Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Regina Stępień

Protokolant: star. sekr. sądowy Ewelina Trzeciak

po rozpoznaniu w dniu 13 kwietnia 2016 r. w Legnicy

sprawy z wniosku T. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o umorzenie należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy

na skutek odwołania T. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 27 listopada 2015 r.

znak (...)

zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 27 listopada 2015 r. znak (...)w ten sposób, że stwierdza, iż brak było podstaw do odmowy umorzenia należności z tytułu składek wnioskodawcy T. S. i ustala, iż warunkiem umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy ujętych w decyzji z dnia 19 sierpnia 2014 roku jest spłata w terminie 12 miesięcy od uprawomocnienia decyzji, należności nieobjętych postępowaniem o umorzenie w kwocie:

- na ubezpieczenie społeczne za okres od kwietnia do grudnia 2008 roku w kwocie 1 345, 05 złotych plus odsetki ustalone na dzień 08 maja 2014 roku w kwocie 936, 01 złotych,

- na ubezpieczenie zdrowotne za okres od kwietnia do grudnia 2008 roku w kwocie 313,71 złotych plus odsetki ustalone na dzień 08 maja 2014 roku w kwocie 216,56 złotych,

- na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w kwocie 115,21 złotych plus odsetki ustalone na dzień 08 maja 2014 roku w kwocie 80,09 złotych,

z uwzględnieniem należności z tytułu odsetek na dzień zapłaty.

SSO Regina Stępień

Sygn. akt V U 36/16

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia 27 listopada 2015r., znak (...) odmówił wnioskodawcy T. S. umorzenia należności z tytułu składek: na ubezpieczenie społeczne za okres od marca 2004r. do czerwca 2008r., na Fundusz Pracy za okres od marca 2004r. do maja 2004r. i od grudnia 2004r. do czerwca 2008r. oraz na ubezpieczenie zdrowotne za okres od marca 2004r. do kwietnia 2004r. oraz od czerwca 2004r. do czerwca 2008r. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż na dzień zgłoszenia wniosku ubezpieczony posiadał zarówno należności podlegające jak i niepodlegające umorzeniu. W decyzji z dnia 19 sierpnia 2013r. organ rentowy określił należności, które będą podlegały umorzeniu, ze wskazaniem, iż warunkiem umorzenia tych należności jest nieposiadanie na dzień wydania decyzji o umorzeniu zaległości, niepodlegających umorzeniu należności z tytułu składek za okres od 1 stycznia 1999r. Decyzja z dnia 19 sierpnia 2014r. uprawomocniła się w dniu 26 września 2014r. Termin spłaty należności tytułu składek nie podlegających umorzeniu upłynął w dniu 26 września 2015r. Ich spłaty wnioskodawca nie dokonał.

W odwołaniu od powyższej decyzji wnioskodawca T. S. domagał się jej zmiany poprzez umorzenie należności z tytułu składek wymienionych w skarżonej decyzji. Zarzucił, iż w decyzji z 19 sierpnia 2014r. określającej warunki umorzenia nie wskazano kwot należności niepodlegajacych umorzeniu i dalszych warunków przytoczono jedynie treść art. 10 ust. 1 ustawy abolicyjnej.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. wniósł o jego oddalenie, uzasadniając swoje stanowisko jak w zaskarżonej decyzji, podkreślając, że do decyzji z 19 sierpnia 2014r. dołączono informację o warunkach umorzenia, wskazując jakie są możliwości spełnienia warunków umorzenia. Ponadto wskazał, iż decyzja ta jest prawomocna.

Sąd ustalił:

W dniu 8 maja 2014r., w związku z zaprzestaniem prowadzenia działalności gospodarczej z dniem 9 listopada 2010r., wnioskodawca złożył w ZUS wniosek o umorzenie należności z tytułu nieopłaconych składek jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność na podstawie przepisów ustawy z dnia 9.11.2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (tzw. ustawy abolicyjnej; Dz.U. z 2012 r. poz. 1551) za okres 01.01.2006 r. do 31. 07.2008 r.

Dowód: - akta ZUS : informacja o prowadzonej działalności – k. 12-8; wniosek o umorzenie – k. 1

Odwołujący na dzień złożenia wniosku o umorzenie zaległości w ZUS posiadał zadłużenie z tytułu nieopłaconych składek za siebie jako ich płatnik na: Fundusz Ubezpieczeń Społecznych za okresy 03/2004 do 06/2008, ubezpieczenie zdrowotne za okresy od 03-04/2004, 06/2004-06/2008 oraz na Fundusz Pracy za okresy 03-05/2004 i 12/2004-06/2008 – łącznej kwocie (obejmującej również odsetki) – 81 845, 39 zł.

Dowód: akta ZUS: informacja k. 12-7.

ZUS decyzją z dnia 19 sierpnia 2014r. (...), określił, iż według stanu na dzień 8 maja 2014r. umorzeniu będą podlegały należności ubezpieczonego z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne za okres 03/2004-06/2008, na ubezpieczenie zdrowotne za okres 03/2004-04/2004 i 06/2004-06/2008 oraz na Fundusz Pracy za okresy: 03/2004-05/2004 i 12/2004-06/2008. W punkcie II tej decyzji organ postanowił, iż warunkiem umorzenia tych należności jest spłata należności niepodlegających umorzeniu za okres od 1 stycznia 1999r. – w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji. Wnioskodawca otrzymał tę decyzję wraz z ulotką informującą o dalszym toku postępowania, w której m.in. wskazano, iż na dzień wpływu wniosku należności z tytułu składek niepodlegajacych umorzeniu wynoszą 3 002, 62 zł. w dniu 25 sierpnia 2014. Nie złożył od niej odwołania. Decyzja uprawomocniła się z dniem 26 września 2014r.

D o w ó d: akta ZUS: decyzja k.20-16, ulotka informacyjna k.15.

Zaskarżoną decyzją z dnia 27 listopada 2015r. znak (...)organ rentowy, wobec nieuiszczenia do dnia 26 września 2015r. należności niepodlegajacych umorzeniu odmówił wnioskodawcy T. S. umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne za okres od marca 2004r. do czerwca 2008r., na Fundusz Pracy za okres od marca 2004r. do maja 2004r. i od grudnia 2004r. do czerwca 2008r. oraz na ubezpieczenie zdrowotne za okres od marca 2004r. do kwietnia 2004r. oraz od czerwca 2004r. do czerwca 2008r.

Dowód: decyzja k. 33.

W dniu 14 grudnia 2015r. pełnomocnik wnioskodawcy zwrócił się o wydanie kserokopii decyzji z 19 sierpnia 2014r. określającej warunki umorzenia.

Dowód: akta ZUS pismo k.37

Wnioskodawca, na dzień decyzji określającej warunki umorzenia należności, posiadał zaległości składkowe nie objęte postępowaniem o umorzenie w kwocie (wraz z odsetkami na dzień 8 maja 2014r.):

- na ubezpieczenie społeczne za okres od kwietnia do grudnia 2008r. – 1 345, 05 zł plus odsetki 936, 01 zł

- na ubezpieczenie zdrowotne za okres od kwietnia do grudnia 2008r. w kwocie 313, 71 zł plus odsetki w kwocie 216, 56 zł

- na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w kwocie 115, 21 zł plus odsetki 80, 09 zł.

Dowód: informacja ZUS k.16

Sąd zważył:

Odwołanie jest uzasadnione.

Zgodnie z treścią art. 8 ust.1 ustawy z z dnia 9 listopada 2012r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarcza (Dz. U.2012.1551) - ZUS wydaje decyzje określającą warunki umorzenia, w której ustala także kwoty należności, o których mowa w ust. 1 i 6, z wyłączeniem kosztów egzekucyjnych. Przepis ten wyraźnie stanowi, iż w decyzji musza znaleźć się kwoty należności, o których mowa w ust. 1 i 6 oraz warunki umorzenia Za s warunki umorzenia, o których mowa w art. 1 ust. 8 ustwy znajdują się w art. 1 ust. 10-12 ustawy abolicyjnej. Zaś ust. 10 wskazuje, iż warunkiem umorzenia należności, o których mowa w ust. 1 i 6, jest nieposiadanie na dzień wydania decyzji, o której mowa w ust. 13 pkt 1, niepodlegających umorzeniu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na Fundusz Emerytur Pomostowych, za okres od dnia 1 stycznia 1999r. W myśl ust. 11 niepodlegające umorzeniu należności, o których mowa w ust.10, podlegają spłacie w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji, o której mowa w ust. 8. Zakład Ubezpieczeń Społecznych obowiązany jest zatem w decyzji wydanej na podstawie art. 1 ust. 8 wskazać kwotę podlegających umorzeniu należności i określić wszystkie warunki jakie musi spełnić ubezpieczony aby w przyszłości uzyskać decyzję o umorzeniu niezapłaconych należności, skoro zgodnie z treścią ustępu 13 art. 1 ustawy abolicyjnej, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje decyzję o:

1) umorzeniu należności, o których mowa w ust. 1 i 6 - po spełnieniu warunku, o którym mowa w ust. 10, z uwzględnieniem ust. 7, 11 i 12, lub

2) odmowie umorzenia należności, o których mowa w ust. 1 i 6 - w przypadku niespełnienia warunku, o którym mowa w ust. 10, z uwzględnieniem ust. 7, 11 i 12.

Z treści ust. 13 wynika zatem, że warunkiem umorzenia należności, o których mowa w ust. 1 i 6, jest nieposiadanie na dzień wydania decyzji, o której mowa w ust. 13 pkt 1, niepodlegających umorzeniu składek. Z kolei niepodlegające umorzeniu należności podlegają spłacie w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji, o której mowa w ust. 8.

Decyzję o umorzeniu należności organ rentowy wydaje więc dopiero po spłacie niepodlegających umorzeniu należności, o których mowa w ust. 10 w terminie wskazanym w ustępie 11 lub 12. Natomiast decyzję o odmowie umorzenia należności organ rentowy wydaje wówczas, gdy w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji, o której mowa w art. 1 ust. 8, niepodlegające umorzeniu należności, o których mowa w ust. 10 nie zostaną spłacone albo - w przypadku, gdy w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji, o której mowa w art. 1 ust. 8, niepodlegające umorzeniu należności, z wyłączeniem składek finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, zostaną rozłożone na raty albo zostanie odroczony termin ich płatności - nie zostaną one opłacone zgodnie z ustalonymi warunkami.

Powyższe uregulowania jednoznacznie wskazują, że w decyzji wydanej na podstawie art. 1 ust. 8, która jest decyzją określającą warunki umorzenia, musi zostać wskazana kwota niepodlegających umorzeniu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, FP, FGŚP i (...) za okres od dnia 1 stycznia 1999 r., do których opłacenia jest obowiązany wnioskodawca wraz z wszelkimi kosztami dodatkowymi wymienionymi w ustawie. Skoro bowiem jednym z warunków umorzenia zaległości jest zapłata należności niepodlegających umorzeniu, to w decyzji, o której mowa w art. 1 ust. 8 ustawy abolicyjnej, musi zostać wskazana ta kwota. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, z dnia 10 grudnia 2014 r., III AUa 671/14, LEX).

W niniejszej sprawie organ rentowy uchybił temu wymaganiu. Organ wskazał termin spłaty należności niepodlegających umorzeniu, ale nie wskazał kwot niepodlegających umorzeniu składek.

Wydanie decyzji nie zawierającej koniecznego elementu w postaci określenia kwot składek niepodlegających umorzeniu pozbawiło wnioskodawcę możliwości weryfikacji warunków umorzenia a w konsekwencji zaskarżenia decyzji w tym zakresie. Nie realizuje tego obowiązku organu rentowego przesłanie do wnioskodawcy ulotki ogólnej treści o toku postępowania związanego z umorzeniem należności – te bowiem okoliczności winny znaleźć się wprost w treści decyzji ustalającej warunki umorzenia należności składkowych.

Stąd skarżoną decyzję z 27 listopada 2015r. o odmowie umorzenia należności należy uznać za przedwczesną i stwierdzić, iż w chwili jej wydania brak było podstaw do odmowy umorzenia należności z tytułu składek. Sąd przy tym wskazał, jakie konkretnie warunki umorzenia należności objętych ustawą abolicyjną winny zostać spełnione przez wnioskodawcę – by w przyszłości skutecznie rozważyć czy spełnia on warunki do umorzenia należności z tytułu składek, o których stanowi wyżej wskazana ustawa abolicyjna.

Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴§ 2 kpc .zmienił skarżoną decyzję.