Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Pruszkowie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Grażyna Paczesna

Protokolant: Justyna Maciejak

Po rozpoznaniu w dniu 20 kwietnia 2016 r. w Pruszkowie

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniego F. S., reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego – matkę A. M.

przeciwko G. S.

o alimenty

I.  Zasądza – poczynając od dnia 01 grudnia 2015 r. – od pozwanego G. S. tytułem alimentów na rzecz syna F. S. urodzonego dnia (...) w S. kwotę 600 (sześćset) złotych miesięcznie płatną do rąk matki małoletniego powoda – A. M. do dnia 10-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat,

II.  W pozostałym zakresie powództwo oddala,

III.  Koszty postępowania pomiędzy stronami wzajemnie znosi,

IV.  Odstępuje od obciążania pozwanego kosztami sadowymi, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa,

V.  Wyrokowi w punkcie I-szym nadaje rygor natychmiastowej wykonalności,

VI.  Wyłącza do odrębnego postępowania wniosek G. S. o ustalenie kontaktów z małoletnim F. S. i ustalenie miejsca pobytu małoletniego,

VII.  Wyłącza do odrębnego postepowania pozew pozwanego o alimenty na rzecz F. S..

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym do tutejszego Sądu w dniu 25 listopada 2015 r. A. M. wniosła o zasądzenie od G. S. na rzecz syna F. S. alimentów w kwocie 800 zł miesięcznie płatnych do rąk matki powoda do dnia 10-tego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat począwszy od dnia 01 grudnia 2015 r. oraz zasądzenie alimentów zaległych za okres od marca do listopada 2015 r., po 500 zł miesięcznie, łącznie 4000 zł. W uzasadnieniu pozwu podała m.in., iż F. S. jest dzieckiem pozwanego i A. M.. Rodzice powoda nigdy nie zwarli związku małżeńskiego. Małoletni ma miejsc zamieszkania przy matce, z pozwanym spędza co drugi weekend oraz naprzemiennie święta. Pozwany w wyniku ustaleń z matka przez ok. 8 lat wpłacał tytułem alimentów kwotę 500 zł miesięcznie, uczestniczył w wydatkach okresowych. W okresie od połowy listopada 2014 r. do lutego 2015 r. powód zamieszkał z pozwanym, spędzając w domu rodzinnym okres ferii i weekendy. W tym okresie matka i jej mąż ponosili wydatki związane z pokrywaniem abonamentu za telefon, abonamentu z tytułu ubezpieczenia medycznego i wydatków na komunikację miejską. Po powrocie powoda do domu pozwany zaprzestał wykonywania obowiązku alimentacyjnego. Pozwany pomimo, iż - jak twierdzi - pozostaje bez pracy, spędza z synem co najwyżej 4 dni w miesiącu, nie spotyka się z synem w środku tygodnia, nie czyni żadnych osobistych starań, nie zaspokaja potrzeb syna. Jedynym wydatkiem ponoszonym przez niego od września jest opłacenie obiadów w szkole w wysokości 76 zł. Matka powoda i jej mąż ponoszą w całości wydatki związane z utrzymaniem i wychowaniem powoda. (k. 3-5).

Przedstawicielka ustawowa powoda A. M. w toku całego procesu do chwili zamknięcia rozprawy popierała powództwo (k. 120, płyta CD k. 122, k. 124, płyta CD k. 127, k. 149, płyta CD k. 153, k. 154, k. 156, płyta Cd k. 158).

Pozwany G. S. uznał powództwo do kwoty 300 zł miesięcznie i w toku całego procesu do chwili zamknięcia rozprawy wnosił o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda tytułem alimentów kwoty 300 zł miesięcznie i wnosił o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie (k. 61, k. 121, płyta CD k. 122, k. 124, płyta CD k. 127 k. 150, płyta CD k. 153, k. 154, k. 156, płyta Cd k. 158).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni F. S. urodzony dnia (...) w S. jest synem G. S. i A. M.. Mieszka w miejscowości M. z matką, jej mężem, przyrodnim bratem i babką macierzystą w domu stanowiącym własność jego matki i jej męża. Koszty utrzymania domu wynoszą około 700 zł miesięcznie, w tym energia 350 zł, woda 135 zł, odbiór odpadów 44 zł, podatek 32 zł, telewizja 89,90 zł, Internet 70 zł. Uczęszcza do trzeciej klasy gimnazjum, jest ogólnie zdrowy. Osiąga słabe wyniki w nauce, ma średnią ocen około 3, ma problemy z matematyką, powinien uczęszczać na korepetycje z tego przedmiotu, których koszt wynosi około 25 zł za lekcję. W okresie od listopada 2014 r. do końca lutego 2015 r. mieszkał z ojcem. Korzysta z telefonu komórkowego, którego koszt wynosi około 60-70 zł miesięcznie. Dostaje kieszonkowe w kwocie 60 zł miesięcznie. Często bywa u ojca, także na dłuższe okresy czasu, sporadycznie zdarza się, iż nie ma z nim w jakimś miesiącu.

G. S. ma 43 lata, z zawodu jest (...). Mieszka w W. w wynajmowanym mieszkaniu, pozostaje w związku małżeńskim. Koszty utrzymania mieszkania wynoszą około 2000 zł miesięcznie, w tym najem 1250 zł. Nie pracuje, od dnia (...) r. jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku. Poszukuje pracy, dwa lata temu odmówił przyjęcia propozycji zatrudnienia za miesięcznym wynagrodzeniem 2000 zł. Prowadził własną działalność gospodarczą, która od dnia (...) r. jest zawieszona. W 2014 r. z działalności gospodarczej wykazał przychód w kwocie 44949,24 zł, koszty uzyskania przychodu przedstawił na kwotę 21417, 80 zł, zaś dochód na kwotę 23531,44 zł. W 2013 r. wykazał przychód w kwocie 39589,42 zł, koszty uzyskania przychodu przedstawił na kwotę 14995,20 zł, zaś dochód na kwotę 24594,22 zł. W 2015 roku nie wykazał żadnego dochodu. Jego żona choruje na(...), pobiera rentę w kwocie 1280 zł miesięcznie. Z tego tytułu wykazała w 2014 r. kwotę 24134,12 zł, zaś w 2013 r. kwotę 5954,13 zł oraz z innych źródeł kwotę 2475,80 zł, w 2015 r. wykazała przychód w łącznej kwocie 30526,39 zł, koszty uzyskania przychodu przedstawiła na kwotę 1913,10 zł, a dochód na kwotę 28613,29 zł. Sprzedała mieszkanie, żeby spłacić kredyt. G. S. nie posiada oszczędności. Leczy się na (...), ma problemy z (...). Nie zna jęków obcych. W lutym br. był na tygodniowym wyjeździe w B.. Poza małoletnim F. nie ma innych dzieci na utrzymaniu. Od marca 2015 r. do lutego 2016 r. nie płacił matce syna na jego utrzymanie, od lutego br. przekazuje 300 zł miesięcznie. Utrzymuje osobiste kontakty z synem. Od września 2015 r. opłaca synowi obiady w szkole, ponosząc z tego tytułu kwotę średniomiesięcznie 63 -70 zł. Zapłacił 1349 zł za obóz syna w lipcu 2015 r. W kwietniu 2015 r. przekazał 300 zł tytułem wyjazdu syna na zieloną szkołę. Zapłacił kwotę 1012 zł za zajęcia z języka japońskiego dla syna. Opłaca zajęcia z informatyki, których koszt wynosi około 240 zł miesięcznie. W marcu br. zapisał syna na naukę rysunku, poniósł koszt 270 zł. Przekazuje mu kieszonkowe bądź bilety na kwotę 20 zł, wówczas gdy syn u niego przebywa. Dokonuje zakupu odzieży i pomocy szkolnych dla syna.

A. M. ma 39 lat, posiada wyższe wykształcenie (...). Pozostaje w związku małżeńskim, z którego ma sześcioletniego syna. Prowadzi własną działalność gospodarczą – (...). Osiąga dochody w kwocie 3000-4000 zł miesięcznie. Wynajmuje lokal usługowy za kwotę 439 zł miesięcznie. Spłaca kredyt mieszkaniowy zaciągnięty w 2010 r. na okres 214 miesięcy w miesięcznych ratach po około 1100 CHF, tj. ok. 4300-4400 zł miesięcznie. Korzysta z pomocy męża i matki w utrzymaniu F.. Poza małoletnim F. ma na utrzymaniu drugiego syna. Nie spłaca pożyczek ani kredytów, które przeznaczyła na zaspokojenie potrzeb syna. Posiada zadłużenie u swojej matki na kwotę około 10.000 zł. Małżonkowie posiadają oszczędności w kwocie 15000 zł. Mają dwa samochody. A. M. posiada mieszkanie w W. zakupione na kredyt, którego miesięczna rata wynosi 550 zł, a które jest przez nią wynajmowane za kwotę 1000 zł miesięcznie.

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: odpis skrócony aktu urodzenia k.6; kopie faktur VAT k. 9-12, k. 18, k. 42, k. 141, wydruk z księgi przychodów i rozchodów k. 13-17, potwierdzenie przelewu k. 32 verte, k. 43 -44, k. 45, k. 45, k. 49 verte-51, k. 90 -91, k. 95, k. 139, harmonogram spłat kredytu k. 44 verte, kopię umowy k. 92-94, zaświadczenie k. 99, wydruk z (...) k. 100, kopie zeznań podatkowych k. 101-112, k. 147-148, kopie kart informacyjnych leczenia szpitalnego k. 113-114, zeznania świadka Z. M. k. 125-126, płyta CD k. 127, zeznania świadka K. J. k. 150, płyta CD k. 153, zeznania świadka B. S. k. 150-151, płyta CD k. 153, zeznania w charakterze strony A. M. k. 155-156, płyta CD k. 158, zeznania w charakterze strony G. S. k. 156, płyta CD k. 158.

Ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie w przeprowadzonych dowodach, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej w niniejszej sprawie. Należy także wskazać, iż niektóre z pism zostały złożone w kserokopiach, to jednak nic nie wskazuje na to, by ich treść nie odzwierciedlała wiernie treści dokumentów oryginalnych. Podnieść też należy, że strony wiarygodności i mocy dowodowej tych dowodów nie kwestionowały.

  Sąd nie oparł się na paragonach i potwierdzeniach transakcji dokonywanych kartą płatniczą, albowiem nie są one rachunkami imiennymi i nie stanowią dowodu zakupu określonej rzeczy lub usługi dla powoda.

  Sąd oddalił wnioski dowodowe pozwanego o dopuszczenie dowodów z zeznań świadków, albowiem dopuszczenie tych dowodów nie miało istotnego wpływu na rozstrzygnięcie sprawy i nie wniosłyby nic ponad to, co zostało już wykazane innymi dowodami, a skutkowałyby przedłużeniem postępowania.

Sąd nie dał wiary zeznaniom A. M. w części określającej koszty utrzymania powoda, albowiem są sprzeczne z zeznaniami pozwanego, nadto sąd określając koszty utrzymania dziecka opiera się na zasadach doświadczenia życiowego, które pozwala na określenie kosztów codziennego życia i zaspokajania takich potrzeb jak m.in. wyżywienie, ubranie, środki czystości i kosmetyki. Sąd zgodnie z tymi zasadami krytycznie ocenił wskazaną przez stronę powodową kwotę kosztów utrzymania i nie dał wiary, iż koszty utrzymania dziecka wynoszą 1700 zł miesięcznie. Sąd nie dał wiary zeznaniom A. M. w części określającej, iż pożyczyła od matki pieniądze celem zaspokojenia potrzeb syna, albowiem są niespójne, nadto sprzeczne z zeznaniami świadka Z. M. (jej męża) i nie znajdują także oparcia w zeznaniach jej matki. Sąd nie dał wiary zeznaniom G. S. w części określającej, iż pozostaje na utrzymaniu żony, albowiem są sprzeczne z zasadami logicznego wnioskowania.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Stosownie do treści przepisu art. 133 kro na obydwojgu rodzicach ciąży obowiązek łożenia na utrzymanie dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Zakres tego obowiązku, zgodnie z art. 135 kro, wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej, z drugiej zaś zarobkowe i majątkowe możliwości osoby zobowiązanej, przy czym wykonywanie obowiązku alimentacyjnego może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o utrzymanie lub wychowanie dziecka.

Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć nie tylko elementarne potrzeby polegające na zapewnieniu minimum egzystencji, ale także takie, które stworzą uprawnionemu normalne warunki bytowania odpowiadające jego wiekowi, stanowi zdrowia i statusowi rodziców.

  W rozpoznawanej sprawie A. M. dochodziła od pozwanego G. S. na rzecz małoletniego F. S. tytułem alimentów kwoty po 800 zł miesięcznie począwszy od dnia 01 grudnia 2015 r. Koszty utrzymania syna określiła na kwotę 1700 zł miesięcznie. Zdaniem Sądu kwota wskazana przez matkę powoda jest przeszacowana i nie odpowiada rzeczywistym usprawiedliwionym potrzebom małoletniego. A. M., na której spoczywał ciężar dowodu, nie udowodniła, iż na zaspokojenie potrzeb syna faktycznie potrzebuje kwoty 1700 zł miesięcznie. W ocenie Sądu koszt utrzymania małoletniego oscyluje w granicach 1200 - 1300 zł miesięcznie, w tym wyżywianie 500 - 600 zł, mieszkanie 140 zł, odzież i obuwie 150 zł, środki czystości i kosmetyki 40 -50 zł, leki i leczenie 50 zł, wydatki szkolne i kulturalne 150 zł, wypoczynek 100 zł, telefon 60-70 zł.

  I to uzasadniało zasądzenie, oczywiście tylko w pewnym zakresie, alimentów na rzecz powoda.

  Trzeba zawsze pamiętać, iż obowiązek alimentacyjny ciąży na obydwojgu rodzicach. Może on być wykonywany w rozmaity sposób. W rozpoznawanej sprawie rodzice powodów żyją w rozłączeniu. Bieżąca, codzienna piecza nad powodem spoczywa na jego matce. Matka swój obowiązek alimentacyjny w części wykonuje poprzez osobiste starania o jego utrzymanie i wychowanie. To zaś oznacza, iż udział pozwanego w kosztach utrzymania syna powinien być większy niż matki. Takie założenie czyniłoby dochodzoną od pozwanego tytułem alimentów kwotę 800 zł miesięcznie za uzasadnioną. Nawet biorąc pod uwagę, że wskazywane przez stronę powodową miesięcznie koszty utrzymania były przeszacowane.

  Kwota ta jednak okazała się niemożliwa do zasądzenia z uwagi na możliwości płatnicze pozwanego. Górną granicą świadczeń alimentacyjnych są bowiem zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego.

  Na rozstrzygnięcie sprawy nie miało większego znaczenia powoływanie się przez pozwanego na fakt pozostawania bez pracy. O wysokości alimentów nie decydują bowiem faktycznie osiągane, czy, jak bywa to najczęściej, tylko deklarowane, dochody, a możliwości zarobkowe oceniane w sposób hipotetyczny, a więc takie dochody, które osoba zobowiązana do alimentacji może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

W sprawie zostało ustalone, iż pozwany nie pozostaje w stosunku pracy i nie wykazuje własnych dochodów. W ocenie Sądu Rejonowego G. S. posiada jednak takie umiejętności i doświadczenie zawodowe, które pozwalają mu na znalezienie zatrudniania i wywiązywanie się z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego wobec syna. Nie sposób bowiem przyjąć, iż mężczyzna mieszkający w W., posiadający zawód i wieloletnie doświadczenie zawodowe nie jest w stanie osiągać własnych dochodów. To skutkowało oceną, iż pozwany winien łożyć na utrzymanie syna kwotę wyższą niż uznawana przez niego kwota 300 zł miesięcznie. Wniosek taki jest tym bardziej uzasadniony, iż pozwany poza powodem nie ma innych osób na utrzymaniu i jest zwolniony z obowiązku codziennej opieki nad nim.

Pozwany zdaje sobie sprawę, jakie są koszty utrzymania syna, partycypuje w nich podczas kontaktów z synem oraz poprzez dokonywanie zakupów rzeczowych dla niego i opłacanie mu zajęć dodatkowych, nie może to jednak prowadzić do rozstrzygnięcia zgodnego z jego żądaniem. Pozwany z tych względów nie może uchylić się bowiem od obowiązku alimentacyjnego ciążącego na nim wobec powoda. A. M. jako rodzic, przy którym małoletni przebywa, winna pokrywać wszelkie bieżące wydatki i dlatego też winna mieć comiesięcznie zapewnione odpowiednie środki. Odnosząc się zaś do zajęć dodatkowych opłacanych przez pozwanego należy wskazać, iż wprawdzie zajęcia takie są ważne dla prawidłowego rozwoju dziecka, nie mogą one jednak wyprzedzać jego bieżących potrzeb. W ocenie Sądu w chwili obecnej zbędnym wydatkiem wydają się lekcje nauki rysunku, albowiem chłopiec osiąga zbyt słabe wyniki w nauce, aby dostać się na (...). Ponadto w chwili obecnej uczy się dopiero w Gimnazjum. Ponadto - zdaniem Sądu - koszt ten został wykreowany wyłącznie na potrzeby przedmiotowego postępowania, albowiem pozwany złożył zaledwie jedną fakturę datowaną na dzień 03 marca 2016 r. i nie wykazał, iż faktycznie ponosi tytułem tych zajęć kwotę 270 zł miesięcznie.

Ustalając udział G. S. w kosztach utrzymania syna, Sąd wziął też pod uwagę okoliczność, iż pozwany utrzymuje kontakty osobiste z synem i w ten sposób w pewnym zakresie przyczynia się do zaspokajania jego potrzeb.

Sąd Rejonowy zważył także, iż do listopada 2014 r. pozwany łożył na utrzymanie syna kwotę 500 zł miesięcznie, obecnie jednak chłopiec jest już coraz starszy i kwota taka byłaby - zdaniem Sądu - nieadekwatna do usprawiedliwionych potrzeb powoda.

Kierując się wszystkimi wyżej podniesionymi motywami Sąd uznał, iż pozwany G. S. winien łożyć tytułem alimentów na rzecz syna kwotę 600 zł miesięcznie. Kwota ta bowiem w ocenie Sądu mieści się w granicach możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego, jest również adekwatna do usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda, a uwzględniając możliwości zarobkowe przedstawicielki ustawowej, pozwoli na pokrycie kosztów utrzymania F. S..

A. M. wnosiła także o zasądzenie alimentów na rzecz syna za okres od marca do listopada 2015 r., a zatem za okres poprzedzający datę wytoczenia powództwa.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w orzeczeniu z dnia 14 czerwca 1974 r. (sygn. akt III CRN 122/74), które Sąd Rejonowy podziela i przyjmuje za własne, dochodzenie alimentów za czas przeszły jest jedynie dopuszczalne wtedy, gdy pozostały jeszcze niezaspokojone potrzeby osoby uprawnionej lub nieuregulowane zobowiązania zaciągnięte u osoby trzeciej na pokrycie tych potrzeb. Przedstawicielka ustawowa powoda nie wykazała, iż pozostają jakiekolwiek niezaspokojone potrzeby małoletniego F. S. czy jakiekolwiek nieuregulowane zobowiązania zaciągnięte na pokrycie tych potrzeb. Należy wskazać, iż zgodnie z treścią art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wykazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Strona powodowa, na której spoczywał ciężar dowodu odnośnie istnienia powyższych okoliczności, nie udowodniła tych okoliczności. Z materiału dowodowego zebranego w sprawie bezspornie wynika, iż we wskazanym okresie wszelkie potrzeby powoda zostały zaspokojone, wprawdzie A. M. podnosiła, iż zaciągnęła na ich zaspokojenie u matki pożyczkę, ale Sąd nie dał wiary jej zeznaniom w tym zakresie. Po pierwsze są sprzeczne z zeznaniami świadka Z. M. (jej męża), po wtóre nie znajdują oparcia w zeznaniach jej matki, po trzecie także z treści pozwu nie wynika, aby ich dochodzenie było uzasadnione. Matka powoda wskazała bowiem jedynie na okoliczność, iż pozwany zaprzestał przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb dziecka, a po interwencji matki odmówił partycypowania w wydatkach. I dlatego też Sąd uznał, iż powództwo w zakresie zasądzenia alimentów za okres poprzedzający dzień wytoczenia powództwa nie zasługuje na uwzględnienie.

Z wyżej wymienionych względów, na podstawie art. 133 § 1 kro i art. 135 kro, Sąd Rejonowy orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

Sąd Rejonowy na podstawie art. 100 k.p.c. zniósł wzajemnie koszty postępowania pomiędzy stronami, ponieważ każda ze stron częściowo przegrała sprawę.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113ust. 1 i 4 uksc, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.

Rygor natychmiastowej wykonalności został nadany wyrokowi stosownie do treści art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.

Już na zakończenie należy wskazać, iż G. S. w piśmie procesowym z dnia .. poza ustosunkowaniem się do roszczenia powoda zawarł tego rodzaju żądania, które winny zostać wyłączone do odrębnego rozpoznania i dlatego też orzeczono jak w punktach VI i VII sentencji.