającą potrzeby zarówno osób dorosłych, jak i dziecka w wieku córki powoda. W ocenie Sądu powód zawyżył wydatki szkolne małoletniej wskazując na kwotę ok. 800 zł rocznie, w zasadzie bez kosztów podręczników (za wyjątkiem podręcznika do religii). W ocenie Sądu są to wydatki zawyżone dla dziecka uczęszczającego do drugiej klasy szkoły podstawowej. Powód, oprócz wyliczenia nie przedstawił żadnych dowodów w tym zakresie. Sąd mając na uwadze doświadczenie, a także fakt iż dla małoletniej córki nie były co do zasady zakupywane podręczniki przyjął jako zasadną kwotę 60 zł miesięcznie, obejmująca zakup przyborów szkolnych, stroju gimnastycznego, obuwia zmiennego, wyjść do kina, teatru itd., składki na komitet rodzicielski czy też ubezpieczenie. W ocenie Sądu kwota 220 zł na samo wyżywienie do szkoły dziecka powoda jest kwotą znacznie zawyżona. W ocenie Sądu kwota 100 zł, która jest równowartością kosztów obiadów wykupionych w szkole jest kwotą, która zabezpieczy potrzeby żywieniowe małoletniej córki powoda.

Pozostałe wydatki powoda tj. ubezpieczenie, koszty obsługi zadłużenia w koncie powoda, opłaty za telefon komórkowy są w ocenie Sądu prawdziwe, niezawyżone.

Odnośnie przesłuchania pozwanej K. B. Sąd w części uznał jej twierdzenia za prawdziwe. Fakt kontynuacji nauki został potwierdzony zaświadczeniami (...) G.. Odnośnie kosztów wynajmu pokoju i opat z tym związanych zostały przez pozwaną wykazane umową najmu i fakturami dotyczącymi kosztów eksploatacji mieszkania, w którym obecnie mieszka pozwana. Koszty wynajmu pokoju rzędu 600-700 zł miesięcznie są niezawyżone, zgodnie z cenami wynajmu pokoi w T.. Sąd dał wiarę pozwanej w kwestii podejmowania zatrudnienia i uzyskiwania dochodu z tego tytułu, ta okoliczność nie była sporna w sprawie.

W ocenie Sądu pozwana zawyżyła koszty swojego utrzymania wskazując je na kwotę 2805 zł miesięcznie. Koszty wyżywienia w wysokości 900 zł miesięcznie są zawyżone nawet przy uwzględnieniu problemów zdrowotnych pozwanej i w ocenie Sądu nie są one zasadne. Nie został wykazany koszt zakupu leków na łączną kwotę 250 zł miesięcznie, nie wykazano wydatków związanych z basenem na kwotę 100 zł, nie wykazano kosztu i potrzeby zakupu odzieży i obuwia na kwotę 285 zł miesięcznie, wydatków szkolnych na kwotę 150 zł miesięcznie, zakupu kosmetyków i środków czystości na 170 zł miesięcznie. Kwoty tych wydatków wskazane przez pozwaną są wysokie, wykraczają poza średni poziom życia studenta. Wydatki przyjęte przez Sąd są kosztami standardowymi, uwzględniającymi wiek pozwanej, a także poziom życia obojga rodziców. W ocenie Sądu pozwana nie wykazała zasadności wyższych niż standardowe wydatki. W ocenie Sądu przyjęta przez Sąd kwota 2000 zł miesięcznie zaspokaja wszystkie niezbędne wydatki pozwanej.

Odnośnie przesłuchania pozwanej P. B. (2) Sąd w części uznał jej twierdzenia za prawdziwe.

Okoliczności związane z kontynuacją nauki przez pozwaną są w ocenie Sądu prawdziwe, zresztą potwierdzone zaświadczeniami z dawnej i obecnej szkoły pozwanej. Odnośnie wydatków związanych z wynajmem mieszkań w okresie spornym Sąd uznał je za prawdziwe. Koszty wynajmu mieszkań wskazywane przez pozwaną nie są w ocenie Sądu zawyżone, gdyż są one zgodne z cenami wynajmu pokoi w T. oraz w R..

W ocenie Sądu pozwana nie wykazała, iż jej koszt utrzymania wynosi 2761 zł. Koszty wyżywienia w wysokości 900 zł, zakupu okularów i wizyty lekarskie lekarskiej kwocie 900 zł, zakupu leków przeciwbólowych w wysokości 120 zł , basenu w kwocie 100 zł, zakupu odzieży w wysokości 406 zł, wydatków szkolnych są w ocenie Sądu zawyżone i nieudowodnione Wydatki wskazane przez pozwaną są wydatkami, których zaspokojenie nie stać rodziców pozwanej, jeżeli więc pozwana zaspokaja je w takiej wysokości to znaczy że osiąga dochód, który jest w stanie pokryć wydatki na takim poziomie. W ocenie Sądu wydatki 20 – letniej kobiety w kwocie 2761 zł są wydatkami zawyżonymi i nieusprawiedliwionymi. Wydatki przyjęte przez Sąd są kosztami standardowymi, uwzględniającymi wiek pozwanej, a także poziom życia obojga rodziców. W ocenie Sądu pozwana nie wykazała zasadności wyższego niż standardowe wydatki. W ocenie Sądu przyjęta przez Sąd kwota 1630 zł miesięcznie zaspokaja wszystkie niezbędne wydatki pozwanej.

Odnośnie zeznań świadka I. B. Sąd uznał je za prawdziwe w znacznej części, gdyż żadna ze stron postępowania nie zakwestionowała ich prawdziwości. Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka co do kosztów zwianych z edukacją pozwanej K. B.. Świadek wskazała na kwotę 900 zł na semestr. W ocenie Sądu są to wydatki zawyżone, nie znajdujące potwierdzenia w żadnym innym dowodzie np. w fakturze zakupu podręczników akademickich. W takiej sytuacji Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka w omawianym zakresie.

Oceniając zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy Sąd uznał, iż istnieje podstawa do obniżenia alimentów na rzecz pozwanej K. B. oraz do uchylenia obowiązku alimentacyjnego P. B. (1) wobec pozwanej P. B. (2) od dnia 01 września 2015 r.

Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka statuuje art. 133 § 1 kro. Zgodnie z treścią tego artykułu rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

O wygaśnięciu obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka decyduje kryterium osiągnięcia przez dziecko zdolności do samodzielnego utrzymywania się. Obowiązek ten nie jest zatem ograniczony przez żaden sztywny termin, a w szczególności - przez termin dojścia przez alimentowanego do pełnoletności. Nie jest także związany ze stopniem wykształcenia w tym sensie, że nie ustaje z chwilą osiągnięcia przez alimentowanego określonego stopnia podstawowego lub średniego wykształcenia. Jedyną miarodajną okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku, jest to, czy dziecko może utrzymać się samodzielnie.

Zgodnie z art. 133 § 3 kro rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Zgodnie z art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Powód P. B. (1) oparł swoje żądanie na zmianie jego sytuacji zawodowej, a tym samym na fakcie otrzymywania mniejszego dochodu. Porównując sytuację zawodową powoda z daty orzekania przez Sąd Okręgowy w Gdańsku, który rozpoznawał apelację od wyroku w sprawie IV RC 811/11 z obecną nie sposób nie zauważyć, iż sytuacja zawodowa powoda się zmieniła. W dacie wydania orzeczenia przez Sąd Okręgowy w Gdańsku powód zarabiał średniomiesięcznie kwotę 4669,61 zł, co wynikało z zaświadczeń jakie nadesłał pracodawca P. B. (1) w tamtej sprawie. Obecnie powód przebywa na emeryturze i od grudnia 2015 roku podjął pracę. Łączny dochód powoda to kwota 5254 zł. Nie sposób więc przyjąć, że obecny dochód powoda jest niższy, niż w czasie, gdy orzekał Sąd Okręgowy w Gdańsku. Powód otrzymuje dodatkowy dochód od grudnia 2015 roku, jednakże w ocenie Sądu przed zawarciem umowy pracę możliwości zarobkowe powoda nie ograniczały się do otrzymywanej emerytury. Sąd podziela stanowisko powoda, że jego prawem było przejście na emeryturę w wieku powoda. Jednakże nie zwalnia to powoda z obowiązku alimentacyjnego wobec swoich dzieci. Powód mając niespełna 50 lat ma obowiązek uzyskania dodatkowego dochodu, by jego decyzja o przejściu na emeryturę nie wpłynęła na obniżenie stopy życiowej każdej jego córki. W ocenie Sądu powód, co wynika z ofert Powiatowego Urzędu Pracy w B. w okresie przed grudniem 2015 roku miał możliwości by uzyskać dodatkowy dochód co najmniej w kwocie najniższego wynagrodzenia. O trafności powyższej tezy świadczy to, że powód w grudniu 2015 roku podjął dodatkową pracę i uzyskuje dodatkowy dochód.

Należy także odnotować fakt, iż żona powoda w 2013 roku otrzymywała wynagrodzenie wysokości 700 zł , a obecnie 1100 zł. Ponadto powód nie spłaca już w tak wysokich kwotach swoich zobowiązań, jak podczas poprzedniej sprawy.

W ocenie Sądu sama sytuacja majątkowa powoda nie uzasadniłaby zasadności jego żądania. Należy także podkreślić, iż od 2013 roku nie zmieniła się sytuacja osobista powoda. Nadal posiada na utrzymaniu córkę, pozostaje w związku małżeńskim. W tej kwestii nic się nie zmieniło od daty oddalenia apelacji P. B. (1) od wyroku w wydanego w sprawie IV R C 811/11.

W ocenie Sądu po stronie pozwanych nastąpiła zmiana okoliczności, która skutkuje obniżeniem alimentów do kwoty 600 zł wobec pozwanej K. B. oraz uchyleniem obowiązku alimentacyjnego od 01 września 2015 roku wobec pozwanej P. B. (2).

Odnosząc się do pozwanej K. B. w 2013 roku pozostawała ona na utrzymaniu matki, z którą mieszkała w jej jednopokojowym mieszkaniu. Wówczas koszt utrzymania pozwanej został ustalony w kwocie 1500 -1855 zł miesięcznie. Z uwagi na zmianę sytuacji rodzinnej pozwanej nastąpił znaczny wzrost kosztów mieszkaniowych pozwanej. W 2013 roku była to kwota 208 zł (1/3 kosztów utrzymania mieszkania matki pozwanej), obecnie jest to wydatek około 600-700 zł miesięcznie za wynajem pokoju. Ten wzrost spowodował łączny wzrost kosztów utrzymania pozwanej do kwoty ok. 2000 zł miesięcznie. Na obniżenie kwoty alimentacyjnej miał wpływ fakt podjęcia przez pozwaną pracy, a więc uzyskiwanie przez nią dochodu. W okresie spornym kwota dochodu była różna, jednakże Sąd przyjął, że średnio była to kwota 1100 zł miesięcznie. Wprawdzie w wakacje 2015 roku była to kwota wyższa, ale w ocenie Sądu tą nadwyżkę pozwana mogła przeznaczyć na pokrycie kosztów wypoczynku, którego Sąd nie uwzględnił w stałych kosztach jej utrzymania.

Skoro pozwana zarabia 1100 zł, to brakująca kwota jej kosztów utrzymania powinna być pokryta przez oboje rodziców. Sąd obciążył powoda wyższą niż połową brakującej kwoty. W ocenie Sądu ma on wyższe możliwości zarobkowe niż matka pozwanej. Koszt utrzymania dziecka w początkowych klasach szkoły podstawowej, jest niższy niż utrzymanie małego dziecka, do opieki którego jest zatrudniona opiekunka. Ponadto powód w odróżnieniu od matki pozwanej nie ma kontaktu z pozwaną, w żaden sposób jej nie wspiera, ogranicza się do przekazywania środków na jej utrzymanie. W ocenie Sądu powód ma możliwości by łożyć na utrzymanie pozwanej kwoty po 600 zł miesięcznie, przy dochodzie i możliwościach jego otrzymania w wysokości ponad 5000 zł miesięcznie.

Mając wiec na uwadze powyższe Sąd na mocy art. 133 § 1 kro, art. 135 § 1 kro w z art. 138 kro orzekł jak w pkt 3 wyroku. Uznając, iż obniżenie alimentów na rzecz pozwanej K. B. do kwoty po 400 zł jest niezasadne Sąd na mocy art. 133 § 1 kro, art. 135 § 1 kro w z art. 138 kro a contrario orzekł jak w pkt 4 wyroku.

Odnosząc się do żądania powoda uchylenia obowiązku alimentacyjnego wobec pozwanej P. B. (2) Sąd uznał, że jego modyfikacja żądania oznacza w świetle art. 193 § 3 kpc wystąpienie z nowym żądaniem w miejsce poprzednio zgłoszonego. Tak więc Sąd oceniał, czy od 04 grudnia 2014 roku istniała podstawa do uchylenia obowiązku alimentacyjnego wobec pozwanej P. B. (2).

W ocenie Sądu co do zasady należy podzielić stanowisko powoda co do zasadności uchylenia obowiązku alimentacyjnego.

Oceniając argumenty podnoszone przez powoda należało w niniejszym postępowaniu ustalić czy pozwana jest osobą samodzielną, czy może się ona sama utrzymać, czy pomimo kontynuacji nauki w szkole średniej w trybie zaocznym dla dorosłych jest jeszcze w stanie sama się utrzymać.

Z uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 roku (uchwała pełnego składu Izby Cywilnej i Administracyjnej w sprawie III CZP 91/86, OSN CAP 1988, nr 4, poz. 42) wynika, że gdy czas pobierania nauki wydłuża się poza przyjęte ramy, gdy studiujący nie czyni należytych postępów w nauce, nie zdaje egzaminów i ze swej winy powtarza lata nauki szkole lub na uczelni oraz nie kończy jej w okresie przewidzianym w programie, a ze względu na wiek i ogólne przygotowanie do pracy może ją podjąć, rodzice nie są obowiązani do alimentowania pełnoletniego dziecka. W ocenie Sądu powyższe stanowisko odnoś się do kontynuacji nauki na poziomie szkoły średniej, czy policealnej.

W niniejszej sprawie ma miejsce sytuacja, do której odnosi się powyższe orzeczenie Sądu Najwyższego.

Pozwana P. B. (2) mając 20 lat od lutego 2016 roku rozpoczęła naukę w pierwszej klasie szkoły ponadgimnazjalnej, choć ten etap edukacji powinna rozpocząć mając lat 16.

W ocenie Sądu pozwana P. B. (2) doprowadziła swoim postępowaniem do znacznego opóźnienia w zakończeniu edukacji, a tym samym do wydłużenia czasu jej trwania.

Jednakże w ocenie Sądu nie można było podzielić stanowiska powoda, iż obowiązek alimentacyjny należało uchylić od 04 grudnia 2014 roku. Pozwana P. B. (2) w okresie od marca do sierpnia 2014 roku przerwała naukę w drugiej klasie technikum, gdyż wyjechała do ojca. Powód wiedział więc i przyjmując do siebie córkę godził się z faktem przerwania nauki w klasie drugiej. Konsekwencją czego było nie uzyskanie promocji do klasy trzeciej w roku szkolnym 2013/2014. Należy zgodzić się ze stanowiskiem świadka I. B., że pozwana P. B. (2) pogubiła się w swojej sytuacji życiowej, rodzinnej. Dlatego w ocenie Sądu po powrocie z B. powinna mieć szansę na kontynuowanie nauki. Pozwana we wrześniu 2014 roku powróciła do swojej dawnej szkoły w G. do klasy drugiej i mogła ponownie rozpocząć naukę. Gdyby uczęszczała do szkoły w roku szkolnym 2014/2015 zdałaby do kolejnej klasy. Pozwana nie skorzystała z danej jej szansy, prawie nie chodziła do szkoły, nie była sklasyfikowana z wielu przedmiotów. Pomimo, że pozwana ponownie tj. po raz trzeci rozpoczęła naukę w klasie drugiej we wrześniu 2015 roku należało od 01 września 2015 roku uchylić obowiązek alimentacyjny. Pozwana znowu nie chodziła do szkoły, a w ostateczności z niej zrezygnowała. Bez znaczenia jest już to, że chodzi do szkoły zaocznej dla dorosłych. Fakt podejmowania nauki w takim trybie nie powinien mieć wpływu na wydłużenie obowiązku alimentacyjnego. Pozwana uczęszcza do szkoły cztery razy w miesiącu, tak więc może jednocześnie pracować. W pewnym momencie swojego życia pozwana rozpoczęła życie osoby dorosłej, skupiła się na pracy. Pomimo otrzymywania stosunkowo wysokich alimentów od ojca nie uczyła się i nadal nie ma ukończonej szkoły ponadgimnazjalnej, choć obecnie powinna zdawać egzamin maturalny.

W ocenie Sądu pozwana od 01 września 2015 r. ma możliwości samodzielnego utrzymania się.

Mając powyższe na uwadze Sąd na mocy art. 133 § 1 i § 3 kro orzekł jak w pkt 1 wyroku. Przyjmując, że uchylenie obowiązku alimentacyjnego przed 01 września 2015 roku nie jest zasadne Sąd na mocy art. 133 § 1 i § 3 kro a contrario orzekł jak w pkt 2 wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu art. 102 kpc.