Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 kwietnia 2016 roku

Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Fabrycznej we Wrocławiu Wydział IV Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący SSR Inga Faligowska

Protokolant Magdalena Cetnarowicz

po rozpoznaniu w dniu 21 kwietnia 2016 roku we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa: B. C.

przeciwko: (...) S.A. V. (...) z siedzibą
w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 7.257 zł (siedem tysięcy dwieście pięćdziesiąt siedem złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi
od dnia 12 lipca 2014 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki koszty procesu w kwocie 1.031,73 zł.

Przewodniczący

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować w rep.

2.  K.. 7/ 21 dni

Sygnatura akt IV GC 808/15

UZASADNIENIE

Powódka B. C., wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego zakładu ubezpieczeń kwoty 8 659,20 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie oraz kosztów postępowania. W uzasadnieniu pozwu podała, że kwota dochodzona pozwem stanowi część niewypłaconego odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego. Odpowiedzialność strony pozwanej wynika z umowy OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.

W sprzeciwie od wydanego w sprawie nakazu zapłaty strona pozwana wnosiła o oddalenie powództwa i zasądzenie na jej rzecz od powódki kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazała, że najem pojazdu w okresie wskazanym przez powoda nie był uzasadniony, a dobowa stawka najmu jest zawyżona i nie odpowiada realiom rynkowym.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 11.04.2014 r. miała miejsce kolizja drogowa, w wyniku której został uszkodzony pojazd m-ki Seat Altea należący do H. P.. Jej sprawcę łączyła ze stroną pozwaną umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. W dniu kolizji szkoda została zgłoszona stronie pozwanej .

okoliczności bezsporne

Uszkodzenia samochodu nie pozwalały na dalszą jazdę. Auto zastępcze było niezbędne poszkodowanemu w celu powrotu do Niemiec, dojazdów do pracy i na zabiegi rehabilitacyjne z żoną. W tej sytuacji w dniu kolizji poszkodowany zawarł z powódką umowę najmu pojazdu zastępczego – Ford Focus. Strony ustaliły wynagrodzenie za każdy dzień najmu w kwocie 190 zł netto / 233,70 zł brutto . Najem trwał od 11 kwietnia do 4 czerwca 2014r. ( 55 dni ). Z tytułu najmu pojazdu zastępczego powódka obciążyła poszkodowanego fakturą VAT na kwotę 13.099,50 zł brutto, w tym po 61,50 zł za podstawienie i odbiór auta zgodnie z umową najmu. Płatność miała nastąpić w terminie do dnia 11.06.2014r.

Dowód: umowa najmu pojazdu zastępczego- k. 25, faktura VAT – k. 19, oświadczenie poszkodowanego – k. 17, upoważnienie z 11.04.14r. – k. 18 , opinia biegłego sądowego dr inż. W. A. – k. 207 -214 .

W dniu 11.04.2014r. auto zostało przyjęte do naprawy. Oględziny uszkodzonego pojazdu zostały wykonane w dniu 15.04.2014r. Warsztat otrzymał kosztorys w dniu 22.04.2014r. Dodatkowe oględziny przeprowadzono w dniu 26.04.2014r. Zakład naprawczy w dniach 24.04., 29.04., 5.05. i 8.05. wysyłał kosztorys do akceptacji stronie pozwanej . W dniu 9.05.2014r. strona pozwana zaakceptowała kosztorys . W tym samym dniu zamówiono części do naprawy. W dniu 19.05.2014r. części zostały odebrane. Naprawa została zakończona w dniu 30.05.2014r. , a dwa dni wcześniej wystąpiono do strony pozwanej o oględziny ponaprawcze. Oględzin tych strona pozwana dokonała w dniu 3.06.2014r. Auto po naprawie wydano w dniu 4.06.2014r.

Dowód: tabela naprawcza warsztatu – k. 24, opinia biegłego sądowego dr inż. W. A. – k. 207 -214 .

Rozpoczęcie naprawy mogło nastąpić po zweryfikowaniu przez pozwaną kosztorysu naprawy. W toku likwidacji szkody poszkodowany monitował pozwanego ubezpieczyciela o akceptację kosztorysu, gdyż warsztat nie może rozpocząć naprawy ( mejl z 8.05.2014r. ). Mejlem z dnia 2.06.2014r. poszkodowany ponaglał także ubezpieczyciela co do przeprowadzenia oględzin ponaprawczych w celu odbioru auta.

Dowód: dokumentacja w aktach szkody – k.88, 98, 113 .

W dniu 11.04.2014. poszkodowany zawarł z Ł. K. prowadzącym warsztat naprawczy umowę cesji wierzytelności, jaka przysługiwała mu w związku ze szkodą, celem zaspokojenia wierzytelności cesjonariusza z tytułu holowania, parkowania i naprawy auta.

Dowód: umowa cesji z 11.04.2014r. – k. 143

W dniu 4.06.2014r. poszkodowany zawarł z powódką umowę przelewu wierzytelności wynikającej z najmu pojazdu zastępczego w wysokości 13.099,50,-zł . Pismem z dnia 4.06.2014r. powódka wezwała stronę pozwaną do zapłaty faktury za najem. W dniu 11.07.2011r. strona pozwana przyznała z tego tytułu odszkodowanie w kwocie 4.440,30 zł brutto uznając 19 dni najmu przy stawce 190 zł netto / 233,70 zł brutto.

Dowód: umowa przelewu – k. 191, pismo powódki - k. 20 , decyzja pozwanej – k. 22.

Uzgodniona przez poszkodowanego i powódkę stawka najmu pojazdu zastępczego z segmentu klasy „C” w wysokości 190 zł netto mieściła się w zakresie średnich stawek rynkowych. Niezbędny technologiczny czas naprawy uszkodzonego pojazdu wynosił 7 dni roboczych. Dodatkowo należy uwzględnić czas organizacyjny związany z oczekiwaniem na części zamienne. W okresie powstania szkody części te były dostarczane w ciągu 24 godzin, licząc od chwili zamówienia tych części . Należy więc do tego czasu doliczyć kolejne 2 dni robocze. Niezbędne jest także uwzględnienie 1 dni potrzebnego na znalezienie warsztatu. Jeżeli wszystkie niezbędne do naprawy pojazdu części zamienne zostały skompletowane w dniu 19.05.2014r. to czas naprawy, która zakończyła się w dniu 30.05.2014r., jest zgodny z przewidzianym przez producenta pojazdu.

Dowód: opinia biegłego sądowego dr inż. W. A. – k. 207 -214, umowy , decyzje i faktury k. 62 - 78 .

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części. Sąd rozstrzygnął spór w oparciu o powołane wyżej dowody. Co do wniosków zawartych w pkt. 4-6 sprzeciwu , to na rozprawie w dniu 8.10.2015r. strona pozwana cofnęła te wnioski – k. 188 .

Legitymacja czynna nie była przez stronę pozwaną kwestionowana a wynikała z umowy cesji z dnia 4.06.2014r. , w oparciu o którą poszkodowany zgodnie z regulacją art. 509 kc przeniósł na rzecz powódki swoją wierzytelność wobec strony pozwanej z tytułu powstałych kosztów w związku z koniecznym najmem pojazdu zastępczego.

Mając na uwadze okoliczność, że strona pozwana wypłaciła odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego w kwocie 4.440,30 zł brutto uznając 19 dni najmu przy stawce 190 zł netto / 233,70 zł brutto, kwestią sporną była wysokość odszkodowania .

Podstawą prawną roszczenia pozwu były przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych zawarte w art. 34 , 35 i 36 . Zgodnie z przywołanymi regulacjami ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych objęta jest odpowiedzialność cywilna sprawcy szkody w związku z ruchem pojazdu, a odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach tej odpowiedzialności . W rozumieniu prawa cywilnego szkodą, niezależnie od jej źródła, jest powstała wbrew woli poszkodowanego różnica między obecnym stanem jego majątku a tym stanem, jaki zaistniałby, gdyby nie nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. Podstawową funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody. Oceny czy poniesienie określonych kosztów mieści się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego należy dokonywać na podstawie indywidualnej sytuacji poszkodowanego i konkretnych okoliczności sprawy . Zgodnie z art. 361 § 1 kc zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W piśmiennictwie podkreśla się, że normalnym następstwem w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. jest niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowanego w sytuacji jego uszkodzenia albo zniszczenia. Jeżeli więc poszkodowany poniósł w związku z tym koszty, które były konieczne, na wynajem pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków szkodowych podlegających wyrównaniu (wyr. Sądu Najwyższego z dnia 8 września 2004 r., sygn. akt IV CK 672/03). Zatem zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres naprawy uszkodzonego pojazdy mieści się w ramach normalnego, adekwatnego związku przyczynowego w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. i jest objęty zakresem obowiązku naprawienia szkody przez ubezpieczyciela w ramach umowy OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.

W realiach niniejszej sprawy, nie ulega wątpliwości w ocenie Sądu, iż w majątku poszkodowanego powstała szkoda majątkowa, na którą składał się nie tylko koszt naprawy uszkodzonego pojazdu, ale również koszt wynajmu pojazdu zastępczego.

Powódka dochodzone przez siebie roszczenie oparła na treści faktury VAT, umowie najmu pojazdu zastępczego oraz tabeli naprawczej, w której warsztat potwierdził czas trwania naprawy uszkodzonego auta , wskazując daty, w których doszło do koniecznej akceptacji kosztorysu przez pozwanego ubezpieczyciela, datę zamówienia i odbioru części zamiennych oraz faktycznej naprawy, a także daty oględzin przed i po naprawie. Z dowodów tych jednoznacznie wynikało, że okres najmu pokrywał się z okresem naprawy auta w warsztacie. Czas naprawy został zweryfikowany przez Sąd w oparciu o opinię biegłego sądowego dr inż. W. A.. Biegły jednoznacznie wskazał, że niezbędny technologiczny czas naprawy pojazdu wynosił 7 dni roboczych. Dodatkowo należy uwzględnić czas organizacyjny związany z oczekiwaniem na części zamienne. W okresie powstania szkody części te były dostarczane w ciągu 24 godzin, licząc od chwili zamówienia tych części . Należy więc do tego czasu doliczyć kolejne 2 dni robocze. Niezbędne jest także uwzględnienie 1 dnia potrzebnego na znalezienie warsztatu. Jeżeli wszystkie niezbędne do naprawy pojazdu części zamienne zostały skompletowane w dniu 19.05.2014r. to czas naprawy, która zakończyła się w dniu 30.05.2014r., jest zgodny z przewidzianym przez producenta pojazdu. Biegły zaznaczył także, że akta sprawy nie pozwalają na zweryfikowanie , co było przyczyną oczekiwania na części przez 10 dni . Strony sporu nie kwestionowały opinii biegłego , powódka natomiast zarzuciła, że powód w żaden sposób nie wykazał czym był spowodowany czas oczekiwania na części w wymiarze 10 dni. Zarzut ten był słuszny i skutkował świetle art. 6 k.c. obowiązkiem strony powodowej wyjaśnienia i udowodnienia przyczyn szczególnie długiego czasu oczekiwania na części zamienne. Pozwany ubezpieczyciel ponosi bowiem odpowiedzialność tylko za normalne następstwa szkody . A zatem nie jakikolwiek czas naprawy auta , ale czas rzeczywistej niezbędnej naprawy prowadzonej w sposób racjonalny przy uwzględnieniu warunków w jakich warsztat funkcjonuje uzasadnia konieczny okres najmu pojazdu zastępczego . Jeżeli dochodzi do zawinionych zaniedbań , za które odpowiada warsztat, to w tym zakresie czas naprawy nie pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z kolizją drogową . Art.16 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2003 r. nr 124 poz. 1152 z późn. zm.) stanowi, iż w razie zaistnienia zdarzenia objętego ubezpieczeniem obowiązkowym osoba uczestnicząca w nim obowiązana jest m.in. do zapobieżenia, w miarę możliwości, zwiększeniu się szkody. Ponadto według art. 354 k.c. dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom. W taki sam sposób powinien współdziałać przy wykonaniu zobowiązania wierzyciel. Z regulacji tej wynika zatem obowiązek współdziałania poszkodowanego jako wierzyciela w stosunku do ubezpieczyciela i nakaz lojalnego postępowania względem niego. Art. 362 k.c. stanowi zaś, że jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie, do okoliczności, a zwłaszcza stopnia winy obu stron. Powyższe przepisy nakładają zatem na poszkodowanego obowiązek minimalizacji szkody .

Mimo zatem że co do zasady zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres naprawy uszkodzonego pojazdu mieści się w ramach normalnego, adekwatnego związku przyczynowego, to jednak nie należy przyjmować żadnego automatyzmu, a każda sprawa podlega indywidualnej ocenie Sądu rozpoznającego sprawę. Powód w każdym przypadku ma obowiązek wykazać, że naprawa pozostawała w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem, a zatem przedstawić argumentację, dlaczego w danym przypadku najem pojazdu trwał przez oznaczony czas i w jakim zakresie determinowany był okresem naprawy uszkodzonego pojazdu. W przedmiotowej sprawie powódka nie odniosła się do kwestii odbiegającego od normy czasu oczekiwania na części zamienne. Zdaniem Sądu, skoro nie budzi wątpliwości, że okres naprawy pojazdu wpływa na zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela i stanowi podstawę ustalenia uzasadnionego okresu najmowania pojazdu zastępczego, to w interesie powódki, która wstąpiła w prawa poszkodowanego z tytułu ubezpieczenia OC, było uzyskanie informacji dotyczących przebiegu naprawy, w tym danych pozwalających na ustalenie przyczyn najmowania pojazdu zastępczego przez dłuższy okres i przedstawienie tych faktów Sądowi.

Nie budziło wątpliwości Sądu, że czas najmu pojazdu zastępczego był uzasadniony w okresie od oddania pojazdu do warsztatu tj. od 11.04.2014r. do dnia 9.05.2014r. tj. dnia , w którym warsztat otrzymał zaakceptowany kosztorys naprawy. Wymóg akceptacji kosztorysu przed przystąpieniem do naprawy wynikał z akt szkody strony pozwanej , czemu zresztą pozwana nie przeczyła. Podkreślić także należy, iż poszkodowany kierował monity do strony pozwanej w celu przyspieszenia czynności likwidatora wpływających na czas naprawy auta. A zatem nie można postawić zarzutu zaniedbania ze strony poszkodowanego. Mając jednak na uwadze brak uzasadnienia co do 10 dni oczekiwania na części zamienne Sąd w oparciu o wiadomości specjalne i ustalenia zawarte w opinii biegłego uznał, iż skoro części zamówiono w piątek 9 maja 2014r. to ich dostawa powinna mieć miejsce w poniedziałek 12 maja 2014r. Naprawa powinna zatem rozpocząć się nie później niż 13 maja 2014r. ( wtorek ) i trwać do środy 21 maja 2014r. ( czas technologiczny wynosił 7 dni roboczych ). Auto powinno zostać zgłoszone do oględzin ponaprawczych w czwartek 22 maja. W niniejszej sprawie oględziny ponaprawcze zgłoszono dopiero w dniu 28 maja tj. 6 dni później , a zatem okres uzasadnionego pozostawania auta w warsztacie należało pomniejszyć o 6 dni. W konsekwencji żądane koszty najmu pojazdu zastępczego w kwocie 8.659,20 zł należało pomniejszyć o kwotę 1.402,20 zł ( 6 dni x 233,70 zł brutto ) , co do której powództwo w pkt. II wyroku zostało oddalone . W pozostałym zakresie Sąd uwzględnił powództwo uznając, że czas naprawy, a tym samym czas najmu, był uzależniony od oględzin i akceptacji kosztorysu, a zatem od działań samej strony pozwanej. Także okres po otrzymaniu części zamiennych do czasu zakończenia naprawy w świetle ustaleń biegłego nie budził zastrzeżeń. Podobnie moment wydania auta po naprawie był uwarunkowany od przeprowadzenia oględzin ponaprawczych przez stronę pozwaną. Dodatkowe pozycje zawarte w fakturze z 4.06.2014r. dotyczące kosztów podstawienia auta oraz korzystania z niego poza granicami kraju nie były kwestionowane przez stronę pozwaną, a nadto potwierdzały je uzgodnione warunki umowy najmu . Zdaniem Sądu były to koszty uzasadnione sytuacją pozbawienia poszkodowanego możliwości korzystania z jego własnego auta oraz konieczności powrotu do Niemiec, gdzie znajdowało się jego miejsce zamieszkania .

Strona pozwana kwestionowała czas najmu jak i stawkę. Co do czasu najmu Sąd powyżej przedstawił argumentację odnośnie uzasadnionego okresu korzystania z pojazdu zastępczego. Natomiast w kwestii stawki za dzień najmu pojazdu zastępczego to po pierwsze w oparciu o opinię biegłego i przeprowadzoną przez niego analizę rynku Sąd nie podzielił zarzutów strony pozwanej , aby stawka zastosowana przez powódkę była zawyżona lub rażąco odbiegała od stawek rynkowych. Przede wszystkim jednak podnieść należy, iż wypłacając w części odszkodowanie za 19 dni najmu pojazdu strona pozwana sama uznała stawkę 190 zł netto za dzień i nie kwestionowała jej wysokości na etapie likwidacji szkody.

Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Początek okresu, za który można żądać odsetki wyznaczany powinien być przez termin wymagalności roszczenia. W art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 z późn. zm.) postanowiono, że zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Wyjątek od tej zasady przewiduje art. 14 ust. 2 tej ustawy, który stanowi, że w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego, natomiast w terminie, o którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia ostatecznego stanowiska względem roszczeń uprawnionego, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania. Należało uznać, że sytuacja z art. 14 ust. 2 tej ustawy nie miała miejsce w niniejszej sprawie, bowiem strona pozwana nie informowała o niemożności zaspokojenia w całości lub części roszczenia odszkodowawczego. Odnośnie żądania zapłaty ustawowych odsetek za opóźnienie Sąd zastosował art. 481 § 2 k.c. zarówno w brzemieniu aktualnym co do odsetek liczonych od 1.01.2016r. jak i w brzmieniu sprzed 1.01.2016r. co do odsetek liczonych do dnia 31.12.2015r. Szkoda została zgłoszona w dniu 11.04.2015r. a pismem z dnia 4.06.2014r. powódka wezwała stronę pozwaną do wypłaty odszkodowania z tytułu najmu pojazdu.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie III sentencji na podstawie art. 100 kpc. Sąd dokonał stosunkowego rozdzielenia tych kosztów przyjmując, że powód wygrał spór w 84 % a pozwany w 16%. Na koszty powoda złożyła się opłata od pozwu - 433,-zł, oraz koszty zastępstwa procesowego - 1217 ,-zł zgodnie z § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. (Dz. U. z 2002 r., Nr 163, poz. 1349 ze zm.) w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu . Strona pozwana poniosła koszty zastępstwa procesowego w kwocie 1.217,-zł oraz koszty opinii biegłego – 997,16,-zł . ( 1.650 x 84%) – ( 2.214,16 x 16 %) = 1.386 - 354,27 = 1.031,73 zł.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować;

2.  odpis doręczyć pełnomocnikom stron;

3.  kal. 14 dni