Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 września 2013 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: SSO Bogdan Gierzyński

Protokolant: sekretarz sądowy Ewa Naróg

po rozpoznaniu w dniu 23 września 2013 r. w Warszawie na rozprawie

sprawy z odwołania (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

o naruszenie zbiorowych interesów konsumentów i nałożenie kary pieniężnej

na skutek odwołania (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. od Decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 20 września 2011 r., nr (...)

Zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że uchyla punkt II i III.2 decyzji.

SSO Bogdan Gierzyński

XVII AmA 166/11

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 września 2011 roku, nr (...) Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów:

I.  uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów bezprawne, godzące w interesy konsumentów działania (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., polegające na stosowaniu niedozwolonych postanowień umownych, wpisanych na podstawie art. 479 ⁴⁵ k.p.c. do Rejestru postanowień uznanych za niedozwolone, tj.:

1)  Stosowaniu we wzorcu umowy pod nazwą (...) postanowienia o treści: „Niniejszym jako pełnomocnik oraz w imieniu własnym, akceptujemy powyżej wynegocjowane warunki uczestnictwa.” (§ 5 zdanie ostatnie wzorca) – wpisanego do Rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone pod pozycją 881;

2)  Stosowaniu we wzorcu umowy pod nazwą (...) postanowienia o treści: „Niniejszym akceptujemy powyżej wynegocjowane dwustronnie warunki uczestnictwa.” – wpisanego do Rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone pod pozycją 881;

oraz stwierdził zaniechanie ich stosowania z dniem 16 lutego 2011 roku.

II.  uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów bezprawne, godzące w interesy konsumentów działania (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., polegające na stosowaniu wzorca umowy pod nazwą (...) niedozwolonego postanowienia umownego, wpisanego na podstawie art. 479 ⁴⁵ k.p.c. do Rejestru postanowień uznanych za niedozwolone, tj. postanowienia o treści „Niezbędne koszty zawarcia umowy: 500, EUR.” (§ 3 wzorca umowy) - wpisanego do Rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone pod pozycją 101 oraz nakazał zaniechanie jego stosowania.

III.  nałożył na (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. karę pieniężną w wysokości:

1.  722 zł płatną do budżetu państwa z tytułu naruszenia zakazu określonego w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów w zakresie opisanym w pkt I decyzji;

2.  5.890 zł płatną do budżetu państwa z tytułu naruszenia zakazu określonego w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów w zakresie opisanym w pkt II decyzji;

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji obciążył także (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. kosztami postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów oraz zobowiązał do zwrotu Prezesowi Ochrony Konkurencji i Konsumentów kosztów postępowania w kwocie 33,80 zł w terminie 14 dni od uprawomocnienia się decyzji.

Powyższą Decyzję powód - (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. zaskarżył w części, tj. w zakresie pkt II i III.2. Zaskarżonej decyzji zarzucił:

1.  Sprzeczność ustaleń podanych w decyzji z treścią zebranego materiału dowodowego;

2.  Niewyjaśnienie wszystkich istotnych faktów i okoliczności dotyczących sposobu działania (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. w systemie timeshare a mających wpływ na treść decyzji.

Powołując się na ww. zarzuty powód wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w zaskarżonej części, tj. w punktach II i III.2.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany – Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania wg norm przepisanych.

Sąd Okręgowy – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług pobytu w ośrodkach oraz apartamentach wypoczynkowych. Działalność ta obejmuje również m.in. sprzedaż pobytów w ośrodkach oraz apartamentach wypoczynkowych.

W związku z prowadzoną działalnością (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. zawiera z konsumentami umowy o nazwie (...) na korzystanie z apartamentów Klubu (...) na okres krótszy niż 3 lata oraz (...) na korzystanie z apartamentów wakacyjnych na okres powyżej 3 lat. Przy zawieraniu ww. umów Spółka posługuje się regulaminem świadczenia usług „Ogólne Warunki”, który stanowi integralną część zawieranych umów. Wzorzec ten zawiera m.in. postanowienie o treści: „Odstąpienie od umowy w tym terminie stwarza bezwarunkowy obowiązek zapłaty na rzecz H. indywidualnie wynegocjowanych niezbędnych kosztów zawarcia umowy.”(„Umowa członkowska” oraz „Ogólne Warunki” (...) sp. z o.o. w W., k. 12 – 13 akt adm., (...) oraz „Ogólne Warunki” (...) sp. z o.o. w W., k. 55 – 56 akt adm.). Kwotowo określona wysokość „kosztów zawarcia umowy” była zamieszczona w treści poszczególnych umów (fakt bezsporny, kserokopie umów znajdujących się w aktach administracyjnych). Cena produktu G. (...) oraz poszczególne jej składniki, jak również koszty zawarcia umowy, są każdorazowo ustalane indywidualnie z konsumentami przy zawieraniu umów (fakt bezsporny pomiędzy stronami postępowania, przyznany przez stronę pozwaną, treść umów: „Umów członkowskich”, (...) oraz „Ogólnych Warunków” znajdujących się w aktach administracyjnych).

Powyższy stan faktyczny jest pomiędzy stronami co do zasady bezsporny, mając na względzie dokumentację zgromadzoną w aktach administracyjnych nie budzi on wątpliwości Sądu, w związku z powyższym został on ustalony jak powyżej.

W tym stanie faktycznym Sąd Okręgowy – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Bezspornym w sprawie jest, że powód stosuje wzorzec umowny zawierający klauzulę „Niezbędne koszty zawarcia umowy: … - EUR”, zaś zawierając umowy z poszczególnymi konsumentami pisywane były konkretne kwoty. Z materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania administracyjnego wynika, że koszty te wynosiły 300 EUR ( umowa (...) – k 12 akt admin., umowa (...) – k 23 akt admin., umowa (...) – k 47 akt admin., umowa (...) – k 88-89 akt admin.), 500 EUR (umowa (...) – k 55 akt admin.) , 200 EUR (umowa (...) – k 77 akt admin., umowa (...) – k 78 akt admin., umowa (...) – k 79 akt admin.) i 400 EUR (umowa (...) – k 80 akt admin., umowa (...) – k 81 akt admin., umowa (...) – k 82 akt admin., umowa (...) – k 83 akt admin., umowa (...) – k 86 akt admin., umowa (...) – k 87 akt admin.

Ustalenie pozwanego, że powód stosuje wzorzec umowny zawierający klauzulę „Niezbędne koszty zawarcia umowy: 500, - EUR” nie jest poparty żadnym materiałem dowodowym. Zarówno bowiem forma graficzna wzorca jak i treść zawartych umów nie dają podstaw do przyjęcia, że kwota 500, - EUR , kwota ta należy do zbioru postanowień umownych powstałych przed zawarciem umowy, który jest w określony sposób wykorzystywany przez proponenta przy zawieraniu umowy. Powód zaś zarzuca, że kwotę kosztów zawarcia umowy negocjuje indywidualnie. Prowadzi to do wniosku, że elementem wzorca umowy jest jedynie zapis „Niezbędne koszty zawarcia umowy: … - EUR”, nie precyzujący konkretnej kwoty. Nie ma zatem podstaw do przypisywania powodowi praktyki polegającej na stosowaniu postanowienia wzorca u treści opisanej w pkt II zaskarżonej Decyzji.

Zważyć również należało istotą abuzywności klauzuli wpisanej do Rejestru pod poz.101 było ustalanie kosztów zawarcia umowy w sposób oderwany od rzeczywistości a nie sama zasada, że strony koszty takie określają w umowie.

Kwestia powyższa, w ocenie Sądu ma jednak znaczenie drugorzędne, gdyż biorąc pod uwagę kontekst całego zapisu pkt 3 wzorca brak jest podstaw do uznania jego podobieństwa do klauzuli wpisanej do Rejestru niedozwolonych postanowień umownych pod pozycją 101. Zapis pkt 3 wzorca zawiera określenie ceny, która obejmuje cenę negocjowaną i koszty zawarcia umowy, przy czym zawiera się w niej opłata członkowska, administracyjno-rejestracyjną oraz podatek VAT. Punkt 3 wzorca zawiera zatem określenie świadczenia głównego umowy ( co wyłącza zastosowanie do niego art.385 ¹ § 1 k.c. , skoro został sformułowany jednoznacznie), a nie określa „kosztu odstąpienia od umowy”, co ma miejsce w klauzuli wpisanej do Rejestru pod poz.101. Zapis sugerujący obowiązek zapłaty tych kosztów w przypadku odstąpienia od umowy w terminie 10 dni od daty jej podpisania wynika jedynie pkt 11 „Memorandum porozumienia” (k- 104 akt admin.), który nie został objęty treścią niniejszej Decyzji.

W świetle powyższego, w ocenie Sądu, brak było podstaw do wydania zaskarżonej Decyzji w zakresie pkt II.

Brak podstaw do stwierdzenia stosowania zarzucanej praktyki, czynił bezpodstawną nałożoną na podstawie art.106 ust. 1 pkt 4 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów karę pieniężną karę pieniężną. Zaskarżoną Decyzja była zatem bezpodstawna także w III ppkt 2.

Biorąc powyższe względy pod uwagę, zaskarżoną Decyzje należało uchylić w pkt II i III ppkt 2 na podstawie art.479 ^31a § 3 k.p.c.

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sporu (art.98 § 1 k.p.c.)

SSO Bogdan Gierzyński