Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI GC 170/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR del. Marta Zalewska

Protokolant: inspektor Agnieszka Chmiel

po rozpoznaniu w dniu 29 kwietnia 2016 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Co.Sp. z o.o. z/s w Z.

przeciwko: Gminie D.

o zapłatę

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powoda (...) Co. Sp. z o.o. z/s w Z. na rzecz pozwanego Gminy D. kwotę 8.896,71 zł ( osiem tysięcy osiemset dziewięćdziesiąt sześć złotych 71/100 ) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt VI GC 170/15

Uzasadnienie wyroku z dnia 13 maja 2016 r.

W pozwie skierowanym do Sądu Okręgowego w G. w dniu 18 lutego 2015 r., powód (...) Co. Sp. z o.o. wniósł o zasądzenie od pozwanej Gminy D. kwoty 86.061,87 zł wraz z ustawowymi odsetkami naliczanymi od dnia 23 maja 2013 r. do dnia zapłaty tytułem wynagrodzenia za wykonanie umowy, zasądzenie od pozwanej kwoty 8.401,97 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty – tytułem odszkodowania umownego oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że strony zawarły umowę, której przedmiotem była dostawa i montaż foteli. Wynagrodzenie za wykonanie przedmiotu umowy miało wynosić 86.061,87 zł brutto. Przed podpisaniem umowy powód przedstawił model fotela, który został przez pozwanego zatwierdzony. Na żądanie pozwanego powód w dniu podpisania umowy dostarczył certyfikaty, które zostały sprawdzone przez pozwanego i przyjęte bez żadnych zastrzeżeń. Powód wykonał przedmiot umowy w dniu 12 kwietnia 2013 r. i zgłosił gotowość do jego odbioru w dniu 15 kwietnia 2013 r., w tym też dniu strony dokonały odbioru. Pozwany zgłosił uwagi do przedmiotu umowy, które nie miały istotnego charakteru, albowiem nie świadczyły o niezgodności wykonanej usługi z postanowieniami umowy. W dniu 17 kwietnia 2013 r., po usunięciu usterek, powód zgłosił ponownie gotowość do odbioru. W tym dniu zebrała się komisja odbiorowa i nie kwestionowała jakości dokonanych poprawek. R. G. w obecności M. F. stwierdził, że pozwany dokona odbioru, jeżeli powód dostarczy mu dodatkowo za darmo 10 sztuk foteli (ponad umówiony zakres), czemu powód odmówił. Ostatecznie pozwany nie podpisał protokołu odbioru. W związku z bezprawnym działaniem pozwanego, powód w dniu 19 kwietnia 2013 r. wystosował pismo opisujące przebieg zdarzeń i załączył fakturę za wykonaną usługę. W dniu 23 maja 2013 r. pozwana zażądała wielu dodatkowych zmian w fotelach, które wykraczały poza umowę. W dniu 27 maja 2013 r. powód zdemontował fotele i przystąpił do przeróbek nóg foteli. Prace te miały charakter robót dodatkowych, swoim zakresem wykraczały poza postanowienia umowne. W dniu 5 czerwca 2013 r. powód przystąpił do ponownego montażu foteli. Po zamontowaniu trzech rzędów foteli zastępca burmistrza A. B. stwierdził, że nie pozwala na dalszy montaż, gdyż nie wie, czy spełniają wymagane parametry. Zażądał przedstawienia dokumentacji technicznej. Ostatecznie w dniu 2 lipca pozwany odstąpił od umowy. W zaistniałej sytuacji powód był zmuszony zdemontować fotele w dniu 23 września 2013 r. Z powodu niezgodnego z umową działania pozwanego, powód poniósł dodatkowe koszty, na które składają się:

1.  koszty przeróbki ram i nóg fotela wartość netto 4.268,63 zł;

2.  koszt przeróbek podłokietników i sklejki fotela wartość netto 2.318 zł;

3.  koszt demontażu i ponownego montażu foteli przeznaczonych do przeróbki w łącznej kwocie 1.330,58 zł;

4.  koszt demontażu foteli po rozwiązaniu umowy pozwanego z powodem w dniu 3 września 2013 r. w łącznej kwocie 484,76 zł.

W odpowiedzi na pozew pozwany, przed wdaniem się w spór podniósł zarzut niewłaściwości miejscowej Sądu Okręgowego w G.. Wniósł o uznanie przedmiotowej sprawy jako cywilnej i przekazanie jej do rozpoznania Sądowi Okręgowemu I Wydział Cywilny w K. lub w przypadku przyjęcia, że przedmiotowa sprawa należy do kategorii spraw gospodarczych i pozwana jest podmiotem gospodarczym – do Sądu Okręgowego VI Wydział Gospodarczy w R., nadto wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania sądowego.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, iż przeczy twierdzeniom pozwu. Powód dokonał wybiórczego przedstawienia Sądowi jedynie korzystnych dla siebie dowodów, które w oderwaniu od całokształtu dokumentacji związanej z udzieleniem zamówienia publicznego, zawarciem umowy, jej nieprawidłowym wykonaniem i odstąpieniem pozwanego od kontraktu, mogą sugerować i sprawiać wrażenie pokrzywdzenie powoda. Umowa zawarta została pomiędzy stronami po przeprowadzeniu postępowania w ramach przetargu nieograniczonego uregulowanego przepisami ustawy prawo zamówień publicznych. Niejednokrotnie w pismach dotyczących postępowania wymieniano, że fotele nie są zgodne z zapisami SIWZ, co odnosiło się również do tożsamego zapisu z § 1 ust. 2 umowy, gdzie powielono zapisy SIWZ dotyczące przedmiotu zamówienia. Nadto prezes zarządu powoda wysyłał przesyłki pocztą tradycyjną lub elektroniczną na adres e-mailowy pracownika pozwanego R. G., co nie wypełniało dyspozycji przepisu § 3 ust. 2 umowy, gdzie na osobę koordynatora po stronie pozwanego wyznaczono M. F.. Pozwany wskazał, ze sugerowana przez powoda prezentacja modelu fotela poprzedzająca przyjęcie i zatwierdzenie do montażu, polegała jedynie na wizualnym zapoznaniu się z formą wyrobu, bez pomiarów parametrów technicznych i sprawdzeniu jego budowy. Powód zasugerował próbę wymuszenia dostarczenia ponad zamówienie 10 sztuk foteli zapominając, że łącząca strony umowa określała, że oprócz 117 sztuk foteli widowiskowo-kinowych, do obowiązków powoda należało również dostarczenie 10 sztuk mobilno-przenośnych foteli, czego powód nie dokonał. Wady przedmiotu umowy były na tyle istotne, że fotele nie odpowiadały specyfikacji oraz umowie i nie mogły zostać odebrane. Wykonanie umowy niezgodnie z parametrami ustalonymi przez strony w umowie, przy kontroli instytucji dofinansowującej spowodowałoby nałożenie obowiązku zwrotu dofinansowania lub w przypadku kontroli uprzedniej, pozwana nie otrzymałaby tego dofinansowania. Nadto pozwany wskazał, że przedstawione atesty i certyfikaty nie spełniają wymogów określonych w umowie. Pomimo przeprowadzenia pewnych prac przez powoda mających dostosować fotele do warunków umowy, nie zostały w całości wykonane ustalenia zawarte pomiędzy stronami w notatce służbowej z dnia 23 maja 2013 r., w szczególności stwierdzono, że głębokość fotela po złożeniu wynosi 16 cm – miało być 18-22, brak atestu na trudnozapalność foteli według normy PN-EN-1021-1:2007 oraz PN-EN-1021-2:2007, brak oryginału raportu z badań, gdzie w prawnym górnym rogu dokumentu widnieje próbka do badań tkaniny, co sprawia, że nie można potwierdzić, iż pochodzi ta próbka z badanego materiału foteli zamontowanych w sali, niedokładny montaż oparcia foteli względem siedziska, co powodowało fałdowanie się materiału obiciowego w trakcie otwierania i zamykania fotela. To legło u podstaw odstąpienia od umowy z powodem. Pozwany nie mógł więcej ryzykować podejmowania kolejnych prób oczekiwania na dostosowanie foteli do standardów określonych umową.

Sąd Okręgowy w G. stwierdził swą niewłaściwość miejscową i przekazał sprawę według właściwości Sądowi Okręgowemu w R..

(postanowienie – k. 113)

W dalszym toku postępowania strony podtrzymały dotychczas wyrażone stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25 lutego 2013 r. powód zawarł z pozwanym umowę, której przedmiotem była dostawa i montaż foteli widowiskowo-kinowych 117 sztuk oraz foteli widowiskowo-kinowych mobilnych-przenośnych w ilości 10 sztuk do sali widowiskowo-kinowej Ośrodka (...) w D.. W umowie określono m.in., iż nakładka podłokietnika ma być z drewna bukowego, osłona oparcia ze sklejki koloru identycznego, jak pozostałe elementy drewniane, elementy tapicerowane: tkanina Tana/08, elementy drewniane foteli ( sklejka ) – naturalny kolor buka, noga fotela wykonana z profilu 80x40. Fotele musiały spełniać wymogi obowiązujących Polskich Norm przenoszących normy europejskie, posiadać certyfikaty i atesty bezpieczeństwa wydane przez jednostki certyfikujące: posiadać atest na trudnozapalność według normy PN-EN-1021-1:2007 oraz PN-EN-1021-2:2007, atest wytrzymałości i trwałości foteli zgodnie z PN-EN 12727:2004. Atesty powinny być wydane przez uprawnione jednostki certyfikujące, a zgodnie z warunkami SIWZ winny zostać dostarczone zamawiającemu najpóźniej w dniu podpisania umowy. Strony ustaliły termin realizacji przedmiotu umowy do dnia 12 kwietnia 2013 r. Wynagrodzenie powoda za wykonanie przedmiotu umowy miało wynosić 86.061,87 zł brutto. Realizacja płatności miała nastąpić na podstawie podpisanego przez strony protokołu odbioru, przelewem w terminie 30 dni od daty przyjęcia faktury przez zamawiającego. Gdy wykonawca nie wykonuje dostaw zgodnie z umową lub dokumentacją projektową albo wadliwie wykonuje swoje zobowiązania umowne, odstąpienie od umowy mogło nastąpić w terminie 30 dni od powzięcia wiadomości o powyższych okolicznościach. Odstąpienie od umowy powinno nastąpić w formie pisemnej pod rygorem nieważności i zawierać uzasadnienie. W § 10 ust 3 umowy wskazano, że jeżeli w trakcie odbioru zostaną stwierdzone wady i usterki, to zamawiającemu przysługują następujące uprawnienia:

1)  jeżeli wady nadają się do usunięcia zamawiający może odmówić odbioru do czasu ich usunięcia, wyznaczając równocześnie termin usunięcia wad,

2)  jeżeli wady nie nadają się do usunięcia zamawiający może:

a)  odstąpić od umowy lub zażądać wykonania przedmiotu odbioru po raz drugi, jeżeli wady te uniemożliwiają użytkowanie przedmiotu umowy zgodnie z przeznaczeniem,

b)  powierzyć poprawienie lub wykonanie części przedmiotu umowy innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo wykonawcy.

Roboty objęte umową były dofinansowane w ramach pomocy nr (...)-6930- (...) w ramach działania 413 „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju” w zakresie operacji odpowiadającym warunkom przyznania pomocy w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” objętego (...) na lata 2007-2013 (§ 8 ust. 4 pkt 1 umowy).

(dowód: umowa dla zadania: remont sali widowiskowo-kinowej Ośrodka (...) w D.: dostawa montaż foteli – k. 13-15, SIWZ k. 75/2)

Umowa ta została zawarta po przeprowadzeniu postępowania w ramach przetargu nieograniczonego na podstawie oferty złożonej w postępowaniu o numerze referencyjnym zamawiającego G.271.3.2013. Na podstawie § 4 pkt 4 umowy wykonanie przedmiotu umowy miało nastąpić zgodnie z jej postanowieniami, specyfikacjami technicznymi, obowiązującymi normami i przepisami. Oferta wykonawcy musiała spełniać warunki określone Specyfikacją Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ).

(dowód: SIWZ – k. 70-78, oferta przetargowa powoda – k. 79-93)

Przed podpisaniem ww. umowy powód dostarczył model fotela, który miał być montowany w sali. Wtedy strony określiły szczegóły, jednak ustalenia te dotyczyły jedynie kwestii wizualnych – wyglądu i estetyki fotela; okazany fotel miał inna kolorystykę elementów drewnianych.

(dowód: zeznania świadka M. F. – k. 170, zeznania przedstawiciela powoda – k. 597)

W wyniku pisemnego zgłoszenia przez powoda w dniu 15 kwietnia 2013 r. gotowości odbioru wykonanych prac i montażu foteli w sali oraz po przeanalizowaniu dokumentów komisja odbiorowa strony pozwanej ustaliła, że prace nie zostały wykonane z warunkami technicznymi, przedmiarem robót i sztuką budowlaną, w szczególności nie zachowano jednolitej kolorystyki elementów drewnianych, fałdowanie ( znaczące różnice ), fałdowanie materiału obiciowego w trakcie otwierania fotela, brak regulacji, podkładek, niedoróbki przy mocowaniu sklejki. Kolejny termin odbioru usterek ustalono na dzień następny, tj. 16 kwietnia 2013 r. (dowód: pismo z dnia 12 kwietnia 2013 r. – k. 17, notatka służbowa z dnia 15 kwietnia 2013 r. – k. 95)

Również w dniu 16 kwietnia 2013 r., po wcześniejszym ustnym zgłoszeniu gotowości, nie doszło do odbioru przedmiotu umowy z powodu, jak stwierdzono niedoróbek , zbyt długich wkrętów, szczegółowo opisanych w notatce służbowej z dnia 16.0413r. Pozwany wskazał przyczyny niedokonania odbioru z wyszczególnieniem wad. Przy dopuszczalnej szerokości fotela 52-53 cm było 46 cm, wysokości fotela po rozłożeniu 88-90 cm było 85 cm, głębokości fotela po złożeniu 18-22 było 16 cm. Konstrukcja nośna fotela (noga) wykonana winna być z profilu o wymiarach 80x40 mm, a była 75x25 mm. W konstrukcji siedziska zgodnie ze specyfikacją i umową winny być zatopione w stelażu sprężyny, które zapobiegają deformacji siedziska – brak było sprężyn. W trakcie odbioru uwidoczniły się także niedoróbki przy mocowaniu sklejki ochronnej oparcia i siedziska fotela oraz obluzowane wkręty. Regulacji wymagały mechanizmy składania foteli, w szczególności podłokietnika fotela. W mechanizmie składania foteli zauważano braki podkładek pod zabezpieczeniem (seger) mechanizmu składania oparcia fotela. Wystąpiła ponadto różnica w kolorystyce drewnianych elementów foteli, kolor drewna bukowego podłokietnika różnił się znacząco od koloru drewna sklejki oparcia i siedziska fotela. Ponadto w trakcie czynności odbioru zauważono niedokładny montaż oparcia foteli względem siedziska, co powodowało fałdowanie się materiału obiciowego w trakcie otwierania fotela. Stwierdzono także brak regulacji czy też drobnych części, jak podkładki, sprężyny czy różnica kolorów części fotela.

(dowód: notatka służbowa z dnia 16 kwietnia 2013 r. – k. 95v, zeznania G. K. – k. 428-429,pismo pozwanego z dnia 18 kwietnia 2013 r. – k. 96, pismo pozwanego z dnia 23 kwietnia 2013 r. – k. 97, zeznania świadka R. G. – k. 169v-170)

W dniu 18 kwietnia 2013 r. powód wystawił fakturę na kwotę 86.061,87 zł. W odpowiedzi pozwany odesłał fakturę i poinformował, że brak jest podstaw do zapłaty faktury, gdyż usługa dostawy i montażu foteli nie została odebrana i podpisana przez komisję odbioru.

(dowód: faktura nr (...) – k. 20, pismo z dnia 6 maja 2013 r. – k. 24)

Pomiędzy stronami doszło do spotkania w dniu 7 maja 2013 r., z czego spisano notatkę, podpisaną przez obie strony, w której potwierdzono uwagi, zawarte w piśmie z dnia 18.04.13r. W nawiązaniu do notatki służbowej z dnia 7 maja 2013 r. pozwany poinformował, że brak jest dokumentacji technicznej zamontowanego fotela oraz brak atestów na trudnozapalność foteli według normy PN-EN-1021-1:2007 i PN-EN-1021-2:2007 oraz atestów na wytrzymałość i trwałość foteli zgodnie z PN-EN 12727:2004 i że oczekuje na dokumentację techniczną fotela w formie pisemnej wraz z dołączeniem atestów na trudnozapalność. Powód przesłał kserokopie atestów na pilling oraz dokumentację techniczną. Dodatkowo dołączył dokumenty dotyczące trudnozapalności, ale stanowiące potwierdzenie spełnienia norm już nie obowiązujących: PN-EN 1021-1:1999, PN-EN 1021-2:1999, toksyczności, wytrzymałości, atest higieniczny oraz opinię prywatną A. D. (1) biegłego sądowego z zakresu pożarnictwa z daty 20.07.2009r., wydana m.in. na podst. raportów badań odporności na zapalanie nr (...)i potwierdzającą, iż fotel serii A. produkcji powoda spełnia wymagania art. 261 pkt 1 Rozp. MI z dnia 12.04.2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Powyższe dokumenty powód dostarczył również przy podpisywaniu umowy, a pozwany nie zgłaszał zastrzeżeń. Kolejne spotkanie odbyło się w dniu 23 maja 2013 r. Strony zgodnie stwierdziły, że:

-

po dokonaniu prawidłowego pomiaru szerokości fotela w osi, szerokość jaka winna wynosić jest zachowana tj. 52 cm,

-

wysokość fotela po rozłożeniu winna wynosić 88-90 cm zgodnie z umową i specyfikacją, natomiast wysokość zamontowanych foteli wynosi 85 cm,

-

wymagana głębokość fotela po złożeniu winna wynosić 18-22 cm, natomiast zamontowany fotel wynosi 15-16 cm w górnej części fotela, 18-19 cm w dolnej,

-

konstrukcja nośna fotela (noga) wykonana winna być z profili stalowych o wymiarach 80x40 mm, natomiast wykonana jest z profila 87x33 mm,

-

wykonawca w dalszym ciągu nie dostarczył wymaganych atestów określonych w SIWZ, atestu na trudnozapalność według normy PN-EN-1021-1;2007 oraz PN-EN-1021-2;2007, wykonawca dostarczył atesty według PN-EN-1021-1;1999 oraz opinię biegłego w zakresie pożarnictwa,

-

w nawiązaniu do pisma z dnia 23 kwietnia 2013 r. wykonawca zobowiązał się do dostarczenia siedziska fotela z konstrukcją uwidaczniającą sprężynę w siedzisku i złożyć stosowne oświadczenie o zamontowaniu takich elementów w pozostałych fotelach,

-

wykonawca zobowiązał się uzupełnić podkładki zabezpieczenia, mechanizm składania fotela (podkładki pod seger),

-

wykonawca deklarował skrócenie wkrętów oparcia foteli tak, aby nie były wyczuwalne, podczas normalnego użytkowania,

-

elementy drewniane foteli, tj. oparcie i siedzisko wykonane ze sklejki, natomiast podłokietnik z drewna litego bukowego, kolorystycznie elementy nie są jednolite. Wykonawca zastosuje wymienione elementy do jednej kolorystyki uzgodnionej z zamawiającym – malując sklejkę w kolorze podłokietnika,

-

wobec przedstawienia zaświadczenia producenta o wytrzymałości tapicerki na peeling w języku obcym, powód miał przedstawić niezwłocznie to zaświadczenie w języku polskim.

Wobec stwierdzenia przedmiotowych usterek termin ich usunięcia został wyznaczony do dnia 7 czerwca 2013 r. Powód zdemontował fotele celem usunięcia stwierdzonych usterek. Poniósł z tego tytułu koszty w postaci kosztów transportu w kwocie 1330,58 zł , koszty przeróbek podłokietników i sklejki fotela ( ponowne wybarwienie ) w kwocie 2318 zł netto, koszty przeróbki ram i nóg w związku z niewłaściwym wymiarem nogi w kwocie 4268,63 zł netto. Ostatecznie powód przystąpił do montażu poprawionych foteli ( wybarwienie sklejki i nowa konstrukcja oraz wymiar nóg ) w dniu 5.06.13r., jednak montażu nie dokończył. Pozwany bowiem nie zezwolił na powyższe wobec braku właściwego wymiaru nogi odpowiadającego umowie oraz braku dokumentacji technicznej na wykonany fotel, potrzebnej mu, by porównać dane techniczne wykonanego fotela do warunków zamówienia oraz braku certyfikatów potwierdzających normy PN-EN-1021-1;2007 oraz PN-EN-1021-2;2007. Powód dostarczył w dniu 7.06. dokumentację techniczną w dacie 11.06.13r. przesłał przetłumaczone atesty na pilling.

(dowód: notatka służbowa z dnia 7 maja 2013 r. – k. 99, pismo pozwanego z dnia 8 maja 2013 r. – k. 104, pismo powoda z dnia 17 czerwca 2013 r. – k 105, pismo powoda z dnia 17 czerwca 2013 r. – k. 106, notatka służbowa z dnia 23 maja 2013 r. – k. 25, zeznania świadka R. G. – k. 169v-170, zeznania świadka L. B. – k. 170 zeznania świadka A. H. – k. 337-338, zeznania przedstawiciela pozwanego – k. 597v-598, zeznania powoda k. 597, fv z dnia 6.06.13r. nr (...), (...)k. 53-53/2, e-mail powoda z dnia 7.06.13r. i 11.06.13r. wraz z dokumentacją k. 34- 40, )

Dopuszczenie do użytkowania Sali widowiskowo-kinowej po zamontowaniu nowych foteli wymagało zgłoszenia tego faktu m.in. do państwowej jednostki ochrony przeciwpożarowej. Brak dokumentów na normy PN-EN-1021-1;2007 oraz PN-EN-1021-2;2007 stanowił podstawę do odmowy dopuszczenia do użytkowania Sali w zakresie ochrony ppoż i bezpieczeństwa ochrony życia i zdrowia ludzi. Pozwany wystąpił z zapytaniem o prawidłowość przedstawionych przez powoda dokumentów badań i zaświadczeń. Stanowisko jednostki ochrony przeciwpożarowej określiło wymagania w zakresie obowiązujących norm przepisów prawnych dotyczących atestu trudnozapalności foteli montowanych przez powoda. W piśmie wskazano, że należy żądać od powoda atestów czy raportów z badań przeprowadzonych według norm PN-EN 1021-1:2007 dwie części oraz PN-B- (...):1988.

(dowód: opinia biegłego B. K. k. 596, k. 527-535, pismo pozwanego z dnia 25 czerwca 2013 r. – k. 102, pismo komendanta Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w K. z dnia 28.06.2013r. – k. 102v)

Pozwany pismem z dnia 2 lipca 2013 r. odstąpił od umowy. Jak podał w uzasadnieniu, przyczyną odstąpienia były nieprawidłowości w wykonaniu i montażu foteli, które nie zostały usunięte do dnia 7 czerwca 2013 r., a były niezgodne z warunkami technicznymi zawartymi w SIWZ oraz umowie. Ponadto przedstawione atesty i certyfikaty nie wypełniały znamion ustalonych w umowie i SIWZ. Pozwany wezwał do usunięcia z terenu sali widowiskowo-kinowej wszystkie materiały i sprzęt powoda w terminie 7 dni licząc od otrzymania pisma. Powód odniósł się do tego jednostronnego oświadczenia woli pozwanego, stwierdzając, że nie przyjmuje go. Pomimo upływu terminu powód nie usunął foteli. Demontaż nastąpił w dniu 23 września 2013 r., na co sporządzono protokół inwentaryzacji dostaw podpisany przez obie strony. Na dzień wyrokowania powód sprzedał sporne fotele za cenę niższą, niż określoną w umowie.

(dowód: notatka z dnia 2 lipca 2013 r. – k. 107, pismo z dnia 2 lipca 2013 r. – k. 41, pismo z dnia 7 lipca 2013 r. – k. 108, pismo powoda z dnia 15 lipca 2013 r. – k. 43v-44, pismo pozwanego z dnia 30 lipca 2013 r.- k. 109, pismo pozwanego z dnia 22 sierpnia 2013 r. – k. 110, protokół inwentaryzacji dostaw w toku – k. 111, zeznania świadka M. F. – k. 170, zeznania świadka M. G. – k. 170v, zeznania świadka A. H. – k. 338, zezn. powoda k. 597/2)

Wykonane przez powoda fotele były zgodne z parametrami foteli dla sal widowiskowych, nie posiadały wad. W szczególności wadą nie była różnica w kolorystyce sklejki i drewna bukowego, jako naturalna, nie do uniknięcia. Również wymiary nóg i konstrukcja zastosowana przez powoda pierwotnie , mimo niezachowania wymiarów wg treści umowy w rzeczywistości poprawiała stabilność fotela. Powód zgodnie z wymogiem inwestora poprawił odcień lakieru na elementach drewnianych, uzyskując efekt zbliżony tych elementów do koloru podłokietnika. Powód dokonał poprawek stopy konstrukcji zespolonej krzeseł, wykonał nowe profile stopy, nie osiągnął jednak wymiarów zgodnie z umową( w tym z własnej inicjatywy „przekręcił” o 90 stopni mocowanie nogi, co osłabiło stabilność fotela ). Po oględzinach wykonanych krzeseł i sprawdzeniu funkcji użytkowej fotela biegły sądowy R. C. stwierdził, że fotele nie wykazują wad istotnych oraz usterek w zakresie estetyki, gdyż zostały one wcześniej usunięte na wniosek zamawiającego i nadają się do użytku zgodnie z warunkami przetargu, jak również umowy. Zamówione fotele są sprawne. Powyższe potwierdził w opiniach uzupełniających. Wskazał m.in., że przedmiotowe fotele odpowiadały obowiązującym normom w zakresie bezpiecznego użytkowania konstrukcji, wymaganych właściwej odporności ogniowej zastosowanych materiałów. Na materiały wystawiono niezbędne certyfikaty. Dalej biegły wskazał, że fotele nie posiadają w swojej konstrukcji i wykonaniu wad istotnych i nieusuwalnych.

(dowód: opinia biegłego R. C. (2) z dnia 25 lipiec 2015 r. – k. 174-196, uzupełniająca opinia biegłego sądowego R. C. (2) z dnia 5 sierpnia 2015 r.– k. 210-244, uzupełniająca opinia biegłego sądowego R. C. (2) z dnia 17 sierpnia 2015 r. – k. 251-282, uzupełniająca opinia biegłego sądowego R. C. (2) z dnia 1 listopada 2015 r. – k. 364-376, uzupełniająca opinia biegłego sądowego R. C. (2) z dnia 16 listopada 2016 r. – k. 385-389).

Biegły sądowy z zakresu pożarnictwa B. K. stwierdził, że raport nr (...) 900- (...) nr 175/ (...)/05 z 7 lipca 2005 r. Instytutu (...) w Ł. z badań na trudnozapalność układu tapicerskiego według norm PN- (...)-1:1999 i PN- (...)-2:1999 przedstawiony wraz z opinią biegłego A. D. (1) z dnia 20 lipca 2009 r. nie wypełniał uregulowań umownych pomiędzy stronami w zakresie atestu na trudnozapalność oraz powszechnie obowiązujące przepisy według norm PN-EN 2021-1:2007 i PN- (...)-2:2007. Brak wymaganego atestu czy certyfikatu, potwierdzających spełnienie w/w obowiązujących na datę zawarcia umowy norm, wydanych przez uprawnioną jednostkę badawczą dla spornych foteli, niewątpliwie skutkowałyby podczas dokonywania czynności kontrolno-rozpoznawczych przez organ ochrony przeciwpożarowej, wystąpieniem możliwości wniesienia zastrzeżeń w zakresie użytkowania takiego obiektu oraz odmową odbioru ppoż. (dowód: opinia biegłego sądowego B. K. (2) – k. 527-535, ustna k. 596/2)

Sąd dał wiarę w/w dowodom z dokumentów prywatnych ( korespondencja stron, umowa, SIWZ, notatki ) w zakresie treści z nich wynikających, które nie były pod tym względem kwestionowane przez strony. Nie budziły zastrzeżeń co do wiarygodności zeznania świadków i stron.

Sąd nie podzielił natomiast opinii biegłego sądowego R. C. dotyczącej norm PN-EN- (...)-1;2007 oraz PN-EN- (...)-2;2007 jako zdaniem tego biegłego nieobowiązujących oraz opinii w tej części, gdy stwierdzała, iż powód dostarczył wymagane prawem dokumenty w zakresie wymaganych umową norm na tzw. trudnozapalność. Po pierwsze biegły ten został powołany jako specjalista z dziedziny meblarstwa, zatem wiedzę dotyczącą stricte ochrony ppoż. i odbiorów z tym związanych lokali użyteczności publicznej z natury rzeczy posiadł biegły B. K. w tym celu powołany przez sąd, której to opinii sąd dał wiarę w tym właśnie zakresie; po drugie biegły R. C. nie przekonywał, uzasadniając, iż skoro pozwany w dacie podpisania umowy odebrał bez zastrzeżeń dokumenty, to oznacza, iż spełnił warunki umowy i wymagania co do norm. Była to już ocena prawna , czy też domniemanie faktyczne, te zaś należą wyłącznie do kompetencji sądu. Nie miał racji biegły R. C. , twierdząc , iż normy określona w cyt. Rozp. MI nie stanowią norm prawa powszechnie obowiązujących. Normy te zostały ogłoszone w akcie prawnym : w Rozporządzeniu właściwego ministra, ponadto włączone do Ustawy Prawo zamówień publicznych ( art. 30 ). Natomiast biegły B. K. w sposób stanowczy na rozprawie, zważywszy przy tym na swoją specjalność: ds. pożarnictwa, uzasadnił zasady obowiązywania tych i poprzednich norm, stanowisko swe poparł stosownym Rozporządzeniem i tabelą ( k. 584-586 ), w sposób logiczny uzasadnił też, dlaczego dokumenty przedłożone przez powoda, w tym Raporty z Badania Instytutu (...) w Ł. z dnia 7.07.205r. nr 175/ (...)/05 ( k. 456-459 ) nie były wystarczające dla wykonania umowy. Zważyć należy, iż badanie to, co potwierdziła również prywatna opinia D. A. ( k. 462 – 462/2 ) odnosiło się do tkaniny T. C. O. i wyłącznie fotela firmy (...) produkcji powoda oraz firmy (...) Sp. z o.o. B. ( vide: opinia k. 463 ). Powód nie udowodnił w tym procesie, mimo zarzutu procesowego pozwanego, iż to właśnie tapicerka Tona , objęta umową stron, została poddana w/w badaniom na tzw. trudnozapalność. Zważyć też należy, iż przedmiotem badania przez Instytut była konkretna próbka materiału ( vide: k. 489 ), gdy tymczasem powód przedłożył powodowi tylko kserokopię tego dokumentu, uniemożliwiając stronie pozwanej oraz biegłym identyfikację tożsamości materiału pobranego do badania z materiałem zastosowanym przez powoda w spornej umowie. Innymi słowy zabrakło w sprawie dowodu, że dokumenty przedłożone przez powoda pozwanemu dotyczyły zastosowanej w spornej umowie tapicerki Tona. Zeznania w tym zakresie powoda nie mogły zostać uznane przez sąd za wystarczający dowód tej kwestii. Sąd dał wiarę w całości opinii biegłego B. K. również z tego względu, iż jego tezy potwierdzały wyjaśnienia Komendanta Straży Pożarnej z dnia 28.06.13r. i z dnia 14.10.2015r., jak również stanowisko Państwowego Instytutu (...) z dnia 1.10.15r. ( k. 102/2, k. 350/2 i k. 349/2 )

Sąd dał wiarę opinii biegłego sądowego R. C. w zakresie, gdy ocenił on poszczególne usterki wskazywane przez pozwanego w notatkach stron pod kątem, czy były to wady, tj. czy ograniczały ( wyłączały ) użyteczność fotela, jako że biegły mając wiedzę specjalną w dziedzinie meblarstwa w sposób b. szczegółowy umotywował swe stanowisko tak w zakresie poszczególnych elementów konstrukcyjnych, jak i drewna co do jego wybarwienia. Sąd pominął w swych ustaleniach te fragmenty opinii, gdzie oceniał biegły od strony prawnej zasadność roszczeń powoda, tak w zakresie kwalifikacji wykonanych prac jako roboty dodatkowe, za które należał się zdaniem biegłego zwrot kosztów powodowi i dodatkowe wynagrodzenie.

Sąd pominął w swych ustaleniach opinię prywatną biegłego sądowego A. D., sporządzoną na zlecenie powoda: po pierwsze autor opinii nie mógł powoływać się na funkcję biegłego sądowego w tej opinii, gdyż funkcję tę sprawuje tylko działając na zlecenie sądu; po drugie, jak to sąd wyżej zaznaczył, był to dokument z roku 2009r. i nie dotyczył tapicerki zastosowanej przez powoda w spornej umowie. Z tych względów została potraktowana przez sąd wyłącznie jako dokument prywatny w rozumieniu art. 245 kpc, nie stanowiąc dowodu na treści w niej zawarte.

Sąd zważył, co następuje:

Strony zawarły umowę o dzieło ( art. 627 kc ), ustalając odrębnie w umowie zasady zapłaty wynagrodzenia oraz odstąpienia od umowy z tytułu wad oraz zasady usunięcia wad. W szczególności strony uzależniły zapłatę wynagrodzenia od podpisania dwustronnie protokołu odbioru prac, który w świetle art. 643 kc miał stanowić potwierdzenie odebrania dzieła jako wykonanego zgodnie z umową. Bezsporne w sprawie było, iż do podpisania takiego protokołu przez stronę pozwaną jako odbierającą działo nie doszło. Przyczyną tego był m.in. brak przedłożenia przez powoda dokumentu potwierdzającego spełnienie norm PN-EN- (...)-1;2007 oraz PN-EN- (...)-2;2007. Normy te zostały wpisane w treść umowy, a brak właściwych dokumentów, skutkujący odmową odbioru S. od strony p.poż., stanowił nie tylko nienależyte wykonanie umowy w myśl art. 643 kc , ale też wadę istotną, bowiem uniemożliwiającą użytkowanie dzieła w myśl art. 637 kc w zw. z art. 556 kc w zw. z art. 638 kc ( wydanie dzieła w stanie niezupełnym tj. bez wymaganych certyfikatów: tak też kom. do art. 556 kc Z. G. w Lex ). Istotne przy tym było, iż dzieło było wykonywane w trybie przepisów o zamówieniach publicznych, zatem na podst. art. 30 prawa o zamówieniach publicznych strony były zobowiązane stosować jako prawo obowiązujące aktualnie normy określone w cyt. Rozporządzeniu z dnia 12.04.2002r., co tylko potwierdza ocenę opinii biegłego sądowego R. C., jako błędną w tym przedmiocie. Jeżeli zaś powód zastosował tzw. „rozwiązania równoważne” dla tych norm, winien był to w tym procesie sądowym udowodnić, czego nie uczynił ( art. 30.5 cyt. wyżej Ustawy ). Zważyć też należy, iż inwestycja była realizowana częściowo ze środków unijnych, zatem kontrola wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z jego treścią, a więc również w zakresie wymiarów poszczególnych elementów, np. profil nogi, odbywała się w sposób b. restrykcyjny, zatem niezachowanie tych wymogów umownych groziło pozwanemu utratą środków unijnych ( vide: zeznania pozwanego k. 597/2 ).

Zatem istotność wady w postaci braku właściwych certyfikatów, uniemożliwiających przy tym użytkowanie S. zgodnie z jej przeznaczeniem zwalniała pozwanego z obowiązku odbioru dzieła i tym samym zapłaty wynagrodzenia w myśl art. 643 kc i § 7. 1 umowy. Tym samym zbędnym było w tym procesie czynienie oceny prawnej, czy pozwany skutecznie odstąpił od umowy, choć i tak zdaniem sądu doszło do tegoż na podst. § 9.1 pkt 5 umowy w zw. z art. 636 § 1 kc, tj. w terminie 30 dni od daty, gdy pozwany powziął wiedzę o wadliwym wykonywaniu umowy przez powoda poprzez niezastosowanie się powoda do wezwania z dnia 23.05.2013r. ( notatka służbowa k. 25 ) wyznaczającego ostateczny termin: 7.06.2013r. na dostarczenie wymaganych dokumentów na normy PN-EN- (...)-1;2007 oraz PN-EN- (...)-2;2007. Sąd nie podzielił poglądu powoda, iż pozwany zaakceptował w/w „wadę”, skoro przyjął bez zastrzeżeń dokumenty dotyczące już nieobowiązujących norm w dacie podpisywania umowy. Pozwany mógł nie wiedzieć jeszcze, iż dokumenty te są potrzebne do skutecznego odbioru p.poż., o czym powziął niewątpliwą wiedzę na podst. pisma Komendanta SP z dnia 28.06.13r. Dodać też należy, iż przepis art. 557 § 1 kc ( wiedza pozwanego o wadzie w momencie zawarcia umowy zwalnia wykonawcę z odpowiedzialności za nią ) nie miał zastosowania w tej sprawie, zważywszy, iż przedmiotem umowy były rzeczy oznaczone co do gatunku, wykonane na przyszłość, zatem jedynie wiedza o wadzie istniejąca w chwili wydania rzeczy, a nie zawarcia umowy, zwalniała powoda z odpowiedzialności. Nie sposób podzielić też argumentacji powoda, iż pozwany zaakceptował fotel, skoro obejrzał jego prototyp i nie zgłaszał zastrzeżeń, które następnie jako „nowość” pojawiły się na etapie montażu. Tzw. „demonstracja” miała miejsce przed podpisaniem umowy, prototyp nie stanowił wiernej kopii fotela wedle treści SIWZ, a z doświadczenia życiowego wiadomym jest, iż taka prezentacja ma na celu wizualne zaakceptowanie przedmiotu umowy, a nie szczegółową weryfikację przyszłego dzieła pod względem wszelkich wymogów technicznych, w tym umownych wymiarów poszczególnych elementów zwłaszcza w sytuacji, gdy umowa nie jest jeszcze zawarta.

Odnośnie pozostałych przyczyn odstąpienia od umowy wskazanych w piśmie z dnia 2.07.13r. w zw. z treścią notatki z dnia 23.05.13r. nie były one zasadne, skoro nie stanowiły wad dzieła, co potwierdził biegły sądowy R. C..

Powód dochodził również zwrotu kosztów poniesionych w związku z, jak to określił, „pracami dodatkowymi”, polegającymi na przemalowaniu foteli oraz wykonaniu profilu nogi wedle wymiarów, wynikających z umowy, co wiązało się z demontażem tych foteli i transportem do firm podwykonawczych powoda, wykonujących te prace. Sąd nie znalazł podstaw prawnych do uwzględnienia i tego roszczenia. Zważyć bowiem należy, iż o ile niezachowanie wymiaru profilu nogi 80x 40 oraz zastosowanie elementów drewnianych o różnych odcieniach buka nie stanowiło wady w rozumieniu kc, w brzmieniu obowiązującym na dzień zawarcia umowy, o tyle bez wątpienia powyższe dwie „usterki” stanowiły nienależyte, bo niezgodne z zapisami umowy, wykonanie tej umowy. Odnośnie koloru bowiem strony wyraźnie w umowie zastrzegły, iż kolor sklejki ma być identyczny, jak pozostałych elementów drewnianych , zaś noga ma mieć profil 80x40. Oczywistym jest, że drewno lite nie uzyska identycznego koloru buka, jak sklejka drewniana. Niemniej powód przyjął reklamację pozwanego w tym zakresie, przekolorował poszczególne elementy, czym uzyskał efekt b. zbliżony w zakresie jednolitości koloru, co potwierdził sam powód w swych zeznaniach. Pozwany zresztą już później na etapie odstąpienia od umowy zarzutu dotyczącego braku jednolitego koloru nie podnosił jako przyczyny odstąpienia. Ponadto powód zastosował niezgodnie z umową wymiar profilu : 87x 33 ( vide: notatka z dnia 23.05.13r. k. 25 ). Zgodnie zatem z art. 636 § 1 kc skoro powód wykonywał dzieło w sposób sprzeczny z umową, pozwany miał prawo żądać od powoda poprawienia dzieła na koszt powoda; nie były to zatem prace dodatkowe, lecz poprawkowe, których obwiązek i koszt ich wykonania obciążał powoda zgodnie z art. 636 § 1 kc.

Z tych względów powództwo jako niezasadne w całości zostało oddalone. O kosztach procesu sąd orzekł na podst. art. 108 kpc w zw. z art. 98 § 1 i 3 kpc. Po stronie pozwanego jako wygrywającego proces na koszty złożyły się: wynagrodzenie minimalne radcowskie w wysokości 3.600 zł, koszty dojazdu pełnomocnika i strony pozwanej na rozprawy do R. w dniach 24.07.15r. i 29.04.16r. : 74 km x 4 x o,8358 zł = 247,40 zł, dojazd na przesłuchania świadków przed SR w B. i K. – Wschód : odpowiednio: 296 km x 2 x 0,8358 zł = 494,79 zł; 280 km x 2 x 0,8358 zł = 468,05 zł , wydatki na wynagrodzenie biegłego B. K. 767,28 zł oraz wydatek na wynagrodzenie częściowe dla biegłego R. C. zgodnie z postanowieniem z dnia 13.05.16r. w kwocie 3319,19 zł ( powód pokrył koszt z tego tytułu w kwocie zaliczki 3700 zł).