Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 maja 2016 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku X Wydział Karny w składzie

Przewodniczący: SSR Dorota Zabłudowska

Protokolant: Marta Filipiak

przy udziale Prokurator Prokuratury Rejonowej w Pruszczu Gdańskim Iwony Ratajczyk

po rozpoznaniu w dniach 14.04.2016 r., 17.05.2016 r. sprawy K. D. , syna M. i R. z domu K., urodzonego (...) w T.,

oskarżonego o to, że :

1.  w dniu 9 grudnia 2013 r. w Prokuraturze Rejonowej w Pruszczu Gdańskim zawiadomił o przestępstwie przywłaszczenia mienia w postaci pieniędzy w kwocie 10.000 zł w dniu 10 stycznia 2009 r. w P. wiedząc, że tego przestępstwa nie popełniono,

tj. o przestępstwo z art. 238 k.k.

2.  w dniu 9 stycznia 2014 r. w G. zeznał nieprawdę, podczas składania zeznań, mających służyć za dowód w postępowaniu przygotowawczym o sygn.. akt Ds. 3320/13 nadzorowanym przez Prokuraturę Rejonową w Pruszczu Gdańskim,

tj. o przestępstwo z art. 233 § 1 k.k.

3.  w nieustalonym czasie nie później niż do 10 marca 2014 r. w G. nakłaniał A. K. do zeznania nieprawdy w toku postępowania Ds. 3320/13 nadzorowanego przez Prokuraturę Rejonową w Pruszczu Gdańskim poprzez zeznanie, podczas przesłuchania go w charakterze świadka, iż był obecny podczas udzielania w dniu 10 stycznia 2009 r. w P. przez K. D. pożyczki w kwocie 10.000 zł J. K. oraz dalszych okoliczności związanych z tym zdarzeniem,

tj. o przestępstwo z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 233 § 1 k.k.

przy zastosowaniu art. 4§1 k.k., na podstawie przepisów Kodeksu karnego w brzmieniu z 14.04.2016 r.

I.  oskarżonego K. D. uznaje za winnego zarzucanego mu w punkcie 1 aktu oskarżenia czynu i za to na podstawie art. 238 k.k. w zw. z art. 37b k.k., art. 34§1 i §1a pkt 1 k.k., art. 35§1 k.k. wymierza mu karę 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 10 (dziesięciu) miesięcy ograniczenia wolności polegającego na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne wskazanej przez Sąd ­w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin miesięcznie;

II.  oskarżonego uznaje za winnego zarzucanych mu w punktach 2 i 3 aktu oskarżenia czynów, z tym ustaleniem, że stanowią one ciąg przestępstw, skazuje go za nie i przy zastosowaniu art. 91 § 1 k.k. i art. 19§1 k.k., na mocy art. 233 § 1 k.k. w zw. z art. 37b k.k., art. 34§1 i §1a pkt 1 k.k., art. 35§1 k.k. wymierza mu karę 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę roku ograniczenia wolności polegającego na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne wskazanej przez Sąd ­w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin miesięcznie;

III.  na podstawie art. 85§1 i 2 k.k., art. 86 § 1 k.k., art. 91 § 2 k.k., art. 87§2 k.k., art. 34§1 i §1a pkt 1 k.k., art. 35§1 k.k. łączy wymierzone oskarżonemu w punktach I-II wyroku jednostkowe kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności i wymierza w ich miejsce karę łączną 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności oraz roku i 6 (sześciu) miesięcy ograniczenia wolności polegającego na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne wskazanej przez Sąd ­w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin miesięcznie;

IV.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. S. kwotę 826,56 zł (osiemset dwadzieścia sześć 56/100 złotych) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej obrony oskarżonego z urzędu;

V.  na podstawie art. 626§1 k.p.k., art. 624 k.p.k. zwalnia oskarżonego z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych i odstępuje od wymierzenia mu opłaty.

Sygn. akt X K 1049/15

UZASADNIENIE

W związku ze złożeniem wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku w trybie art. 422 § 2 k.p.k. ze wskazaniem, że wniosek dotyczy rozstrzygnięcia o wymierzonej K. D. kary , Sąd stosownie do treści art. 424 § 3 k.p.k. ograniczył zakres uzasadnienia w sprawie.

Sąd zważył co następuje:

Uznając K. D. za winnego popełnienia zarzucanych mu i kwalifikowanych aktem oskarżenia czynów, Sąd doszedł do przekonania, że w świetle wszystkich ujawnionych w toku posiedzenia dowodów oraz przyznania się przez oskarżonego do winy, sprawstwo K. D. we wskazanym zakresie nie budzi wątpliwości. Nadto oskarżony jest zdolny ze względu na wiek do ponoszenia odpowiedzialności karnej, a zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie dostarcza podstaw do przyjęcia, iż w chwili czynów K. D. był niepoczytalny lub znajdował się w anormalnej sytuacji motywacyjnej.

Niewątpliwe składając w dniu 09 grudnia 2013 roku w Prokuraturze Rejonowej w Pruszczu Gdańskim zawiadomił o przestępstwie przywłaszczenia mienia w postaci pieniędzy w kwocie 10.000 zł, jakie miało być dokonane w dniu 10 stycznia 2009 roku w P. na jego szkodę i jednocześnie mając pełną świadomość, że przestępstwa tego nie popełnion,o K. D. wyczerpał wszystkie znamiona przestępstwa z art. 238 k.k.

Zeznając zaś w dniu 09 stycznia 2014 roku w G. nieprawdę odnośnie okoliczności rzeczonego przywłaszczenia mienia, podczas składania zeznań, mających służyć za dowód w postępowaniu przygotowawczym o sygn. akt Ds. 3320/13 nadzorowanym przez Prokuraturę Rejonową w Pruszczu Gdańskim oraz nakłaniając w nieustalonym czasie nie później niż do 10 marca 2014 r. w G. A. K. do zeznania nieprawdy w toku wskazanego postępowania poprzez zeznanie, podczas przesłuchania go w charakterze świadka, iż był obecny podczas udzielania w dniu 10 stycznia 2009 r. w P. przez K. D. pożyczki w kwocie 10.000 zł J. K. oraz dalszych okoliczności związanych z tym zdarzeniem, oskarżony zdaniem Sądu dopuścił się odpowiednio popełniania czynu zabronionego z art. 233 § 1 k.k. oraz podżegania do popełniania tego występku.

Zaznaczyć przy tym należy, iż Sąd stwierdził, że czyny przypisane K. D. w punktach II i III wyroku, z których każdy zakwalifikowany został z art. 233 § 1 k.k. stanowią ciąg przestępstw w rozumieniu art. 91§1 k.k. – popełnione zostały bowiem praktycznie w tym samym czasie, niewątpliwie w podobny sposób oraz przy wykorzystaniu przez oskarżonego tej samej sposobności, a co do żadnego z tych czynów nie zapadł wcześniej wyrok.

Wymierzając K. D. kary za przypisany mu w wyroku występek oraz ciąg przestępstw, Sąd uwzględnił wszelkie okoliczności, jakie nakazuje brać pod uwagę przepis art. 53 § 1 k.k., zgodnie z którym Sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Nadto, w związku z tym, iż pomiędzy datą popełnienia przez oskarżonego czynu zabronionego a datą wyrokowania nastąpiła istotna zmiana stanu prawnego, Sąd, rozważając kwestię wymiaru kary brał pod uwagę regułę wynikającą z przepisu art. 4 § 1 k.k., zgodnie z którą w tego rodzaju wypadkach co do zasady stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy. Zgodnie z brzmieniem przepisu stanowiącego podstawę skazania K. D. za przypisany mu w punkcie pierwszym wyroku czyn, podlegał on karze grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 2 lat. Zagrożenie ustawowe w tym przypadku było co do zasady jednakowe w momencie popełnienia przestępstwa i w dacie wyrokowania. Odnośnie przypisanego oskarżonemu ciągu przestępstw – na gruncie Kodeksu karnego w treści obowiązującej do dnia 14 kwietnia 2016 roku podlegał on karze pozbawienia wolności do 4 lat i 6 miesięcy (przy uwzględnieniu art. 91 § 2 k.k.), zaś zgodnie ze znowelizowaną ustawą z dnia 11 marca 2016 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2016.437) treścią art. 233 § 1 k.k. – karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 12 lat (przy uwzględnieniu art. 91 § 2 k.k.). Uwzględniając przywołane powyżej dyrektywy wymiaru kary z art. 53 k.k., Sąd doszedł do przekonania, iż najwłaściwszą karą dla oskarżonego za przypisany mu czyn z art. 238 k.k. będzie wymierzona na mocy na mocy tego przepisu w zw. z art. 37b k.k., art. 34 § 1 i 1a pkt. 1) k.k., art. 35 § 1 k.k. kara 2 miesięcy pozbawienia wolności oraz 10 miesięcy ograniczenia wolności, polegająca na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne, wskazanej przez Sąd, w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym. Za karę odpowiednią w odniesieniu do przypisanego K. D. ciąg przestępstw uznana została natomiast wymierzona w przy zastosowaniu art. 91 § 1 k.k. i art. 19§1 k.k., na mocy art. 233 § 1 k.k. w zw. z art. 37b k.k., art. 34§1 i §1a pkt 1 k.k., art. 35§1 k.k. kara 2 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 1 roku ograniczenia wolności polegającego na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne wskazanej przez Sąd ­w wymiarze 20 godzin miesięcznie. Sąd uwzględnił zatem nową możliwość karania przewidzianą w znowelizowanym ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2015.396) kodeksie karnym, a wynikającą z brzmienia art. 37b kk. Zgodnie z treścią tego przepisu, w sprawie o występek zagrożony karą pozbawienia wolności, niezależnie od dolnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego w ustawie za dany czyn, sąd może orzec jednocześnie karę pozbawienia wolności w wymiarze nieprzekraczającym 3 miesięcy, a jeżeli górna granica ustawowego zagrożenia wynosi przynajmniej 10 lat - 6 miesięcy oraz karę ograniczenia wolności do lat 2. W pierwszej kolejności wykonuje się wówczas karę pozbawienia wolności, chyba że ustawa stanowi inaczej. Podkreślenia wymaga przy tym, iż zwrot „zagrożenie ustawowe” oznacza tu zagrożenie przewidziane danym przepisem części szczegółowej kodeksu karnego, nie zaś zagrożenie zindywidualizowane określone przy uwzględnieniu takich okoliczności jak wystąpienie przesłanek z art. 91 § 1 k.k. Z formalnego punktu widzenia przepis ten mógł znaleźć zastosowanie w przypadku K. D. i Sąd zdecydował o skorzystaniu z niego wobec oskarżonego.

Zważyć trzeba również, iż skoro z mocy przepisu art. 4 § 1 k.k. w określonych wypadkach należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, należało także zbadać sytuację prawną oskarżonego na gruncie stanu prawnego istniejących od momenty dopuszczenia się przez niego do popełniania zarzucanego mu czynu i ciągu przestępstw do wyrokowania i i ocenić, czy ustawa obowiązująca poprzednio jest względniejsza dla sprawcy. Rozważając w tym zakresie, Sąd zastosował wobec oskarżonego przepisy Kodeksu karnego w brzmieniu z dnia 14 kwietnia 2016 roku, uznając, że te obowiązujące poprzednio nie byłyby dla niego względniejsze. Z uwagi na brak w ówczesnym stanie prawnym przepisu art. 37b k.k., oskarżonemu za ciąg przestępstw za art. 233 § 1 k.k. wymierzona mogłaby zostać jedynie kara pozbawienia wolności do 4 lat i 6 miesięcy. Nadto Sąd zważył, że ustawą z dnia 11 marca 2016 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2016.437), która weszła w życie w dniu 15 kwietnia 2016 roku i tym samym obowiązywała w dacie wyrokowania znacznie zaostrzono wymiar ustawowego zagrożenia karnego za czyn zabroniony z art. 233 § 1 k.k. (o czym mowa była powyżej). W konsekwencji nie sposób było przyjąć, iż korzystnym dla oskarżonego byłoby wyrokowanie w oparciu o znowelizowane tym aktem prawnym przepisy.

Wymierzając K. D. wskazane wyżej kary za przypisany mu występek z art. 238 k.k. oraz ciąg przestępstw, z których każde kwalifikowane zostało z art. 233 § 1 k.k., Sąd doszedł do przekonania, iż w obydwu sytuacjach wymierzenie krótkoterminowej kary izolacyjnej jawi się jako wystarczające dla osiągnięcia odpowiedniego oddziaływania w zakresie prewencji specjalnej. Uzupełnienie oddziaływania na K. D. stanowią zaś kary ograniczenia wolności, których celem jest ugruntowanie społecznie pożądanych zachowań oskarżonego.

Nadto Sąd wziął pod uwagę znaczny stopień społecznej szkodliwości występków jakich dopuścił się oskarżony. K. D. swoim zachowaniem dał bowiem wyraz braku poszanowania dla obowiązujących norm prawnych, działał bowiem konsekwentnie i planowo realizując cel w postaci obciążania J. K. fałszywymi zrzutami. Uprawnionym będzie zatem stwierdzenie, iż oskarżony realizował z góry powzięty zamiar, dodatkowo działając w tym zakresie z pełną premedytacją. Niemniej jednak Sąd zważył przy tym, iż na korzyść oskarżonego zdecydowanie przemawiała postawa przyjęta przez niego w toku postępowania – przyznał się on wówczas do winy przedstawiając okoliczności popełniania przez siebie przypisanego mu przestępstwa z art. 238 k.k. oraz ciągu przestępstw z art. 233 § 1 k.k., a nadto okazał skruchą i gotowość dobrowolnego poddania się odpowiedzialności karnej. Powyższe, pomimo faktu uprzedniej karalności K. D. w ocenie Sądu pozwoliło na przyjęcie pozytywnej prognozy kryminalistycznej względem niego. W konsekwencji za nieadekwatne, jako niewspółmiernie surowe należało uznać proponowana przez Prokuratora kary bezwzględnego pozbawienia wolności w wymiarze 6 miesięcy za pierwszy z przypisanych oskarżonemu czynów, zaś 10 miesięcy pozbawienia wolności, za ciąg przestępstw, jakiego się dopuścił. Kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania, czy też wyłącznie kara ograniczenia wolności nie mogły natomiast zostać orzeczone, gdyż byłyby karami rażąco łagodnymi. Za w pełni wystarczająca dla realizacji celów kary, zarówno w sferze prewencji szczególnej, jak i generalnej uznano zaś orzeczenie w obydwu przypadkach tzw. kar mieszanych, we wskazanych powyżej wymiarach.

Sąd wziął pod uwagę, iż oskarżony był uprzednio karany i jest w trakcie odbywania wieloletniej kary pozbawienia wolności. Występki, za które został skazany w niniejszym postępowaniu, nie wiązały się jednak z zagrożeniem dla innych osób, stanowiły natomiast wyraz manipulacji, jakiej dopuścił się oskarżony dla osiągnięcia partykularnej korzyści majątkowej – manipulacji, z której ostatecznie się wycofał. Zdaniem Sądu orzeczenie wobec oskarżonego kary mieszanej jest korzystne z punktu widzenia jego resocjalizacji – po odbyciu kary pozbawienia wolności zostanie on skierowany do pracy przymusowej, co pozwoli mu na ponowne wdrożenie się do funkcjonowania w społeczeństwie, w szczególności do aktywności zawodowej, od której siłą rzeczy odwykł w warunkach izolacji penitencjarnej. Tym samym, kara ograniczenia wolności może przyczynić się do ograniczenia ryzyka ponownego popełnienia przestępstwa przez oskarżonego. Zarazem jej długotrwałość zapewni nieprzerwany tok wdrażania oskarżonego do życia w społeczeństwie, zaś wymiar godzinowy nie będzie stanowił zbytniej uciążliwości w sytuacji podjęcia przez oskarżonego pracy zarobkowej.

W związku z tym, że K. D. dopuścił się popełnienia przestępstwa oraz ciągu przestępstw, zanim w stosunku do któregokolwiek z nich zapadł wyrok, Sąd w punkcie III uzasadnianego orzeczenia, na podstawie art. 85§1 i 2 k.k., art. 86 § 1 k.k., art. 91 § 2 k.k., art. 87§2 k.k., art. 34§1 i §1a pkt 1 k.k., art. 35§1 k.k. połączył orzeczone względem niego kary i orzekł karę łączną 3 miesięcy pozbawiania wolności oraz roku i 6 miesięcy ograniczenia wolności polegającego na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne wskazanej przez Sąd ­w wymiarze 20 godzin miesięcznie – przy zastosowaniu zasady aspiracji. W ocenie Sadu za wymierzeniem oskarżonemu kary łącznej we wskazanym wymiarze przemawiała z jednej strony okoliczność, iż wszystkich zarzucanych mu czynów oskarżony dopuścił się w krótkich odstępach czasu, zachowania jego skierowane były przeciwko temu samemu dobru prawnemu a nadto zaistniała tożsamość osoby pokrzywdzonej, z drugiej zaś fakt, iż działał w zgoła odmienny sposób wyczerpując tym samym znamiona różnych przestępstw. Nadto podkreślenia wymaga, iż Sąd nie dopatrzył się względem oskarżonego żadnych szczególnych okoliczności, które przemawiałyby za zastosowaniem przy łączeniu wymierzonych mu kar zasady pełnej absorpcji lub też kumulacji.

Nadto Sąd w pkt. IV wyroku orzekł o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu, przyznając na rzecz adw. K. S. kwotę 826,56 zł.

W trzecim punkcie uzasadnianego wyroku, Sąd na mocy art. 626§1 k.p.k., art. 624 k.p.k. zwolnił oskarżonego z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych i odstępuje od wymierzenia mu opłaty. Sąd orzekając w tym zakresie miał na względzie, iż K. D. w ciągu najbliższych lat odbywać będzie orzeczoną względem niego za inne przestępstwo kare pozbawienia wolności, co znacznie ogranicza jego możliwości finansowe i tym samym zdolności do poniesienia wskazanych kosztów.

ZARZĄDZENIE

1. (...),

2. (...),

3. (...).

G., dnia 13.06.2016 r.