Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 87/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Anna Hajda

Protokolant Beata Michalak

po rozpoznaniu w dniu 4 maja 2016 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa Z. A. i A. A.

przeciwko G. P. i R. S.

o zapłatę

na skutek apelacji powodów

od wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach

z dnia 20 sierpnia 2015 r., sygn. akt I C 485/14

1)  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie pierwszym poprzez dodanie po dotychczasowej treści rozstrzygnięcia kolejnego podpunktu o treści: - 27,85 ( dwadzieścia siedem 85/100) złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 grudnia 2013 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku;

2)  oddala apelację w pozostałej części;

3)  zasądza od powodów solidarnie na rzecz pozwanych solidarnie kwotę 300,00 (trzysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSO Anna Hajda

UZASADNIENIE

Powodowie Z. A. i A. A. wystąpili przeciwko pozwanym R. S. i G. P. domagając się zasądzenia na swoją rzecz solidarnie kwoty 9.358 złotych z ustawowymi odsetkami: od kwoty 3.858 złotych od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, od kwoty 1.000 złotych od dnia 15 maja 2013r., od kwoty 1.000 złotych od dnia 15 czerwca 2013r., od kwoty 500 złotych od dnia 15 lipca 2013r., od kwoty 1.000 złotych od dnia 15 września 2013r., od kwoty 1.000 złotych od dnia 15 października 2013r., od kwoty 1.000 złotych od dnia 15 listopada 2013r. oraz kosztami postępowania.

W dniu 30 stycznia 2014 roku Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W dniu 21 marca 2014 roku, w ustawowym terminie, pozwani R. S. i G. P. złożyli skuteczne sprzeciwy i wnieśli o oddalenie powództwa w całości.

Na rozprawie w dniu 29 października 2014 roku pełnomocnik powodów cofnął pozew w zakresie zapłaty za październik 2012 roku i sprecyzował żądanie pozwu w ten sposób, że domaga się zapłaty czynszu w łącznej w kwocie 4.500 złotych z ustawowymi odsetkami i kwoty 3.858 złotych z tytułu zużytych mediów.

Wyrokiem z dnia 20 sierpnia 2015 roku Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach w punkcie pierwszymzasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powodów solidarnie łączną kwotę 4.500,00 złotych z ustawowymi odsetkami liczonymi od dat wymagalności poszczególnych kwot cząstkowych, w punkcie drugim umorzył postepowanie w zakresie ograniczonego żądania, w punkcie trzecim oddalił powództwo w pozostałym zakresie, a w punkcie czwartym orzekł o zniesieniu wzajemnie między stronami kosztów postępowania.

Podstawą tej treści rozstrzygnięcia było ustalenie, żepozwani R. S. i G. P. zajmowali lokal mieszkalny znajdujący się w budynku położonym przy ul. (...) w T. na podstawie umów najmu z dnia 16 czerwca 2012 roku i dnia 17 grudnia 2012 roku. Lokal ten jest własnością powodów, a ich udziały w nieruchomości są łączne. Umowy były zawarte na czas określony 6 miesięcy. Najemcy zobowiązali się do zapłaty czynszu w wysokości 1.000 złotych miesięcznie do dnia 15-go każdego miesiąca, nadto mieli pokrywać opłaty za energię elektryczną, wodę, gaz, ogrzewanie i internet ( § 4 umowy). Te ostatnie należności miały być płacone na podstawie faktur lub rachunków wystawionych przez dostawców, w terminie 5 dni roboczych od doręczenia. Strony ustaliły, że zmiany umowy wymagają formy pisemnej ( § 11). Pod umową z dnia 16 czerwca 2012 roku podpisali się obydwoje pozwani oraz powód jako wynajmujący. Pod umową z dnia 17 grudnia 2012 roku podpisani byli obydwoje powodowie i pozwani.

Pozwani płacili czynsz w pełnej wysokości do marca 2013 roku włącznie, choć nie zawsze w umówionym terminie. W kwietniu nie zapłacili wcale a od maja do lipca 2013 roku płacili jedynie po 500 złotych miesięcznie. Ponadto zapłacili bezpośrednio na rachunek Spółdzielni Mieszkaniowej (...) należność za ogrzewanie za listopad 2012 roku i styczeń 2013 roku w łącznej kwocie 252,31 złotych oraz za ccw i zw za lipiec, wrzesień i listopad 2012 roku i styczeń 2013 roku w łącznej w kwocie 576,97 złotych.

Umowa została wypowiedziana w stosunku do pozwanych dnia 2 sierpnia 2013 roku ( wypowiedzenie-k.15), odbiór podpisała R. S. dnia 5 września 2013 roku. Pozwani opuścili lokal z końcem września 2013 roku. Przyczyną wypowiedzenia był niewywiązywanie się pozwanych z obowiązków umownych.

W tak ustalonym stanie faktycznym zważył Sąd Rejonowy, że powództwo zasługuje na uwzględnienie częściowo. W ocenie Sądu I instancji powodowie wykazali, że pozwani zalegali z zapłatą czynszu za okres od kwietnia do września 2013 roku. Pozwani powinni zapłacić 1.000 złotych do 15 kwietnia 2013 roku, 500 złotych do 15 maja 2013 roku, 500 złotych do 15 czerwca 2013 roku, 500 złotych do 15 lipca 2013 roku, 1.000 złotych do 15 sierpnia 2013 roku i 1.000 złotych do 15 września 2013 roku, natomiast powodowie nie wykazali, że pozwani zalegają z zapłatą innych należności poza czynszem. Przedłożyli co prawda kserokopię pisma Spółdzielni Mieszkaniowej (...) informujące, że na dzień 30 września 2013 roku występuje zadłużenie w kwocie 2.437,15 złotych z tytułu opłat za korzystanie z lokalu ( pismo z dnia 7 października 2013 roku-k.17) ale nie wykazali, że są to należności objęte umową z pozwanymi, nie wykazali także faktu, że zadłużenie zapłacili. Z pisma nie wynika też w jakim okresie zadłużenie powstało, wobec czego nie można jednoznacznie stwierdzić, że dotyczy okresu kiedy lokal zajmowali pozwani. Pozostałe złożone jako załączniki do pozwu kserokopie były zupełnie nieczytelne a oryginały nie zostały przedłożone na pierwszym terminie rozprawy. Brak też dowodów na fakt przedłożenia pozwanym stosownych rachunków do zapłaty, co zgodnie z § 4 ust. 9 umowy najmu było warunkiem skuteczności żądania zapłaty należności.

Nadto Sąd Rejonowy nie podzielił stanowiska pozwanych, że czynsz został im obniżony do kwoty 500 złotych. Sąd nie przychylił się także do dalej idących zarzutów braku legitymacji po stronie powódki A. A..

Dlatego Sąd uwzględnił żądanie pozwu w części, jak w punkcie pierwszym, na mocy przepisów art. 659 § 1 k.c. O odsetkach orzeczono na mocy art. 481 k.c. Sąd umorzył postępowanie w zakresie ograniczonego żądania pozwu a w pozostałym zakresie powództwo oddalił. O kosztach orzeczono na mocy art. 100 k.p.c.

Z wyżej wskazanym orzeczeniem, w części oddalającej powództwo w zakresie kwoty 2.291,91 złotych nie zgodzili się powodowie wywodząc apelację i zarzucając : - naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, a to art. 233 kpc poprzez nieprawidłową, sprzeczną z zasadami doświadczenia i wiedzy życiowej ocenę dowodów; - naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, a to art. 233 kpc polegająca na przyjęciu, iż powodowie nie przedstawili pozwanym rachunków do zapłaty podczas gdy okoliczność, iż powodowie byli zobowiązani do zapłaty należności za media i czynsz do spółdzielni wynikała z umowy, a nadto powodowie zostali wezwani do zapłaty w/w należności w drodze przedsądowego wezwania do zapłaty z dnia 21 listopada 2013 roku; - naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, tj. art. 227 kpc poprzez niewyjaśnienie wszystkich okoliczności sprawy, polegające na tym że Sąd, jeżeli uznał, że załączone dowody z dokumentów nie są czytelne nie wezwał powodów do przedstawienia oryginałów w/w rachunków, co skutkowało oddaleniem pozwu w zakresie należności z tytułu opłat i czynszu do spółdzielni.

Na etapie postepowania odwoławczego skarżący złożyli wnioski dowodowe w postaci potwierdzenia wpłaty na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 17 października 2013 roku na kwotę 2115,03 złotych oraz dokumentu z dnia 17 października 2013 roku zawierającego – w ocenie skarżących – uznanie długu przez pozwaną na okoliczności wiedzy pozwanych o stanie zadłużenia na dzień 17 października 2013 roku.

Pozwani w odpowiedziach na apelację domagali się jej oddalenia i zasądzenia na swoja rzecz kosztów postępowania odwoławczego. Równocześnie pozwana R. S. wniosła o oddalenie wniosków dowodowych złożonych na etapie postepowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powodów w nieznacznym zakresie zasługiwała na uwzględnienie, w przeważającej zaś części podlegała oddaleniu. W ocenie Sądu II instancji w zasadniczym zakresie Sąd Rejonowy prawidłowo przeprowadził w sprawie postępowanie dowodowe, wskazał fakty, które uznał za udowodnione oraz dowody, na których się oparł. Ustalenia faktyczne – za wyjątkiem wskazanym poniżej – także nie budzą wątpliwości. Z ustalonego stanu faktycznego w przeważającej części wyprowadził Sąd I instancji trafne wnioski, prawidłowo stosując przepisy prawa.

W pierwszej kolejności wskazania wymaga, że – stosownie do dyspozycji art. 6 kc – ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zatem w niniejszym postępowaniu to na powodach spoczywał obowiązek wykazania istnienia roszczenia zarówno co do zasady, jak i wysokości. Co do zasady ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym, kto zaprzecza, ponieważ generalnie nie można wymagać udowodnienia tzw. okoliczności negatywnej, czyli nieistnienia określonego faktu. W niniejszym postępowaniu obowiązkiem powodów było zaoferowanie Sądowi dowodów dla wykazania istnienia roszczenia, jego wysokości, w tym także – wobec stanowiska prezentowanego przez pozwanych – w zakresie okoliczności dotyczących zobowiązania pozwanych względem powodów w kontekście łączących strony umów najmu. Oczywistym przy tym jest, że oferowane przez stronę dowody muszą charakteryzować się takimi cechami, które pozwalają na ich przeprowadzenie przed Sądem, tj. w przypadku dowodu z dokumentu, możliwość zapoznania się z jego treścią zarówno przez Sąd jak i przeciwnika procesowego. Strona, która lekceważy wyżej wskazany obowiązek i przedstawia Sądowi dokument na tyle nieczytelny, że zapoznanie się z jego treścią jest niemożliwe lub w znacznym stopniu utrudnione musi liczyć się z negatywnymi konsekwencjami takiego postępowania. Szczególnego znaczenia nabiera wyżej wskazany obowiązek gdy strona reprezentowana jest przez fachowego pełnomocnika. Nie znalazł zatem Sąd Okręgowy podstaw do przeprowadzenia dowodu z dowodu wpłaty z dnia 17 października 2013 roku na etapie postępowania odwoławczego, zatem wniosek dowodowy w tym zakresie – stosownie do dyspozycji art. 381 kpc. Także w części obejmującej dowód z pisma pozwanej datowanego na 17 października 2013 roku, wniosek powodów podlegał oddaleniu, stosownie do dyspozycji przywołanego wyżej przepisu.

Oceniając zarzuty apelacji dotyczące dokonanej przez Sąd Rejonowy interpretacji przedłożonych przez powodów dowodów w postaci tytułu wpłaty z dnia 23 października 2013 roku na kwotę 78,98 złotych i dowodu wpłaty z dnia 23 października 2013 roku na kwotę 70,05 złotych, nie znalazł Sąd Okręgowy podstaw do ich uwzględnienia. Sąd I instancji prawidłowo ocenił wyżej wskazane dowody, a Sąd Odwoławczy ocenę tę podziela i przyjmuje za swoją, nie ma zatem potrzeby jej ponawiania. Odmiennie natomiast ocenił Sąd Okręgowy dowody w postaci faktury i dowodu wpłaty kwoty 27,85 złotych z tytułu należności za gaz. Z treści faktury jednoznacznie wynika, że obejmuje ona należność za okres od dnia 18.09.2013 roku do 26. 09. 2013 roku, a więc za okres kiedy pozwani bezspornie zamieszkiwali w wynajętym lokalu. Zatem zgodnie z treścią łączącej strony umowy najmu obowiązek uiszczenia należności w tym zakresie obciążał pozwanych. Wobec powyższego we wskazanym wyżej zakresie zaskarżone orzeczenia podlegało korekcie, stosownie do dyspozycji art. 386 § 1 kpc, o czym orzeczono w punkcie 1 wyroku. Ustawowe odsetki za opóźnienie uzasadnia przepis art. 481§ 1 kc. W pozostałym zakresie apelacja powodów jako bezzasadna podlegała oddaleniu - z przyczyn wskazanych powyżej – na zasadzie art. 385 kpc. O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na zasadzie art. 100 kpc w zw. z art. 105 kpc. Pozwani ulegli bowiem w postępowaniu odwoławczym w nieznacznej części ( 1,21%), która to okoliczność uzasadnia obciążenie powodów kosztami tego postępowania w całości.

SSO Anna Hajda