Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUz 97/12

POSTANOWIENIE

Dnia 22 listopada 2012r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSA Ewa Madera (spr.)

Sędziowie:

SSA Barbara Gonera

SSA Mirosław Szwagierczak

po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2012 r.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku J. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o emeryturę

na skutek skargi o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym

wyrokiem Sądu Okręgowego w Przemyślu z dnia 13 września 2006 r. o sygn.

akt III U 1413/05

w przedmiocie zażalenia wnioskodawczyni na postanowienie Sądu Okręgowego

w Przemyślu z dnia 8 października 2012 r. sygn. III U 1125/12

p o s t a n a w i a:

oddalić zażalenie;

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Przemyślu odrzucił skargę J. K. o wznowienie postępowania, zakończonego prawomocnym wyrokiem tego Sądu z dnia 13 września 2006 r.(sygn. III U 1413/05), oddalającym jej odwołanie od decyzji organu rentowego z dnia 26 września 2005 r. wznawiającej postępowanie w sprawie jej uprawnienia do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem i odmawiającej prawa do tego świadczenia. W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że inicjująca postępowanie skarga wniesiona została po upływie pięcioletniego terminu przewidzianego w art. 408 kpc, który rozpoczął bieg 5 października 2006 r. i upłynął 5 października 2011 r. Zaznaczył nadto, że pozbawienie możliwości działania w sprawie – na którą to okoliczność skarżąca wskazała w treści skargi, nie występuje w sytuacji, gdy brak ten upatrywany jest w braku wcześniejszego rozstrzygnięcia przez Trybunał Konstytucyjny o niekonstytucyjności normy prawnej stanowiącej podstawę rozstrzygnięcia sporu na drodze sądowej. Stąd też na podstawie art. 410 § 1 kpc wniesioną skargę jako spóźnioną odrzucił.

W zażaleniu na powyższe postanowienie J. K. wniosła o jego zmianę i wznowienie postępowania w sprawie o wcześniejszą emeryturę, ewentualnie jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do rozpoznania. Zarzuciła Sądowi I instancji błędne przyjęcie, że w sprawie nie była pozbawiona możliwości działania, skutkujące uznaniem wniesionej skargi za spóźnioną. W uzasadnieniu wyjaśniła, iż od uprawomocnienia się wyroku Sądu Okręgowego Przemyślu z dnia 13 września 2006 r. pozbawiona była możliwości działania w zakresie wznowienia tego postępowania, bowiem przed dniem wydania orzeczenia przez Trybunał Konstytucyjny tj. przed 28 lutym 2012 r. nie było możliwe złożenie skargi o wznowienie postępowania w tej sprawie. Końcowo zaznaczyła, iż zachowała trzymiesięczny termin do wniesienia przedmiotowej skargi, bowiem o treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego dowiedziała się 15 marca 2012 r., a ze skargą wystąpiła 15 maja 2012 r.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Zażalenie wnioskodawczyni jest nieuzasadnione i jako takie podlega oddaleniu.

Postanowienie Sądu I instancji, wbrew twierdzeniom skarżącej jest trafne i odpowiada prawu, zaś podniesione w zażaleniu zarzuty są niewątpliwie następstwem błędnej interpretacji przepisów dotyczących postępowania ze skargi o wznowienie postępowania unormowanych w Dziale VI, Tytule VI, Księgi I Części I Kodeksu postępowania cywilnego.

Sąd Apelacyjny w pełni akceptuje stanowisko Sądu I instancji, że skarga J. K. wniesiona została po upływie pięcioletniego prekluzyjnego terminu do jej wniesienia, z tym że przyjmuje, iż bieg tego terminu rozpoczął się w dniu 4 października 2006 r. tj. od uprawomocnienia się wyroku Sądu Okręgowego w Przemyślu z 13 września 2006 r.(k. 44 akt związkowych III U 1413/05), a nie jak stwierdził Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia od dnia 5 października 2006 r. Klauzula prawomocności nadana bowiem została temu orzeczeniu w dacie
4 października 2006 r.

Tytułem uzupełnienia jedynie wyjaśnia, że wniesienie skargi o wznowienie postępowania ograniczone jest dwoma terminami - trzymiesięcznym przewidzianymi w art. 407 kpc oraz pięcioletnim określonym w art. 408 kpc. Trzymiesięczny termin do wniesienia skargi, wynikający z art. 407 kpc, określa czasową dopuszczalność żądania wznowienia postępowania, opierającą się na powiązaniu przyczyny wznowienia ze świadomością jej istnienia. Natomiast termin pięcioletni wynikający z art. 408 kpc, określa czas, w którym - przy jednoczesnym zachowaniu oznaczonego wyżej trzymiesięcznego terminu, w ogóle dopuszczalne jest żądanie wznowienia postępowania. Jego bieg rozpoczyna się od chwili uprawomocnienia się orzeczenia sądowego. Ustawodawca, chroniąc prawomocność orzeczeń sądowych terminem prekluzyjnym, a więc niepodlegającym przywróceniu, wyłączył możliwość wznowienia postępowania po upływie tego terminu - poza wyjątkami w ustawie przewidzianymi, a dotyczącymi sytuacji, gdy skarga o wznowienie postępowania opiera się o podstawę pozbawienia strony możności działania lub podstawę związaną z nienależytą reprezentacją strony. W odniesieniu zatem do podstawy obejmującej pozbawienie strony możności działania – na którą to okoliczność w treści skargi powołuje się wnioskodawczyni, nie ma terminu ograniczającego w bezwzględny sposób dopuszczalność wniesienia skargi. Do tej podstawy odnosi się jedynie trzymiesięczny termin ograniczający z art. 407 § 1 kpc. Analizując w niniejszej sprawie treść skargi, już w ramach wstępnego badania dopuszczalności jej wniesienia, stwierdzić jednak należy, że powoływana przez wnioskodawczynię okoliczność braku wcześniejszego wydania przez Trybunał Konstytucyjny orzeczenia o treści skutkującej możliwością wznowienia postępowania w danej sprawie zgodnie z art. 401 1 kpc nie stanowi przyczyny skutkującej pozbawieniem możliwości działa w sprawie, a tym samym ustawowej podstawy wznowienia postępowania. Skoro zaś ta w sprawie nie występuje, do oceny terminowości wniesienia przedmiotowej skargi zastosowanie będą miały oba wskazanej wyżej terminy. tj. trzymiesięczny liczony stosownie do treści art. 407 § 2 kpc od daty wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego oraz pięcioletni liczony od daty uprawomocnienia się wyroku w sprawie sądowej tj. od 4 października 2011 r. Niezależnie zatem od zachowania przez skarżącą trzymiesięcznego terminu, złożona przez nią skarga jako wniesiona po upływie pięciu lat od uprawomocnienia się wyroku Sądu Okręgowego w Przemyślu z dnia 13 września 2006 r. ostatecznie uznana być musi za spóźnioną i z tej przyczyny odrzucona. Por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2012r. sygn. akt III UZ 25/12 wydane w związku z zażaleniem na postanowienie tut. Sądu Apelacyjnego z dnia 19 czerwca 2012r. sygn. akt III AUa 418/12.

Na marginesie zaznaczyć należy, że bez wpływu na dochowanie powyższego pięcioletniego terminu pozostaje okoliczność wcześniejszego wystąpienia przez wnioskodawczynię ze skargą o wznowienie postępowania w sprawie bezpośrednio do organu rentowego, już bowiem w tej dacie pięcioletni termin, o którym mowa wyżej upłynął.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji, a to na podstawie art. 385 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc.

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)